Κλίνεται. Αλλά δεν έχει ουδέτερο. Εχει όμως πληθυντικό: ο προδότης, η προδότρια… οι προδότες. Υπάρχει και ορισμός: Προδοσία είναι η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του προδίδω. Οσον αφορά τον νόμο, η προδοσία νοείται ως ατομικό έγκλημα, αυτό της μη αφοσίωσης στο έθνος ή στην πολιτεία. Ωστόσο, ο ορθότερος (ως ευρύτερος και μεστότερος) ορισμός έχει δοθεί από τον Θουκυδίδη, που δεν είναι μόνο ο πρώτος καταγραφέας της Ιστορίας με επιστημονικό τρόπο, αλλά και ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς αναλυτές (αν όχι ο μεγαλύτερος). Σύμφωνα με αυτόν, «προδότης δεν είναι μόνον αυτός που φανερώνει τα μυστικά της πατρίδας του στους εχθρούς, αλλά κι εκείνος που, ενώ κατέχει δημόσιο αξίωμα, εν γνώσει του δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων επάνω στους οποίους άρχει».
Νόρα Ράλλη
Μπορώ να τελειώσω αυτό το χρονογράφημα γράφοντας ξανά και ξανά μόνο αυτόν τον θουκυδιδικό ορισμό και θα το θεωρούσα από τα καλύτερά μου κιόλας! Ξανά και ξανά και ξανά: «Προδότης είναι κι εκείνος που, ενώ κατέχει δημόσιο αξίωμα, εν γνώσει του δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων επάνω στους οποίους άρχει». «Προδότης είναι κι εκείνος που, ενώ κατέχει δημόσιο αξίωμα, εν γνώσει του δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων επάνω στους οποίους άρχει». Ξανά και ξανά και ξανά. Και μετά, πάλι ξανά. Εως ότου το μάθουμε απ’ έξω κι ανακατωτά. Σαν το Πάτερ Ημών. Μόνο που στο τέλος δεν θα κάνουμε τον σταυρό μας, αλλά θα μας ρίχνουμε μούντζα βασιλικιά (όχι απλή, βασιλικιά!).
Δεν αρκεί, όμως, μόνο απ’ όξω να το μάθουμε. Χρειάζεται και να το κατανοήσουμε. Προδότης, σου λέει ο παμμέγιστος, δεν είναι όποιος κάνει κάτι κακό για την πατρίδα, αλλά όποιος δεν κάνει το καλύτερο που μπορεί! Φαντάσου, δηλαδή, τι είναι όποιος κάνει ακριβώς το αντίθετο, τουτέστιν ό,τι χειρότερο μπορεί! Μάλιστα, δεν το αφήνει στο γενικό και το αόριστο, αλλά το εξειδικεύει στους άρχοντες της πόλης.
«Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ κι αγαπημένε. Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε», έγραφε ο Διονύσιος Σολωμός, της υπηρέτριας ο γιος. Καλό τον έβρισκε τον λαό μας ο Διονύσιος. Με την αρχαιοελληνική έννοια, του ενάρετου, του αγαθού. Και αγαπημένο – παγκοσμίως. Μωρέ η Αϊτή δεν αναγνώρισε πρώτη την ελληνική Επανάσταση του ’21; Πού μας ήξεραν εκεί σαπέρα; Κι όμως! Αγαπημένος, λοιπόν, ναι. Αλλά με ευθύνη: ευκολόπιστος. Ως εκ τούτου, προδομένος. Ερχεται μετά ο έτερος ποιητής, συντοπίτης και συνομήλικος του Σολωμού, Ανδρέας Κάλβος, και λέει: «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία». Δεν λέει «υπομονή και δύναμη». Δεν λέει «μυαλό και γενναιότητα». Οχι. Για τον ποιητή δεν χρειάζεται να είναι κάποιος «γενναίος» για να γίνει ελεύθερος. Αρκεί να τολμήσει. Ας είναι και δειλός. Αρκεί να τολμήσει και να είναι ενάρετος. Με ηθική υψηλή, δηλαδή, και όχι καλτσοδέτα, να τη φανερώνει κατά το δοκούν.
Ο Καπετάν Νενέκος ήταν αδιαμφισβήτητα από τους γενναιότερους οπλαρχηγούς της Επανάστασης. Στην Πάτρα έδρασε, κυρίως, κι έφτασε να ’χει έως και 2.000 άνδρες στο ασκέρι του. Μα σαν είδε πως ο Ιμπραήμ νικάει, άλλαξε στρατόπεδο, υπογράφοντας «προσκυνοχάρτι». Υποχρέωσε, μάλιστα, με τη βία τους κατοίκους στην περιοχή του να υπογράψουν και αυτοί. Προδότης ήταν και ο Εφιάλτης, που για χρήματα υπέδειξε την Ανοπαία Ατραπό και κέρδισαν οι Πέρσες στις Θερμοπύλες. Και οι δύο το ίδιο τέλος είχαν: δολοφονήθηκαν.
Πριν από λίγες μέρες, το σκάνδαλο των υποκλοπών μπήκε στο αρχείο με μία «ανακοίνωση» της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου. Μία μέρα μετά, οι κατηγορούμενοι για τη δολοφονία Καραϊβάζ αθωώθηκαν. Ο γνωστός, των γνωστών φρονημάτων, αρθρογράφος Πάσχος Μανδραβέλης έγραψε: «Στην προηγούμενη διακυβέρνησή της, η Ν.Δ. (2004-2009) χρεοκόπησε την οικονομία. Σε αυτή, τους θεσμούς. Απομένει να δούμε τι θα αποδειχθεί χειρότερο»… Αναρωτιέμαι ποιος έχει προδώσει ποιον τελικά: οι δικοί τους τους δικούς τους; Η Δικαιοσύνη τον ελληνικό λαό; Ο λαός τον ίδιο τον λαό; Ή αυτή η κυβέρνηση, αυτού του Μητσοτάκη, όλους;
Τι λες κι εσύ κυρ-ΘουΚυ-ριε φυλακήν τω στόματί σου; Ε;
https://www.efsyn.gr/stiles/ypografoyn/442353_proskynoharti
