«Φετφάς» για λιτότητα σε μισθούς – συντάξεις στον δημόσιο τομέα και κατάργηση εξαιρέσεων από τον ΦΠΑ ● Στο 1,2% ετησίως η ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα ● Το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών θα μειωθεί μεσοπρόθεσμα, λόγω «προσγείωσης» των ρυθμών ανάπτυξης και όχι λόγω αύξησης της ανταγωνιστικότητας ● Σειρά έχει τον Μάρτιο ο Moody’s…
H «αίγλη» και η βαρύτητα των αξιολογήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ελληνική οικονομία έχει πλέον ξεθωριάσει ύστερα από την (πρόωρη) εξόφληση των υπολειμμάτων ελληνικού χρέους προς αυτό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν καμία βαρύτητα. Η βαρύτητα σχετίζεται με το γεγονός ότι η γνώμη του «μετράει» στις αγορές και προϊδεάζει για τα ζητήματα που και οι ίδιες οι αγορές θεωρούν σημαντικά.
Πάνος Κοσμάς
Από αυτή την άποψη, η χθεσινή ετήσια αξιολόγηση από το Ταμείο της ελληνικής οικονομίας (βάσει του άρθρου 4) αποκτάει την πλήρη σημασία της αν συνδυαστεί με τις αξιολογήσεις των οίκων αξιολόγησης που έρχονται μέσα στο 2025.
Στο γραφείο του πρωθυπουργού, στο υπουργείο Οικονομικών και στον ΟΔΔΗΧ έχουν κυκλώσει μια σημαντική ημερομηνία: τη 14η Μαρτίου 2025. Τότε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, ο μόνος που δεν έχει αναβαθμίσει τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στην επενδυτική βαθμίδα, θα δημοσιοποιήσει τη νέα αξιολόγησή του. Δεν πρόκειται μόνο για τα 20 και πλέον δισ. ρευστότητας (επενδύσεις χαρτοφυλακίου) που θα εισρεύσουν στην ελληνική αγορά σε περίπτωση αναβάθμισης, αλλά για τη «δικαίωση» της οικονομικής πολιτικής για την οποία ετοιμάζονται να θριαμβολογήσουν τα κυβερνητικά στελέχη.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑ ΤΑ ΥΠΕΡΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΑ, ΖΗΤΕΙ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟ ΔΝΤ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Αν όμως κάτι «στραβώσει» μέχρι τότε;… Μην ξεχνάμε ότι ο Τραμπ υπογράφει πλέον διατάγματα, ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη το 4ο τρίμηνο του 2024 προσγειώθηκε στο 0% και ότι μειώθηκε αισθητά και στις ΗΠΑ από 3,1% σε 2,6%.
Πάτε καλά, αλλά…
Η έκθεση αξιολόγησης του ΔΝΤ έχει τη γνωστή το τελευταίο διάστημα δομή: βραχυπρόθεσμα πάτε καλά, αλλά μεσοπρόθεσμα θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα. Ο χρόνος της πολιτικής είναι βραχυπρόθεσμος – εκτείνεται το πολύ-πολύ ώς τις επόμενες εκλογές. Η αξιολόγηση όμως μιας οικονομίας είναι υπόθεση μεσοπρόθεσμων εκτιμήσεων, η δε αξιολόγηση της διαχειρισιμότητας του χρέους, υπόθεση μεσομακροπρόθεσμων εκτιμήσεων. Από αυτή την οπτική γωνία, το μακράν σημαντικότερο εύρημα της έκθεσης αξιολόγησης είναι η εκτίμηση ότι μεσοπρόθεσμα οι ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα προσγειωθούν στο 1,2%!
Πρόκειται για εκτίμηση-καταπέλτη με σημαντικές επιπτώσεις – σε περίπτωση που επαληθευτεί. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι:
α. Οι ρυθμοί ανάπτυξης αρκετά πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο (που εξάλλου είναι πολύ χαμηλό) την τελευταία τριετία βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στους ευρωπαϊκούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
β. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα αλλάξουν το «στάτους» της ελληνικής οικονομίας ούτε την αναπτυξιακή της δυναμική μεσοπρόθεσμα.
γ. Με τόσο χαμηλό μεσοπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης, η ελληνική οικονομία θα είναι εξαιρετικά ευάλωτη σε μεταπτώσεις της οικονομικής συγκυρίας.
Στις 14 Μαρτίου θα μάθουμε ποια συμπεράσματα και εκτιμήσεις θα «εμπνεύσουν» την αξιολόγηση του Moody’s…
Λιτότητα…
Πάντως, ενώ εξαίρει τις δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας και τη μείωση του χρέους, δεν είναι ικανοποιημένο, αφού προτείνει εμμέσως περισσότερη… λιτότητα.
Συγκεκριμένα, συνιστά:
● Εγκράτεια στις αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις – πού είδε την απειλή, μήπως τη δίκη για τον 13ο και 14ο μισθό στο Δημόσιο;
● Διεύρυνση της φορολογικής βάσης με κατάργηση των εξαιρέσεων από τον ΦΠΑ και αύξηση του φόρου άνθρακα.
Η «απαίτηση» για περισσότερη λιτότητα, όταν οι δημοσιονομικοί στόχοι αναθεωρούνται συστηματικά προς τα πάνω και στη συνέχεια ξεπερνιούνται και οι αναθεωρημένοι, ερμηνεύεται μόνο αν συνδεθεί με την εκτίμηση της μεσοπρόθεσμης «προσγείωσης» των ρυθμών ανάπτυξης.
Δομικά προβλήματα
Δεν πρόκειται όμως μόνο για την εκτίμηση για τους ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα, αφού σημειώνονται και άλλα, δομικού χαρακτήρα προβλήματα. Συγκεκριμένα, επισημαίνονται:
● Οι αρνητικές επιδράσεις του δημογραφικού προβλήματος – πάλι σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο…
● Το πρόβλημα της ποιότητας των κεφαλαίων των τραπεζών, που «πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω», αφού ο αναβαλλόμενος φόρος εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει σημαντικό ποσοστό των κεφαλαίων τους.
● Το πρόβλημα του πληθωρισμού, που παραμένει ανθεκτικός, ιδιαίτερα ο δομικός πληθωρισμός.
● Η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, η οποία κατέχει περίοπτη θέση σε όλες τις εκθέσεις των διεθνών οργανισμών και των οίκων αξιολόγησης.
● Η αύξηση της απασχόλησης, η εξασφάλιση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και η διευκόλυνση (με στοχευμένα κυβερνητικά μέτρα όπως αύξηση της δυναμικότητας των παιδικών σταθμών και των θεσμών φροντίδας των ηλικιωμένων), ο περιορισμός των όρων επιλεξιμότητας του ταμείου ανεργίας, η μείωση της λεγόμενης «φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας», δηλαδή των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών (εις βάρος φυσικά των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων) κ.λπ.
Οι επόμενες «εξετάσεις»
Σειρά παίρνουν για το 2025 οι οίκοι αξιολόγησης, στις 14 Μαρτίου ο Moody’s και στις 18 Απριλίου ο S&P. Ακολουθούν στις 16 και 30 Μαΐου ο Fitch και o Scope, αντίστοιχα. Στις 5 Σεπτεμβρίου αναμένεται ο DBRS και στις 19 Σεπτεμβρίου πάλι ο Moody’s. Στις 17 Οκτωβρίου αναμένεται αξιολόγηση από S&P, στις 7 Νοεμβρίου από Scope και τη χρονιά θα κλείσει στις 14 Νοεμβρίου ο Fitch.
Με εξαίρεση τον Scope, που πρόσφατα αναβάθμισε τα ελληνικά κρατικά ομόλογα μία βαθμίδα πάνω από την επενδυτική, και τον Moody’s, που ακόμη δεν έδωσε επενδυτική βαθμίδα, οι υπόλοιποι έχουν δώσει επενδυτική βαθμίδα αλλά δύσκολα θα πάνε μία βαθμίδα πάνω, ιδιαίτερα αν ο Moody’s δεν δώσει επενδυτική βαθμίδα τον Μάρτιο.
https://www.efsyn.gr/oikonomia/elliniki-oikonomia/461627_skliri-prosgeiosi-meta-tameio-anakampsis
Σχόλια (0)