της Βίκυς Κανατά
Η ενδοοικογενειακή βία δεν αποτελεί μεμονωμένο φαινόμενο. Είναι προϊόν ενός συστήματος που γεννά και αναπαράγει την ανισότητα, την εκμετάλλευση και την καταπίεση. Στις συνθήκες του καπιταλισμού, η οικογένεια συχνά μετατρέπεται από εστία αλληλεγγύης σε χώρο σύγκρουσης, όπου οι πιο ευάλωτοι -κυρίως γυναίκες και παιδιά- πέφτουν θύματα βίας και αυταρχισμού. Η πάλη ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία δεν είναι μόνο ζήτημα αλλαγής νόμων, αλλά και ριζικής ανατροπής των κοινωνικών συνθηκών που τη γεννούν.
Οι πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις στο ζήτημα αυτό από την ελληνική Πολιτεία, δυστυχώς δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. Το πρόβλημα της βίας στις οικογενειακές σχέσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά μόνο μέσα από την ανατροπή της κοινωνικής αδικίας, της πατριαρχίας και την οικοδόμηση ενός συστήματος που βάζει στο κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Στο πλαίσιο της καπιταλιστικής κοινωνίας, οι δομές που θα έπρεπε να προστατεύουν τους αδύναμους παραμένουν ελλιπείς. Οι γυναίκες και τα παιδιά, που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων, υποφέρουν όχι μόνο από τη βία, αλλά και από την αδιαφορία ενός συστήματος που αντιμετωπίζει την ανθρώπινη ζωή ως στατιστική.
Η ενδοοικογενειακή βία παίρνει διάφορες μορφές, όπως σωματική, ψυχολογική, λεκτική, οικονομική και σεξουαλική κακοποίηση. Οι γυναίκες, ως αποτέλεσμα της πατριαρχικής καταπίεσης, είναι συχνά εγκλωβισμένες σε κακοποιητικές σχέσεις λόγω οικονομικής εξάρτησης, κοινωνικών στερεοτύπων ή και απουσίας μηχανισμών προστασίας.
Τα παιδιά, από την άλλη, είναι οι αόρατοι μάρτυρες αυτής της βίας, που τραυματίζει την ψυχή τους και επηρεάζει την κοινωνική τους ανάπτυξη. Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι ατομικό. Είναι κοινωνικό και πολιτικό, καθώς αντανακλά τη βαθιά ανισότητα που διαπερνά όλες τις πτυχές της ζωή μας.
Η πρόσφατη αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου στην Ελλάδα προσπαθεί να θωρακίσει τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και να αυστηροποιήσει την τιμωρία των δραστών. Οι νέες ρυθμίσεις περιορίζονται στα συμπτώματα και δεν αγγίζουν τη ρίζα του προβλήματος. Ας δούμε μερικές από αυτές :
Αυστηροποίηση Ποινών και Νέες Δικονομικές Διατάξεις
- Προφυλάκιση για Σοβαρά Πλημμελήματα
Πλέον, οι δράστες ενδοοικογενειακής βίας μπορούν να προφυλακιστούν ακόμη και για σοβαρά πλημμελήματα, αποδεικνύοντας μια πρόθεση αυστηρότερης ποινικής αντιμετώπισης. - Ποινές Χωρίς Αναστολή
Οι ποινές για τους δράστες δεν μετατρέπονται ούτε αναστέλλονται, αποτρέποντας την αίσθηση ατιμωρησίας που κυριαρχούσε. - Αυστηρότερη Τιμωρία για Υποτροπή
Κάθε υποτροπή αυξάνει την ποινή του δράστη, ενώ θεσπίζονται ειδικοί περιοριστικοί όροι, ακόμη και πριν την άσκηση δίωξης. - Φυλάκιση για Παραβίαση Όρων
Η παραβίαση των περιοριστικών όρων τιμωρείται πλέον με φυλάκιση, ενισχύοντας την προστασία των θυμάτων από νέες επιθέσεις.
Προστασία των Θυμάτων και Υποστηρικτικές Δομές
- Άμεση Δικαίωση και Προστασία
Οι δράστες παραπέμπονται άμεσα σε δίκη, ενώ τα θύματα απαλλάσσονται από την υποχρέωση φυσικής παρουσίας στο δικαστήριο, αποφεύγοντας την επανατραυματική διαδικασία. - Ειδική Προστασία για Παιδιά
Τα ανήλικα θύματα εντάσσονται στο προστατευτικό πλέγμα του άρθρου 227 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που διασφαλίζει τη μη επαναλαμβανόμενη έκθεσή τους σε ψυχική ταλαιπωρία. - Ενίσχυση Δομών Υποστήριξης
Οι δημόσιες και ιδιωτικές δομές που παρέχουν οικονομική, ψυχολογική και νομική βοήθεια στα θύματα ενισχύονται, δημιουργώντας ένα πιο σταθερό περιβάλλον στήριξης.
Πρόληψη και Καταγραφή Περιστατικών
- Πλατφόρμα Καταγγελιών
Δημιουργείται μια ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας μπορούν να καταγγελθούν ακόμη και από τρίτους. - Υποχρέωση Επαγγελματιών
Επαγγελματίες όπως εκπαιδευτικοί, ιατροί, ψυχολόγοι και φαρμακοποιοί υποχρεώνονται να αναφέρουν περιστατικά βίας, με την Πολιτεία να εγγυάται την προστασία τους από κακόβουλες μηνύσεις. - Δημιουργία Αρχείου Αναφορών
Οι αστυνομικές αρχές θα διατηρούν αρχείο αναφορών, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την παρακολούθηση των περιστατικών.
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις, αν και χρήσιμες, δεν επαρκούν για να ξεριζώσουν την ενδοοικογενειακή βία. Το φαινόμενο αυτό δεν μπορεί να διαχωριστεί από την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα. Σε ένα σύστημα όπου η ανισότητα, η φτώχεια και η έλλειψη κοινωνικής μέριμνας κυριαρχούν, η βία γίνεται συχνά διέξοδος ή αποτέλεσμα των πιέσεων που υφίστανται οι άνθρωποι.
Η πάλη ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική χωρίς την πάλη ενάντια στο ίδιο το σύστημα που την γεννά. Η ταξική εκμετάλλευση, η πατριαρχία και η εμπορευματοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων αποτελούν τις πραγματικές αιτίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Η προστασία των θυμάτων και η πρόληψη της βίας δεν μπορούν να αφεθούν μόνο στους μηχανισμούς του αστικού κράτους. Είναι αναγκαία η συλλογική δράση, η οργάνωση στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές και στα σχολεία.
Οι εργατικές ενώσεις, οι γυναικείες οργανώσεις και τα κινήματα βάσης έχουν καθήκον να αγωνιστούν για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που προστατεύει τα θύματα, εκπαιδεύει την κοινωνία και καταπολεμά τις αιτίες της βίας. Η απαλλαγή από τον φόβο και την καταπίεση περνά μέσα από τη συλλογική πάλη για έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι δεν θα ζουν με όρους καταναγκασμού, αλλά ελευθερίας και αλληλεγγύης.
Η ενδοοικογενειακή βία είναι μια από τις πιο απεχθείς μορφές καταπίεσης. Η νομοθεσία μπορεί να προσφέρει εργαλεία αντιμετώπισης, αλλά η οριστική λύση βρίσκεται στην ανατροπή του συστήματος που γεννά τη βία.
Η οικοδόμηση μιας κοινωνίας όπου οι ανθρώπινες σχέσεις θα βασίζονται στον αλληλοσεβασμό και τη συνεργασία, και όχι στην εκμετάλλευση και την κυριαρχία, είναι ο μόνος δρόμος για εξαλειφθούν τέτοια φαινόμενα. Η πάλη για έναν κόσμο χωρίς βία είναι, στην ουσία της, πάλη για έναν κόσμο χωρίς καταπίεση.
https://neaprooptiki.gr/endooikogeneiaki-via-ena-koinoniko-fainomeno-pou-apaitei-syllogiki-pali/
Σχόλια (0)