Για μια πραγματική φεμινιστική πολιτική στην τοπική αυτοδιοίκηση

Για μια πραγματική φεμινιστική πολιτική στην τοπική αυτοδιοίκηση

  • |

Η  8η Μάρτη 2022 μας βρίσκει στην Ελλάδα σε μια συγκυρία που η ανοδική δυναμική του φεμινιστικού κινήματος, αλλά και η τραγική επικαιρότητα των γυναικοκτονιών και της έμφυλης βίας, έχει θέσει τις έμφυλες ανισότητες στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.

Σε αυτή τη συ­γκυ­ρία, θα ήταν ανα­με­νό­με­νο η το­πι­κή αυ­το­διοί­κη­ση να ανα­δεί­ξει τα ζη­τή­μα­τα ισό­τη­τας και να επι­χει­ρή­σει να βρει το δικό της ρόλο στη λε­γό­με­νη έντα­ξη της ισό­τη­τας των φύλων στις πο­λι­τι­κές των ΟΤΑ.

Ράνια Παπαγεωργίου |

Αντί­θε­τα, δια­πι­στώ­νου­με ότι -πέρα από απο­σπα­σμα­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες  για σχε­δια­σμό και υλο­ποί­η­ση μίας πο­λι­τι­κής ισό­τη­τας των φύλων σε το­πι­κό επί­πε­δο- ο γε­νι­κός κα­νό­νας είναι οι δήμοι και οι πε­ρι­φέ­ρειες να θε­ω­ρούν στην πράξη την έμ­φυ­λη διά­στα­ση των πο­λι­τι­κών τους ως όχημα που μπο­ρεί να εξα­σφα­λί­σει χρη­μα­το­δό­τη­ση μέσω ΕΣΠΑ ή άλλων κοι­νο­τι­κών προ­γραμ­μά­των.

Στην συ­ντρι­πτι­κή τους πλειο­νό­τη­τα αυτές οι πο­λι­τι­κές εκ­πο­νού­νται σε πλήρη ευ­θυ­γράμ­μι­ση με την κυ­βερ­νη­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση. Η ενί­σχυ­ση των αρ­μο­δί­ων υπη­ρε­σιών των δήμων  επι­τε­λεί­ται απο­κλει­στι­κά με συμ­βα­σιού­χους δια­φό­ρων κα­τη­γο­ριών, ενώ αντί για δη­μό­σια πο­λι­τι­κή υλο­ποιού­νται απο­σπα­σμα­τι­κά προ­γράμ­μα­τα με ημε­ρο­μη­νία λήξης  -όπως βέ­βαια συμ­βαί­νει και με άλλα σο­βα­ρά κοι­νω­νι­κά προ­βλή­μα­τα (όπως ανερ­γία, με­τα­νά­στευ­ση, φτώ­χεια κλπ).

Με κα­θυ­στε­ρή­σεις και, συχνά, μέσα σε πο­λε­μι­κό κλίμα με­τα­ξύ των δια­φό­ρων δη­μο­τι­κών/ πε­ρι­φε­ρεια­κών πα­ρα­τά­ξε­ων συ­στή­νο­νται Δη­μο­τι­κές Επι­τρο­πές Ισό­τη­τας (ΔΕΠΙΣ) /Πε­ρι­φε­ρεια­κές Επι­τρο­πές Ισό­τη­τας  (ΠΕΠΙΣ) που προ­σβλέ­πουν στην τυ­πι­κή εκ­πλή­ρω­ση της σχε­τι­κής νο­μι­κής τους υπο­χρέ­ω­σης. Η σύ­στα­σή τους γί­νε­ται χωρίς πρό­σκλη­ση για συμ­με­το­χή των ζω­ντα­νών φε­μι­νι­στι­κών συλ­λο­γι­κο­τή­των και η λει­τουρ­γία τους είναι στις κα­λύ­τε­ρες πε­ρι­πτώ­σεις επε­τεια­κού χα­ρα­κτή­ρα (για την 25η Νο­έμ­βρη πιο συχνά, ή για την 8η Μάρτη πιο σπά­νια).

Χωρίς στή­ρι­ξη με κα­τάλ­λη­λο προ­σω­πι­κό, η όποια ΔΕΠΙΣ δεν μπο­ρεί ούτε σε επι­κοι­νω­νια­κό επί­πε­δο δια­κη­ρύ­ξε­ων να στα­θεί, όσο και αν τα γρα­φεία τύπου των δη­μο­τι­κών και πε­ρι­φε­ρεια­κών αρχών ανα­λαμ­βά­νουν να το­νώ­σουν τη δη­μό­σια ει­κό­να των το­πι­κών αρ­χό­ντων και με ολίγη πι­νε­λιά φε­μι­νι­στι­κής ευαι­σθη­σί­ας. Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι κατά τη δια­βού­λευ­ση του Εθνι­κού Σχε­δί­ου Δρά­σης για την Ισό­τη­τα των Φύλων σχό­λια αναρ­τή­θη­καν μόνο από μια ΔΕΠΙΣ και δύο ΠΕΠΙΣ.

Αξί­ζει να ση­μειω­θεί ότι οι δήμοι -με μι­κρές πα­ραλ­λα­γές-, με βάση τα ορ­γα­νο­γράμ­μα­τά τους, δια­θέ­τουν διοι­κη­τι­κές υπη­ρε­σί­ες αρ­μό­διες για τις πο­λι­τι­κές ισό­τη­τας  αλλά και την υπο­στή­ρι­ξη της λει­τουρ­γί­ας του Δι­κτύ­ου Ξε­νώ­νων για γυ­ναί­κες θύ­μα­τα βίας, της Γε­νι­κής Γραμ­μα­τεί­ας Ισό­τη­τας των Φύλων.

Ωστό­σο, ακόμη και η επί­ση­μη έκ­θε­ση του Ελεγ­κτι­κού Συ­νε­δρί­ου μαρ­τυ­ρά τι συμ­βαί­νει στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα: «οι οι­κεί­οι Δήμοι αντι­με­τω­πί­ζουν τους Ξε­νώ­νες ως συγ­χρη­μα­το­δο­τού­με­νο έργο, που πρέ­πει να υλο­ποι­η­θεί με βάση τους όρους της σχε­τι­κής Πρά­ξης έντα­ξης και να πα­ρα­κο­λου­θεί­ται σύμ­φω­να με τα προ­βλε­πό­με­να στο Επι­χει­ρη­σια­κό Πρό­γραμ­μα στο οποίο εντάσ­σε­ται, και όχι ως Υπη­ρε­σία, που πρέ­πει να επο­πτεύ­σουν ου­σια­στι­κά και να με­ρι­μνή­σουν για την ποιό­τη­τα του έργου της».

Στο ίδιο πνεύ­μα κι­νεί­ται η δη­μιουρ­γία Συμ­βου­λευ­τι­κών Κέ­ντρων -μέσα από άλλα προ­γράμ­μα­τα (π.χ. της Ευ­ρω­παϊ­κής Χάρ­τας για την ισό­τη­τα των φύλων και την αντι­με­τώ­πι­ση των έμ­φυ­λων και πολ­λα­πλών δια­κρί­σε­ων). Και αυτά τα Κέ­ντρα στε­λε­χώ­νο­νται από επι­σφα­λώς ερ­γα­ζό­με­νες/ους και στε­ρού­νται σχε­δια­σμού για την κά­λυ­ψη κενών στις προ­σφε­ρό­με­νες κοι­νω­νι­κά απα­ραί­τη­τες υπη­ρε­σί­ες (π.χ. διεύ­ρυν­ση του ωρα­ρί­ου λει­τουρ­γί­ας, διερ­μη­νεία σε νοη­μα­τι­κή γλώσ­σα και σε μη­τρι­κές γλώσ­σες με­τα­να­στριών και προ­σφυ­γισ­σών, στο­χευό­με­νες πα­ρεμ­βά­σεις ανά­λο­γα με τις ιδιαί­τε­ρες το­πι­κές συν­θή­κες -όπως ύπαρ­ξη ση­μα­ντι­κού πλη­θυ­σμού Ρομά). Μά­λι­στα, εν­δει­κτι­κό είναι ότι στα συμ­βου­λευ­τι­κά αυτά κέ­ντρα πα­ρέ­χε­ται μόνο νο­μι­κή συμ­βου­λευ­τι­κή σε σχε­τι­κά στα­θε­ρή βάση, ενώ η νο­μι­κή βο­ή­θεια και η εκ­προ­σώ­πη­ση σε δι­κα­στή­ρια επα­φί­ε­ται σε συ­νερ­γα­σία με Μη Κυ­βερ­νη­τι­κές Ορ­γα­νώ­σεις και δεν είναι εξα­σφα­λι­σμέ­νη σε διαρ­κή βάση -όπως θα μπο­ρού­σε, εάν ήταν αρ­μο­διό­τη­τα της νο­μι­κής υπη­ρε­σί­ας του δήμου ή/και της πε­ρι­φέ­ρειας.

Δεν είναι δυ­να­τόν οι δήμοι και οι πε­ρι­φέ­ρειες της χώρας να αρ­κού­νται στην υιο­θέ­τη­ση μίας από­φα­σης (Πρό­γραμ­μα Δρά­σης) του δήμου της Αθή­νας για την πρό­λη­ψη και κα­τα­πο­λέ­μη­ση της σε­ξουα­λι­κής πα­ρε­νό­χλη­σης –που, μά­λι­στα, ένα χρόνο μετά, πα­ρα­μέ­νει στα χαρ­τιά, αφού επι­τέ­λε­σε τον επι­κοι­νω­νια­κό της στόχο. Για να προ­βάλ­λουν ως ερ­γο­δό­τες πραγ­μα­τι­κές καλές πρα­κτι­κές στην αντι­με­τώ­πι­ση της σε­ξουα­λι­κής πα­ρε­νό­χλη­σης και βίας, οφεί­λουν να ανα­λά­βουν συ­γκε­κρι­μέ­νες δρά­σεις στή­ρι­ξης των ερ­γα­ζό­με­νων που μέσα σε τόσο δύ­σκο­λες συν­θή­κες βρή­καν το θάρ­ρος να κα­ταγ­γεί­λουν τέ­τοια πε­ρι­στα­τι­κά και έχουν υπο­στεί πει­θαρ­χι­κές διώ­ξεις από δη­μο­τι­κές αρχές.

Διεκ­δι­κή­σεις

Απέ­να­ντι στις ανε­παρ­κείς πο­λι­τι­κές κί­βδη­λης ευαι­σθη­σί­ας, είναι κρί­σι­μο το φε­μι­νι­στι­κό κί­νη­μα σε συ­νερ­γα­σία με δη­μο­τι­κές κι­νή­σεις να διεκ­δι­κή­σει και σε επί­πε­δο το­πι­κό:

• Την άμεση αύ­ξη­ση της στε­λέ­χω­σης όλων των κοι­νω­νι­κών προ­γραμ­μά­των με μό­νι­μο και εξει­δι­κευ­μέ­νο – όπου απαι­τεί­ται – προ­σω­πι­κό ώστε οι κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες του δήμου να υλο­ποιούν ολο­κλη­ρω­μέ­νες πο­λι­τι­κές στή­ρι­ξης των γυ­ναι­κών κι  όλων των πλητ­τό­με­νων κοι­νω­νι­κών κα­τη­γο­ριών που ζουν κι ερ­γά­ζο­νται στις πό­λεις και τα χωριά μας.

• Τη στή­ρι­ξη και επέ­κτα­ση δω­ρε­άν βρε­φι­κών και παι­δι­κών σταθ­μών, παι­δι­κών χαρών, κέ­ντρων δη­μιουρ­γι­κής απα­σχό­λη­σης των παι­διών, με ει­δι­κή μέ­ρι­μνα για τα παι­διά με ει­δι­κές ανα­πτυ­ξια­κές ανά­γκες ή ανα­πη­ρί­ες

• Την ανά­πτυ­ξη προ­γραμ­μά­των προ­λη­πτι­κής ια­τρι­κής στα δη­μο­τι­κά ια­τρεία με έμ­φα­ση σε συ­στη­μα­τι­κό δω­ρε­άν γυ­ναι­κο­λο­γι­κό έλεγ­χο για όλες αντί των επι­κοι­νω­νια­κών «εορ­τα­στι­κών» λίγων τεστ με αφορ­μή κά­ποια πα­γκό­σμια ημέρα και χο­ρη­γούς δια­φη­μι­ζό­με­να ιδιω­τι­κά δια­γνω­στι­κά κέ­ντρα

• Την πραγ­μα­τι­κή λει­τουρ­γία σε επί­πε­δο γει­το­νιάς δομών υπο­δο­χής, κοι­νω­νι­κής, οι­κο­νο­μι­κής και ψυ­χο­λο­γι­κής υπο­στή­ρι­ξης γυ­ναι­κών όπου θα μπο­ρούν να κα­τα­φεύ­γουν για να κα­ταγ­γεί­λουν σε­ξι­στι­κές και κα­κο­ποι­η­τι­κές συ­μπε­ρι­φο­ρές και να στη­ρι­χθούν θύ­μα­τα εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής και κάθε εί­δους έμ­φυ­λης βίας. Πα­ρο­χή ασφα­λούς πλαι­σί­ου δια­βί­ω­σης μα­κριά από τον κα­κο­ποι­η­τή και το πε­ρι­βάλ­λον του με εξα­σφά­λι­ση κα­τα­λυ­μά­των έκτα­κτης/επεί­γου­σας ανά­γκης καθώς και πλήρη νο­μι­κή και πρα­κτι­κή βο­ή­θεια όχι μόνο ολι­γό­μη­νη φι­λο­ξε­νία σε ξε­νώ­νες αλλά έντα­ξη σε προ­γράμ­μα­τα εξα­σφά­λι­σης στέ­γης και ερ­γα­σί­ας όλων των γυ­ναι­κών θυ­μά­των έμ­φυ­λης βίας

• Για τα θύ­μα­τα στον προ­σφυ­γι­κό πλη­θυ­σμό, η δη­μιουρ­γία χώρων για την φι­λο­ξε­νία τους είναι άμε­σης προ­τε­ραιό­τη­τας, δε­δο­μέ­νων των συν­θη­κών δια­βί­ω­σής τους. Είναι απα­ραί­τη­τη η εκ­παί­δευ­ση του προ­σω­πι­κού των υπαρ­χου­σών δομών σε δια­πο­λι­τι­σμι­κά θέ­μα­τα και η πα­ρο­χή διερ­μη­νεί­ας, ώστε να διευ­κο­λύ­νε­ται η φι­λο­ξε­νία του προ­σφυ­γι­κού πλη­θυ­σμού στις υφι­στά­με­νες δομές μαζί με τον εγ­χώ­ριο πλη­θυ­σμό

• Συ­νε­χή και συ­στη­μα­τι­κή διορ­γά­νω­ση σε­μι­να­ρί­ων ισό­τη­τας, σε­ξουα­λι­κής δια­παι­δα­γώ­γη­σης βιω­μα­τι­κών ερ­γα­στη­ρί­ων (workshops) σε γει­το­νιές και ιδιαί­τε­ρα σε χώ­ρους όπου συ­χνά­ζουν, ερ­γά­ζο­νται, περ­νούν τον ελεύ­θε­ρο χρόνο τους οι ευά­λω­τες κοι­νω­νι­κά ομά­δες (προ­σφύ­γισ­σες/με­τα­νά­στριες, κ.ά.) αντί για δια­φη­μι­στι­κού τύπου κα­μπά­νιες ευαι­σθη­το­ποί­η­σης που έχουν επε­τεια­κό χα­ρα­κτή­ρα

• Στή­ρι­ξη και επέ­κτα­ση μο­νά­δων πε­ρί­θαλ­ψης και φρο­ντί­δας ηλι­κιω­μέ­νων ατό­μων ή ατό­μων με ανα­πη­ρί­ες με ει­δι­κή μέ­ρι­μνα για τις αυ­ξη­μέ­νες κι ιδιαί­τε­ρες ανά­γκες που δη­μιούρ­γη­σε η παν­δη­μία

• Πρω­τό­κολ­λα συ­νερ­γα­σί­ας με πα­νε­πι­στή­μια και ερευ­νη­τι­κά κέ­ντρα για χρη­μα­το­δό­τη­ση διε­πι­στη­μο­νι­κών κοι­νω­νι­κών ερευ­νών για την έμ­φυ­λη βία στο δήμο μας ώστε να απο­τυ­πω­θεί η πραγ­μα­τι­κή κα­τά­στα­ση, να προ­τα­θούν στο­χευ­μέ­νες λύ­σεις, να αξιο­λο­γεί­ται η απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα των πο­λι­τι­κών, και να κα­τα­δει­χθούν οι προ­σεγ­γί­σεις που δια­τη­ρούν και εν­δυ­να­μώ­νουν στε­ρε­ό­τυ­πα.

• Ανά­πτυ­ξη προ­γραμ­μά­των αντι­με­τώ­πι­σης των εμπο­δί­ων πρό­σβα­σης των γυ­ναι­κών στην ερ­γα­σία και της ανι­σό­τη­τας στις αμοι­βές με έμ­φα­ση στις γυ­ναί­κες θύ­μα­τα πολ­λα­πλών ανι­σο­τή­των (ΑΜΕΑ, μα­κρο­χρό­νια άνερ­γες, προ­σφύ­γισ­σες, κ.α.)

• Συ­στη­μα­τι­κή απο­τύ­πω­ση της πραγ­μα­τι­κής κα­τά­στα­σης στις ερ­γα­ζό­με­νες (με κάθε εί­δους σύμ­βα­ση ερ­γα­σί­ας) στους δή­μους και τις πε­ρι­φέ­ρειες και άμε­σες συ­γκε­κρι­μέ­νες δρά­σεις για την πρό­λη­ψη και κα­τα­πο­λέ­μη­ση της σε­ξουα­λι­κής πα­ρε­νό­χλη­σης.

rproject.gr