Οι πολιτικές εξελίξεις στην κόψη του ξυραφιού

Μετά τον πανικό που προκάλεσε το μέγεθος και η σύνθεση της συνταρακτικής εργατικής-λαϊκής κινητοποίησης στις 28 Φλεβάρη, το επιτελείο Μητσοτάκη προσπαθεί να δημιουργήσει ένα κλίμα αισιοδοξίας σχετικά με τις πιθανότητες μιας κυβερνητικής αντεπίθεσης.

Μαρία Μπόλαρη

Πα­τώ­ντας πάνω στη δυ­να­τό­τη­τα να ελέγ­χει το θη­ριώ­δες υπερ­πλε­ό­να­σμα (που έχει δη­μιουρ­γή­σει η πο­λυ­ε­τής και «άγρια» πο­λι­τι­κή λι­τό­τη­τας σχε­τι­κά με τους μι­σθούς και τις συ­ντά­ξεις, αλλά και η συ­στη­μα­τι­κά φο­ρο­ε­πι­δρο­μή των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων) ο Μη­τσο­τά­κης εμ­φά­νι­σε κά­ποιες υπο­σχέ­σεις «ενι­σχύ­σε­ων» που, όμως, δεν μπο­ρούν να χα­ρα­κτη­ρι­στούν ούτε ως φι­λο­δω­ρή­μα­τα, ούτε ως «ασπι­ρί­νες», μπρο­στά στα σκλη­ρά ζη­τή­μα­τα που αντι­με­τω­πί­ζει η κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία. Στη συ­νέ­χεια, η επι­κοι­νω­νια­κή πο­λε­μι­κή μη­χα­νή της ΝΔ ανέ­λα­βε να φι­λο­τε­χνή­σει την ει­κό­να ότι οι πρω­θυ­πουρ­γι­κές υπο­σχέ­σεις ήδη απο­δί­δουν πο­λι­τι­κά, ότι τα πο­σο­στά της εκλο­γι­κής επιρ­ρο­ής της ΝΔ ανα­κάμ­πτουν σε όλες τις δη­μο­σκο­πή­σεις, ότι η στρα­τη­γι­κή της επι­δί­ω­ξης της «αυ­το­δυ­να­μί­ας» της Δε­ξιάς στις επό­με­νες εκλο­γές πα­ρα­μέ­νει ρε­α­λι­στι­κή και, κατά συ­νέ­πεια, ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης θα πα­ρα­μεί­νει στο τι­μό­νι του κυ­βερ­νη­τι­κού κόμ­μα­τος, απο­κρού­ο­ντας τα σε­νά­ρια αλ­λα­γής ηγε­σί­ας «εν πλω» και πριν τις επό­με­νες κάλ­πες.

Αυτός ο πο­λι­τι­κός προ­σα­να­το­λι­σμός δια­θέ­τει πε­ριο­ρι­σμέ­νη πει­στι­κό­τη­τα. Ακόμα και στο εσω­τε­ρι­κό της ΝΔ, το υπό εκ­κό­λα­ψη «φι­λο-τρα­μπι­κό» ρεύμα διαρ­ρέ­ει ότι τα απο­τε­λέ­σμα­τα των υπο­σχέ­σε­ων Μη­τσο­τά­κη είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα πολύ μι­κρό­τε­ρα των πο­λυ­δια­φη­μι­σμέ­νων: στην πρό­θε­ση ψήφου, η πραγ­μα­τι­κή εκλο­γι­κή επιρ­ροή της ΝΔ κα­τα­με­τρά­ται πε­ρί­που στο 24%, πο­σο­στό που απέ­χει ποιο­τι­κά από τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις μιας στρα­τη­γι­κής της αυ­το­δυ­να­μί­ας (38-39%).

Όμως τα πράγ­μα­τα θα κρι­θούν στο πολύ πιο σκλη­ρό «γή­πε­δο» της πραγ­μα­τι­κής ζωής.

Αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις και απο­τε­λέ­σμα­τα

Ο Μη­τσο­τά­κης επα­να­λαμ­βά­νει ότι θα βα­δί­σει προς τις επό­με­νες εκλο­γές (όποτε κι αν αυτές γί­νουν) με προ­σή­λω­ση στην ίδια πο­λι­τι­κή, απο­κλεί­ο­ντας το εν­δε­χό­με­νο «χα­λά­ρω­σης» των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων.

Αυτός ο πα­ρά­γο­ντας θα έχει με­γα­λύ­τε­ρες συ­νέ­πειες στις πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις απ’ ό,τι οι πο­λι­τι­κά­ντι­κες τα­κτι­κές των ψευ­δε­πί­γρα­φων «ενι­σχύ­σε­ων» και της επι­κοι­νω­νια­κής αξιο­ποί­η­σής τους.

Ας δούμε ορι­σμέ­νες πτυ­χές των απο­τε­λε­σμά­των των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων της κυ­βέρ­νη­σης.

Κατ’ αρχήν, όποιος πι­στέ­ψει, έστω και προ­σω­ρι­νά, ότι το ρήγμα που φα­νέ­ρω­σε το πο­λύ­νε­κρο έγκλη­μα στα Τέμπη έχει κλεί­σει, θα είναι πο­λι­τι­κά ανό­η­τος.

Και δεν ανα­φε­ρό­μα­στε μόνο στην πι­θα­νό­τη­τα να υπάρ­ξουν δια­δο­χι­κές νέες απο­κα­λύ­ψεις για τις ευ­θύ­νες της Hellenic Train και της κυ­βέρ­νη­σης, ούτε στις δυ­σκο­λί­ες να με­τα­τρα­πεί και ο Αχιλ­λέ­ας Κα­ρα­μαν­λής σε «πρό­θυ­μο» απο­διο­πο­μπαίο τράγο προ­κει­μέ­νου να ξε­πλυ­θεί η κυ­βέρ­νη­ση και ο Μη­τσο­τά­κης. Αυτές οι δυ­σκο­λί­ες υπάρ­χουν, μπο­ρεί να απο­δει­χθούν ση­μα­ντι­κές, αλλά μπο­ρεί και να απο­δει­χθούν «δια­χει­ρί­σι­μες». Αυτό που δεν είναι δια­χει­ρί­σι­μο, που συ­νε­χί­ζει και θα συ­νε­χί­ζει να πα­ρά­γει πο­λι­τι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα, είναι η συ­νο­λι­κή ει­κό­να: Ότι τό­σους μήνες μετά από το έγκλη­μα, η κυ­βέρ­νη­ση δεν έχει τολ­μή­σει ούτε καν να κα­ταγ­γεί­λει τη Σύμ­βα­ση της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης, ότι το σι­δη­ρο­δρο­μι­κό έργο που εξα­κο­λου­θεί να βρί­σκε­ται στον έλεγ­χο της HT έχει κα­ταρ­ρεύ­σει, ότι κα­θη­με­ρι­νά οι με­τα­κι­νή­σεις και οι με­τα­φο­ρές με το σι­δη­ρό­δρο­μο απο­δει­κνύ­ο­νται μια αβέ­βαια κι επι­κίν­δυ­νη πε­ρι­πέ­τεια.

Και αυτή η εμπει­ρία δεν είναι απο­μο­νω­μέ­νη. Πριν λίγες εβδο­μά­δες η Ιβη­ρι­κή βυ­θί­στη­κε σε ένα πο­λύ­ω­ρο και επι­κίν­δυ­νο blackout. Αν ανα­λο­γι­στεί κα­νείς την κα­τά­στα­ση που επι­κρα­τεί σή­με­ρα στη ΔΕΗ μετά τη σκαν­δα­λώ­δη ιδιω­τι­κο­ποί­η­σή της, και αν συ­νυ­πο­λο­γί­σει το ποιοι είναι και πώς λει­τουρ­γούν οι «πά­ρο­χοι» του ιδιω­τι­κού τομέα που σκυ­λεύ­ουν πα­νελ­λα­δι­κά τη δια­νο­μή της ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας, τότε θα κα­τα­νο­ή­σει τον πα­νι­κό του Χάρη Δούκα που ζή­τη­σε από την κυ­βέρ­νη­ση να δια­σφα­λί­σει με έκτα­κτα μέτρα την ενερ­γεια­κή κά­λυ­ψη της Αθή­νας (!) ενό­ψει του κα­λο­και­ριού.

Οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, μια πο­λι­τι­κή συ­νυ­φα­σμέ­νη με την από­λυ­τη κυ­ριαρ­χία του κρι­τη­ρί­ου του κέρ­δους σε κρί­σι­μους το­μείς ορ­γά­νω­σης της κοι­νω­νι­κής ζωής, έχουν ήδη ανα­δεί­ξει την επι­κιν­δυ­νό­τη­τά τους. Το εκ­κρε­μές αρ­χί­ζει να κι­νεί­ται στην αντί­στρο­φη φορά: η συσ­σώ­ρευ­ση εμπει­ριών πλα­τιών λαϊ­κών στρω­μά­των –ακόμα και μέσα από την κο­λοσ­σιαία ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση στην εκ­παί­δευ­ση και στην υγεία– έχει δη­μιουρ­γή­σει το υπό­βα­θρο για την πο­λι­τι­κή απαί­τη­ση της ανά­κτη­σης του δη­μό­σιου ελέγ­χου σε κρί­σι­μους το­μείς, υπη­ρε­σί­ες και αγαθά.

Αυτή η επι­κίν­δυ­νη για τον Μη­τσο­τά­κη «τάση» τρο­φο­δο­τεί­ται από πολ­λές πλευ­ρές των εξε­λί­ξε­ων.

Η κυ­βέρ­νη­ση κο­κο­ρεύ­ε­ται για την «υπερ-από­δο­ση» της οι­κο­νο­μι­κής πο­λι­τι­κής της. Πράγ­μα­τι, μέσα στο 2024 το υπερ­πλε­ό­να­σμα έφτα­σε στα 11,4 δισ. ευρώ. Στο πρώτο τρί­μη­νο του 2025 εκτι­νά­χθη­κε στα 4,5 δισ. ευρώ, με την πρό­βλε­ψη να φτά­σει στο τέλος της χρο­νιάς στα 18 δισ. ευρώ!

Είναι το απο­τέ­λε­σμα της υπε­ρα­πό­δο­σης του ΦΠΑ πάνω στα είδη κα­θη­με­ρι­νής-υπο­χρε­ω­τι­κής λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης όπου η κυ­βέρ­νη­ση αφή­νει ανε­ξέ­λεγ­κτες τις τιμές για να ενι­σχύ­σει την κερ­δο­φο­ρία των Ομί­λων πα­ρα­γω­γής και εμπο­ρί­ας, το απο­τέ­λε­σμα της υπερ­φο­ρο­λό­γη­σης των ει­σο­δη­μά­των των ερ­γα­ζο­μέ­νων και λαϊ­κών αν­θρώ­πων, το απο­τέ­λε­σμα της λη­στεί­ας πάνω στους μι­σθούς και τις συ­ντά­ξεις όπου οι «μνη­μο­νια­κές» πε­ρι­κο­πές συ­νε­χί­ζουν να θε­ρί­ζουν 7 χρό­νια μετά την –υπο­τί­θε­ται…– «έξοδο της χώρας από τα μνη­μό­νια». Αυτή τη θη­ριώ­δη υπο­χρε­ω­τι­κή «απο­τα­μί­ευ­ση» ο Μη­τσο­τά­κης σκο­πεύ­ει να αξιο­ποι­ή­σει κυ­ρί­ως για την ενί­σχυ­ση των ντό­πιων κα­πι­τα­λι­στι­κών Ομί­λων («κί­νη­τρα», επι­δο­τή­σεις επεν­δύ­σε­ων κ.ά.) για τους φα­ρα­ω­νι­κούς εξο­πλι­σμούς και τη στρο­φή προς την «πο­λε­μι­κή οι­κο­νο­μία» και μόνο δευ­τε­ρευό­ντως δια­θέ­το­ντας κά­ποια ψί­χου­λα για τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των όποιων πι­θα­νο­τή­των του να ξα­να­κερ­δί­σει τις επό­με­νες εκλο­γές.

Όμως αυτοί οι σχε­δια­σμοί δεν θα κρι­θούν επί χάρ­του. Ο κό­σμος βλέ­πει, πα­ρα­κο­λου­θεί και κα­τα­λα­βαί­νει πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρα απ’ ό,τι εκτι­μούν οι «ει­δι­κοί». Η οργή για την ακρί­βεια, η ενί­σχυ­ση των διεκ­δι­κή­σε­ων για τον 13ο και 14ο μισθό και σύ­ντα­ξη, η απαί­τη­ση για φο­ρο­ε­λα­φρύν­σεις του ερ­γα­ζό­με­νου λαϊ­κού κό­σμου και όχι των Α.Ε. και των «νο­μι­κών προ­σώ­πων», είναι οι εν­δεί­ξεις ότι ωρι­μά­ζει ένα ρεύμα «να τα πά­ρου­με όλα πίσω». Και αυτό είναι ο με­γα­λύ­τε­ρος «πο­νο­κέ­φα­λος» του Μη­τσο­τά­κη.

Ελ­λη­νο­τουρ­κι­κές σχέ­σεις και Ισ­ρα­ήλ

Όχι όμως ο μο­να­δι­κός. Η έκρη­ξη των γε­ω­πο­λι­τι­κών αντι­θέ­σε­ων που προ­κα­λεί η πο­λι­τι­κή Τραμπ πολ­λα­πλα­σιά­ζει τα στρα­τη­γι­κά δι­λήμ­μα­τα που αντι­με­τω­πί­ζει η κυ­ρί­αρ­χη τάξη και το δια­θέ­σι­μο προ­σω­πι­κό της. Ο Μη­τσο­τά­κης, αρ­χι­κά, έδει­ξε να προ­σα­να­το­λί­ζε­ται προς την πλειο­ψη­φι­κή γραμ­μή των ευ­ρω­η­γε­σιών. Άλ­λω­στε η στρο­φή της ΕΕ προς τον μι­λι­τα­ρι­σμό και το Rearm Europe ταί­ρια­ζε γάντι στην κυ­βέρ­νη­ση των Ραφάλ, των Μπε­λα­ρά και των δια­κρα­τι­κών «αμυ­ντι­κών» συμ­φώ­νων. Όμως, την ίδια στιγ­μή, κρί­σι­μοι σχε­δια­σμοί του ελ­λη­νι­κού κρά­τους στη­ρί­ζο­νταν στην προ­βλε­πό­με­νη «συ­νο­χή» του ευ­ρω­α­τλα­ντι­κού «πα­ρά­γο­ντα» (Αλε­ξαν­δρού­πο­λη, «άξο­νας» με Ισ­ρα­ήλ, γι­γά­ντω­ση Σού­δας κ.ά.). Σε αυτό το πλαί­σιο η κυ­βέρ­νη­ση επι­δί­ω­κε και προ­ω­θού­σε μια πο­λι­τι­κή με στόχο να εξαρ­γυ­ρώ­σει τον αδί­στα­κτα φι­λο­να­τοϊ­κό προ­σα­να­το­λι­σμό της με «ανα­βάθ­μι­ση» του ρόλου της στον ελ­λη­νο­τουρ­κι­κό αντα­γω­νι­σμό (σχέ­δια για τα «πάρκα» και τη διευ­θέ­τη­ση των «ζωνών» στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, «οι­κό­πε­δα» εξο­ρύ­ξε­ων στη Chevron και στην Exxon Mobil ακόμα και σε διε­θνή ύδατα, επι­χεί­ρη­ση «κα­λώ­διο» δια­σύν­δε­σης με το Ισ­ρα­ήλ κ.ο.κ.). Στις συν­θή­κες ανα­τα­ρα­χής που ακο­λού­θη­σαν τις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις Τραμπ-Πού­τιν για την Ου­κρα­νία και την ανα­κοί­νω­ση των αμε­ρι­κα­νι­κών «δα­σμών», στο εσω­τε­ρι­κό της ΕΕ άνοι­ξε η συ­ζή­τη­ση για τις ανά­γκες «εξο­μά­λυν­σης» των σχέ­σε­ων με την Τουρ­κία. Το γε­γο­νός ότι ο συ­στη­μι­κός Τύπος τρά­βη­ξε από­το­μα το χει­ρό­φρε­νο στη θε­μα­το­λο­γία του ελ­λη­νο­τουρ­κι­κού αντα­γω­νι­σμού δεί­χνει μια πρώτη κα­τα­νό­η­ση της σκλη­ρής δια­πί­στω­σης ότι οι και­ροί δεν προ­σφέ­ρο­νται για «εύ­κο­λες» εθνι­κι­στι­κές δη­μα­γω­γί­ες. Και αυτό μπο­ρεί να απο­τε­λέ­σει πρό­σθε­το «λάδι» στην υπό­γεια φωτιά των εσω­τε­ρι­κών δια­φω­νιών και λυ­κο­συμ­μα­χιών στη ΝΔ.

Σε αυτές τις συν­θή­κες, το μο­να­δι­κό και «κρυφό» όπλο του Μη­τσο­τά­κη, είναι η πα­ρα­λυ­τι­κή κρίση της κε­ντρο­α­ρι­στε­ρής αντι­πο­λί­τευ­σης. Το ΠΑΣΟΚ κα­τορ­θώ­νει (γιατί περί κα­τορ­θώ­μα­τος πρό­κει­ται…) όχι μόνο να μην εκτι­νάσ­σε­ται, αλλά και να υπο­χω­ρεί στις δη­μο­σκο­πή­σεις. Τα θραύ­σμα­τα της «κυ­βερ­νώ­σας Αρι­στε­ράς» του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εξα­κο­λου­θούν να μην κα­τα­νο­ούν ότι όσο ανα­φέ­ρο­νται στα πε­πραγ­μέ­να τους ως «κυ­βερ­νώ­σα» δύ­να­μη χθες, τόσο ακυ­ρώ­νουν τις υπο­σχέ­σεις τους ότι θα λει­τουρ­γή­σουν ως «αρι­στε­ρά» στις ανα­γκαί­ες συ­γκρού­σεις του σή­με­ρα. Με απο­τέ­λε­σμα μια πα­ράλ­λη­λη και ταυ­τό­χρο­νη βύ­θι­ση στην αξιο­πι­στία.

Δεν είναι η πρώτη φορά που βρι­σκό­μα­στε σε ανά­λο­γο ση­μείο. Η μο­να­δι­κή αντι­πο­λι­τευ­τι­κή δύ­να­μη είναι η απει­λή των αγώ­νων από τα κάτω, με τα αυ­θε­ντι­κά αι­τή­μα­τα του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας και της νε­ο­λαί­ας. Η δύ­να­μη που εμ­φα­νί­στη­κε προ­δρο­μι­κά στις 28 Φλε­βά­ρη, η δύ­να­μη των γε­νι­κών απερ­γιών και των παλ­λαϊ­κών συλ­λα­λη­τη­ρί­ων που ανέ­τρε­ψε πα­λιό­τε­ρα τη συ­γκυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά-Βε­νι­ζέ­λου, είναι η δύ­να­μη που μπο­ρεί να ενο­ποι­ή­σει την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία σε ένα συ­νε­κτι­κό πρό­γραμ­μα άμε­σων απαι­τή­σε­ων και να ανα­τρέ­ψει την αντι­δρα­στι­κή και επι­κίν­δυ­νη κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη. Σε αυτό το κα­θή­κον οφεί­λουν να λο­γο­δο­τούν οι προ­σπά­θειες της ευ­ρύ­τε­ρης ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς στους μήνες μέχρι τις επό­με­νες εκλο­γές. Και κυ­ρί­ως, πριν τις εκλο­γές…

https://rproject.gr/article/oi-politikes-exelixeis-stin-kopsi-toy-xyrafioy