Τα εμπειρικά δεδομένα ως πραγματικά γεγονότα είναι γνωστά. Ο επικεφαλής του προγράμματος επισιτισμού του ΟΗΕ, Ντέιβιντ Μπίσλεϊ, σε συνέντευξή του στο CNN, ανακοίνωσε ότι εάν οι δύο ιδρυτές και διαχειριστές της Tesla (Ελον Μασκ) και της Amazon (Τζεφ Μπέζος) διέθεταν «μόλις 6 δισ. δολάρια από την περιουσία τους, θα μπορούσαν να αποτρέψουν τον θάνατο 42 εκατ. ανθρώπων που πεθαίνουν από την πείνα».
Θεόδωρος Γεωργίου*
Και η απάντηση του Ελον Μασκ (είναι δισεκατομμυριούχος με εταιρική και προσωπική περιουσία που ανέρχεται στα 300 δισ. δολάρια) είναι επίσης γνωστή ως γεγονός. Ο ίδιος δήλωσε: «Είμαι έτοιμος να δώσω τα 6 δισ. δολάρια, εάν πραγματικά μου αποδείξετε ότι μπορεί να σωθούν 42 εκατ. άνθρωποι από την πείνα».
Κατ’ αρχάς μια πρώτη προσωπική μου αντίδραση όταν πληροφορήθηκα αυτόν τον διάλογο, τον οποίο η διεθνής πολιτική σφαίρα τον παρουσίασε ως «διαμάχη» ανάμεσα στον ΟΗΕ και έναν δισεκατομμυριούχο, ο οποίος απέκτησε την περιουσία του με όχημα τον καπιταλισμό. Αναρωτήθηκα ως πολιτικός φιλόσοφος εάν πράγματι διάβασα την έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με το ζήτημα της παγκόσμιας πείνας. Και αφού τελικά ελέγχθηκαν όλες οι σχετικές πληροφορίες, αναλαμβάνω να θέσω προς στοχασμό και αναστοχασμό μια σειρά από ζητήματα που αναφέρονται μεν στον διάλογο-διαμάχη ανάμεσα στους Μασκ και Μπίσλεϊ, αλλά πρωτίστως έχουν να κάνουν με όλους εμάς που συμμετέχουμε στη θέσμιση των επιμέρους πολιτικών κοινωνιών, αλλά τελικά και της παγκόσμιας πολιτικής κοινωνίας.
Ποιος άραγε είναι αυτός που αποδέχεται ότι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια γραφειοκρατική πρωτοβουλία του ΟΗΕ, ο οποίος θα διαχειριστεί τις επιδοτήσεις του Μασκ για να σωθούν τα 42 εκατ. άνθρωποι στον πλανήτη μας από την πείνα; Κάτι τέτοιο μπορεί να το πιστεύει μόνον ο γραφειοκράτης Ντέιβιντ Μπίσλεϊ, αλλά όχι και όλοι εμείς: οι πολίτες και οι πολιτικοί της σύγχρονης πολιτικής μορφής ζωής, η οποία είναι δημοκρατική και διαφωτιστική. Αυτό σημαίνει ότι όποιος από τις ισχυρές κοινωνικές ομάδες (ελίτ), είτε πρόκειται για τους γραφειοκράτες του ΟΗΕ, είτε για τους ζάπλουτους τύπου Ελον Μασκ, επιθυμεί να δημιουργηθεί η δίκαιη κοινωνία σε παγκόσμιο επίπεδο, τότε δεν έχει άλλη επιλογή παρά να υιοθετήσει τις ποικίλες μεθόδους που η ανθρώπινη κοινωνία έχει επιλέξει κατά τη νεωτερική και σύγχρονη ιστορική φάση της για να εγκαθιδρυθεί η δίκαιη κοινωνία παγκοσμίως.
Στην υποτιθέμενη διαμάχη ανάμεσα στους Μπίσλεϊ και Μασκ εντοπίζεται και μια αθέατη πλευρά στην αναλυτική προσέγγιση. Και αυτή είναι η εξής: εάν πράγματι οι γραφειοκράτες της πολιτικής (ΟΗΕ) και οι δισεκατομμυριούχοι του καπιταλισμού (τύπου Μασκ) «τα βρούνε» (τελικά συνεννοηθούν) στο επίπεδο της φιλανθρωπίας, τότε ολόκληροι πολιτικοί και κοινωνικοί θεσμοί καταρρέουν. Η δυτικού τύπου πολιτική κοινωνία καθίσταται ιστορικό παρελθόν και ολόκληρη η ανθρωπότητα, η ζωή της και η ιστορική προοπτική της ανατίθενται ως αποκλειστικό έργο στον καπιταλιστή Ελον Μασκ.
Εάν όσα ανέπτυξα μέχρι τώρα με την αναλυτική μέθοδο είναι σωστά, τότε τα επόμενα βήματα της διαλεκτικής-συνθετικής μεθόδου θα μας οδηγήσουν στο τελικό θεωρητικο-πολιτικό συμπέρασμα: ως πολιτικός κόσμος στον πλανήτη βρισκόμαστε μπροστά σε μια ανθρωπιστική κρίση, όχι μόνον επισιτιστική, όχι μόνον προσφυγική, αλλά πρωτίστως κρίση αυτοπροσδιορισμού του ανθρώπου ως ανθρώπου. Χρειάζεται να σκεφθούμε: ποιος έκανε καπιταλιστή τον Ελον Μασκ της Tesla; Είναι ουρανοκατέβατος; Ή μήπως γεννήθηκε με όχημα τις κοινωνικές διαδικασίες του καπιταλισμού; Και γιατί ο Μπίσλεϊ του ΟΗΕ είναι γραφειοκράτης και δεν γίνεται πολίτης που αγωνίζεται για τη δίκαιη κοινωνία; Αφήνω ανοιχτά τα ερωτήματα και θα επανέλθω.
* Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
.efsyn.gr/