Χθες με πήρε τηλέφωνο ο Σον. Εδώ και δυο-τρεις μέρες λαμβάνω τηλεφωνικές κλήσεις από βρετανικούς αριθμούς που δεν αναγνωρίζω. Σήμερα σήκωσα το τηλέφωνο. Ηταν ο Σον εκ μέρους του Εργατικού Κόμματος: «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε όλα τα μέλη μας και θα τηλεφωνήσουμε σε καθένα ξεχωριστά». Καλή κίνηση, σκεφτικά, αλλά ακριβή και χρονοβόρα. Στην πορεία του τηλεφωνήματος (που κράτησε τουλάχιστον δέκα, δεκαπέντε λεπτά) ο Σον μού γνωστοποίησε την εταιρεία για την οποία δουλεύει, εταιρεία την οποία έχει προσλάβει το Εργατικό Κόμμα για να κάνει έρανο (fundraising) μεταξύ των μελών του. Επικοινωνιακά όλα αυτά έχουν νόημα, όμως καταδεικνύουν και το πώς θα κινηθεί το κόμμα από εδώ και εμπρός: με έναν τρόπο που θυμίζει τις επικοινωνιακές τακτικές του Τόνι Μπλερ.
Μαρίνα Πρεντούλη*
Τον Μάρτιο πριν από τις εκλογές, το Εργατικό Κόμμα έχασε περίπου 25.000 μέλη λόγω της στάσης του σε σχέση με τον πόλεμο στην Παλαιστίνη και την αλλαγή πλεύσης σε σχέση με την περιβαλλοντική του πολιτική. Στο μανιφέστο του, το Εργατικό Κόμμα έχει δεσμευτεί στην αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους και τη λύση των δύο κρατών, παρά δηλώσεις του Στάρμερ ότι το κράτος του Ισραήλ είχε το δικαίωμα να κόψει νερό και ηλεκτρικό στους κατοίκους της Γάζας. Η συνεχόμενη γενοκτονία για πολλούς αριστερούς ψηφοφόρους των Εργατικών απαιτεί την άμεση αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Αυτή η πολιτική γραμμή του Εργατικού Κόμματος είχε κόστος στις εκλογές. Βουλευτές που κατέβηκαν ως ανεξάρτητοι και πήραν θέση υπέρ της Παλαιστίνης, μέσα σε αυτούς και ο πρώην αρχηγός των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, εξελέγησαν βουλευτές. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως αυτή της Φάιζα Σαχίν που αναγκάστηκε να κατέβει ως ανεξάρτητη αφού η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος μπλόκαρε την υποψηφιότητά της, η ψήφος μοιράστηκε μεταξύ εκείνης και του υποψηφίου των Εργατικών και τελικά ξαναβγήκε ο δεξιός υποψήφιος Ιαν Ντάνκαν Σμιθ. Ή αλλιώς, η ηγεσία των Εργατικών έβαλε τα χεράκια της και έβγαλε τα ματάκια της. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η Παλαιστίνη και η άμεση ή έμμεση εκκαθάριση του κόμματος από τον Στάρμερ στοίχισαν στο Εργατικό Κόμμα ψήφους και έδρες.
Βέβαια, η πλειοψηφία του Στάρμερ μέσα στο Κοινοβούλιο με 411 έδρες είναι συντριπτική και η δεύτερη μεγαλύτερη πλειοψηφία του κόμματος μετά του Τόνι Μπλερ το 1997 (418 έδρες). Μπορεί ο καθολικός αριθμός ψήφων να είναι μικρότερος από τα ποσοστά του Τζέρεμι Κόρμπιν το 2017 και το 2019, αλλά αν αυτό δεν μεταφραστεί σε κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι δώρον άδωρον. Και φυσικά όταν σχεδιάζεται μια εκλογική καμπάνια, το εκλογικό σύστημα είναι καθοριστικός παράγοντας του στρατηγικού σχεδιασμού και στη συγκεκριμένη περίπτωση οι παράπλευρες απώλειες (Κόρμπιν, Σαχίν), φαντάζομαι, αναμενόμενες.
Κάτι ανάλογο συνέβη και με τους Πράσινους ψηφοφόρους του Εργατικού Κόμματος που απομακρύνθηκαν όταν η ηγεσία έκανε στροφή 180 μοιρών, εγκαταλείποντας την υπόσχεσή της για δαπάνες 28 δισεκατομμυρίων σε πράσινες επενδύσεις. Το Πράσινο Κόμμα βγήκε ισχυρότερο από τις εκλογές με τέσσερις έδρες και περιμένουμε να δούμε πώς η νίκη των Εργατικών θα μεταφραστεί σε κυβερνητική γραμμή. Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι αν ο Νάιτζελ Φάρατζ δεν είχε διασπάσει την ψήφο των Συντηρητικών τα πράγματα θα ήταν δυσκολότερα για τους Εργατικούς. Και με ενισχυμένη την Ακροδεξιά, τόσο μέσα στους Συντηρητικούς όσο και εκτός, αν δεν γίνουν θεαματικές αλλαγές το Ηνωμένο Βασίλειο σύντομα θα ακολουθήσει την πορεία της Γαλλία και της Ιταλίας.
Οι επικοινωνιακές πρακτικές λοιπόν δεν είναι αρκετές να επιφέρουν την αλλαγή αν το κόμμα έχει χάσει την ενεργό βάση του, τους ακτιβιστές που σε συνδυασμό με την κυβερνητική πολιτική θα αλλάξουν την κοινωνία. Η κατάργηση του προγράμματος για αποστολή «παράνομων μεταναστών» στην Ρουάντα μόλις ο Στάρμερ ορκίστηκε είναι καλοδεχούμενη, αν και ο Στάρμερ γνωρίζει ότι ούτε νομικά ούτε οικονομικά μπορούσε να συνεχιστεί. Ομως για να μεταβληθεί ηθικά και η κοινωνία χρειάζεται δουλειά στη βάση.
Αν και δεν περιμένουμε θεαματικές αλλαγές άμεσα από την κυβέρνηση Στάρμερ, καλό είναι να μη χάνουμε κάθε ελπίδα. Εξάλλου, το Εργατικό Κόμμα έχει ακόμα μερικούς άξιους βουλευτές, αν και αυτή τη φορά δεν θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο: η Νταϊάν Αμποτ, ο Τζον Μακντόνελ (στενοί συνεργάτες του Κόρμπιν) έχουν όλοι επανεκλεγεί με το Εργατικό Κόμμα. Και φυσικά ο βουλευτής των Εργατικών στην Ανατολική Αγγλία Κλάιβ Λούις, με τον οποίο έχουμε συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν και είναι ένας από τους βουλευτές που το 2015 υποστήριξαν κάθε πρωτοβουλία αλληλεγγύης στην Ελλάδα. Είναι επίσης αυτός που μας χάρισε μια αξέχαστη στιγμή κατά την ορκωμοσία του πριν από μερικές μέρες λέγοντας: «Δίνω αυτόν τον όρκο διαμαρτυρόμενος και με την ελπίδα ότι μια μέρα οι συμπολίτες μου θα αποφασίσουν δημοκρατικά να ζήσουν σε μια πραγματική δημοκρατία. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δηλώνω επίσημα και βεβαιώνω ότι θα είμαι πιστός και θα υπηρετώ τον μεγαλειότατο βασιλιά Κάρολο, σύμφωνα με τον νόμο», θυμίζοντάς μας έτσι ότι η Βασιλευομένη Δημοκρατία δεν είναι Δημοκρατία.
*Ομότιμης καθηγήτριας Πολιτικής Επιστήμης και Επικοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Ανατολικής Αγγλίας, Ηνωμένο Βασίλειο
https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/440116_ergatiko-komma-kai-tora-ti
