Κέρδη και προπαγάνδα στην υπόθεση Τσάρλι Κερκ
του Άρη Μαραβά
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2025 ο Τσάρλι Κερκ, συνιδρυτής και CEO της Turning Point USA (TPUSA), έπεσε νεκρός από πυροβολισμό κατά τη διάρκεια υπαίθριας εκδήλωσης–ερωταπαντήσεων σε πανεπιστημιακό χώρο της Γιούτα στο Ορεμ. Σύμφωνα με τις αρχές, επρόκειτο για πυροβολισμό από απόσταση την ώρα που μιλούσε σε πλήθος· ο Κερκ διακομίστηκε στο νοσοκομείο και κατέληξε λίγο αργότερα. Τα μεγάλα πρακτορεία κατέγραψαν εξαρχής ότι δεν υπήρχε σαφές κίνητρο και ότι οι έρευνες συνεχίζονταν, ενώ δημοσιοποιήθηκαν εικόνες υπόπτου από κάμερες ασφαλείας. Ακολούθησε πολύωρο ανθρωποκυνηγητό με τη συμμετοχή FBI και πολιτειακών αρχών. Στις 12 Σεπτεμβρίου τέθηκε υπό κράτηση ο 22χρονος Τάιλερ Ρόμπινσον· ο Κυβερνήτης της Γιούτα Σπένσερ Κοξ επιβεβαίωσε τη σύλληψη σε συνέντευξη Τύπου, ενώ μέλη της οικογένειας και φίλος φέρονται να ειδοποίησαν τις αρχές. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι εντοπίστηκε ισχυρό τυφέκιο ενώ δύο πρόσωπα που είχαν αρχικά προσαχθεί αφέθηκαν ελεύθερα. Το πανεπιστήμιο εκκένωσε τον χώρο και ανέστειλε μαθήματα, με τμήματα του πανεπιστημίου να παραμένουν κλειστά ενόσω συνεχιζόταν η έρευνα.
Η πολιτική αξιοποίηση υπήρξε ακαριαία. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε δημόσια τον θάνατο, απέδωσε ευθύνες στη «ριζοσπαστική αριστερά» και διέταξε οι αμερικανικές σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες έως και την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2025, με προεδρική προκήρυξη του Λευκού Οίκου. Ο Κυβερνήτης Κοξ χαρακτήρισε το γεγονός «πολιτική δολοφονία». Τα μεγάλα δίκτυα (Reuters, PBS, AP) κάλυψαν σε ζωντανές ενημερώσεις τη μετάβαση από τον αρχικό «άνθρωπο ενδιαφέροντος» στη σύλληψη του 22χρονου, σημειώνοντας παράλληλα την ταχεία διαμόρφωση αφηγήματος μαρτυροποίησης από την αμερικανική δεξιά.
Μέχρι τη στιγμή της σύλληψης, οι αρχές δεν είχαν ανακοινώσει επίσημο κίνητρο, ενώ ανέφεραν ότι η βολή προήλθε «από απόσταση» και πως υπήρχαν ευρήματα από κάμερες ασφαλείας που αποτύπωσαν τη διαφυγή του δράστη. Το πλαίσιο αυτό, σε συνδυασμό με την τελετουργική κρατική αντίδραση (σημαίες μεσίστιες) και τις επιθετικές δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων, τροφοδότησε κλίμα κλιμάκωσης γύρω από την πολιτική βία στις ΗΠΑ.
Η οικονομία της αγανάκτησης: πώς αποδίδει η βιομηχανία του «πολιτισμικού πολέμου»
Η TPUSA εκτοξεύθηκε πράγματι σε κλίμακα οκταψήφιων εσόδων: στην πλέον πρόσφατη πλήρη κατάθεση που είναι δημόσια για τη χρήση που έληξε τον Ιούνιο 2023, ο φορολογικός απολογισμός εμφανίζει $81,72 εκατ. έσοδα και $91,37 εκατ. δαπάνες. Για τη χρήση που έληξε τον Ιούνιο 2024, ο Τύπος κατέγραψε περί τα $85 εκατ. σε έσοδα, επιβεβαιώνοντας ότι το σχήμα διατηρείται στο «άνω των 80 εκατ.» εύρος. Σημαντικό: το 99% των εσόδων προέρχεται από συνεισφορές/δωρεές, με περιορισμένο αλλά υπαρκτό «πρόγραμμα εσόδων» (εισιτήρια, διοργάνωση εκδηλώσεων, media κ.λπ.). Στις πηγές εσόδων πέρα από τις δωρεές, τα φορολογικά έντυπα αποτυπώνουν έσοδα από προγράμματα / εκδηλώσεις και σχετικές ροές (π.χ. για συγκεκριμένο πρόγραμμα του 2023 δηλώνονται έσοδα $2,76 εκατ. έναντι δαπανών $2,14 εκατ.), ενώ στη συνοπτική εικόνα της χρήσης 2023 το «πρόγραμμα υπηρεσιών» φτάνει περί το $1,19 εκατ. – οι διακυμάνσεις αυτές είναι τυπικές, καθώς άλλοτε συγκεντρώνονται σε επιμέρους κωδικούς/χρονολογίες και άλλοτε σε σύνοψη. Με απλά λόγια: υπάρχει εμπορικό σύστημα γύρω από συνέδρια/τουρνέ, εισιτήρια, εμπορεύματα, media και χορηγικές συνεργασίες, το οποίο συμπληρώνει τον πυρήνα των δωρεών.
Η αμοιβή του Κερκ ακολούθησε το «σκαλοπάτι» της ανάπτυξης: στα πρώτα χρόνια (χρήση που έληξε 6/2016) ο μισθός του δηλώνεται $27.231. Σε μεταγενέστερη χρήση (λ.χ. για το 2022) ο μισθός εμφανίζεται περί τα $307.216 με παροχές $98.200, ενώ ανεξάρτητες αναλύσεις για το 2022 αναφέρουν $395.747 ως αμοιβή CEO (διαφοροποιήσεις προκύπτουν από μεθοδολογία στρογγυλοποιήσεων/σχετιζόμενων οργανισμών). Για τη χρήση που έληξε 6/2023 καταγράφονται $285–$289 χιλ. μισθός με πρόσθετες παροχές/λοιπές αποζημιώσεις. Το μήνυμα είναι σαφές: από $27 χιλ. σε $300–$400 χιλ. ετησίως σε λιγότερο από μια δεκαετία.Αρχή φόρμας
Τέλος φόρμας
«Ελευθερία» με τίμημα ζωές; Το ιδεολογικό προϊόν
Αμέσως μετά τον θάνατό του επανήλθε ευρέως ένα απόσπασμα από τον Απρίλιο του 2023 (εκδήλωση TPUSA Faith στο Σολτ Λέικ Σίτι) όπου ο Κερκ υποστήριζε ότι «δυστυχώς, κάποιους θανάτους από όπλα κάθε χρόνο» τους θεωρεί τίμημα που αξίζει προκειμένου να διατηρείται η Δεύτερη Τροπολογία – δήλωση που είχε δημοσιοποιηθεί τότε και έγινε ξανά viral τον Σεπτέμβριο 2025. Το πλαίσιο ήταν η σφαγή στο Νάσβιλ λίγες μέρες πριν· ο ίδιος μιλούσε για «πραγματικότητα» που πρέπει να γίνει αποδεκτή. Η αντιστροφή είναι ωμή: το «δικαίωμα» οπλοκατοχής ανυψώνεται σε υπέρτατη αξία, ενώ οι νεκροί εγγράφονται ως αποδεκτές απώλειες ενός πολιτικού σχεδίου.
Σε διεθνές επίπεδο, ο Κερκ στοχοθέτησε συστηματικά την κριτική για την πείνα στη Γάζα, ισχυριζόμενος πως το Ισραήλ «δεν λιμοκτονεί τους «Γαζαίους» και επιχειρώντας να «αποδομήσει» τις σχετικές αναφορές ως «προπαγάνδα». Η θέση αυτή συντονίζεται με την επίσημη γραμμή Iσραηλινών αξιωματούχων που απέρριψαν τις εκτιμήσεις περί λιμού ως «ψευδείς» – την ίδια στιγμή που ο ΟΗΕ επιβεβαίωνε επίσημα, στις 22 Αυγούστου 2025, ότι στη Γάζα υφίσταται λιμός, με πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους σε καταστάσεις καταστροφικής πείνας και προειδοποίηση ότι θα εξαπλωθεί προς Ντέιρ αλ-Μπάλαχ και Χαν Γιούνις μέχρι το φθινόπωρο. Δημόσια μέσα όπως το PBS παρουσίασαν τα πορίσματα ως «λιμός που ήδη εξαπλώνεται». Η επιμονή του Κερκ σε άρνηση/υποβάθμιση δεν ήταν μεμονωμένο λάθος αλλά σταθερή θεματική της εκπομπής του.
Με άλλα λόγια, ο ίδιος λόγος που ανάγει τις ένοπλες δολοφονίες σε «τίμημα της ελευθερίας» στο εσωτερικό, στο εξωτερικό νομιμοποιεί μια στρατηγική πολιορκίας που διεθνείς φορείς περιγράφουν ως λιμό σε εξέλιξη – μια σύμπτωση ιδεολογίας και πολιτικής που εξυπηρετεί την ίδια ταξική τάξη πραγμάτων.
Υλιστικές ρίζες της ακροδεξιάς
Η υπενθύμιση ότι οι ιδέες δεν αιωρούνται αλλά ριζώνουν σε συγκεκριμένες ταξικές αντιθέσεις είναι κρίσιμη για να κατανοηθεί γιατί ο ακροδεξιός «λύκος» εμφανίζεται ως γιατρός της κοινωνικής κρίσης. Σε φάσεις καπιταλιστικής αποσύνθεσης, στασιμοπληθωρισμού, υπερχρέωσης, αποβιομηχάνισης και ιμπεριαλιστικής υπερέκτασης, η αστική διακυβέρνηση δυσκολεύεται να αναπαραχθεί «όπως παλιά», το προλεταριάτο στερείται ακόμη επαναστατικής ηγεσίας, και τα μεσαία στρώματα ταλαντεύονται. Εκεί πατά η άκρα δεξιά: υπόσχεται πλαστή υπέρβαση μέσω αποκατάστασης ιεραρχίας, ποινικοποίησης της αριστερής διαφωνίας, δαιμονοποίησης των «ξένων» και λουμπενοποίησης της πολιτικής. Η «πλατφορμική» οικονομία τροφοδοτεί αυτή τη διαδικασία: μετατρέπει την αγανάκτηση σε εμπόρευμα, όπου το προϊόν είναι ο ακραίος λόγος, τα κανάλια διανομής είναι τα κοινωνικά δίκτυα, και οι επενδυτές -δικτυώσεις δισεκατομμυριούχων και «φιλανθρωπικών» ιδρυμάτων- κερδοσκοπούν πολιτικά/φορολογικά, απαιτώντας μετρήσιμη απήχηση και πολιτική απόδοση.
Στο συγκεκριμένο οργανωτικό παράδειγμα, η ίδια η TPUSA εμφανίζεται ως ένα πολυεπίπεδο δίκτυο που εκτείνεται από λύκεια και κολέγια μέχρι εκκλησίες και «κομβικές» εκδηλώσεις. Τα στοιχεία δείχνουν παρουσία σε 3.500 ιδρύματα και 800 ενεργά κολεγιακά παραρτήματα, σε όλες τις πολιτείες – κλίμακα που μεταφράζεται σε μηχανισμό συνεχούς στρατολόγησης και διαρκούς παραγωγής περιεχομένου/εκδηλώσεων. Παράλληλα, το σκέλος TPUSA Faith «προσδένεται» ιδεολογικά στον δεξιό ευαγγελικό εθνικισμό με κύκλους εκπαίδευσης/εκστρατείες μέσα στις εκκλησίες, ενώ η Professor Watchlist (Μαύρη Λίστα Καθηγητών) λειτουργεί ως εργαλείο επιτήρησης/στοχοποίησης πανεπιστημιακών. Όλα μαζί συγκροτούν μια πλατφόρμα ιδεολογικής πειθάρχησης: κεφαλαιοποιεί τις ψηφιακές ροές προσοχής, πολλαπλασιάζει γεγονότα στο έδαφος, και εξάγει «μαθήματα» σε ακροατήρια πίστης.
Με αυτή τη ματιά, το «3.000 σχολεία/πανεπιστήμια -δίκτυο εκδηλώσεων- προγράμματα πίστης» δεν είναι απλώς δημόσιες σχέσεις· είναι τεχνολογία ηγεμόνευσης μέσα στην κρίση: εξαγορά της νεολαίας (μέσω υποτροφιών, εφοδιασμού, ευκαιριών προβολής), κατακερματισμός της εργατικής τάξης (διαίρεση φυλή/φύλο/έθνος) και κατασταλτική θωράκιση στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό παρέχει ιδεολογικό άλλοθι για ιμπεριαλιστικές εκστρατείες. Γι’ αυτό η απάντηση δεν μπορεί να είναι ηθική ρητορική μόνο· χρειάζεται υλική αντι-πλατφόρμα: ενιαίο μέτωπο στις σχολές/γειτονιές, συνδικαλιστική ανασυγκρότηση, δίκτυα διεθνιστικής αλληλεγγύης, και -καθοριστικά- κόμμα ικανό να συμπυκνώνει εμπειρία και να οργανώνει τη δύναμη των καταπιεσμένων.
Το θέαμα του μαρτυρίου και η διπλή παγίδα
Η τελετουργία αγιοποίησης δεν είναι απλώς συναισθηματική εκτόνωση· είναι πολιτική τεχνική. Καθαγιάζει τον «πεσόντα», συσπειρώνει ετερόκλητες δεξιές φράξιες γύρω από το αίτημα «δικαιοσύνης» και ανοσοποιεί την ηγεσία από την κριτική για τα πραγματικά της έργα. Παράλληλα, η επίκληση της «εθνικής ενότητας» λειτουργεί ως κρατικός μοχλός διεύρυνσης της καταστολής: μεγαλύτερα κονδύλια σε αστυνομία/παρακολούθηση, σκλήρυνση ποινών για διαμαρτυρίες, ποινικοποίηση απεργιών και φοιτητικών καταλήψεων, στοχοποίηση μεταναστών και κινημάτων αλληλεγγύης. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό από τον Μεσοπόλεμο έως τα σύγχρονα «δόγματα ασφάλειας»: περισσότερη αστυνόμευση, λιγότερος δημόσιος χώρος για αντίσταση. Απέναντι σ’ αυτό, η θέση μας δεν είναι ηθικολογία αλλά ταξική ανάλυση και επαναστατική πράξη: η ατομική τρομοκρατία αντικαθιστά τη βούληση των μαζών με τη βούληση των λίγων, προσφέρει πρόσχημα για γενικευμένη καταστολή κι αποδιοργανώνει τη συλλογική οργάνωση. Δεν φτιάχνει συσχετισμούς δύναμης – τους χαρίζει στον αντίπαλο. Η απάντηση στην αντιδραστική βία δεν είναι ο τυχοδιωκτισμός, ούτε ο φιλελεύθερος πασιφισμός που ζητά «ηρεμία» την ώρα που η τάξη μας δέχεται επίθεση. Είναι η μαζική, πειθαρχημένη κινητοποίηση με σαφείς στόχους και δομές.
Ο Τσάρλι Κερκ υπήρξε από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες της ακροδεξιάς αγοράς ιδεών. Μετέτρεψε την αγανάκτηση σε κοινό, το κοινό σε πόρους και πολιτική επιρροή. Η δολοφονία του δεν μεταμορφώνει τον αντιδραστικό χαρακτήρα του έργου του – ούτε δικαιώνει «ατομικές απαντήσεις» που στρώνουν τον δρόμο στη θωράκιση του κράτους. Αντιθέτως, φωτίζει πόσο γρήγορα το σύστημα εμπορευματοποιεί τον θάνατο: σε τελετουργία ενότητας προς τα πάνω και σε επίθεση προς τα κάτω.
Ο ορίζοντας δεν είναι η «επιστροφή στην ομαλότητα» – η ομαλότητα της κρίσης γεννά τέτοια φαινόμενα. Ο ορίζοντας είναι να αλλάξει ο συσχετισμός δύναμης, από τον σποραδικό θυμό στην οργανωμένη πειθαρχία, Ανάμεσα στη βαρβαρότητα και τον σοσιαλισμό μεσολαβεί μόνο αυτό που χτίζουμε εμείς: ζωντανές οργανώσεις βάσης, μαχητικά συνδικάτα, ενιαίο μέτωπο, εργατική αυτοάμυνα, μεταβατικές διεκδικήσεις που ενώνουν το «ψωμί–δουλειά–ελευθερία» με την προοπτική εξουσίας της εργατικής τάξης. Αυτός είναι ο δρόμος για να μη γίνεται κάθε δολοφονία αφορμή για περισσότερη υποταγή, αλλά συσσωρευτής εμπειρίας που μας φέρνει πιο κοντά στην ανατροπή.
https://neaprooptiki.gr/meta-ti-sfaira-prin-tin-kataigida/
Σχόλια (0)