Όταν “ο εχθρός του εχθρού μου” δεν είναι ποτέ φίλος μου

Όταν “ο εχθρός του εχθρού μου” δεν είναι ποτέ φίλος μου

  • |

Από την παλαιστινιακή Χαμάς
στην ουκρανική Αζόφ
και στην κυπριακή ΕΟΚΑ…

του Γιώργου Μητραλιά

Αφορμή για ό,τι ακολουθεί μας έδωσε το εξαιρετικά σημαντικό κείμενο -που παραθέτουμε στη συνέχεια- της νεαρής Ουκρανής Hanna Perekhoda “Αν στο όνομα της “ειρήνης” προδώσουμε τους Ουκρανούς, όπως τους Παλαιστίνιους…” στο οποίο -όπως λέει- προσπαθεί να δει “τις δομές που καθιστούν δυνατή όχι την “εξωτικοποίηση” της Παλαιστίνης, αλλά την καθιστούν δυνητικά συγκρίσιμη με άλλες καταστάσεις αποικιοκρατικής καταπίεσης και νόμιμης αντίστασης, υπό την καθοδήγηση ωστόσο υπερ-αντιδραστικών ακροδεξιών οργανώσεων”. Και πράγματι, το πόσο λίγο “εξωτική” θα έπρεπε να λογίζεται για κάθε Έλληνα και για κάθε Κύπριο η περίπτωση της παλαιστινιακής Χαμάς, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι και στην Κύπρο της αγγλικής “αποικιοκρατικής καταπίεσης”, επικεφαλής της αναμφίβολα “νόμιμης αντίστασης” μπήκε και διατηρήθηκε για τουλάχιστον πέντε χρόνια (1954-1959) η “υπερ-αντιδραστική ακροδεξιά οργάνωση” που ήταν η ΕΟΚΑ του κομμουνιστοφάγου και δωσίλογου στρατηγού Γεωργίου Γρίβα.

Λοιπόν, ουδέν καινόν υπό τον ήλιον, καθώς όπως συμβαίνει σήμερα με την Χαμάς, έτσι και η δράση της ΕΟΚΑ προβλημάτισε και τελικά δίχασε τότε την αριστερά και τους αριστερούς, που γενικά έμειναν να απορούν και να μην βρίσκουν ικανοποιητική εξήγηση στο πώς μια υπερ-αντιδραστική οργάνωση μπόρεσε να ηγηθεί μιας αντι-αποικιακής αντίστασης και πάλης. Το κείμενο της Perekhoda δίνει την απάντηση: σε τελική ανάλυση, ήταν και είναι η παραίτηση της αριστεράς από τα ιστορικά της καθήκοντα που οδηγεί ακόμα και σε τερατογενέσεις σαν κι αυτές που είδαμε παλιότερα στην Κύπρο με την ΕΟΚΑ, που βλέπουμε σήμερα στην Παλαιστίνη με την Χαμάς. και που θα μπορούσαμε να δούμε προσεχώς στην Ουκρανία ίσως με μια κάποια Αζόφ…”αν στο όνομα της “ειρήνης” προδώσουμε τους Ουκρανούς, όπως τους Παλαιστίνιους”…

Το πρόβλημα της ”ανικανότητας όλων των προοδευτικών δυνάμεων, οι οποίες δεν έκαναν -και δεν κάνουν- αρκετά για να υποστηρίξουν την υπόθεση των καταπιεσμένων” δεν είναι καινούργιο αλλά είναι σήμερα που έχει πάρει πρωτόγνωρες διαστάσεις και που πονάει περισσότερο από ποτέ. Και αυτό για δύο λόγους: επειδή η εποχή μας σημαδεύεται από την ραγδαία άνοδο της ακροδεξιάς και “του φασισμού που εξαπλώνεται σαν ιός” ακόμα και μεταξυ αυτών των καταπιεσμένων. Και επειδή η αριστερά όχι μόνο έχει συρρικνωθεί απελπιστικά αλλά και οι περισσότερες δυνάμεις της δείχνουν να έχουν χάσει -κυριαλεκτικά- τον μπούσουλα, με αποτέλεσμα αρκετές από αυτές όχι μόνο να μην “κάνουν αρκετά για να υποστηρίξουν την υπόθεση των καταπιεσμένων” αλλά να κάνουν κάτι ακόμα χειρότερο: να υποστηρίζουν τους καταπιεστές (!) στο όνομα της πανάρχαιας παροιμίας ότι “ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου”…

Και πάλι “ουδέν καινόν υπό τον ήλιον” καθώς δεν είναι διόλου τυχαίο ότι η πρόσφατη ιστορία των καταπιεσμένων και των αντι-αποικιακών αγώνων τους έχει σημαδευτεί ανεξίτηλα από τα σκληρά διλήμματα που συνήθως τους επέβαλε αυτή ακριβώς η “πανάρχαια παροιμία” που κάνει θραύση σήμερα απανταχού της γης. Έτσι, η υπενθύμιση έστω μερικών τέτοιων εμβληματικών περιπτώσεων του πρόσφατου παρελθόντος, μπορεί ίσως να βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά που συμβαίνουν σήμερα.

Φυσικά, όλοι έχουν ακουστά τον ιρλανδικό Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (IRA) αλλά μάλλον ελάχιστοι γνωρίζουν τις στενές σχέσεις που ανάπτυξε η ηγεσία του με το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας από το 1937 και μέχρι και τις αρχές του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου. Στη βάση αυτής της -από πρώτη άποψη, “αφύσικης”- συνεργασίας βρίσκουμε την ιρλανδική παραλλαγή της ίδιας πάντα “πανάρχαιας παροιμίας”: «England’s difficulty is Ireland’s opportunity» (μια δυσκολία της Αγγλίας είναι μια ευκαιρία για την Ιρλανδία”! Και στην προκειμένη περίπτωση, αυτή η “δυσκολία της Αγγλίας” δεν ήταν άλλη από τη ναζιστική Γερμανία, που νικώντας στον πόλεμο της ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία, θα μπορούσε να απαλλάξει τη Βόρεια Ιρλανδία από τον αγγλικό ζυγό, οδηγώντας την στην επανένωση της με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας!

Ας μη νομιστεί ότι αυτή η “αφύσικη” συνεργασία έμεινε μόνο στα λόγια ή περιορίστηκε σε κάποιες ασήμαντες ενέργειες. Πέρα από τις περίπου συνεχείς επαφές αξιωματούχων των δύο πλευρών (ακόμα και με τον ίδιο τον Χίτλερ!), αυτή η συμμαχία πήρε τις διαστάσεις αληθινής στρατιωτικής συνεργασίας με πάρα πολλά θύματα και με -τουλάχιστον- την ανοχή μεγάλης μερίδας της ιρλανδικής κοινής γνώμης.

Η δεύτερη περίπτωση που θέλουμε να θυμίσουμε είναι εκείνη της -και πάλι- στρατιωτικής συνεργασίας του αντι-αποικιακού αγώνα της Ινδίας με το Τρίτο Ράιχ ενάντια στην αποικιοκρατική δύναμη που ήταν τότε η Βρετανική αυτοκρατορία. Αυτή η συνεργασία που, μεταξύ άλλων, οδήγησε και στη συγκρότηση ινδικών στρατιωτικών τμημάτων που πολέμησαν στο πλευρό της Βέρμαχτ στην Ασία και στην Ευρώπη, βασιζόταν στο ίδιο πάντα σκεπτικό ότι “ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου”: η στρατιωτική ήττα της Βρετανίας θα προκαλούσε την κατάρρευση της αυτοκρατορίας της και άρα, θα οδηγούσε στην ανεξαρτησία της Ινδίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωτεργάτης αυτής της “αφύσικης” συνεργασίας Subhas Chandra Bose, που είχε διατελέσει πρόεδρος του Εθνικού Κογκρέσου του Γκάντι, είχε προσπαθήσει μάταια να πείσει στη Μόσχα τον Στάλιν να στηρίξει τον ένοπλο εθνικοπελευθερωτικό αγώνα των Ινδών, πριν συναντήσει τον Χίτλερ στο Βερολίνο. Και δεν είναι επίσης τυχαίο, ότι ακόμα και σήμερα, θεωρείται κάτι σαν εθνικός ήρωας από πάρα πολλούς συμπατριώτες του…

Σταματάμε εδώ, αν και οι ανάλογες με τις προαναφερθείσες περιπτώσεις είναι πολλές και διδακτικές, και καλύπτουν όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Έστω όμως και έτσι, ο απολογισμός τους επιτρέπει να εξαχθεί ένα αρκετά κατηγορηματικό συμπέρασμα: το απόφθεγμα “ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου” μπορεί να είναι εφαμόσιμο χωρίς κανένα πρόβλημα από τους αστούς πολιτικούς που χρακτηρίζονται από τον κυνισμό τους, αλλά δεν μπορεί για κανένα λόγο να αποτελεί μπούσουλα των αριστερών που υποτίθεται ότι έχουν αρχές και αξίες. Εξάλλου, το αποτέλεσμα του ήταν πάντα τραγικό: ο “εχθρός του εχθρού μου” δεν ήταν ποτέ και δεν θα είναι ποτέ σύμμαχος στον οποίο μπορείς να βασιστείς. Είτε θα σε μεταμορφώσει σε αντιδραστικό ή ακόμα και ακροδεξιό υπηρέτη και κλώνο του, είτε θα σε προδώσει στην πρώτη ευκαιρία…

Ας έχουν υπόψη τους όλα αυτά οι αριστεροί κάθε απόχρωσης την ώρα που η Γάζα και η Ουκρανία ζητούν απεγνωσμένα τη βοήθεια τους, ενώ αντιστέκονται στους δημίους τους που υπόσχονται ακόμα μεγαλύτερα λουτρά αίματος.

Σημείωση

1. Κάναμε ουσιαστικά την ίδια διαπίστωση όταν γράφαμε ότι « είναι πάνω στα ερείπια του σοσιαλιστικού και κομμουνιστικού οράματος που έχουν ανθίσει οι κάθε λογής αντιδραστικοί θρησκευτικοί και άλλοι νεοφιλελεύθεροι σκοταδισμοί της εποχής μας που ταλανίζουν την ανθρωπότητα » στο κείμενο μας Μεσανατολικά αδιέξοδα μακελειά – Πέρα από τον σιωνισμό και τον τζιχαντισμό!: https://www.contra-xreos.gr/arthra/3134-pera-apo-ton-sionismo-kai-ton-tzihantismo

* Το σκίτσο είναι του Φρανθίσκο Γκόγια, από τις “Συμφορές του πολέμου”

.contra-xreos.gr

Εκτρωφείο Λαγων Καρφής Ευαγγελος