Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
ΦΩΤΟ: EUROKINISSI(Τ. ΜΠΟΛΑΡΗ)
Ποιός είπαμε ότι είναι ο ορισμός της διαπλοκής; Οι σχέσεις καναλαρχών με την πολιτική και οικονομική εξουσία. Οι υπόγειες διαδρομές χρήματος και εξουσίας μεταξύ τους. Οι διευκολύνσεις στην ανάληψη δημοσίων έργων από ιδιοκτήτες τηλεοπτικών και όχι μόνο, μέσων. Η παροχή τραπεζικών δανείων σε επιχειρήσεις Τύπου, με κριτήρια του ..»αέρα»;
Με βάση αυτά που βλέπουμε και ζούμε τις τελευταίες ώρες, μετά την ολοκλήρωση του πρώτου και πραγματικά ιστορικού, για τα ελληνικά δεδομένα, διαγωνισμού η έννοια της διαπλοκής δεν ηττήθηκε στη χώρα.
Ο εθνικός μας εργολάβος, που έβγαλε και βγάζει τεράστια ποσά μέσα από τα δημόσια έργα έφυγε από το παιγνίδι των αδειών, ένας άλλος ανερχόμενος «αριστερός» εργολάβος, ο Χρ. Καλογρίτσας πήρε τη θέση του.
Η εταιρεία του κ. Καλογρίτσα, με δημόσια έργα υπάρχει και αναπτύσσεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι το στέλεχος της κυβέρνησης Π. Καμμένος, έκανε δημόσια αναφορά με ανάρτησή του στο τουίτερ, για μαύρα χρήματα που διακινεί ο κ. Καλογρίτσας σε σάιτ για να επηρεάσει τον διαγωνισμό.
Αλλά και ο υπουργός Υποδομών, Χρ. Σπίρτζης είχε πει πρόσφατα πως καλό θα ήταν όσοι ασχολούνται με δημόσια έργα να μην διεκδικήσουν τηλεοπτική άδεια, ομολογώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι υπάρχει πρόβλημα με την υποψηφιότητα Καλογρίτσα.
Το θέμα είναι νομικά δεν μπορούν να αποκλεισθούν από την διεκδίκηση τηλεοπτικών αδειών όσοι αναλαμβάνουν έργα του δημοσίου, οπως έχει ξεκαθαρισθεί και από την ΕΕ μετά την ατυχή έκβαση της υπόθεση του βασικού μετόχου.
Τι αλλάζει λοιπόν ποιοτικά, στο φαινόμενο της διαπλοκής; Απολύτως τίποτα είναι η απάντηση.
Ο έτερος νέος καναλάρχης, ο επιχειρηματίας Β. Μαρινάκης μεγαλομέτοχος του Ολυμπιακού, είναι άραγε άνθρωπος υπεράνω πάσης υποψίας;
Σε βάρος του εκκρεμούν κακουργηματικές κατηγορίες για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση του ελληνικού ποδοσφαίρου, για στημένους αγώνες και άλλα παρατράγουδα. Ο κ. Μαρινάκης μπορεί να αποδοθεί τελικά αθώος στη κοινωνία. Όμως μέχρι τότε, μπορεί να εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης τηλεοπτικού σταθμού, να επηρεάζει τη κοινή γνώμη με μόνο κριτήριο ότι έχει τα χρήματα να αγοράσει την άδεια;
Δεν θα έπρεπε να έχουν τεθεί όροι και προϋποθέσεις στην κατοχύρωση τηλεοπτικών αδειών, αφού όλοι συμφωνούν ότι ένας τηλεοπτικός σταθμός πρέπει να αντιπροσωπεύει κάτι περισσότερο και διαφορετικό από την οικονομική ισχύ του ιδιοκτήτη του;
Το αποκλειστικό οικονομικό κριτήριο
Το μεγάλο λάθος της όλης διαδικασίας ήταν ότι καθιέρωσε ως μοναδικό κριτήριο απόκτησης την οικονομική προσφορά. Αποκλείσθηκαν εξ ορισμού πιθανές κινήσεις κοινωνικών φορέων για παρέμβαση στο ομιχλώδες τηλεοπτικό τοπίο, αφήνοντας το πεδίο ανοικτό για ένα «Ελ Ντοράντο», νέων «αδειοκυνηγών».
Υπάρχουν βέβαια δικλείδες ασφαλείας στην όλη διαδικασία, όπως ο έλεγχος του πόθεν έσχες των χρημάτων του επιχειρηματία και οι αυστηρές απαιτήσεις του νόμου για τη λειτουργία των καναλιών. Αλλά είναι δυνατόν να πιστεύει κανείς, ότι μέσα σε πέντε μέρες μπορεί να γίνει σοβαρός και ενδελεχής έλεγχος της προέλευσης των οικονομικών μέσων των νέων καναλαρχών;
Το τίμημα των 246 εκ ευρώ είναι πράγματι εντυπωσιακά υψηλό και αποτελεί μια είδους δικαίωση της κοινωνίας για όσα οι καναλάρχες γενικώς απόλαυσαν παρανόμως δωρεάν, τα 27 χρόνια της ιδιωτικής τηλεόρασης.
Το τίμημα αυτό υπηρετεί πράγματι το δημόσιο συμφέρον αλλά αυτό είναι συνάρτηση και άλλων ποιοτικών χαρακτηριστικών. Για παράδειγμα δεν είναι δυνατόν μια κυβέρνηση να δίνει με τις ευλογίες της τηλεοπτική άδεια σε οποιονδήποτε, επειδή αυτός μπορεί να πληρώσει μετρητά ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό για να την αποκτήσει.
Χωρίς και άλλα, ποιοτικά κριτήρια, η μάχη κατά της διαπλοκής είναι παντελώς μάταιη. Το δημόσιο συμφέρον δεν υπηρετείται από χρηματικά κριτήρια μόνο. Οι άδειες αφορούν τη χρήση δημόσιου αγαθού και επιβάλλεται να προϋποθέτουν και άλλα κριτήρια ποιότητας, πολυφωνίας, διαφάνειας, κοινωνικής συμμετοχής και ελέγχου.
Οι κινήσεις της επόμενης ημέρες και ο τρόπος με τον οποία τα υπάρχοντα κανάλια που δεν εξασφάλισαν άδεια (STAR, ALPHA), θα πορευθούν, οι πιθανές νέες συμμαχίες συμφερόντων που μπορεί να σχηματισθούν πίσω από τους κατόχους νέων αδειών, θα δείξουν πολλά για το μέλλον της πραγματικής διαπλοκής στη χώρα.