Μια λύση που θα διασφαλίζει την επιτυχή ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων χωρίς να την αφήνει πολιτικά έκθετη αναζητά επειγόντως η κυβέρνηση – και πρέπει να τη βρει εντός 24ώρου: Πώς το Δημόσιο θα έχει ουσιαστικό έλεγχο και συμμετοχή στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά οι τράπεζες θα παραμείνουν έστω και κατ’ επίφαση ιδιωτικές, ώστε να πεισθούν οι διεθνείς επενδυτές να συμμετάσχουν στις ΑΜΚ και να καλύψουν σημαντικό μέρος των κεφαλαιακών αναγκών που προέκυψαν από τα stress test; Το κλειδί είναι η αναλογία μετοχών –μετατρέψιμων ομολογιώνπου θα λάβει το ΤΧΣ έναντι των κεφαλαίων τα οποία θα κληθεί να εισφέρει.
Από την αναλογία αυτή θα εξαρτηθεί αν και πόσο θα αυξηθεί ή θα μειωθεί το ποσοστό έμμεσης (μέσω ΤΧΣ) κρατικής συμμετοχής στις τράπεζες, τι dilution θα υποστούν οι τωρινοί μέτοχοι και πώς θα διαμορφωθεί η σχέση τιμής διάθεσης /εσωτερικής αξίας των νέων μετοχών – άρα πόσο ελκυστικές θα είναι για τους επενδυτές.
Αν το ΤΧΣ έπαιρνε κοινές μετοχές για το σύνολο των κεφαλαίων που θα εισφέρει, η συμμετοχή του θα έφθανε ή θα υπερέβαινε το 90% σε όλες τις τράπεζες, με αποτέλεσμα την πλήρη κρατικοποίηση τους. Εν τοιαύτη περιπτώσει οι ιδιώτες μεγαλοεπενδυτές δεν θα είχαν λόγο να συμμετάσχουν στις ΑΜΚ..
Γι αυτό στις διαβουλεύσεις κυβέρνησης-ΤτΕ – Θεσμών –SSM συμφωνήθηκε να δοθούν στο ΤΧΣκατά ένα μέρος μετατρέψιμες ομολογίες (CoCos) αντί μετοχών. Για την ακριβή αναλογία αρμόδιος τυπικά να αποφασίσει είναι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Μετά από πολλές συζητήσεις και διαβουλεύσεις η κυβέρνηση υιοθετεί το 30/70 μετοχές/Cocos, λαμβάνοντας υπόψη τις αναμενόμενες μεταβολές που μπορεί να επιφέρει αυτή η αναλογία στη μετοχική σύνθεση των τραπεζών
Αντιδράσεις εκ των έσω
Το πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι ότι με την επιλογή αυτή θα φανεί ανακόλουθη προς τις διακηρύξεις τηςκαι θα έχει να αντιμετωπίσει σφοδρή κριτική, όχι μόνον από την αντιπολίτευση αλλά και από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Θέλει λοιπόν μια αναλογία μετοχών-CoCos που θα αποτελεί κίνητρο συμμετοχής για τους ιδιώτες επενδυτές, αλλά δεν θα καταλήγει σε προφανή ζημία του Δημοσίου, ούτε θα δημιουργεί την εντύπωση ότι απεμπολείται η δυνατότητα ελέγχου των ανακεφαλαιοποιούμενων τραπεζών.
Η αλήθεια είναι ότι το 30/70 θα οδηγήσει σε μείωση της κρατικής συμμετοχής και σε σημαντική ζημία του ΤΧΣ/Δημοσίου, που έχει πολύ υψηλότερο κόστος κτήσης μετοχών από προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις.
Ένα από τα επιχειρήματα που θα επικαλεσθεί η κυβέρνηση για να αντικρούσει την κατηγορία ότι «χαρίστηκε» στους τραπεζίτες και στα ξένα funds, είναι το υψηλό επιτόκιο των μετατρέψιμων ομολογιών που θα πάρει το ΤΧΣ: Η απόδοση τους θα προσεγγίζει την τρέχουσα απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου, αποφέροντας στο Ταμείο σημαντικά ετήσια έσοδα, ακόμη κι αν οι τράπεζες παραμείνουν ζημιογόνες.
Οι μετοχικές ισορροπίες
Ουσιαστικά η απόφαση για την αναλογία μετοχών- CoCos έχει ήδη ληφθεί στις διαβουλεύσεις Τσακαλώτου –Στουρνάρα – SSM. Σήμερα θα εκδοθεί Πράξη του υπουργικού συμβουλίου στην οποία θα ορίζονται ταποσοστά, καθώς και οι λοιποί όροι των ΑΜΚ.
Σύμφωνα με πληροφορίες από έγκυρες πηγές, η αναλογία θα είναι 30%/70% (μετοχές και μετατρέψιμες ομολογίες αντίστοιχα). Το επιτόκιο των ομολογιών θα προσεγγίζει το 7,5%, επιβαρύνοντας σημαντικά τα οικονομικά αποτελέσματα των τραπεζών..
Με τη σχέση αυτή θα ανατραπούν οι υφιστάμενες μετοχικές ισορροπίες στις τράπεζες. Υπολογίζεται ότι στη Eurobank τα ποσοστά συμμετοχής του Δημοσίου θα πέσει κάτω από το 20% (από34% τώρα), καθώς οι κεφαλαιακές ανάγκες του βασικού σεναρίου υπερκσλύπτονται από τα οφέλη αναδιάρθρωσης και οι ιδιώτες θα καλύψουν μέρος των κεφαλαίων του ακραίου σεναρίου, παίρνοντας από το “κομμάτι” του ΤΧΣ. Το ίδιο θα γίνει σε μικρότερη κλιμακα και στην Alpha Bank, όπου η συμμετοχή του ΤΧΣ/Δημοσίου θα περιορισθεί κοντά στο 50%.
Όμως στην Εθνική και τη Eurobank αυτή η μείωση ποσοστού μπορεί να αντιστθμισθεί εν μέρει, αν μετατραπούν σε κοινές μετοχές οι προνομιούχες που κατέχει το Δημόσιο από την εποχή του «πακέτου Αλογοσκούφη».
Απόφαση για μετατροπή δεν έχει ληφθεί επί του παρόντος, καθώς υπάρχουν διαφωνίες και ενδέχεται να προκύψουν περιπλοκές με τον καθορισμό της σχέσης μετροπής
