Τα deepfake βίντεο δεν έφεραν (ακόμη) το τέλος της ενημέρωσης, όπως φοβούνταν ορισμένοι. Εδωσαν όμως τη δυνατότητα σε πολιτικούς σε όλο τον κόσμο να ισχυρίζονται ότι κάθε στοιχείο εναντίον τους μπορεί να είναι κατασκευασμένο με τεχνητή νοημοσύνη.
Άρης Χατζηστεφάνου
«Ούτε που περιμένω. Αν είσαι διάσημος, σε αφήνουν να το κάνεις… Πιάσ’ τες από το μ***ί». Οταν η Washington Post παρουσίασε, τον Οκτώβριο του 2016, τη συγκεκριμένη φράση του Ντόναλντ Τραμπ που είχε καταγραφεί σε βίντεο, έθεσε σε εφαρμογή αυτό που οι πολιτικοί συντάκτες στις ΗΠΑ αποκαλούν «έκπληξη του Οκτωβρίου», δηλαδή μια μεγάλη αποκάλυψη που παρουσιάζεται λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου προκειμένου να επηρεάσει την προεκλογική εκστρατεία. Απαντώντας στον θόρυβο που προκλήθηκε ο μετέπειτα πρόεδρος αρκέστηκε σε μια παραδοσιακή στρατηγική διαχείρισης κρίσεων: Στην πρώτη απάντηση που εξέδωσε ζήτησε συγγνώμη για το περιεχόμενο του βίντεο και προσπάθησε να αποσπάσει την προσοχή της κοινής γνώμης λέγοντας ότι ο Μπιλ Κλίντον τού είχε πει «πολύ χειρότερα» μια φορά που έπαιζαν γκολφ.
Το παράδοξο της ιστορίας ήταν ότι σχεδόν έναν χρόνο αργότερα ο πρόεδρος φέρεται να αμφισβήτησε την αυθεντικότητα του βίντεο, την οποία ο ίδιος είχε αποδεχτεί έναν χρόνο νωρίτερα. Αυτό που μεσολάβησε ίσως να μην ήταν μόνο η αυτοκρατορική αλαζονεία που του πρόσφερε η προεδρία αλλά το γεγονός ότι το 2017 ήταν η χρονιά που ξεκίνησε η συζήτηση για τα deepfake. Στα μέσα του χρόνου είχε κυκλοφορήσει το λεγόμενο πρόγραμμα Synthesizing Obama, με το οποίο ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον απέδειξαν ότι μπορούν να φτιάξουν βίντεο που να εμφανίζει τον πρώην πρόεδρο να διαβάζει όποιο κείμενο ήθελαν αυτοί. Οι ερευνητές δημιούργησαν το πρόγραμμα για να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη στους κινδύνους από την προπαγανδιστική χρήση των deepfake. Και τα κατάφεραν. Ισως μάλιστα λίγο περισσότερο από ό,τι θα έπρεπε.
Καθώς όλοι μιλούσαν για το πόσο εύκολο ήταν πλέον να πλαστογραφήσεις με ικανοποιητικά αποτελέσματα όχι μόνο φωτογραφίες και αρχεία ήχου αλλά και κινούμενη εικόνα, άνθρωποι σαν τον Τραμπ άρχισαν να υποστηρίζουν ότι κάθε οπτικοακουστικό υλικό που στρεφόταν εναντίον τους ήταν, ή θα μπορούσε να είναι, deepfake. Το 2019 οι καθηγητές Νομικής Μπόμπι Τσέσνεϊ και Ντανιέλ Σιτρόν ονόμασαν αυτό το φαινόμενο The Liar’s Dividend – το μέρισμα του ψεύτη. Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμά τους ήταν ότι η χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής προπαγάνδας μπορεί να αποδώσει μόνο αν υπάρχει «ανισότητα πόρων», αν δηλαδή το θύμα δεν έχει τα απαιτούμενα τεχνικά μέσα (ουσιαστικά τα χρήματα) για να αποδείξει την αυθεντικότητα του βίντεο. Μπορεί να ακούγεται πολύ θεωρητικό αλλά την ίδια χρονιά ο Ελον Μασκ «ανέλαβε» να μας εξηγήσει τι ακριβώς σημαίνει.
To 2016 κατά τη διάρκεια ενός τεχνολογικού συνεδρίου στο Λος Αντζελες o δημιουργός της Tesla δήλωσε ότι «το μοντέλο S και το μοντέλο X μπορεί αυτή τη στιγμή να κινηθούν χωρίς οδηγό με μεγαλύτερη ασφάλεια από έναν άνθρωπο». Την ομιλία είχαν παρακολουθήσει εκατοντάδες άνθρωποι ενώ τουλάχιστον 3,8 εκατομμύρια θεατές την είδαν τα επόμενα χρόνια στο YouTube, όπου υπάρχει ακόμη και σήμερα. Επτά χρόνια αργότερα, όταν ένα από τα αυτόνομα οχήματα της Tesla συγκρούστηκε σκοτώνοντας τον οδηγό του ο οποίος χρησιμοποιούσε το σύστημα αυτόματης οδήγησης, οι συγγενείς του θύματος παρουσίασαν το βίντεο στο δικαστήριο. Η απάντηση της νομικής ομάδας του Μασκ ήταν ότι «όπως συμβαίνει με πολλά ακόμη δημόσια πρόσωπα, (ο Μασκ) εμφανίζεται σε πολλά deepfake βίντεο και αρχεία ήχου στα οποία υποτίθεται πως λέει και κάνει πράγματα τα οποία στην πραγματικότητα δεν έκανε ποτέ».
Προς τιμήν της βέβαια η δικαστίνα Ιβέτ Πενιπέικερ, που ανέλαβε την υπόθεση, αντέδρασε με οργή στα επιχειρήματα των δικηγόρων του Ελον Μασκ. «Η θέση τους», υποστήριξε, «είναι ότι επειδή ο κ. Μασκ είναι διάσημος και γίνεται συχνότερα στόχος deepfake, οι δημόσιες δηλώσεις του θα απολαμβάνουν ολοκληρωτική ασυλία. Με άλλα λόγια ο κ. Μασκ και άλλοι στη θέση του θα μπορούν να λένε ό,τι θέλουν δημοσίως και στη συνέχεια να κρύβονται πίσω από το ενδεχόμενο οι καταγεγραμμένες δηλώσεις τους να είναι deepfake».
Οπως εξηγούσαν ήδη από τον Οκτώβριο του 2023 ερευνητές που μίλησαν στους NYT, στην περίπτωση της γενοκτονίας της Γάζας τα περιστατικά deepfake που κατασκευάστηκαν με εφαρμογές ΑΙ ήταν ελάχιστα. Παρ’ όλα αυτά ακόμα και η υπόνοια ότι υπήρχαν είχε αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να αμφισβητούν τη γνησιότητα συγκλονιστικών ντοκουμέντων που αποκάλυπταν τη φρίκη που συντελούνταν.
Για δύο χρόνια λάμβανα πολύ συχνά μηνύματα από φιλοϊσραηλινούς λογαριασμούς που υποστήριζαν ότι φωτογραφίες επαγγελματιών φωτογράφων από τη Γάζα που αναρτούσα στο «Χ» ήταν προϊόν ΑΙ. Δεκάδες φιλοϊσραηλινοί λογαριασμοί μετέφραζαν σχεδόν αυτολεξεί ψευδείς καταγγελίες ξένων λογαριασμών όπως το GAZAWOOD – the PALLYWOOD saga. Ο όρος Pallywood, από τη σύνθεση των λέξεων Παλαιστίνη και Χόλιγουντ, χρησιμοποιούνταν από χιλιάδες Ισραηλινούς που υποστήριζαν ότι οι φωτογραφίες που έφταναν από τη Γάζα ήταν προϊόντα ΑΙ. Η πρακτική του Pallywood αναπαραγόταν σε μαζική κλίμακα ακόμα και από κυβερνητικούς αξιωματούχους του Ισραήλ, όπως ο συνεργάτης του Νετανιάχου, Χανάνια Ναφτάλι.
Τίποτα από αυτά δεν ήταν βέβαια καινούργιο. Ο όρος Pallywood είχε δημιουργηθεί ακριβώς 20 χρόνια νωρίτερα από τον συνωμοσιολόγο καθηγητή Ρίτσαρντ Λάντες, του ισραηλινού Πανεπιστημίου του Μπαρ Ιλάν, που παρουσίασε το ντοκιμαντέρ «Pallywood: According to Palestinian Sources». Σε ένα παραλήρημα φανατικού σιωνισμού και ακραίου ρατσισμού ο Λάντες υποστηρίζει ακόμα και σήμερα ότι οι Παλαιστίνιοι σκηνοθετούν κάθε εικόνα τους στα ΜΜΕ ως αποτέλεσμα των πολιτισμικών τους καταβολών.
Ηταν προφανές ότι για άλλη μια φορά το μέρισμα του ψεύτη λειτουργούσε με τόση επιτυχία λόγω της τρομακτικής διαφοράς πόρων ανάμεσα στις δύο πλευρές.
https://www.efsyn.gr/themata/infowar/481501_mertiko-moy-apo-tin-pseytia
Σχόλια (0)