Η ριζοσπαστική-αντικαπιταλιστική Αριστερά μπροστά στην πρόκληση των εκλογών

Ο  «χώρος» της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς διατηρεί στην Ελλάδα σημαντικές δυνατότητες παρέμβασης και ρόλου στο μαζικό κίνημα και στους πολιτικούς αγώνες. Διατηρεί σχέσεις με ένα ευρύτερο κινηματικό και πολιτικό δυναμικό, πολύτιμο για τις εξελίξεις.

Όμως οι σχέ­σεις αυτές δεν με­τα­σχη­μα­τί­ζο­νται αυ­τό­μα­τα σε εκλο­γι­κές δυ­να­τό­τη­τες. Αυτό προ­ϋ­πέ­θε­τε και προ­ϋ­πο­θέ­τει ση­μα­ντι­κές πο­λι­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες. 

Αντώνης Νταβανέλος

Από την αρχή των σχε­τι­κών διερ­γα­σιών υπο­στη­ρί­ξα­με ότι θα ήταν απα­ραί­τη­τη μια ενω­τι­κή πρω­το­βου­λία (στο φάσμα από την ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ ως την ΛΑΕ) που θα μπο­ρού­σε να συ­γκρο­τή­σει τον «κορμό» μιας εκλο­γι­κής πα­ρέμ­βα­σης. Θε­ω­ρού­σα­με και θε­ω­ρού­με αυτήν την ενω­τι­κή συ­γκρό­τη­ση εκλο­γι­κής/πο­λι­τι­κής συμ­μα­χί­ας ως ανα­ντι­κα­τά­στα­τη προ­ϋ­πό­θε­ση για να αντι­με­τω­πι­στούν τα «διλ­λή­μα­τα» που θα θέ­σουν οι εκλο­γές για να αντι­με­τω­πι­στεί η πίεση της «χρή­σι­μης ψήφου», αλλά και για να μπο­ρέ­σει να κάνει κα­νείς «τα­κτι­κές» απέ­να­ντι σε πιο μα­ζι­κά αρι­στε­ρά ρεύ­μα­τα όπως κυ­ρί­ως το ΚΚΕ αλλά και το ΜΕ­ΡΑ­25.

Σή­με­ρα είναι φα­νε­ρό ότι αυτές οι διερ­γα­σί­ες δεν έφτα­σαν σε επι­τυ­χία. Ο κα­τα­κερ­μα­τι­σμός θα γίνει με­γα­λύ­τε­ρος και ο κίν­δυ­νος ενός κακού εκλο­γι­κού απο­τε­λέ­σμα­τος μπο­ρεί να απο­δει­χθεί πα­ρά­γο­ντας απο­συ­σπεί­ρω­σης στην επό­με­νη κρί­σι­μη πε­ρί­ο­δο.

Τα συ­μπε­ρά­σμα­τα από αυτή τη διερ­γα­σία θα πρέ­πει να συ­ζη­τη­θούν σο­βα­ρά, χωρίς όμως πρό­θε­ση πο­λε­μι­κής και με την προ­σο­χή στραμ­μέ­νη στα πο­λι­τι­κά κα­θή­κο­ντα της επό­με­νης ημέ­ρας που, σε όλα τα προ­βλε­πό­με­να κυ­βερ­νη­τι­κά σε­νά­ρια, θα είναι απο­φα­σι­στι­κής ση­μα­σί­ας για τον κόσμο μας.

ΛΑΕ και ΜΕ­ΡΑ­25

Η ΛΑΕ, με από­φα­ση της Συν­διά­σκε­ψής της, πήρε μέρος στις διερ­γα­σί­ες για την ενω­τι­κή συ­γκρό­τη­ση της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς, συ­μπλη­ρώ­νο­ντας με την πρό­τα­ση «απεύ­θυν­σης» στο ΚΚΕ και στο ΜΕ­ΡΑ­25, για μια ευ­ρύ­τε­ρη ενό­τη­τα απέ­να­ντι στο κα­τα­θλι­πτι­κό δί­λημ­μα «Μη­τσο­τά­κης ή Τσί­πρας;». Όπως είναι φα­νε­ρό, αυτή η κα­τεύ­θυν­ση δεν είναι η ίδια με μια α λα καρτ εκλο­γι­κή και πο­λι­τι­κή συ­νερ­γα­σία με­τα­ξύ ΛΑΕ και ΜΕ­ΡΑ­25, όπως τε­λι­κά απο­φά­σι­σε το Πο­λι­τι­κό Συμ­βού­λιο της ΛΑΕ στις 24/2 και ενώ είχε προη­γη­θεί η ανοι­χτή συ­νε­δρί­α­ση της ΚΕ του ΜΕ­ΡΑ­25 όπου ανα­κοι­νώ­θη­κε η «Συμ­μα­χία για τη Ρήξη».

Είναι αλή­θεια ότι το ΜΕ­ΡΑ­25 έχει στο τε­λευ­ταίο διά­στη­μα ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποι­ή­σει τις θέ­σεις του, του­λά­χι­στον σε ορι­σμέ­να ζη­τή­μα­τα (ενέρ­γεια, εξο­ρύ­ξεις, δι­καιώ­μα­τα κλπ). Είναι αλή­θεια ότι, μετά το συ­νέ­δριό του, πήρε κά­ποια μέτρα ορ­γα­νω­τι­κής συ­γκρό­τη­σης σε δια­φο­ρά με τα προη­γού­με­να ακραία «αρ­χη­γο­κε­ντρι­κά» χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του. Είναι αλή­θεια ότι έχουν αυ­ξη­θεί οι συ­νερ­γα­σί­ες με τον κόσμο της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς στο δρόμο και στο κί­νη­μα.

Όμως πα­ρα­μέ­νουν ση­μα­ντι­κές «εκ­κρε­μό­τη­τες». Ο Γ. Βα­ρου­φά­κης κά­λε­σε πρό­σφα­τα από την Κούβα για ένα «σύγ­χρο­νο κί­νη­μα αδε­σμεύ­των», κά­λε­σμα που απευ­θύ­νε­ται στις κυ­βερ­νή­σεις του πα­λιού «Τρί­του Κό­σμου» (που σή­με­ρα, συχνά, είναι ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες κυ­βερ­νή­σεις και απο­λυ­ταρ­χι­κά κα­θε­στώ­τα), αλλά και για μια «Με­σο­γεια­κή Πε­ρι­φε­ρεια­κή Διά­σκε­ψη» (Με τη Με­λό­νι της Ιτα­λί­ας; Με τον Σίσι της Αι­γύ­πτου;) προ­κει­μέ­νου να δια­μορ­φω­θεί μια δύ­να­μη αντί­στα­σης στο σύγ­χρο­νο ιμπε­ρια­λι­σμό. Δεν νο­μί­ζου­με ότι αυτά ταυ­τί­ζο­νται ούτε με τον «τερ­μα­τι­σμό της Να­τοϊ­κής πρόσ­δε­σης της χώρας», ούτε με «τη ρήξη με την ολι­γαρ­χι­κή-αντι­δη­μο­κρα­τι­κή ΕΕ που δεν με­ταρ­ρυθ­μί­ζε­ται, δεν αλ­λά­ζει, αλλά ανα­τρέ­πε­ται» όπως λέει η από­φα­ση του ΠΣ της ΛΑΕ.

Το πιο ση­μα­ντι­κό ζή­τη­μα πα­ρα­μέ­νει η προ­ο­πτι­κή συμ­με­το­χής του ΜΕ­ΡΑ­25 σε «προ­ο­δευ­τι­κή» κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας μαζί με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και το ΠΑΣΟΚ. Είναι αλή­θεια ότι ο Γ. Βα­ρου­φά­κης απέρ­ρι­ψε αυτήν την προ­ο­πτι­κή με το δη­μό­σιο κά­λε­σμά του προς τις δυ­νά­μεις της «ανυ­πό­τα­κτης Αρι­στε­ράς». Είναι όμως εξί­σου αλή­θεια ότι, λίγες μέρες μετά, κά­λε­σε τα μέλη της βάσης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και του ΚΚΕ «να πιέ­σουν τις ηγε­σί­ες» ώστε να πα­ρα­μεί­νει ανοι­χτή η προ­ο­πτι­κή μιας «προ­ο­δευ­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης». Πι­θα­νόν να είναι τα­κτι­κι­σμός, ίσως όμως και όχι. Το γε­γο­νός είναι ότι η κάλπη θα είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά γκα­στρω­μέ­νη και ότι με­τα­ξύ πρώ­της και δεύ­τε­ρης Κυ­ρια­κής είναι πι­θα­νό­τα­το να κο­ρυ­φω­θεί η πίεση πάνω στο ΜΕ­ΡΑ­25 για «προ­ο­δευ­τι­κή» λύση στο ζή­τη­μα της συ­γκρό­τη­σης κυ­βερ­νη­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Και, θυ­μί­ζου­με, ότι το ερώ­τη­μα μπο­ρεί κα­τα­στα­τι­κά να πα­ρα­πεμ­φθεί σε μια ψη­φο­φο­ρία με­τα­ξύ των μελών του ΜΕ­ΡΑ­25.

Οι σ. της ΛΑΕ εκτι­μούν ότι η συ­γκρό­τη­ση και ο τί­τλος της Συμ­μα­χί­ας για τη Ρήξη «δια­σφα­λί­ζει την ορ­γα­νω­τι­κή, ιδε­ο­λο­γι­κή και πο­λι­τι­κή αυ­το­τέ­λεια όσων συμ­με­τέ­χουν σε αυτή». Δεν συμ­φω­νού­με με την εκτί­μη­ση. Η μέ­γι­στη εφι­κτή προσ­δο­κία, θα είναι μια «αυ­το­τέ­λεια» όσων στε­λε­χών της ΛΑΕ εκλε­γούν με αυτό το ψη­φο­δέλ­τιο, εάν και εφό­σον εκλε­γούν. Μια τέ­τοια από­φα­ση είναι ασφα­λώς δι­καί­ω­μα όσων την επι­λέ­γουν. Όμως δεν ήταν «κα­θα­ρός λο­γα­ρια­σμός» να συμ­με­τέ­χει κα­νείς σε από­πει­ρες όπως η Ενω­τι­κή Κί­νη­ση της Ρι­ζο­σπα­στι­κής και Αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς, όταν σκε­φτό­ταν και ήταν έτοι­μος να προ­χω­ρή­σει με το ΜΕ­ΡΑ­25.

ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ

Οι σ. της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ -και κυ­ρί­ως του ΝΑΡ- θε­ω­ρούν ότι η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ είναι ο βα­σι­κός, αν όχι ο μο­να­δι­κός, «πόλος» που θα μπο­ρού­σε μέσω μιας κά­ποιας διεύ­ρυν­σής του, να κα­λύ­ψει το κα­θή­κον της ενιαί­ας πο­λι­τι­κής και εκλο­γι­κής έκ­φρα­σης της ρι­ζο­σπα­στι­κής αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς. Προς τούτο επι­κα­λού­νται την πε­ποί­θη­ση ότι η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ δια­θέ­τει «πρό­γραμ­μα» και μά­λι­στα αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό, που συν­δέ­ει με επάρ­κεια τα ση­με­ρι­νά «τα­κτι­κά» κα­θή­κο­ντα, με τους αυ­ρια­νούς «στρα­τη­γι­κούς» στό­χους. Το πρό­βλη­μα είναι ότι αυτή η πε­ποί­θη­ση δεν επι­βε­βαιώ­νε­ται στην πράξη, αλλά και στην πο­ρεία της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ.

Η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ φτιά­χτη­κε ως «μέ­τω­πο» πριν από πολλά χρό­νια, πριν από τη με­γά­λη δο­κι­μα­σία της κρί­σης. Είχε τις ευ­και­ρί­ες της μέσα στους με­γά­λους αγώ­νες του 2010-13, αλλά και τις πε­ρι­πέ­τειες της Αρι­στε­ράς (πχ τη διά­σπα­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στις πε­ρι­φε­ρεια­κές εκλο­γές στην Ατ­τι­κή το 2010). Το γε­γο­νός ότι πε­ριο­ρί­στη­κε «σε μικρή ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ» σε σύ­γκρι­ση με τον «με­γά­λο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ» δεν οφεί­λε­ται στις επι­λο­γές ορ­γα­νώ­σε­ων όπως η ΔΕΑ, η ΚΟΕ, το Δί­κτυο κ.ά. που επέ­λε­ξαν να δρά­σουν μέσα στις γραμ­μές του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (όπως ισχυ­ρί­ζε­ται σε δι­πλα­νές στή­λες ο κα­θό­λα σε­βα­στός σύ­ντρο­φος Κ. Πα­πα­δά­κης), αλλά στις δικές της δυ­να­τό­τη­τες/αδυ­να­μί­ες. Έκτο­τε κύ­λι­σε πολύ νερό στο αυ­λά­κι με τις προ­κλή­σεις-ευ­και­ρί­ες του Δη­μο­ψη­φί­σμα­τος, της διά­σπα­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, των εκλο­γών του Σε­πτέμ­βρη του 2015 κ.ο.κ. Σε αυτές η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ έχασε τμή­μα­τα όπως η ΑΡΑΝ και η ΑΡΑΣ, αλλά και αγω­νι­στές-στριες προς πολ­λές κα­τευ­θύν­σεις.

Στην τε­λευ­ταία Συν­διά­σκε­ψη της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ (2023) αντι­προ­σω­πεύ­τη­κε μια μι­κρό­τε­ρη συ­σπεί­ρω­ση από την προη­γού­με­νη (2018), όπου είχε αντι­προ­σω­πευ­τεί μι­κρό­τε­ρη συ­σπεί­ρω­ση από εκεί­νη του 2016. Στη Συν­διά­σκε­ψη του 2023, την από­φα­ση ψή­φι­σε μια πλειο­ψη­φία του 58% των συ­νέ­δρων. Είχε προη­γη­θεί η διά­σπα­ση της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ στις πε­ρι­φε­ρεια­κές και δη­μο­τι­κές εκλο­γές, αλλά και η φα­νε­ρή δια­φο­ρο­ποί­η­ση των βα­σι­κών συ­νι­στω­σών της στην κα­θη­με­ρι­νή δράση μέσα στο κί­νη­μα. Αυτές οι πραγ­μα­τι­κό­τη­τες προ­δια­γρά­φουν ότι η εκλο­γι­κή δυ­να­μι­κή της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ πε­ριο­ρί­ζε­ται στην «κα­τα­γρα­φή».

Στην ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ εξα­κο­λου­θεί να υπάρ­χει ένα πο­λύ­τι­μο κι­νη­μα­τι­κό και πο­λι­τι­κό δυ­να­μι­κό. Το σε­βό­μα­στε και θέ­λου­με να δου­λεύ­ου­με μαζί του. Όμως η άρ­νη­ση της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ να πάρει πο­λι­τι­κή πρω­το­βου­λία, να απο­δε­χθεί την πρό­κλη­ση μιας με­τω­πι­κής-ενω­τι­κής εκλο­γι­κής πα­ρέμ­βα­σης, ισο­δυ­να­μεί με πα­ραί­τη­ση απέ­να­ντι σε μια ολο­φά­νε­ρη υπο­χρέ­ω­ση/δυ­να­τό­τη­τα της πε­ριό­δου.

Ενω­τι­κή Κί­νη­ση;

Απέ­να­ντι σε αυτά τα κενά είχε ση­μα­σία η διερ­γα­σία της Ενω­τι­κής Κί­νη­σης της Ρι­ζο­σπα­στι­κής και Αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς, όπου συμ­με­τεί­χαν το ΣΕΚ, οι ΑΡΑΝ-Κ.Σχέ­διο, η Ανα­μέ­τρη­ση και ανέ­ντα­χτοι αγω­νι­στές-στριες, αλλά και πα­ρα­κο­λού­θη­σαν ορ­γα­νώ­σεις όπως η ΔΕΑ, το Ξε­κί­νη­μα, η ΑΠΟ κ.ά.

Συμ­με­τεί­χα­με με πραγ­μα­τι­κό εν­δια­φέ­ρον σε όλη τη φάση των προ­ε­τοι­μα­στι­κών συ­σκέ­ψε­ων μέχρι και την εκ­δή­λω­ση στο Στού­ντιο. Υπο­χω­ρή­σα­με σε θέση «πα­ρα­τη­ρη­τή», δια­πι­στώ­νο­ντας ότι δεν είχαν γίνει οι κα­θα­ρές και στα­θε­ρές επι­λο­γές που προ­ϋ­πο­θέ­τει η κα­τά­θε­ση μιας πρό­τα­σης εκλο­γι­κής συ­νερ­γα­σί­ας, υπο­γραμ­μί­ζο­ντας ότι εί­μα­στε έτοι­μοι να συμ­με­τά­σχου­με εάν αυτή η εκτί­μη­σή μας απο­δει­κνυό­ταν λαν­θα­σμέ­νη και άδικη.

Την ώρα που γρά­φο­νται αυτές οι γραμ­μές, στο site του ΣΕΚ εξα­κο­λου­θούν να είναι αναρ­τη­μέ­να δύο κεί­με­να:

Το ένα δη­λώ­νει: «Προ­χω­ρά­με! Με την Ενω­τι­κή Κί­νη­ση της Ρι­ζο­σπα­στι­κής Αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς… Η συ­νερ­γα­σία αυτών των δυ­νά­με­ων είναι μο­νό­δρο­μος… Μια πο­λι­τι­κή συ­νερ­γα­σία στις επερ­χό­με­νες εκλο­γές και σε όλες τις εκλο­γές του επό­με­νου δια­στή­μα­τος θα δώσει επι­πλέ­ον ώθηση στη συ­νερ­γα­σία στο κί­νη­μα… Σε αυτή την κα­τεύ­θυν­ση κα­λού­με να αντα­πο­κρι­θεί η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ… εγκα­τα­λεί­πο­ντας το σε­χτα­ρι­στι­κό δρόμο που οδη­γεί σε πε­ρι­χα­ρά­κω­ση…».

Το δεύ­τε­ρο κεί­με­νο, η Πο­λι­τι­κή Από­φα­ση του συ­νε­δρί­ου του ΣΕΚ, δη­λώ­νει: «Πάμε να δώ­σου­με τη μάχη των εκλο­γών με την ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, κά­νο­ντας πράξη το ενω­τι­κά και αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κά… Ψη­φί­στε ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, ορ­γα­νω­θεί­τε στο ΣΕΚ, για να οι­κο­δο­μή­σου­με την Αρι­στε­ρά του κι­νή­μα­τος».

Η ΛΑΕ πράγ­μα­τι δεν «έπαι­ξε κα­θα­ρά» όσο συμ­με­τεί­χε στην Ενω­τι­κή Κί­νη­ση ενώ προ­σα­να­το­λι­ζό­ταν στη συμ­μα­χία με το ΜΕ­ΡΑ­25. Όμως, επί­σης, δεν είναι «κα­θα­ρός λο­γα­ρια­σμός» να δε­σμεύ­ε­ται κα­νείς δη­μό­σια για τη δη­μιουρ­γία μιας νέας εκλο­γι­κής/πο­λι­τι­κής συμ­μα­χί­ας, εάν και εφό­σον προ­σα­να­το­λι­ζό­ταν σε μια τα­κτι­κή τρο­πο­ποί­η­σης των συ­σχε­τι­σμών μέσα στην επερ­χό­με­νη Συν­διά­σκε­ψη της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ.

Και αύριο;

Η ρι­ζο­σπα­στι­κή-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά έχασε τη δυ­να­τό­τη­τα μιας ενω­τι­κής/απο­τε­λε­σμα­τι­κής εκλο­γι­κής πα­ρέμ­βα­σης. Οι επί μέ­ρους από­πει­ρες θα πε­ριο­ρι­στούν σε κακό απο­τέ­λε­σμα «κα­τα­γρα­φής», που στη δεύ­τε­ρη Κυ­ρια­κή θα πιε­στεί πο­λι­τι­κά ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο.

Αυτό που μένει ως πο­λι­τι­κή δυ­να­τό­τη­τα είναι το κά­λε­σμα για μια ψήφο στην Αρι­στε­ρά πέραν του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, χωρίς «πο­λε­μι­κή» πρό­θε­ση για να αλ­λά­ξει κα­νείς τις επι­λο­γές αν­θρώ­πων μέσα σε αυτό το φάσμα.

Κυ­ρί­ως πρέ­πει να βγουν σο­βα­ρά συ­μπε­ρά­σμα­τα και από αυτόν τον (απο­τυ­χη­μέ­νο) γύρο διερ­γα­σί­ας. Και όσες/όσοι τα βγά­λουν, οφεί­λουν να λει­τουρ­γή­σουν ως στα­θε­ρός και μό­νι­μος «πόλος» πρω­το­βου­λί­ας. Με στόχο την αντί­δρα­ση σε έναν αναί­τιο κα­τα­κερ­μα­τι­σμό, με την προ­σο­χή στις κι­νη­μα­τι­κές μάχες από τα κάτω, και κρα­τώ­ντας ανοι­χτό το εν­δε­χό­με­νο μιας πιο σο­βα­ρής πα­ρέμ­βα­σης στις επό­με­νες εκλο­γι­κές ανα­με­τρή­σεις, όπως οι αυ­το­διοι­κη­τι­κές/πε­ρι­φε­ρεια­κές, αλλά και οι ευ­ρω­ε­κλο­γές.

/rproject.gr/