Ο Νοέμβρης του 1974 αποτελεί για τη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας ένα σημαντικό χρονικό ορόσημο, αφού κατά τη διάρκειά του πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές της μεταπολίτευσης, αμέσως μετά τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών.
Διεξήχθησαν από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις 17 Νοεμβρίου 1974, την πρώτη επέτειο δηλαδή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Σ’ αυτές νικήτρια αναδείχθηκε η Νέα Δημοκρατία του Καραμανλή, με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία (220 έδρες) και με μοναδικό στην ελληνική πολιτική ιστορία αριθμό ψήφων. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο συνδυασμός Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις, μετεξέλιξη της προδικτατορικής Ενώσεως Κέντρου, στην τρίτη θέση κατετάγη το ΠΑ.ΣΟ.Κ. του Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ η αριστερά εκπροσωπήθηκε από το συνασπισμό της Ενωμένης Αριστεράς με 8 βουλευτές.
Δέκα μέρες μετά προκηρύχθηκε δημοψήφισμα το οποίο έλυσε «άπαξ διά παντός» το πολιτειακό ζήτημα του πολιτεύματος της χώρας (Βασιλευομένη ή Αβασίλευτη Δημοκρατία). Στο 11o τεύχος του «αρχείου» φωτίζουμε αυτόν τον προεκλογικό αγώνα για το πολιτειακό που πραγματοποιήθηκε στο Αγρίνιο, αναδεικνύοντας τα πρόσωπα και τις ιδέες, που πήραν μέρος σ’ αυτόν.
Σημαντική αναφορά γίνεται επίσης σε ένα σοσιαλιστή λογοτέχνη και δημοσιογράφο, το Μήτσο Χατζόπουλο ή Μποέμ φωτίζοντας πτυχές της λογοτεχνικής, δημοσιογραφικής και συνδικαλιστικής του παρουσίας, που, δυστυχώς, δεν έχει αναδειχθεί, όσο θεωρούμε ότι αξίζει.
Τέλος, είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς για τη συνεργασία που εγκαινιάζουμε από αυτό το τεύχος με το συλλέκτη φωτογραφιών του Αγρινίου και όχι μόνο, κ. Νίκο Αντωνίου.
Η φωτογραφία του εξωφύλλου: 17 Νοεμβρίου 1975
Ανήμερα της πρώτης επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, η οποία ανέλαβε την «ομαλή μετάβαση» της χώρας από το καθεστώς της δικτατορίας των συνταγματαρχών στη δημοκρατία, προκήρυξε και πραγματοποίησε τις πρώτες ελεύθερες εκλογές της μεταπολίτευσης. Το γεγονός αυτό και ο συμβολισμός του αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη επίσημη αναγνώριση της εξέγερσης του Πολυτεχνείου η οποία πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο πριν, στις 17 Νοεμβρίου 1973, καθώς και της ιδιαίτερης αξίας που θα αποκτούσε η συγκεκριμένη επέτειος τα επόμενα χρόνια.
Ένα χρόνο μετά, στις 17 Νοεμβρίου 1975, οι οργανωμένες νεολαίες της πόλης του Αγρινίου πραγματοποίησαν πορεία στην πόλη του Αγρινίου, η οποία κατέληξε στο χώρο που βρισκόταν τότε το «Μνημείο των Ηρώων» (στο σημείο που βρίσκεται σήμερα ο ύπαιθρος χώρος ανάμεσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης).
Στο πρώτο πλάνο της φωτογραφίας διακρίνονται οι νεολαίοι τότε του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Πολύζος και Τζάνη οι οποίοι κρατούν το πρώτο στεφάνι, ενώ πιο πίσω και δίπλα διακρίνονται οι Νώντας Μπαρχαμπάς, Χριστόφορος Ζαχείλας, Γιάννης Πάνου (με τη φωτογραφική μηχανή) Γιάννης Ποσοτίδης και άλλοι νέοι της εποχής.
Τις παραπάνω πληροφορίες μάς τις έδωσε ο Γιάννης Πολύζος, ο οποίος μας είπε ότι, η συγκεκριμένη πορεία ήταν η πρώτη κοινή πορεία για το Πολυτεχνείο, στην οποία συμμετείχαν από κοινού η «ΚΝΕ», ο «Ρήγας» και η Νεολαία του τότε ΠΑΣΟΚ .
Στο “αρχείο” που κυκλοφορεί θα διαβάσετε επίσης μεταξύ άλλων:
Oι εποικίσεις Ηπειρωτών στο Αγρίνιο | Η οικονομική και πολιτισμική συμπεριφορά τους, του Κώστα Κονταξη
Δημοτικό Σχολείο Καλυβίων Αγρινίου | Ενθυμήσεις από τη δημιουργία του Σχολείου, του Γιώργου Πανταζόπουλου
Η πτώση, ή το πρώτο μου αμάρτημα του Βαγγέλη Κρικοχωρίτη
Τα χρονογραφήματα ενός Ντουτσαγιώτη: Ο θάνατος της Ραμόνας | Οι ανατινάξεις | Ο θάνατος του Μέμε, του Χρήστου Χατζηαγάπη
Μήτσος Χατζόπουλος (Μποέμ) | O Λογοτέχνης, ο δημοσιογράφος, ο συνδικαλιστής, Επιμέλεια Λ. Τηλιγάδας
6 Νοεμβρίου 1944 | Συγκρότηση Λαϊκού Δημοτικού Συμβουλίου σε σώμα, του Λ. Τηλιγάδα
Η πλατεία Μπέλλου κατά το μεσοπόλεμο, του Νίκου Αντωνίου