«ΟΣΕ: Πώς οι κλοπές σε υλικά επηρέασαν τα έργα». Αυτός ήταν ο τίτλος ενός πρόσφατου άρθρου στο Πρώτο Θέμα, με τη συγκεκριμενοποίηση να ακολουθεί στην πρώτη παράγραφο: «Ήταν πριν από ένα χρόνο όταν είχε αποκαλυφθεί η εγκληματική δράση μιας ομάδας Ρομά στις σιδηροδρομικές ράγες της Θήβας, όπου ξανά και ξανά έκλεβαν είτε τις βίδες στις ράγες, είτε τα καλώδια χαλκού. Σύμφωνα με τις καταγγελίες περίπου 10 Ρομά, με μάρτυρες να αναφέρουν πως ανάμεσά τους ήταν και αρκετοί ανήλικοι, έκοψαν καλώδια στις ράγες των τραίνων και στη συνέχεια τα έκλεψαν». Το άρθρο αναπαρήγαγαν διάφορα ΜΜΕ με τον ακόμη πιο προκλητικό τίτλο «ΟΣΕ: Αυτή είναι η βασική αιτία για την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των έργων».
Αναζητήσαμε κάποια σχετική ανακοίνωση του ΟΣΕ που να κυκλοφορεί τουλάχιστον στο διαδίκτυο αλλά δεν βρήκαμε. Αλλά τα παπαγαλάκια της κυβέρνησης έχουν τρέξει ήδη να βρούνε τους νέους ενόχους για τη φονική σύγκρουση στα Τέμπη. Αφού ακόμη και οι πέτρες τους κράζουν για την απόπειρα να τα φορτώσουν όλα σε ανθρώπινο λάθος, αποφάσισαν να ρίξουν τις ευθύνες για τη μη ολοκλήρωση των έργων στους συνήθεις ύποπτους: τους Ρομά.
Αντίθετα βρήκαμε μια ανακοίνωση του ΟΣΕ, που επιχειρώντας να απαντήσει σε αναρτήσεις πρώην εργαζομένων του σχετικά με τη λειτουργία τηλεδιοίκησης στην Λάρισα, αναφέρει: «Τον Ιούλιο του 2015 μετά την πυρκαγιά στην περιοχή του Λιτοχώρου, η τηλεδιοίκηση Λάρισας υποβαθμίστηκε σημαντικά και πρακτικά έπαψε να λειτουργεί ως πλήρης τηλεδιοίκηση… Μετά τη φωτιά του Ιουλίου του 2019 στην περιοχή της Ζάχαρης Λάρισας, κατεστράφησαν τα καλώδια και ο εξοπλισμός και η τηλεδιοίκηση Λάρισας βγήκε ολοκληρωτικά εκτός λειτουργίας και καταργήθηκε».
Φυσικά από πουθενά δεν προκύπτει οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα στη σύγκρουση στα Τέμπη και τη μη ολοκλήρωση των έργων εκεί που έγινε «λόγω Ρομά». Και αυτό ισχύει για το σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου. Με ή χωρίς φωτιά, η σύνδεση είναι με τους εργολάβους του δικτύου, την Hellenic Train και τις κυβερνήσεις που εδώ και δεκαετίες έχουν λεηλατήσει κυριολεκτικά τον σιδηρόδρομο (και για τις οποίες μπορείτε να διαβάσετε διεξοδικά στις σελίδες 7, 10, 11 αυτού του φύλλου).
Το ζήτημα των κλοπών μετάλλων και βασικά του χαλκού από τα σιδηροδρομικά δίκτυα και τις εγκαταστάσεις τους δεν είναι ούτε τωρινό ούτε ελληνικό φαινόμενο. Συμβαίνει σε όλο τον κόσμο από την Αυστραλία μέχρι τις ΗΠΑ και από τις χώρες της Ευρώπης μέχρι τη Νότιο Αφρική εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Και βέβαια δεν έχει να κάνει με τους Ρομά, έχει να κάνει με την τιμή του χαλκού και την εκτόξευσή της, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και των οικοδομικών μπουμ σε όλο τον πλανήτη. Καλώδια, οικιακός εξοπλισμός, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές εγκαταστάσεις, σωλήνες, κατασκευές, ανεμογεννήτριες, πάνελ ηλιακής ενέργειας – δεν υπάρχει τομέας της οικονομίας που ο χαλκός να μην είναι πανταχού παρών.
Ζήτηση
Και η ζήτηση σε μέταλλα και χαλκό αναμένεται να ενταθεί λόγω «πράσινου μετασχηματισμού» και εξοπλισμών: Πριν μόλις 15 μέρες, ο επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων της Saxo Bank, Χάνσεν, δήλωνε ότι «τα βιομηχανικά μέταλλα όπως ο χαλκός, το αλουμίνιο και το λίθιο θα επωφεληθούν αναμφίβολα από το “τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο” που επενδύεται για την επίτευξη του “πράσινου μετασχηματισμού”. Επιπλέον, το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον θα δώσει μια τεράστια ώθηση για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, η οποία αναμένεται να δει διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης κοντά στο 20% ετησίως κατά τον επόμενο οικονομικό κύκλο, καθώς η ευρωπαϊκή ήπειρος διπλασιάζει τις στρατιωτικές της δαπάνες σε ποσοστό του ΑΕΠ» (από το money news).
Από το σύνολο του χαλκού που χρησιμοποιείται ανά έτος παγκοσμίως τα δύο τρίτα προέρχονται από εξορύξεις και το ένα τρίτο από την ανακύκλωση χαλκού – με την δεύτερη να αυξάνεται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια προκειμένου να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση ενώ στην Ευρώπη, το ποσοστό ανακύκλωσης είναι περίπου 45%.
Τι γίνεται όμως με την ανακύκλωση χαλκού στην Ελλάδα; Mια αναζήτηση στο διαδίκτυο φτάνει για να βρεθείτε μπροστά σε κυριολεκτικά δεκάδες μικρότερες, μεγαλύτερες και πολύ μεγάλες εταιρίες που ανακυκλώνουν χαλκό και άλλα μέταλλα και εταιρίες που παράγουν τα σχετικά προϊόντα. Σε τι μεταφράζεται αυτό;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΒΕΑ το 2017, οι ελληνικές εξαγωγές χαλκού κατείχαν μερίδιο 0,5% στην παγκόσμια αγορά και η αξία εξαγωγών σε χαλκό ήταν 599 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τη δεύτερη και τρίτη θέση στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών κατείχαν τα προϊόντα αλουμίνιου και τα προϊόντα βασικού σίδηρου-χάλυβα και κράματα σιδήρου, με εξαγωγές ύψους 1,5 δισ. και 462 εκατ. ευρώ. Μόλις πριν δύο μέρες, την Δευτέρα 6 Μαρτίου ανακοινώθηκε η αύξηση κατά 72% των ελληνικών εξαγωγών στην Βρετανία, στα 1.478 δισ. λίρες το 2022 έναντι 859,5 εκατομμυρίων το προηγούμενο έτος. Δεύτερο εξαγόμενο ελληνικό προϊόν ήταν οι ευθείς σωλήνες χαλκού με 75.4 εκατομμύρια λίρες.
Όσοι λοιπόν ξεκινάνε από την αναζήτηση ευθυνών για τις κλοπές στο δίκτυο των σιδηροδρόμων (και όχι μόνο) από τους ενήλικους ή ανήλικους ξυπόλητους της οικουμένης καλά θα έκαναν να ακολουθήσουν την πορεία της ανακύκλωσης του χαλκού, του «νέου χρυσού» όπως τον ονομάζουν, και τα εκατομμύρια κέρδη που συνεπάγεται, από τους δρόμους και τις ράγες στις μάντρες, από εκεί στην παράνομη ή νόμιμη ανακύκλωση και από εκεί στα εργοστάσια παραγωγής και στις εξαγωγές.
Μια ριζική απάντηση που θα μπορούσε να σπάσει αυτήν την αλυσίδα θα ήταν το κλείσιμο της παράνομης ή νόμιμης ιδιωτικής ανακύκλωσης, της κερδοσκοπίας, που είναι η πηγή του προβλήματος -και η ανακύκλωση χαλκού να γίνει κρατικό μονοπώλιο κάτω από τον έλεγχο των εργαζομένων. Οι σιδηρόδρομοι να κρατικοποιηθούν και το δίκτυο να συντηρείται, όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο όπου υπάρχουν αντίστοιχα φαινόμενα. Και βέβαια οι φορείς του συστήματος να σταματήσουν να αναζητάνε εξιλαστήρια θύματα σε αυτούς που έχει καταδικάσει να ζούνε μονίμως στην φτώχεια και στο περιθώριο.
/ergatiki.gr
