Δεν έπρεπε επιτέλους να εξυγιανθεί το τηλεοπτικό τοπίο, να τελειώνουμε με την αδιαφάνεια και τις παρανομίες ενός άναρχου καθεστώτος, που ξεκινά από το 1989 και φτάνει στις μέρες μας; Η ευχή είναι να επικρατήσει η πολιτική βούληση και ο νόμος να λειτουργήσει προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί συνήθως στην Ελλάδα τα νομοθετήματα μένουν γράμματα νεκρά.
Ερ. Πότε θα εγκριθεί ο προϋπολογισμός της ΕΡΤ και τι ύψους θα είναι;
Η καθυστέρηση είναι μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας. Στο ποσό των 170 εκατ. ευρώ του προϋπολογισμού συμπεριλαμβάνονται τα 70 εκατ. ευρώ που θα καλύψουν δανειακές ανάγκες. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε δύσκολα οικονομικά.
Ερ. Πάντως το τηλεοπτικό πρόγραμμα, με επαναλήψεις επί επαναλήψεων, δέχεται αυστηρή κριτική.
Κριτική από γνωρίζοντες και μη γνωρίζοντες. Οι πρώτοι έχουν κάθε λόγο να κρίνουν αυστηρά, όμως το κριτήριο των δεύτερων είναι ιδιοτελές. Είναι γνωστό ότι δεν έχουμε προϋπολογισμό και οι οικονομικές δυνατότητες είναι ασφυκτικά περιορισμένες. Δεν γίνεται να απαιτούν από τη διοίκηση της ΕΡΤ να έχει πρόγραμμα όταν δεν ξέρει τι χρήματα έχει.
Ερ. Αρα δεν έχετε σχεδιάσει πρόγραμμα;
Εχουμε καταρτίσει προϋπολογισμό, αλλά η έγκρισή του είναι θέμα κοινής υπουργικής απόφασης. Για να πραγματοποιηθούν όλα όσα σχεδιάζουμε, πρέπει να γνωρίζουμε τι κονδύλια διατίθενται. Θα κάνουμε μυθοπλασία, περισσότερα του ενός σίριαλ, τι είδους εκπομπές για το βιβλίο ή το θέατρο;
Ερ. Με δεδομένη την οικονομική ασφυξία, δεν περιορίζονται πολύ οι επιλογές σας;
Προσπαθούμε να βοηθήσουμε τον πολιτισμό. Πράγματα χωρίς κόστος που, όμως, αποτελούν λύσεις για τους ακροατές και τους θεατές μας. Ετοιμάζουμε μια σειρά πρωτοκόλλων συνεργασίας με μουσεία, θέατρα και θεσμικά ιδρύματα, πρόγραμμα που διευρύνεται συνεχώς αγκαλιάζοντας όλο το φάσμα των τεχνών, με εκπομπές που αφορούν βιβλίο, εικαστικά, μουσική, θέατρο, χορό.
Εχω συναντήσει όλους τους θεσμικούς επιχορηγούμενους οργανισμούς, όπως το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, τη Λυρική Σκηνή, το Κέντρο Κινηματογράφου, καθώς και όλα τα μουσεία. Κλείσαμε ήδη με τα μουσεία ένα πρωτόκολλο συνεργασίας με την καθιέρωση εκπομπής με τίτλο «Η ΕΡΤ πάει μουσείο», όπου ο ακροατής-θεατής προγραμμάτων μας θα έχει τη δυνατότητα δωρεάν εισιτηρίου κατόπιν κλήρωσης από το Β’ Πρόγραμμα.
Γινόμαστε χορηγοί επικοινωνίας σε όλα τα θέατρα, με προϋπόθεση τη βιντεοσκόπηση της παράστασης για το αρχείο μας. Ξεκινήσαμε συνέργειες με πανεπιστήμια. Ηδη ετοιμάζουμε συνεργασία με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μουσικών Σπουδών, καθώς και με το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η οικονομική δυσπραγία μάς οδηγεί σε κάθε φορέα που παράγει τέχνη ή επιστήμη. Για παράδειγμα, μια εκπομπή για το περιβάλλον από ακαδημαϊκούς.
Ερ. Τα δελτία ειδήσεων της ΕΡΤ εγκαλούνται από κάποιους για πολιτική μονομέρεια.
Το θέμα με αφήνει παγερά αδιάφορο γιατί ξέρω ότι δεν υπάρχει μονομέρεια. Τα νούμερα είναι συντριπτικά. Στο ζήτημα του δημοψηφίσματος μόνον η ΕΡΤ τήρησε το 50-50. Είμαι σε θέση να το γνωρίζω γιατί μόνο η ΕΡΤ δημοσίευε καθημερινά και έστελνε στο ΕΣΡ τα στοιχεία των εκπροσώπων των κομμάτων που συμμετείχαν ανά εκπομπή.
Ερ. Θεωρείτε την ΕΡΤ εύκολο στόχο;
Κάποιος μπορεί να καταγγείλει την ΕΡΤ γιατί στραβοκοιμήθηκε. Κι επειδή δεν είναι ο ρόλος της να κάνει κομματική αντιπαράθεση, γίνεται στόχος. Η απάντηση όμως υπάρχει στα ντοκουμέντα. Απέναντι στις κατηγορίες παραθέτουμε στοιχεία συντριπτικά υπέρ μας και εναντίον εκείνων που είχαν την ατυχή έμπνευση να μας επιτεθούν. Δεν ήταν στις επιδιώξεις του διευθύνοντος συμβούλου ούτε στις δικές μου να συνδέσουμε το όνομά μας με τη μονομέρεια ή την κυβερνητική προπαγάνδα. Δεν έχω δεχτεί ούτε ένα τηλεφώνημα από κυβερνητικό παράγοντα.
Ερ. Αλήθεια, ποια ήταν η προσωπική σας επιδίωξη αναλαμβάνοντας τον συγκεκριμένο θεσμικό ρόλο;
Επί χρόνια οι δημόσιες παρεμβάσεις μου επικεντρώνονταν στην κριτική. Αλλά αυτό εμπεριέχει και μια άλλη ανάγνωση. Μαζί με την άρνηση έχεις και κάποιες προτάσεις προς βελτίωση. Δεν γίνεται μια ζωή να πετάω πέτρες. Πέρα από την όποια κριτική, οφείλω να προτείνω και τρόπους οικοδόμησης. Εδώ ήρθα για να φανώ χρήσιμος.
Ερ. Ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε η τοποθέτησή σας από την τότε πρόεδρο της Βουλής δεν κλόνισε τις καλές σας προθέσεις;
Δεν με διόρισε κανείς. Ηταν δική μου συνειδητή πράξη να υποβάλω αίτηση. Οταν είδα στο ίντερνετ τη φόρμα της αίτησης με τα δικαιολογητικά, κατέθεσα τα χαρτιά μου. Δεν γνώριζα κανέναν απολύτως στην κυβέρνηση εκτός από τον πρωθυπουργό.
Ερ. Δεν τη λες και μικρή γνωριμία…
Τον είχα γνωρίσει στις συζητήσεις πριν από χρόνια για το ενδεχόμενο να είμαι υποψήφιος για τη δημαρχία της Αθήνας. Δεν δέχτηκα τηλεφώνημα του τύπου «κάνε αίτηση». Ούτε το έκανα για να βγω εκ των υστέρων και να πω: να, με απέρριψαν. Υπάρχουν άνθρωποι πολύ ικανότεροι γι’ αυτή τη θέση από μένα, οι οποίοι δεν θέλησαν να εμπλακούν έχοντας τους λόγους τους. Είμαι εδώ ακόμα μαθητής, προτείνω και υλοποιώ κάποια πράγματα με τη βοήθεια των εργαζομένων.
Ερ. Πώς είναι η σχέση σας με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Λάμπη Ταγματάρχη;
Πριν αναλάβουμε δώσαμε μια υπόσχεση ότι δεν ερχόμαστε για να εξυπηρετήσουμε πολιτικές σκοπιμότητες ή να κάνουμε αποκλεισμούς, αλλά να εγγυηθούμε διαφάνεια, πλουραλισμό στην ενημέρωση. Να επιτελέσουμε το καλύτερο για τον πολιτισμό κι αυτό που λέμε ανταποδοτικό τέλος να πάρει για τον πολίτη σάρκα και οστά, δηλαδή όντως να ανταποδώσουμε. Παρά τις προβλέψεις ορισμένων, οι σχέσεις μας είναι άριστες.
Ερ. Προβλέψεις που εδράζονταν σε τι;
Ισως στο διαφορετικό της αφετηρίας του καθενός. Εγώ δεν υπήρξα ποτέ στέλεχος. Ο Λάμπης είναι άνθρωπος που έχει δώσει εξετάσεις στον ιδιωτικό τομέα. Κι εγώ στον δικό μου χώρο. Ερχονται λοιπόν δύο άνθρωποι με την προίκα τους, προτερήματα, ελαττώματα, φίλους και εχθρούς, για να αλληλοσυμπληρωθούν, όχι να αλληλοϋπονομευτούν.
Ερ. Οι δικές σας αρμοδιότητες είναι ξεκάθαρες;
Ο καθένας έχει σαφείς, συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Ο Λάμπης μού έχει εκχωρήσει με αποφάσεις του Δ.Σ. όλα όσα αφορούν τον πολιτισμό. Μουσικά Σύνολα, B’, Γ’ Πρόγραμμα. Δίνει τη γνώμη του, όπως κι εγώ τη δική μου, σε όλα τα θέματα της ΕΡΤ, χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν γόνιμες διαφωνίες. Εγώ δεν συνάντησα αυτό για το οποίο κατηγορούνταν η ΕΡΤ, δηλαδή τεμπέληδες. Βλέπω ανθρώπους που παραβλέπουν ωράρια, προσωπική ζωή. Αν υπάρχουν, θα τους εντοπίσουμε και θα τους ενεργοποιήσουμε. Αυτό είναι το στοίχημά μας.
Ερ. Τι θα σας έκανε να παραιτηθείτε;
Η παρέμβαση στο έργο μου, η αδυναμία να εκπληρώσω τους στόχους που βάζουμε συνολικά. Αν δω ότι δεν τα καταφέρνω να κάνω τίποτα από όσα σκέφτομαι, είναι βέβαιο ότι θα φύγω.
Ερ. Δέχεστε πιέσεις για προσλήψεις;
Ανωθεν, όπως σου είπα, καμία. Εγώ ψάχνω τον υπουργό για πράγματα που αφορούν τη λειτουργία και είναι απασχολημένος, παρά εκείνος εμένα. Από τον κόσμο της ανεργίας, ναι.
Ερ. Πώς το διαχειρίζεστε;
Με πόνο ψυχής. Κατ’ αρχάς έχω παιδί αρχιτέκτονα άνεργο. Λες να μην ξέρω τι σημαίνει; Μέχρι πρότινος υπήρξα ημιαπασχολούμενος. Στο περιβάλλον μου δεκάδες άνθρωποι ζουν όχι απλώς κάτω από το όριο της φτώχειας, αλλά στο όριο της αναξιοπρέπειας. Μακάρι να υπήρχε η δυνατότητα. Ο νόμος που θωρακίζει τη λειτουργία της ΕΡΤ δεν προβλέπει προσλήψεις.
Ερ. Μετά τις εξελίξεις που έφεραν τούμπα το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, πώς ορίζεται η αριστερή ταυτότητα;
Οπως πάντα, την ορίζει η αμφισβήτηση της κυριαρχίας του κεφαλαίου.
Ερ. Και η πάλη για την κατάργησή της; Η κυβέρνηση δηλαδή είναι στραμμένη και σ’ αυτόν τον στόχο;
Νομίζω ότι ο θεσμικός μου ρόλος δεν επιτρέπει να μπω σε κριτική της κυβέρνησης. Σαφώς νιώθω μια αμηχανία, την ίδια που βίωσε και ο πρωθυπουργός.
Ερ. Ωστόσο, δείχνει να έχει επουλώσει το τραύμα του…
Δεν θα απαντήσω σε καμία πολιτική ερώτηση.
Ερ. Επιμένω γιατί τόσα χρόνια υπήρξατε μαχητικός στον χώρο της Αριστεράς.
Πρόκειται, λοιπόν, για στοίχημα δύσκολο που βρίσκεται σε εξέλιξη. Ολο αυτό το σκηνικό που ζούμε είναι μέρος ενός σταδίου την κατάληξη του οποίου δεν γνωρίζουμε ακόμα. Σίγουρα θα θέλαμε να είναι αλλιώς τα πράγματα. Κατανοώ πως κάποιοι αισθάνθηκαν προδομένοι στις προσδοκίες τους, ακυρωμένοι στις ελπίδες τους.
Ερ. Δεν σας λείπει η μουσική, οι συναυλίες;
Η μουσική δεν μου λείπει καθόλου. Εχω την ευθύνη των Μουσικών Συνόλων. Εχουμε μια εκπληκτική Χορωδία, την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής, τη Συμφωνική. Δεν μου λείπει ούτε η σύνθεση, γιατί γράφω. Πριν από δέκα μέρες ολοκλήρωσα τη δουλειά μου για το θέατρο. Μου λείπουν λίγο οι ζωντανές εμφανίσεις, αν και αποστρέφομαι τον τρόπο που γίνονται τελευταία. Ετσι κι αλλιώς, έχουμε πει με τον Μιχάλη Γρηγορίου, μέλος του Δ.Σ., ότι δεν θα ακουστεί ούτε μια νότα μας από τα Μουσικά Σύνολα.
Ερ. Το αρχείο της ΕΡΤ σε τι σημείο βρίσκεται;
Το αρχείο είναι η κοσμηματοθήκη της ΕΡΤ, το θησαυροφυλάκιό της, η προικοδότηση της νέας γενιάς. Αν με ρωτάς αν έχει ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση, σου απαντώ ότι αυτή η δουλειά, ευτυχώς, δεν θα τελειώσει ποτέ. Να στενοχωριόμαστε αν πούμε ότι τελειώσαμε. Υπάρχει λόγος συνεχώς να κατηγοριοποιούμε, να ψηφιοποιούμε, να εμπλουτίζουμε.
Η Αριστερά χωρίς πολυγλωσσία δεν υπάρχει
Ερ. Με το θέατρο έχετε μόνιμη εξωσυζυγική σχέση. Τώρα γράφετε μουσική για τον «Γαλιλαίο» του Μπρεχτ στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας.
Λίγοι ξέρουν ότι έγραψα για το θέατρο πριν δισκογραφήσω. Το 1983 στο Θεσσαλικό Θέατρο. Εχω κάνει 80 παραστάσεις και μάλιστα σε εποχές που οι αμοιβές από τις συναυλίες ισοδυναμούσαν με μια παράσταση.
Δούλευα σκληρά και μου άρεσε. Η παραγγελία σε ενεργοποιεί, σε αναγκάζει να απαντήσεις στο ερώτημα «μπορώ να γράψω;» Τα καλύτερα τα έκανα υπό χρονική πίεση, όπως τον «Μπαλαμό», που μου δίνει ψωμί ακόμα και σήμερα, ή τα 17 τραγούδια για τη «Μαντάμ Σουσού» με την Αννα Παναγιωτοπούλου, που ολοκλήρωσα μέσα σε 15 μέρες. Οπως και τώρα για τον «Γαλιλαίο», που κάνει ο αδελφός και σύντροφός μου Κ. Καζάκος.
Ερ. Ε όχι και σύντροφος…
Σύντροφοι είμαστε. Θεωρώ τον εαυτό μου αριστερό και θα το λέω.
Ερ. Ο Κ. Καζάκος, εξ όσων γνωρίζω, είναι κομμουνιστής.
Κι εγώ.
Ερ. Ταυτίζεστε δηλαδή ιδεολογικά;
Οι κομμουνιστές έχουν την ευλογία της διαφωνίας. Η ύπαρξη της Αριστεράς οφείλεται στην αμοιβαδοποίησή της. Χωρίς αυτή την πολυγλωσσία δεν θα υπήρχε.
Ερ. Ακούγεται σαν επιχείρημα που ενισχύει το ουτοπικό της ιδεολογίας…
Ακόμα και στις περιόδους έξαρσης της Οκτωβριανής Επανάστασης, μέσα στο πολιτικό γραφείο των μπολσεβίκων υπήρχαν δεκάδες απόψεις, όχι σε ό,τι αφορά το όραμα, αλλά την τακτική. Οι κομμουνιστές λοιπόν έχουν την πολυτέλεια να διαφωνούν.
Ο σύντροφός μου Καζάκος, επειδή δεν ξεχνώ ποτέ από πού ξεκινά μια συζήτηση, ήταν πολύ απαιτητικός με τη μουσική. Μου ζήτησε να ξαναγράψω την έναρξη. Η πρόβα είναι μια ζωντανή διαδικασία, τα πράγματα αλλάζουν. Δεν δουλεύουμε συμβατικά, αλλά πολύ δημιουργικά. Είναι η τρίτη συνεργασία μου με τον Κώστα, πάντα με Μπρεχτ, και τη θεωρώ σχολείο.
Ερ. Ο Μπρεχτ είναι σχολείο σήμερα;
Μεγάλη παρακαταθήκη, σχολείο διαχρονικά, όσο θα υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Είναι αξεπέραστος, αν και προσπάθησαν να τον αποϊδεολογικοποιήσουν παρουσιάζοντάς τον ως καινοτόμο της φόρμας.
Ερ. Αλλά ήταν και καινοτόμος της φόρμας…
Κυρίως, όμως, υπήρξε κομμουνιστής.
Ερ. Οπως κι εσείς;
Οπως κι εγώ, αφού επιμένεις…
Δεν θέλουμε τεμπέληδες στο μαγαζί
Ερ. Εχει νοικοκυρευτεί η ΕΡΤ;
Θα ήταν ανόητο να έλεγα ότι έχει νοικοκυρευτεί μέσα σε πέντε μήνες.
Ερ. Πόσοι μήνες χρειάζονται;
Με την ψήφιση του οργανογράμματος και του γενικού κανονισμού προσωπικού, τα πράγματα μπαίνουν σε μια βάση ώστε ο κάθε εργαζόμενος να είναι αξιοποιήσιμος.
Ερ. Μέχρι στιγμής;
Προφανώς δεν έχουν αξιοποιηθεί όλες οι δυνάμεις. Μιλάμε για μια «πόλη» 2.218 κατοίκων. Μια πόλη έχει τους πάντες: εμπνευσμένους, πολύ εργατικούς, κάποιους που χρειάζονται κίνητρο εργασίας, άλλους που διακατέχονται από τη γνωστή δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και πρέπει να ενεργοποιηθούν.
Ερ. Η δημοσιοϋπαλληλική ασθένεια είναι θεραπεύσιμη;
Πιστεύω πως ναι. Δεν είμαστε διατεθειμένοι ούτε εγώ ούτε το Δ.Σ. ούτε τα στελέχη της εταιρείας να δεχτούμε κριτικές για τις παθογένειες του παρελθόντος. Στόχος μας, να τις εξαλείψουμε. Δεν θέλουμε τεμπέληδες στο μαγαζί.
Ερ. Το προσωπικό δεν είναι υπεράριθμο;
Πιστεύω ότι ο αριθμός των εργαζομένων είναι μικρός, όσο κι αν ακουστεί παράξενο σε όσους μας ασκείτε κριτική. Υπάρχουν 19 περιφερειακοί σταθμοί, τρία κανάλια κι έχουμε τόσα πράγματα να καλύψουμε.
Ερ. Κι ανοίγετε κι άλλες εταιρείες. Ιδρύετε θυγατρική της ΕΡΤ («ΕΡΤ Δίκτυο Επίγειας Ψηφιακής Ευρυεκπομπής – ΕΡΤnet A.E.), πάροχο ψηφιακού σήματος που θα λειτουργεί ανταγωνιστικά στην Digea, τον αποκλειστικό πάροχο επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης για τα ιδιωτικά κανάλια εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας.
Ανεξάρτητα από το νομοσχέδιο, υλοποιούμε μια παλαιότερη απόφαση για τη δυνατότητά μας να αποκτήσουμε ψηφιακή πλατφόρμα ώστε να μεταδίδουμε το σήμα μας σε όλη την επικράτεια χωρίς να είμαστε αναγκασμένοι να πληρώνουμε 2,5 εκατ. ευρώ τον χρόνο στην Digea. Ακυρώσαμε έναν αδιαφανή διαγωνισμό και έχει δρομολογηθεί άλλος. Παραγγείλαμε 200 αποκωδικευτές και πομπούς για να καλύψουμε το σήμα όλων των σταθμών. Ο εξοπλισμός, η εγκατάσταση και η συντήρηση κοστολογούνται γύρω στα 5,5 εκατ. ευρώ. Σε δύο χρόνια έχουμε αποσβέσει.
Ερ. Δεν εγείρει ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού αυτό το Δίκτυο; Η ίδρυσή του θα δρομολογήσει προσλήψεις;
Είναι θέμα της Επιτροπής Θεσμών από την οποία ζητήσαμε διευκρινίσεις και περιμένουμε απαντήσεις. Αν χρειαστεί επιπλέον προσωπικό για να στελεχωθεί, προφανώς θα βαρύνει τον μέτοχο, δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο.
Εκτιμώ ότι αν πρέπει να επωμιστούμε και το βάρος της ΕΡΤ-ΝΕΤ, ενδεχομένως να μην επαρκεί το υπάρχον προσωπικό σε τεχνογνωσία και ειδικότητες και να πρέπει να ενισχυθεί. Λένε ότι η ΕΡΤ έχει υπεράριθμο προσωπικό, αλλά κανείς δεν υπολογίζει τις ανάγκες που καλύπτει ο κάθε ένας. Δεν ξέρετε ότι το καλοκαίρι με τον καύσωνα δεν υπήρχε ψυκτικός – αν είχαμε μια βλάβη, θα τρέχαμε στον δρόμο σαν τα ποντίκια.
Ερ. Με τη συγχώνευση παλαιού και νέου προσωπικού, στην ΕΡΤ δημιουργήθηκαν «στρατόπεδα» εργαζομένων, πρώην, νυν, παλιών, νέων. Ακόμα και στις Ορχήστρες παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχουν πια δύο πρώτα βιολιά, προκαλώντας σύγχυση.
Εδώ δεν ήρθαμε για να ταχθούμε υπέρ των μεν ή των δε. Αυτό που λες είναι κατάσταση που ομαλοποιείται, δεν υπάρχει πια στην έκταση των πρώτων ημερών. Σαφώς δεν ενισχύουμε τη συνθήκη δύο στρατοπέδων, προσπαθούμε να λειάνουμε την όποια αντιπαλότητα, ώστε να δουλέψει το νέο σχήμα ΕΡΤ. Υπήρξαν ή υπάρχουν τέτοια φαινόμενα, αλλά όχι στον βαθμό που παρουσιάζονται έξω.
Τα μέλη επιτροπών στις οποίες προΐσταμαι προέρχονται από παντού. Ο διευθύνων σύμβουλος κι εγώ δεν κάναμε ποτέ κανέναν διαχωρισμό. Τα κριτήρια είναι μόνο: εργατικότητα, έμπνευση, αποτελεσματικότητα. Δεν ρώτησα ποτέ κανέναν εργαζόμενο αν ήταν στη ΝΕΡΙΤ ή στην ΕΡΤ ΟPΕΝ.