Τα ανοιχτά μέτωπα της κυβέρνησης Μητσοτάκη

Αν δεν υπήρ­χε η σφαγή της Γάζας και ο η πρό­σφα­τη σύ­νο­δος κο­ρυ­φής της ΕΕ, η από­δο­ση επεν­δυ­τι­κής βαθ­μί­δας από τον S&P, λίγο έλει­ψε να κη­ρυ­χτεί…εθνι­κή γιορ­τή. Σε τέ­τοιο βαθμό έφτα­σαν τα πα­νη­γύ­ρια της κυ­βέρ­νη­σης, για την επι­βρά­βευ­ση της σκλη­ρής λι­τό­τη­τας για τους ερ­γα­ζό­με­νους και του πα­κτω­λού χρή­μα­τος και λοι­πών προ­νο­μί­ων για τις επι­χει­ρή­σεις. 

Σπύρος Αντωνίου

Η συ­νε­δρί­α­ση στην Αθήνα του Διοι­κη­τι­κού Συμ­βου­λί­ου της Ευ­ρω­παϊ­κής Κε­ντρι­κής Τρά­πε­ζα και η πα­ρου­σία της Κρι­στίν Λα­γκάρντ βο­ή­θη­σε στην επι­κοι­νω­νια­κή ανά­δει­ξη της ελ­λη­νι­κής «επι­τυ­χί­ας». Όταν τα νοι­κο­κυ­ριά ασφυ­κτιούν από την ακρί­βεια, τους χα­μη­λούς μι­σθούς και το υψη­λό­τα­το κό­στος δα­νει­σμού, μόνο ως πρό­κλη­ση μπο­ρεί να δει κα­νείς την ανά­δει­ξη ενός στρα­τη­γι­κού στό­χου του κε­φα­λαί­ου, σε «εθνι­κή υπό­θε­ση». Γιατί αν κάτι έμει­νε από τις δη­λώ­σεις Λα­γκάρντ και Στουρ­νά­ρα -πέρα από τους επαί­νους- ήταν οι νου­θε­σί­ες για τις νέες θυ­σί­ες που απαι­τού­νται, ώστε να επι­στρέ­ψει η ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία στην αξιο­λό­γη­ση Α+. Πάντα στη κα­τεύ­θυν­ση της «δη­μο­σιο­νο­μι­κής πει­θαρ­χί­ας» και της συ­νέ­χι­σης των αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων.

Αβε­βαιό­τη­τες

Σε ένα αστα­θές διε­θνές πε­ρι­βάλ­λον, πο­λέ­μων και πλη­θω­ρι­στι­κών πιέ­σε­ων, η κυ­βερ­νη­τι­κή αι­σιο­δο­ξία για την πο­ρεία του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, θα όφει­λε να ήταν λίγο πιο με­τρη­μέ­νη. Η ανά­φλε­ξη στη Μέση Ανα­το­λή, σε μια πε­ριο­χή κοντά σε χώρες όπως η Σα­ου­δι­κή Αρα­βία, το Ιράν, το Κατάρ οι οποί­ες εξα­σφα­λί­ζουν το 55% της πα­γκό­σμιας κα­τα­νά­λω­σης πε­τρε­λαί­ου, τη στιγ­μή που ο δεύ­τε­ρος με­γα­λύ­τε­ρος πα­ρα­γω­γός πε­τρε­λαί­ου και φυ­σι­κού αε­ρί­ου, η Ρωσία, βρί­σκε­ται ήδη σε πό­λε­μο από το Φε­βρουά­ριο του 2022, αλ­λά­ζει τε­λεί­ως την προ­ο­πτι­κή των πραγ­μά­των και τις τιμές στην ενέρ­γεια.

Με τον πλη­θω­ρι­σμό στην ευ­ρω­ζώ­νη να τρέ­χει στο δι­πλά­σιο του στό­χου, μετά από 10 δια­δο­χι­κές αυ­ξή­σεις επι­το­κί­ων από τον Ιού­λιο του 2022, οι κε­ντρι­κοί τρα­πε­ζί­τες απο­φά­σι­σαν την «παύση» των αυ­ξή­σε­ων στα ήδη εξαι­ρε­τι­κά υψηλά επί­πε­δα. Άλ­λω­στε ήδη έχει αρ­χί­σει να φαί­νε­ται το πλήγ­μα στην κα­τα­νά­λω­ση και ακρι­βώς αυτή η αύ­ξη­ση των επι­το­κί­ων κατά 450 μο­νά­δες βάσης, όπως πα­ρα­δέ­χθη­κε και η ίδια η πρό­ε­δρος της ΕΚΤ, έχει πλή­ξει ήδη την πι­στω­τι­κή επέ­κτα­ση στην Ευ­ρώ­πη με τη ζή­τη­ση νέων δα­νεί­ων να πέ­φτει και το κίν­δυ­νο νέων κόκ­κι­νων δα­νεί­ων να αυ­ξά­νε­ται.

Η υπαρ­ξια­κή κρίση που έχει ξε­σπά­σει στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, με τα δη­μο­σκο­πι­κά του πο­σο­στά να υπο­χω­ρούν παρά την αλ­λα­γή ηγε­σί­ας, ενώ από αυτές τις απώ­λειες δεν ει­σπράτ­τει το ΠΑΣΟΚ που πα­ρα­μέ­νει στά­σι­μο, έχει ως απο­τέ­λε­σμα η ΝΔ να εξα­κο­λου­θεί να κα­τα­γρά­φε­ται ως ο μόνος ισχυ­ρός πόλος στο πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα και να εμ­φα­νί­ζε­ται ότι παί­ζει χωρίς αντί­πα­λο. Η ει­κό­να αυτή, ωστό­σο, «σκε­πά­ζει» τα ανοι­χτά μέ­τω­πα με τα οποία βρί­σκε­ται αντι­μέ­τω­πη δί­νο­ντας μια αί­σθη­ση ανέ­φε­λης πο­λι­τι­κής υπε­ρο­χής.

Ακρί­βεια

Κυ­ρί­αρ­χο πεδίο αγω­νί­ας για το Μα­ξί­μου είναι φυ­σι­κά η τρο­μα­κτι­κή ακρί­βεια, ιδίως στα τρό­φι­μα και στο ρεύμα, όπου συ­νε­χί­ζε­ται ανε­νό­χλη­το το πάρτι των κερ­δο­σκό­πων. Η δυ­σα­ρέ­σκεια του κό­σμου για το ζή­τη­μα της ακρί­βειας είναι πλέον πολύ ορατή στις δη­μο­σκο­πή­σεις, όπου οι ερω­τώ­με­νοι/ες ιε­ραρ­χούν το θέμα αυτό ως το νού­με­ρο ένα ζή­τη­μα, με πολλά νοι­κο­κυ­ριά να ζουν σε συν­θή­κες ασφυ­ξί­ας. Από τη μία πλευ­ρά η συ­νε­χι­ζό­με­νη ακρί­βεια και από την άλλη τα ανε­παρ­κή ει­σο­δή­μα­τα δεί­χνουν ότι ανα­μέ­νε­ται να διο­γκω­θούν οι δυ­σκο­λί­ες για τη με­γά­λη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, μέσα στους επό­με­νους μήνες.

Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι μεί­ω­ση 2% υπέ­στη­σαν τα πραγ­μα­τι­κά ει­σο­δή­μα­τα των νοι­κο­κυ­ριών το 2022. Ει­δι­κό­τε­ρα, κατά 7,6% αυ­ξή­θη­κε το δια­θέ­σι­μο ει­σό­δη­μα των νοι­κο­κυ­ριών πέ­ρυ­σι, σύμ­φω­να με την ΕΛ­ΣΤΑΤ.  Ωστό­σο θα πρέ­πει να ση­μειω­θεί ότι αυτή αύ­ξη­ση είναι ονο­μα­στι­κή και όχι πραγ­μα­τι­κή, καθώς θα πρέ­πει να προ­σμε­τρη­θεί ο πλη­θω­ρι­σμός, ο οποί­ος άγ­γι­ξε το 9,6% για το σύ­νο­λο της πε­ρυ­σι­νής χρο­νιάς, σύμ­φω­να με τα όσα κα­τα­γρά­φο­νται στο προ­σχέ­διο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού που κα­τα­τέ­θη­κε στις αρχές Οκτώ­βρη στη βουλή. Συ­νε­πώς, το πραγ­μα­τι­κό ει­σό­δη­μα συρ­ρι­κνώ­θη­κε κατά 9,6%-7,6% = 2%. Καλά κρα­τούν και οι ανι­σό­τη­τες, μιας και το με­ρί­διο της μέσης δα­πά­νης για είδη  δια­τρο­φής και στέ­γα­ση του φτω­χό­τε­ρου 20% του πλη­θυ­σμού, ανέρ­χε­ται στο 58,1% των δα­πα­νών του, ενώ το αντί­στοι­χο με­ρί­διο του πλου­σιό­τε­ρου 20% ανέρ­χε­ται στο 25,6% (ΕΛ­ΣΤΑΤ).

Μετά τα ψί­χου­λα των «market pass», το νέο μέτρο για τα προ­ϊ­ό­ντα που θα έχουν για έξι μήνες ή μό­νι­μη έκ­πτω­ση (συ­γκρι­τι­κά με τις ση­με­ρι­νές εξω­φρε­νι­κές τιμές…) στα ράφια των σού­περ μάρ­κετ, είναι εμ­φα­νές πως δεν μπο­ρεί να στα­μα­τή­σει την αι­σχρο­κέρ­δεια. Έτσι και αλ­λιώς η συμ­με­το­χή των επι­χει­ρή­σε­ων στο μέτρο της μό­νι­μης μεί­ω­σης τιμών είναι μέχρι τώρα μικρή και αφορά με­ρι­κές εκα­το­ντά­δες κω­δι­κούς προ­ϊ­ό­ντων.

Την ώρα όμως που η κυ­βέρ­νη­ση αρ­νεί­ται να στη­ρί­ξει ου­σια­στι­κά το λαϊκό ει­σό­δη­μα και αφή­νει νο­σο­κο­μεία, σχο­λεία και κρί­σι­μες υπο­δο­μές να ρη­μά­ζουν, δεί­χνει ιδιαί­τε­ρη ευαι­σθη­σία για την ενί­σχυ­ση των με­γα­λο­ε­πι­χει­ρη­μα­τιών και την αύ­ξη­ση των πο­λε­μι­κών εξο­πλι­σμών.

Εξο­πλι­σμοί

Δεν φτά­νει που η φο­ρο­λο­γία των με­ρι­σμά­των είναι η δεύ­τε­ρη χα­μη­λό­τε­ρη ανά­με­σα στις χώρες της ΕΕ (5%), η κυ­βέρ­νη­ση απο­φά­σι­σε να πλη­ρώ­σει από τον κρα­τι­κό κορ­βα­νά, για λο­γα­ρια­σμό απο­κλει­στι­κά και μόνο των 7 ιδιω­τι­κών κα­να­λιών πα­νελ­λα­δι­κής εμ­βέ­λειας, τις ει­σφο­ρές στον ΕΔΟ­Ε­ΑΠ για όλο το 2022. Ποσό σχε­δόν 7 εκατ. ευρώ, που οι κα­να­λάρ­χες είχαν ήδη κα­τα­βά­λει, αλλά το παίρ­νουν πίσω! Πώς να μην υπάρ­χει μετά τέ­τοια κυ­βερ­νη­τι­κή υπε­ρο­πλία στα μί­ντια και δαι­μο­νο­ποί­ση ή απο­κλει­σμός κάθε αντί­θε­της φωνής.

Επί­σης, την προη­γού­με­νη εβδο­μά­δα «πέ­ρα­σαν» από την Επι­τρο­πή Εξο­πλι­στι­κών Προ­γραμ­μά­των και Συμ­βά­σε­ων, επτά συμ­βά­σεις ανα­βάθ­μι­σης και προ­μή­θειας οπλι­κών συ­στη­μά­των συ­νο­λι­κού ύψους πάνω από 1,6 δισ. ευρώ. Στην ίδια συ­νε­δρί­α­ση της Επι­τρο­πής Εξο­πλι­στι­κών Προ­γραμ­μά­των και Συμ­βά­σε­ων δό­θη­κε το «πρά­σι­νο φως» για να προ­χω­ρή­σει το υπουρ­γείο «Εθνι­κής Άμυ­νας» στην αγορά των δύο ισ­ραη­λι­νών μη επαν­δρω­μέ­νων αε­ρο­σκα­φών, που είχε μι­σθώ­σει το 2020 η Πο­λε­μι­κή Αε­ρο­πο­ρία με option αγο­ράς. Το κό­στος της αγο­ράς ανέρ­χε­ται στα 22 εκα­τομ­μύ­ρια, ενώ προ­βλέ­πε­ται και η υπο­γρα­φή σύμ­βα­σης για τη τε­χνι­κή υπο­στή­ρι­ξη των δύο συ­στη­μά­των, ένα­ντι 4,5 εκα­τομ­μυ­ρί­ων ευρώ τον χρόνο. Πώς να μην είναι μετά τόσο ανοι­χτά, υπέρ του κρά­τους-τρο­μο­κρά­τη του Ισ­ρα­ήλ, η κυ­βέρ­νη­ση (με τη συ­ναί­νε­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΠΑ­ΣΟΚ-Ακρο­δε­ξιάς) που χτί­ζει πο­λε­μο­χα­ρείς συμ­μα­χί­ες με τον Bibi, για να απο­κτή­σει το προ­βά­δι­σμα στον ελ­λη­νο­τουρ­κι­κό αντα­γω­νι­σμό στη ΝΑ Με­σό­γειο. Λεφτά για τις κοι­νω­νι­κές ανά­γκες δεν υπάρ­χουν, αλλά για την ενί­σχυ­ση της πο­λε­μι­κής μη­χα­νής του Ισ­ρα­ήλ βρί­σκο­νται…

Ταυ­τό­χρο­να, συ­νε­χί­ζο­νται τα «ηλε­κτρο­σόκ» με τους λο­γα­ρια­σμούς της ενέρ­γειας. Οι λο­γα­ρια­σμοί είναι αυ­ξη­μέ­νοι, όπως προ­κύ­πτει από τις τιμές που ανα­κοί­νω­σαν οι 15 προ­μη­θευ­τές ρεύ­μα­τος για τον μήνα Νο­έμ­βριο, από 9% έως 50%, ενώ από το 2024 έρ­χε­ται η πλή­ρης δια­κο­πή των κρα­τι­κών μέ­τρων στή­ρι­ξης (που κα­τα­λή­γουν σε επι­δό­τη­ση των εται­ριών-πα­ρό­χων) και η επι­στρο­φή της λη­στρι­κής ρή­τρας ανα­προ­σαρ­μο­γής. Στην πα­ρού­σα συ­γκυ­ρία, αυτό θα «μα­τώ­σει» ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο τους προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς όσων ζουν από τη δου­λειά τους.

Το «χαρτί» της οι­κο­νο­μί­ας αντι­με­τω­πί­ζε­ται ως το πιο κα­θο­ρι­στι­κό σε πο­λι­τι­κό επί­πε­δο από τα κυ­βερ­νη­τι­κά επι­τε­λεία. Όμως με δε­δο­μέ­νη τη θη­ριώ­δη ακρί­βεια και ενό­ψει ενός απαι­τη­τι­κού χει­μώ­να, η μη απο­τύ­πω­ση στα πραγ­μα­τι­κά ει­σο­δή­μα­τα και τους όρους ζωής των πολ­λών, των «καλών» ει­δή­σε­ων περί ανά­πτυ­ξης, μπο­ρεί να επι­φέ­ρει (μαζί και με άλλες προ­ϋ­πο­θέ­σεις φυ­σι­κά) αλ­λα­γές στους πο­λι­τι­κούς συ­σχε­τι­σμούς, που σή­με­ρα φα­ντά­ζουν αμε­τα­κί­νη­τοι.

//rproject.gr