Η απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να επιτρέψει την αποστολή αρμάτων μάχης τύπου Leopard 2 προς την Ουκρανία είναι μια ακόμα επικίνδυνη κλιμάκωση του πολέμου που μαίνεται εδώ και ένα χρόνο ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία. Το ότι ο πόλεμος έχει αυτόν τον χαρακτήρα το παραδέχτηκε ρητά η ίδια η Αναλένα Μπέρμποκ, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας: «δεν πολεμάμε μεταξύ μας», δήλωσε, «πολεμάμε με τη Ρωσία».
Σωτήρης Κοντογιάννης
Η κυβέρνηση της Γερμανίας αρνιόταν μέχρι τώρα να δώσει τη συγκατάθεσή της για την αποστολή Leopard 2 (που κατασκευάζονται από τη Γερμανία) στην Ουκρανία. Υπήρχαν δυο βασικοί λόγοι για αυτή την άρνηση. Ο πρώτος ήταν η ίδια η στρατηγική της γερμανικής άρχουσας τάξης. Η Γερμανία είχε αναπτύξει εδώ και πολλά χρόνια στενούς δεσμούς με τη Ρωσία –με κύριο άξονα αυτής της συνεργασίας το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Άνγκελα Μέρκελ, η προκάτοχος του Σολτς στην καγκελαρία (την πρωθυπουργία δηλαδή) αρνιόταν πεισματικά, παρά τις πιέσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ, να ακυρώσει την κατασκευή του αγωγού Nordstream II που θα μετέφερε φυσικό αέριο μέσω της βαλτικής θάλασσας από την Ρωσία στη Γερμανία. Η κυβέρνηση του Σολτς την ακύρωσε τελικά –αλλά μόνο αφού είχαν εισβάλλει τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία.
Στην πραγματικότητα η γερμανική άρχουσα τάξη συνεχίζει να ταλαντεύεται για το ποια στάση θα πρέπει να έχει απέναντι στην Ρωσία. Ο διάλογος ανάμεσα στο Βερολίνο και τη Μόσχα συνεχίζεται, ακόμα και μετά την απόφαση για τα Leopard. «Θα μιλήσω και πάλι με τον Βλαντιμίρ Πούτιν», δήλωνε πριν λίγες ημέρες ο Σολτς, «διότι είναι απαραίτητο να μιλάμε μεταξύ μας…». Η σχετική στροφή της εξωτερικής πολιτικής -από την ακύρωση του Nordstream II ως τα Leopard- έχει δημιουργήσει ήδη τριβές και μέσα και έξω από το υπουργικό συμβούλιο. Στα μέσα του Γενάρη η Κριστίνε Λάμπρεχτ, η υπουργός Άμυνας, παραιτήθηκε από τη θέση της, υποτίθεται ύστερα από την κατακραυγή που είχε δημιουργηθεί από μια ανάρτησή της στα κοινωνικά δίκτυα.
Αναταραχή επικρατεί απ’ ότι φαίνεται ακόμα και στα ανώτατα κλιμάκια της στρατιωτικής ιεραρχίας. Πολλοί απόστρατοι αξιωματικοί έχουν εκφράσει δημόσια την άποψη ότι η Ουκρανία μπορεί να πετύχει μόνο πρόσκαιρες νίκες σε βάρος της Ρωσίας –αυτό που θα πρέπει να κάνει η Δύση λένε είναι να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αποδεχτεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο ακόμα και αν αυτό περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις προς την Ρωσία.
Ο δεύτερος -και βασικότερος- όμως λόγος για τον οποίο κρατάει αυτή την στάση η γερμανική κυβέρνηση είναι η πίεση της «κοινής γνώμης». Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα -το κόμμα του καγκελάριου Σολτς και της πρώην υπουργού άμυνας Λάμπρεχτ- μπορεί να μην έχει πια καμιά σχέση με το κόμμα που είχε (συν) ιδρύσει ο Ένγκελς πριν από ενάμιση αιώνα. Τα μέλη του και οι ψηφοφόροι του όμως συνεχίζουν να απεχθάνονται τους εξοπλισμούς, τον μιλιταρισμό και τους πολέμους.
Τερματισμός
Σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση που έγινε ταυτόχρονα σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες, το 48% των ερωτηθέντων τάχθηκε υπέρ του άμεσου τερματισμού του πολέμου, έστω και αν αυτό απαιτήσει παραχωρήσεις προς τη Ρωσία και μόνο το 33% δήλωσε ότι ο πόλεμος πρέπει να συνεχιστεί έως ότου η Ρωσία ηττηθεί ή αποχωρήσει ολοκληρωτικά από την Ουκρανία. Στην Ελλάδα, για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, υπέρ του άμεσου τερματισμού του πολέμου τάσσεται το 54%. Στην Γερμανία το 60%.
Ο Σολτς φροντίζει να διανθίζει με φιλειρηνικά συνθήματα όλες του τις ομιλίες για την Ρωσία και την Ουκρανία: «Ένας Γερμανός Καγκελάριος που παίρνει στα σοβαρά τον όρκο του πρέπει να κάνει τα πάντα προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας δεν θα μετατραπεί σε πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ». «Δεν θα επιτρέψω ποτέ να μετατραπεί ο πόλεμος στην Ουκρανία σε πόλεμο ανάμεσα στην Ρωσία και το ΝΑΤΟ». «Η Γερμανία δεν πρόκειται να στείλει μαχητικά αεροσκάφη ή χερσαίες δυνάμεις στην Ουκρανία».
Όσο «προσεκτικός» είναι ο Σολτς τόσο «απρόσεκτη» είναι η Αναλένα Μπέρμποκ, η υπουργός Εξωτερικών του. Η Μπέρμποκ προέρχεται από τους Πράσινους, ένα κόμμα που γεννήθηκε τη δεκαετία του 1980 σαν έκφραση του αντιπυρηνικού και αντιπολεμικού κινήματος της εποχής εκείνης -που οργάνωνε τεράστιες διαδηλώσεις ενάντια στην εγκατάσταση των αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων τύπου «Πέρσινγκ» και «Κρουζ» στο έδαφος της Δυτικής Γερμανίας.
Σήμερα δεν έχει καμιά σχέση πλέον ούτε με την ειρήνη ούτε με την οικολογία και το περιβάλλον. Το «πράσινο» αντιπροσωπεύει πλέον την «πράσινη οικονομία» και όχι τα κινήματα της προστασίας του περιβάλλοντος. Όσο για την «ειρήνη», το Κόμμα των Πράσινων είναι η «ατμομηχανή» της στροφής της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής -της στενής συμμαχίας με τις ΗΠΑ, του εξοπλισμού του Γερμανικού Στρατού (η κυβέρνηση του Σολτς αποφάσισε να «επενδύσει» 100 δις σε νέους εξοπλισμούς) και της επαναδραστηριοποίησής του στην παγκόσμια αρένα: με λίγα λόγια της διεκδίκησης από την πλευρά της Γερμανίας και στρατιωτικά και διπλωματικά της θέσης που της «αρμόζει» στην παγκόσμια σκηνή.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα. Τα Leopard δεν πρόκειται να αλλάξουν άμεσα τους συσχετισμούς στα μέτωπα –θα χρειαστούν μήνες μέχρι να φτάσουν στην Ουκρανία, μήνες για να εκπαιδευτούν οι οδηγοί και οι χειριστές τους και μήνες μέχρι να μπουν στις μάχες. Προς το παρόν είναι ακόμα άγνωστο ποιες χώρες θα σπεύσουν να παραχωρήσουν τα άρματα μάχης τους στον Ζελένσκι.
Αν μετρήσουμε και τα παλαιότερα η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο στόλο Leopard στην Ευρώπη: 520 «πρώτης γενιάς» και 353 «δεύτερης γενιάς». Η κυβέρνηση του Μητσοτάκη ήταν μια από τις πρώτες που έτρεξε να προσφέρει βοήθεια στην Ουκρανία. Μέχρι τώρα έχει στείλει τουλάχιστον 40 τεθωρακισμένα αμφίβια οχήματα ρωσικής κατασκευής στην Ουκρανία. Το τι θα κάνει τώρα που ο Σολτς έχει δώσει το πράσινο φως για την παραχώρηση και Leopard μένει να το δούμε.
ergatiki.gr/