Η άλλη πλευρά των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού

Πολλά έχουν ειπωθεί για το πόσο «μαγικό» θα είναι το ιστορικό κέντρο του Παρισιού όταν μετατραπεί σε υπαίθρια αθλητική αρένα.

Όταν ξε­κι­νή­σουν οι Ολυ­μπια­κοί Αγώ­νες, στα τέλη του μήνα, η τε­λε­τή έναρ­ξης δεν θα πραγ­μα­το­ποι­η­θεί σε στά­διο, αλλά με βάρ­κες στον πο­τα­μό Ση­κουά­να. 

Το από­γευ­μα της ημέ­ρας εκεί­νης, στο όνομα της «ασφά­λειας» θα κλεί­σει ο ενα­έ­ριος χώρος του Πα­ρι­σιού καθώς και αρ­κε­τοί σταθ­μοί του Μετρό, ενώ θα είναι υπό στενή πα­ρα­κο­λού­θη­ση οι…10.000 που βρί­σκο­νται στη λίστα των «τρο­μο­κρα­τών» της Γαλ­λί­ας.

Σπύρος Αντωνίου

Πολ­λοί Πα­ρι­ζιά­νοι σχε­διά­ζουν να φύ­γουν, προ­βλέ­πο­ντας ότι η πρω­τεύ­ου­σα θα με­τα­τρα­πεί σε ένα χα­ο­τι­κό σκη­νι­κό και το σύ­στη­μα με­τα­φο­ρών θα κα­ταρ­ρεύ­σει, από τα 16 εκα­τομ­μύ­ρια ανα­με­νό­με­νους επι­σκέ­πτες. Τα συν­δι­κά­τα του δη­μό­σιου τομέα, από τους σι­δη­ρο­δρο­μι­κούς μέχρι το προ­σω­πι­κό των μου­σεί­ων, απει­λούν με απερ­γί­ες, ώστε να λά­βουν απο­ζη­μί­ω­ση για τις κα­λο­και­ρι­νές τους δια­κο­πές, που θυ­σιά­ζο­νται στο βωμό του βιο­μη­χα­νο­ποι­η­μέ­νου αθλη­τι­σμού.

Εκτο­πι­σμός

Πίσω από το κλίμα γιορ­τής για τους Αγώ­νες όμως, τους λα­μπε­ρούς χο­ρη­γούς και τις κο­ρώ­νες εν­θου­σια­σμού των ελίτ, υπάρ­χει πάντα μια λι­γό­τε­ρη φω­τει­νή πλευ­ρά, γε­μά­τη κέρδη για το κε­φά­λαιο και κα­τα­στο­λή για τους φτω­χούς. Για να ανοί­ξουν χώρο για το ολυ­μπια­κό θέαμα, οι γαλ­λι­κές αρχές εκτο­πί­ζουν φτω­χούς και πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­μέ­νους πλη­θυ­σμούς εδώ και μήνες. Οι Αγώ­νες είναι ένα super gentrification για την πόλη. Δυ­νά­μεις ασφα­λεί­ας φορ­τώ­νουν με­τα­νά­στες και αδέ­σπο­τα σε λε­ω­φο­ρεία και τους στέλ­νουν στο γαλ­λι­κό εσω­τε­ρι­κό. Τον Απρί­λιο, η με­γα­λύ­τε­ρη κα­τά­λη­ψη στο Πα­ρί­σι – ένα πρώην ερ­γο­στά­σιο τσι­μέ­ντου που στέ­γα­ζε πε­ρί­που 400 με­τα­νά­στες- εκ­κε­νώ­θη­κε με έφοδο από την αστυ­νο­μία, ανα­γκά­ζο­ντας τους κα­τοί­κους να βγουν στο κρύο.

Μια έκ­θε­ση της ομά­δας Le Revers de la Médaille (Η άλλη όψη του με­ταλ­λί­ου) δια­πί­στω­σε αύ­ξη­ση σχε­δόν 39% στις εξώ­σεις κα­ταυ­λι­σμών το έτος πριν από τους Αγώ­νες του Πα­ρι­σιού. Πε­ρισ­σό­τε­ροι από 12.500 άν­θρω­ποι εκτο­πί­στη­καν από το Πα­ρί­σι μόνο το 2023-2024. Οι διορ­γα­νώ­τριες πό­λεις άλ­λω­στε έχουν κάνει πα­ρά­δο­ση την εκ­δί­ω­ξη των από­κλη­ρων, πριν φτά­σουν στη σκηνή τα λα­μπε­ρά φώτα των πα­γκό­σμιων μέσων ενη­μέ­ρω­σης, για να κα­λύ­ψουν το αθλη­τι­κό θέαμα. Από το να­ζι­στι­κό Βε­ρο­λί­νο του 1936, μέχρι το Πε­κί­νο του 2008 και το Ρίο του 2016, ο εκτο­πι­σμός πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­μέ­νων μελών της κοι­νω­νί­ας απο­τε­λεί βα­σι­κό ερ­γα­λείο, για να εξυ­πη­ρε­τη­θεί η «ανά­πτυ­ξη» και η εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση της πόλης.

Κα­τα­σκευα­στι­κές

Tην ίδια ώρα, η δη­μο­σιο­γρα­φι­κή έρευ­να έχει φέρει στο φως μια σειρά από κα­τα­χρή­σεις των ερ­γο­λά­βων, που χρη­σι­μο­ποιούν ερ­γά­τες χωρίς χαρ­τιά σε μα­ζι­κή κλί­μα­κα. Ερ­γα­ζό­με­νοι, κυ­ρί­ως με­τα­νά­στες, νοι­κιά­ζουν ταυ­τό­τη­τες για να βρουν δου­λειά στα ερ­γο­τά­ξια και κάπως έτσι βρί­σκο­νται υπό «ομη­ρεία» να δου­λεύ­ουν 12ωρα, με μισθό 8ωρου, χωρίς επαρ­κή εξο­πλι­σμό ασφα­λεί­ας. Οι ερ­γα­ζό­με­νοι κα­ταγ­γέλ­λουν την έλ­λει­ψη ελέγ­χων ασφα­λεί­ας και αρ­κε­τά σο­βα­ρά ατυ­χή­μα­τα, που δεν κα­τα­γρά­φη­καν επί­ση­μα, με απο­τέ­λε­σμα να μην πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στα στα­τι­στι­κά στοι­χεία.

Κατά τη διάρ­κεια ερ­γα­σιών στο μετρό, απα­ραί­τη­τες για την επι­με­λη­τεία των αγώ­νων, ο θά­να­τος δύο ερ­γα­ζο­μέ­νων δεν κα­τα­με­τρή­θη­κε στις Ολυ­μπια­κές εκ­θέ­σεις. Άρθρο των New York Times επι­ση­μαί­νει επί­σης τον πε­ριο­ρι­στι­κό ορι­σμό που χρη­σι­μο­ποιεί η γαλ­λι­κή κυ­βέρ­νη­ση για να κα­θο­ρί­σει τι συ­νι­στά Ολυ­μπια­κό χώρο. Τα θα­να­τη­φό­ρα ατυ­χή­μα­τα που συ­νέ­βη­σαν σε ερ­γο­τά­ξια που δεν ανα­γνω­ρί­ζο­νται ως ανα­πό­σπα­στο μέρος της ολυ­μπια­κής υπο­δο­μής έχουν τα­ξι­νο­μη­θεί σε άλλες διοι­κη­τι­κές κα­τη­γο­ρί­ες, ελα­χι­στο­ποιώ­ντας έτσι την επί­δρα­σή τους στα επί­ση­μα δε­δο­μέ­να.

Επι­πλέ­ον, οι ερ­γο­δό­τες εν­θάρ­ρυ­ναν τους ερ­γα­ζο­μέ­νους χωρίς έγ­γρα­φα να μην ανα­φέ­ρουν τους τραυ­μα­τι­σμούς τους ή να ανα­ζη­τή­σουν ια­τρι­κή βο­ή­θεια, μια πρα­κτι­κή που βοηθά να δια­τη­ρού­νται τα επί­ση­μα στα­τι­στι­κά στοι­χεία τραυ­μα­τι­σμών σε εξαι­ρε­τι­κά χα­μη­λά επί­πε­δα. Αυτή η δια­χεί­ρι­ση των ερ­γα­τι­κών ατυ­χη­μά­των δεί­χνει ότι η γαλ­λι­κή κυ­βέρ­νη­ση δεν εν­δια­φέ­ρε­ται για την προ­στα­σία των ερ­γα­ζο­μέ­νων που απα­σχο­λού­νται στις Ολυ­μπια­κές εγκα­τα­στά­σεις, ανε­ξάρ­τη­τα από το νο­μι­κό κα­θε­στώς τους.

Η Solideo, η εται­ρεία που είναι υπεύ­θυ­νη για το Ολυ­μπια­κό έργο, υπο­στη­ρί­ζει ότι είναι αδύ­να­το να δια­χει­ρι­στεί την κα­τα­πά­τη­ση των ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των, επει­δή τα με­γά­λα έργα πε­ρι­λαμ­βά­νουν μυ­ριά­δες μι­κρούς υπερ­γο­λά­βους. Η ανα­ζή­τη­ση αυτών των εται­ρειών οδή­γη­σε τους δη­μο­σιο­γρά­φους σε εται­ρεί­ες φα­ντά­σμα­τα, χωρίς γρα­φεία…

Η «φού­σκα» της Αθή­νας του 2004 και το δη­λη­τή­ριο του εθνι­κι­σμού
Το κα­λο­καί­ρι του 2004, εν μέσω πυ­ρο­τε­χνη­μά­των της Γιάν­νας που έκα­ψαν τη Φι­λο­θέη και της απο­φυ­γής του ελέγ­χου ντό­πινγκ από τους χη­μι­κούς πρω­τα­θλη­τές Κε­ντέ­ρη και Θάνου, οι Ολυ­μπια­κοί Αγώ­νες «επέ­στε­ψαν σπίτι τους», όπως υπο­στή­ρι­ζε το μότο της επο­χής.

Σύμ­φω­να με με­λέ­τη των ερευ­νη­τών της Οξ­φόρ­δης Bent Flyvbjerg και Allison Stewart για τις Ολυ­μπιά­δες από το 1960 έως το 2012, υπήρ­ξε υπέρ­βα­ση κό­στους σε πο­σο­στό 60% (σε πραγ­μα­τι­κές τιμές) και 97% (σε ονο­μα­στι­κές τιμές) στους Ολυ­μπια­κούς της Αθή­νας. Το με­γά­λο ελ­λη­νι­κό όραμα, με­τα­τρά­πη­κε σε μια με­γά­λη φού­σκα που συ­νέ­βα­λε κα­θο­ρι­στι­κά στην κρα­τι­κή χρε­ο­κο­πία του 2010.

Το κό­στος των Αγώ­νων από υπερ­κο­στο­λο­γή­σεις, σπα­τά­λες, μίζες, το πλιά­τσι­κο των κα­τα­σκευα­στι­κών και των του­ρι­στι­κών ομί­λων, τις εξω­φρε­νι­κές δα­πά­νες για συ­στή­μα­τα επι­τή­ρη­σης και κα­τα­στο­λής (όπως το πε­ρί­φη­μο σύ­στη­μα πα­ρα­κο­λού­θη­σης C4i που κό­στι­σε περί τα 260 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ με την υπερ­γο­λα­βία της Ζί­μενς), εκτο­ξεύ­τη­κε  σε δε­κά­δες δισ. ευρώ, που φορ­τώ­θη­καν στο δη­μό­σιο χρέος. Κό­στος που πλή­ρω­σαν πολύ ακρι­βά οι ερ­γα­ζό­με­νοι, οι οποί­οι  δεν από­λαυ­σαν τί­πο­τα από τα ολυ­μπια­κά έργα, που είτε ρή­μα­ξαν είτε πέ­ρα­σαν στα χέρια ιδιω­τών που τα εκ­με­ταλ­λεύ­ο­νται. Τέλος, ποτέ δεν πρέ­πει να ξε­χά­σου­με τους 13 νε­κρούς ερ­γά­τες (επι­σή­μως), που έχα­σαν τη ζωή τους στην κα­τα­σκευή των ολυ­μπια­κών έργων.

Αλή­στου μνή­μης υπήρ­ξαν και οι γεν­ναί­ες δό­σεις «εθνι­κής υπε­ρη­φά­νειας» για την κα­λύ­τε­ρη Ολυ­μπιά­δα που έγινε ποτέ, μέσα σε ένα κα­λο­καί­ρι εθνι­κι­στι­κής έξαρ­σης, εφό­σον είχε προη­γη­θεί και η κα­τά­κτη­ση του Euro στην Πορ­το­γα­λία, από την εθνι­κή πο­δο­σφαί­ρου. Η νέα «με­γά­λη ιδέα» των Ολυ­μπια­κών, χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε για την εκ­πλή­ρω­ση μιας κύ­ριας λει­τουρ­γί­ας του εθνι­κι­σμού: της δια­σφά­λι­σης της κοι­νω­νι­κής ει­ρή­νης και της εθνι­κής ενό­τη­τας, μέσα από τη συ­στρά­τευ­ση εντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κών τά­ξε­ων, στην προ­σπά­θεια για την εκ­πλή­ρω­ση του πο­λυ­πό­θη­του «εθνι­κού στό­χου», της επι­τυ­χί­ας των Αγώ­νων. Ερ­γο­δό­τες και ερ­γα­ζό­με­νοι, πλού­σιοι και φτω­χοί, έπρε­πε να συ­μπά­σχου­με στο «δράμα» των κυ­βερ­νή­σε­ων Ση­μί­τη και Κα­ρα­μαν­λή, που μοί­ρα­ζαν εκα­τομ­μύ­ρια δη­μό­σιου χρή­μα­τος, σε ντό­πιους και διε­θνείς κα­πι­τα­λι­στές για να ανα­δεί­ξουν την «ισχυ­ρή Ελ­λά­δα».

Από το δη­λη­τή­ριο του εθνι­κι­σμού και του ρα­τσι­σμού δεν μπο­ρού­σε να γλι­τώ­σει ούτε η φε­τι­νή διορ­γά­νω­ση. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κές είναι οι πρό­σφα­τες δια­φω­νί­ες για τη μα­λια­νό-γαλ­λί­δα ποπ σταρ Άγια Να­κα­μού­ρα, η οποία ανα­μέ­νε­ται να εμ­φα­νι­στεί στην τε­λε­τή έναρ­ξης, γε­γο­νός που προ­κά­λε­σε την οργή της Λεπέν, καθώς «δεν τρα­γου­δά στη γαλ­λι­κή γλώσ­σα».

Η πο­λι­τι­κή ανα­τα­ρα­χή στη Γαλ­λία δεν θα επη­ρε­ά­σει τις προ­ε­τοι­μα­σί­ες για τους θε­ρι­νούς Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες, εφό­σον όλα τα κα­θε­στω­τι­κά κόμ­μα­τα υπο­στη­ρί­ζουν τη διε­ξα­γω­γή τους. Το μόνο βέ­βαιο είναι ότι οι Λεπέν και Μα­κρόν, δεν πρό­κει­ται να συ­ντα­χθούν ποτέ με τις φωνές που απαι­τούν από την Ολυ­μπια­κή Επι­τρο­πή τον απο­κλει­σμό του Ισ­ρα­ήλ, που θα συ­νε­χί­σει να βομ­βαρ­δί­ζει από ξηρά και αέρα τη Γάζα, ενώ οι αθλη­τές θα αγω­νί­ζο­νται με τη ση­μαία του.

https://rproject.gr/article/i-alli-pleyra-ton-olympiakon-agonon-toy-parisioy