Η Παλαιστίνη παραμένει ο μέγας ηθικός αποσαφηνιστής της εποχής μας. Οσοι δεν εναντιώνονται στο ισραηλινό απαρτχάιντ και τη γενοκτονία του γυρνάν την πλάτη στην ιδέα της ίσης αξίας όλων των ανθρώπινων ζωών, αποδεχόμενοι την ιεράρχηση κάποιων ζωών ως σημαντικότερων από άλλες.
Οταν ο αυτοκράτορας τιμωρεί τους ενάρετους για να αναδείξει την ισχύ του, μας χαρίζει μια στιγμή διαύγειας. Μια στιγμή που μπορούμε να διακρίνουμε σε όλη του την ασχήμια το πρόσωπο του ηγεμόνα. Η απέλαση του πρέσβη της Νότιας Αφρικής από τον Ντόναλντ Τραμπ μαζί με το εκδικητικό εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο καταργεί την αποστολή φαρμάκων κατά του AIDS ήταν μια τέτοια στιγμή.
Γιάνης Βαρουφάκης*
Το «παράπτωμα» της Νότιας Αφρικής; Το ότι στήριξε έξοχα την κατηγορία της γενοκτονίας κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και, παράλληλα, η νομοθεσία με την οποία αναδιανέμεται η κλεμμένη γη από τους απόγονους των Μπόερς σε άκληρους μαύρους. Επιλέγοντας να τιμωρήσει τη Νότια Αφρική, ο Τραμπ μάς θέτει προ της δικής μας επιλογής: θα είμαστε στο πλευρό της βάρβαρης αυτοκρατορίας και όσων υποκλίνονται σε αυτήν; Ή στο πλευρό εκείνων που την αψηφούν; Στο χέρι μας είναι να διαλέξουμε μεταξύ της ταπείνωσης και του να ανακηρύξουμε τα «παραπτώματα» της Νότιας Αφρικής ως αυτό που είναι: πράξεις θάρρους!
Αντίθετα με τη δειλή δική μας κυβέρνηση των γιες-μεν, η Νότια Αφρική κατάφερε, με την εξαιρετική ομάδα νομικών της, να σύρει τον Νετανιάχου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατηγορούμενο για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία. Αντίθετα με τις δικές μας κυβερνήσεις τού «ναι σε όλα» στις απαιτήσεις της διεθνούς ολιγαρχίας, η κυβέρνηση της Πραιτόρια έχει βάλει μπροστά διαδικασία αναδιανομής της γης υπέρ των άκληρων. Και τα δύο αποτελούν πράξεις αντίστασης ενάντια στην αυτοκρατορική τάξη πραγμάτων, που απαιτεί οι λαοί να παραμείνουν υποταγμένοι, εξαθλιωμένοι και πειθήνιοι.
Οι παραλληλισμοί με την ταπείνωση του λαού μας στα χέρια της τρόικας είναι προφανείς. Η ανατροπή και δαιμονοποίηση όσων είπαμε «όχι» στην εξουσία της ολιγαρχίας και την ορθοδοξία της λιτότητας έστειλε σαφές μήνυμα: η δημοκρατία τελειώνει εκεί που αρχίζει η εξουσία των πιστωτών. Η Νότια Αφρική αντιμετωπίζει κάτι αντίστοιχο: η κυριαρχία τελειώνει εκεί όπου αρχίζει η αλληλεγγύη με την Παλαιστίνη και η νομοθέτηση αναδιανομής γης.
Δεν πρόκειται για απλή σύμπτωση. Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ήταν μια κυνικά υπολογισμένη επίδειξη δύναμης που πέτυχε να πείσει την αριστερή μας κυβέρνηση να ανατρέψει τον εαυτό της, τη λαϊκή ετυμηγορία που εκείνη του ζήτησε. Η Ελλάδα έγινε παράδειγμα-προειδοποίηση για άλλους που θα τολμούσαν να αμφισβητήσουν τη συναίνεση με την αυτοκρατορία των ολιγαρχών. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η Νότια Αφρική, σήμερα, δεν πρέπει να μείνει αβοήθητη, μόνη. Σε αντίθεση με την Ελλάδα του 2015, πρέπει να περικυκλωθεί από ένα τείχος αλληλεγγύης από τον Παγκόσμιο Νότο και από δικές μας αγωνιστικές δυνάμεις εντός του παγκόσμιου Βορρά.
Η Παλαιστίνη παραμένει ο μέγας ηθικός αποσαφηνιστής της εποχής μας. Οσοι δεν εναντιώνονται στο ισραηλινό απαρτχάιντ και τη γενοκτονία του γυρνάν την πλάτη στην ιδέα της ίσης αξίας όλων των ανθρώπινων ζωών, αποδεχόμενοι την ιεράρχηση κάποιων ζωών ως σημαντικότερων από άλλες. Αυτός είναι ο στόχος του προέδρου Τραμπ: να μην τολμήσει κανείς να δείξει το θάρρος της Νότιας Αφρικής να παραπέμψει το Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο, απορρίπτοντας την υποτίμηση της ζωής όλων όσοι δεν συμφέρει τους ισχυρούς να ζουν.
Η επίθεση του Τραμπ στη Νότια Αφρική αποκαλύπτει και κάτι άλλο: τη διακομματική φύση της αυτοκρατορικής λογικής. Ενώ οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκρατικοί μπορεί να σκοτώνονται για τις εσωτερικές υποθέσεις τους, παραμένουν ενωμένοι στη δέσμευσή τους να πειθαρχήσουν τα έθνη του Παγκόσμιου Νότου που διεκδικούν πραγματική ανεξαρτησία.
Το ηθικό κύρος της Νότιας Αφρικής σε αυτό το ζήτημα είναι αδιαμφισβήτητο, αντίθετα με την ηθική κατάρρευση Ευρώπης και Αμερικής. Εχοντας βγει από τη φρίκη του Απαρτχάιντ, μιλάει με μια σαφήνεια σφυρηλατημένη μέσα στη βιωμένη εμπειρία. Ακόμη και οι πιο σοβαροί εγχώριοι επικριτές της -συνδικάτα, κινήματα βάσης όπως το Abahlali baseMjondolo- αναγνωρίζουν τη σοβαρότητα της στάσης της. Αυτό δεν είναι απλώς θέμα εξωτερικής πολιτικής. Είναι θέμα αρχών.
Και τώρα; Εμείς; Η απάντησή μας είναι η αλληλεγγύη -πραγματική, πρακτική, υλική αλληλεγγύη. Να συμμετάσχουμε στην ανάπτυξη εναλλακτικών χρηματοδοτικών μηχανισμών, που μειώνουν την εξάρτησή μας από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Οταν η Ελλάδα αντιμετώπισε οικονομική ασφυξία, δεν είχαμε τέτοιες εναλλακτικές λύσεις –και δεν μας επέτρεψαν να τους στήσουμε ούτε καν οι σύντροφοί μας. Ετσι, παραμείναμε στο έλεος μιας τρόικας αποφασισμένης να συντρίψει τον αγώνα μας για επανάκτηση οικονομικής κυριαρχίας.
Η μόνη άμυνα απέναντι στις τακτικές «διαίρει και βασίλευε» είναι η συλλογική αντίσταση. Ο πρόσφατος σχηματισμός, με τη βοήθεια της Προοδευτικής Διεθνούς, της Ομάδας της Χάγης, εννέα χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Αφρικής, που δεσμεύονται για συλλογική αλληλεγγύη με την Παλαιστίνη, είναι ένα σημαντικό βήμα. Αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα. Ιδανικά με μια Ελλάδα που συμμετέχει κι αυτή, κάτι που βέβαια προαπαιτεί την εκλογή κυβέρνηση της αγωνιστικής Αριστεράς.
Η μεγαλύτερη δύναμη των ισχυρών έγκειται στο να μας πείθουν για την αδυναμία μας. Η πρόκληση της Νότιας Αφρικής αμφισβητεί αυτή την κατασκευασμένη μοιρολατρία. Το ερώτημα για όλους μας είναι απλό: θα επιτρέψουμε στη Νότια Αφρική να απομονωθεί και να τιμωρηθεί για την ηθική της στάση; Ή θα σταθούμε στο πλευρό της, αναγνωρίζοντας ότι ο αγώνας της ενάντια στην αλαζονεία της εξουσίας είναι τελικά και δικός μας αγώνας;
Η απάντηση θα καθορίσει όχι μόνο το μέλλον της Νότιας Αφρικής αλλά και τη δική μας προοπτική απελευθέρωσης από την ίδια, βάναυση, αυτοκρατορία. Η επιλογή είναι δική μας.
Απόδοση στα ελληνικά άρθρου που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Νότιας Αφρικής Globe & Mail
*Γραμματέας του ΜέΡΑ25
Σχόλια (0)