«Μη φοβάσαι αν προχωράς αργά. Να φοβάσαι αν μένεις ακίνητος»
(κινεζική παροιμία)
Στον ουρανό του παγκόσμιου συστήματος από το 2020 κι ύστερα έχουν αρχίσει να εμφανίζονται πολλά σύννεφα. Και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προβληματίζονται ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι για το πού βαδίζουν τα πράγματα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν φαίνεται πως είναι το καταληκτικό στάδιο, αλλά μία κλιμάκωση που περιγράφει τους ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους για το μέλλον. Σε μία διεθνή τάξη πραγμάτων με διαρκώς αναβαθμισμένο και ολοένα και πιο κεντρικό το ρόλο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Επομένως, από εδώ και πέρα, κυρίως τα δυτικά ΜΜΕ και οι αντίστοιχοι δημοσιολόγοι θα ασχολούνται μαζί της πολύ περισσότερο από όσο το έκαναν π.χ. μέχρι το 2019…
Κώστα Μαρούντα
Για να το πούμε κάπως σκωπτικά, η ανθρωπότητα έχει «καλωσορίσει» εδώ και κάποια χρόνια την Κίνα σε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους σε μία ταινία που θα γυριστεί τα επόμενα χρόνια… Και αν το ακριβές script το ξέρουν λίγοι, όλοι μπορούν να φανταστούν τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πλοκής του έργου.
Η σημερινή κινεζική ηγεσία από τη μία απολαμβάνει την αυξανόμενη επιρροή της, αλλά και το γεγονός πως η ισχύς του κινεζικού κράτους γίνεται αναγνωρίσιμη από όλους τους υπόλοιπους στον πλανήτη. Όμως, ξέρει πως οι νέες συνθήκες είναι απαιτητικές γιατί όσο πιο δυνατός γίνεσαι τόσο πιο πολύ αυξάνουν οι κίνδυνοι και μικραίνουν τα περιθώρια λαθών. Στο σήμερα, οι άνθρωποι που κρατούν τα εξουσιαστικά ηνία στην αχανή αυτή χώρα της Ασίας ξέρουν πως ένα σημαντικό κλειδί είναι η τεχνολογική πρόοδος και η ανάγκη για άμεση, πειστική και ποιοτική προσαρμογή της Κίνας στο νέο σκηνικό.
Από την άλλη, υπάρχει το συνεχές άγχος εξεύρεσης τρόπων για την έμπρακτη ικανότητα παραγωγής πλούτου που θα αντικατοπτρίζεται στους δείκτες ανάπτυξης και θα βιώνεται στην καθημερινότητα του κινέζου πολίτη. Στο εσωτερικό μέτωπο, δηλαδή στα όσα λαμβάνουν χώρα στην ίδια την κινεζική κοινωνία υπό τη μορφή αντιθέσεων, ο περιορισμός των φυγόκεντρων δυνάμεων είναι βασικός στόχος. Για να γίνει αυτό χρειάζεται αφουγκρασμός του συνόλου των κοινωνικών αναγκών και αιτημάτων, με «παλλαϊκή» χροιά, και όχι με ταξική μονομέρεια που εδραιώνει και ενισχύει αχρείαστες και επικίνδυνες κοινωνικές ανισότητες…
Ταυτόχρονα, όμως, αναδύονται και νέες υποχρεώσεις, που είναι επιτακτικές. Οι πρόσφατες αναφορές του Σι Τζινπίνγκ για έναν κινεζικό στρατό που θα λειτουργεί ως ένα μεγάλο σινικό τείχος από ατσάλι που «θα προστατεύει αποτελεσματικά την εθνική κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα» της χώρας του είναι κατατοπιστικότατες… Αυτό δείχνει πως τόσο ο ίδιος ο Σι, όσο και οι γύρω από αυτόν, καταλαβαίνουν πως πρέπει να κινούνται όπως υποδεικνύει η παραδοσιακή κινεζική σοφία που λέει «μην ανάβεις φωτιά που δεν μπορείς να σβήσεις». Δηλαδή, επί της ουσίας, σε κάθε εποχή πρέπει να κινείσαι μέχρι εκεί που μπορείς… Στη νέα εποχή, για να διεκδικήσεις όσα θέλεις χρειάζεσαι (και) ισχυρό και σύγχρονο στράτευμα. Έτσι, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης και ενίσχυσης…
Επίσης, παρατηρείται μία «φρέσκια» κατεύθυνση και στις διεθνείς σχέσεις με βασικό στόχο του κινεζικού κράτους τις επικερδείς συνεργασίες. Βέβαια, πια, το ζήτημα για την Κίνα δεν είναι μόνο το να είναι σε θέση να δίνει αυτά που υπόσχεται, αλλά και να πείθει πως κανένας δεν θα κινδυνεύει αν συνεργαστεί μαζί της…
Η Κίνα θα παρεμβαίνει από εδώ και πέρα συχνότερα. Kαι δεν αναφερόμαστε μονάχα στην πολυσυζητημένη εσχάτως πρωτοβουλία προώθησης μίας μορφής επίλυσης του ουκρανικού στην οποία επικεντρώνεται εδώ και κάποιες εβδομάδες το Πεκίνο. Για παράδειγμα, ακόμα και στο πάντα καυτό πεδίο της Μέσης Ανατολής και των σημαντικότατων προβλημάτων που ταλανίζουν την περιοχή, ο κινεζικός παράγοντας διεκδικεί πια το δικαίωμα οι προτάσεις του να αποτελούν βασικό κομμάτι της επίλυσης των ανοιχτών ζητημάτων.
Γενικώς, στην περίπτωση της σύγχρονης Κίνας ισχύει το «Μεγάλες δυνατότητες, μεγάλες σκοτούρες, μεγάλοι γρίφοι». Η Κίνα, όπως έχουμε ξαναπεί, στο σήμερα δεν εξάγει ιδεολογία. Μόλις τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει εγχώρια μία διευρυμένη αναψηλάφηση των σύγχρονων θεωρητικών ζητημάτων του σοσιαλισμού, με τον (εφαρμοσμένο) μαρξισμό στο επίκεντρο μαζικών αναζητήσεων. Θα το πράξει τις επόμενες δεκαετίες η Κίνα και εκτός συνόρων; Δεν μπορεί να το αποκλείσει κανείς κάτι τέτοιο, αλλά στο σήμερα είμαστε ακόμα στο στάδιο που το Κομμουνιστικό Κόμμα προσπαθεί να ξαναβάλει την ιδεολογία του σοσιαλισμού στο κάθε κινεζικό σπίτι «ως αντικείμενο συνειδησιακής διαπραγμάτευσης».
Προς το παρόν, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εξάγει πρακτικισμό. Πρέπει να το κάνει καλά, πάντως, για να μπορεί να ανοίγει δρόμους για τον εαυτό της… Δεν είναι σε καμία περίπτωση μία απελευθερωτική δύναμη, αλλά σίγουρα λειτουργεί ως μία εναλλακτική πρόταση για το μέλλον για όσους συμφωνήσουν με το μοντέλο που επιλέγει να κινηθεί αναγνωρίζοντας την όποια χρησιμότητά του…
ΥΓ. Όπως και στην περίπτωση της Ρωσίας, έτσι και με την Κίνα, η δυτική δημοσιολογία θα κριθεί για τη σοβαρότητα, την αξιοπιστία και το βάθος των αναλύσεών της για τα εν γένει κινεζικά πεπραγμένα. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι όλοι να θυμόμαστε πως είναι άλλο πράγμα το τι πιστεύουμε, άλλο το τι θέλουμε, άλλο αυτό που προτάσσουμε για επαγγελματικούς λόγους, και άλλο αυτό που συμβαίνει πραγματικά. Μακάριοι όσοι μπορούν όλα αυτά να τα εναρμονίσουν σε μία ενιαία φόρμα, αλλά αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο στους καιρούς μας…
YΓ1. Η επικείμενη προγραμματισμένη συνάντηση Βλαντίμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ είναι πολύ σημαντική, γιατί τα timing τέτοιων συναντήσεων κορυφής πάντα έχουν τη σημειολογία τους και οι ηγέτες των διαφόρων κρατών το ξέρουν πολύ καλά αυτό και το διαχειρίζονται αναλόγως… Κάποιοι θα πουν πως αυτή η συνάντηση ίσως σηματοδοτήσει την έναρξη μίας ροής εξελίξεων με εμβέλεια και αποτελεσματικότητα, που θα οδηγήσουν ακόμα και σε κάποια μορφή αποκλιμάκωσης του ουκρανικού ζητήματος. Ακόμα και αν δεν αποδειχθεί πως είναι έτσι, κάθε υγιής συνείδηση θα πρέπει να θέλει να είναι κάπως έτσι…
.efsyn.gr/
