«Υπερασπιζόμαστε πρώτα απ’ όλα τους ίδιους τους ασθενείς»

Κινητοποιήσεις ενάντια στην κατάργηση της Ψυχικής Υγείας

Το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα οι ερ­γα­ζό­με­νοι/ες του ΨΝΑ Δαφνί βρί­σκε­στε πάλι σε κι­νη­το­ποι­ή­σεις, ενά­ντια στο νέο σχέ­διο νόμου για την ψυ­χι­κή υγεία που πρό­κει­ται να κα­τα­τε­θεί σύ­ντο­μα στη Βουλή. Τι πε­ρι­λαμ­βά­νει, σε τι στο­χεύ­ει και γιατί βρί­σκε­στε απέ­να­ντι σε αυτή την κί­νη­ση της κυ­βέρ­νη­σης;

Προ­ω­θούν τη με­τα­φο­ρά των Κέ­ντρων Ψυ­χι­κής Υγεί­ας (ΚΨΥ) και των Μο­νά­δων Ψυ­χο­κοι­νω­νι­κής Απο­κα­τά­στα­σης, δη­λα­δή τους ξε­νώ­νες, τα οι­κο­τρο­φεία, τα δια­με­ρί­σμα­τα και οτι­δή­πο­τε άλλο αφορά την ψυ­χι­κή υγεία, από τα ψυ­χια­τρι­κά νο­σο­κο­μεία στις ΥΠΕ. Στό­χος τους είναι να κα­ταρ­γη­θούν, όπως συ­νέ­βη με τις Μο­νά­δες Πρω­το­βάθ­μιας Πε­ρί­θαλ­ψης που είχαν υπα­χθεί στις ΥΠΕ επί υπουρ­γί­ας Αδωνη Γε­ωρ­γιά­δη (1/1/2015). Κά­ποια στιγ­μή αυτές οι Μο­νά­δες Ψυ­χο­κοι­νω­νι­κής Απο­κα­τά­στα­σης, που με κόπο και θυσία και χρή­μα­τα του λαού έχουν στη­θεί, με μα­θη­μα­τι­κή ακρί­βεια και μέσω της ΑΕΜΥ που έχει δη­μιουρ­γη­θεί από το υπουρ­γείο Υγεί­ας θα κα­τα­λή­ξουν στους ιδιώ­τες. Και αυτό γιατί οι για­τροί και το προ­σω­πι­κό αυτών των δομών ανή­κουν στα δη­μό­σια ψυ­χια­τρεία. Οι ΥΠΕ δεν θα μπο­ρούν να τα δια­χει­ρι­στούν και θα τα δώ­σουν στις ΜΚΟ και στους ιδιώ­τες.

Τι θα ση­μά­νει αυτό;

Ένα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό νού­με­ρο θα σας δώσω από τα στοι­χεία του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας: Ένας ψυ­χι­κά ασθε­νής σε ένα δη­μό­σιο ψυ­χια­τρείο στοι­χί­ζει στο ελ­λη­νι­κό Δη­μό­σιο 35 ως 40 ευρώ τη μέρα, με όλο το πα­κέ­το. Δη­λα­δή τη φι­λο­ξε­νία του, το φα­γη­τό του, τους για­τρούς του, τις μι­σθο­δο­σί­ες των υπαλ­λή­λων. Μία ΜΚΟ, που ξέ­ρου­με ότι αυτές αν­θί­ζουν σαν τα μα­νι­τά­ρια και πολ­λές φορές έχει απο­δει­χθεί στο πα­ρελ­θόν ότι σχε­τί­ζο­νται με υπουρ­γεία και κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη, για να πάρει τον ίδιο ασθε­νή θα επι­δο­τη­θεί την ημέρα με 90 ως 95 ευρώ από το Δη­μό­σιο.

Οι ερ­γα­ζό­με­νοι εί­μα­στε στο πόδι γιατί ξέ­ρου­με αυτήν τη στιγ­μή τι επι­χει­ρούν να κά­νουν. Έχου­με κα­ταγ­γεί­λει ότι αυτά που επι­χει­ρού­σαν να κά­νουν οι προη­γού­με­νοι τα κάνει και η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση. Απλώς αλ­λά­ζει η ονο­μα­σία και το κλεί­σι­μο των δη­μό­σιων ψυ­χια­τρεί­ων ονο­μά­ζε­ται με­τα­σχη­μα­τι­σμός. Ξέ­ρου­με ότι στο νο­σο­κο­μείο θα συμ­βούν πράγ­μα­τα που υλο­ποιού­νται εξαι­τί­ας των μνη­μο­νί­ων και της ΕΕ, ξέ­ρου­με ότι οι εντο­λές που έχει πάρει το υπουρ­γείο Υγεί­ας με βάση αυτά είναι να κλεί­σουν τα δη­μό­σια ψυ­χια­τρεία. Δεν εί­μα­στε από τους αν­θρώ­πους που κιν­δυ­νο­λο­γούν ότι θα χά­σου­με τις δου­λειές μας. Έχου­με ήδη μεί­νει λίγοι. Να φα­ντα­στεί­τε ότι τα τε­λευ­ταία 7 χρό­νια υπο­λει­πό­μα­στε κατά 500 ερ­γα­ζό­με­νους.

Με τον αγώνα μας ενά­ντια στο νο­μο­σχέ­διο υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε πρώτα απ’ όλα τους ίδιους τους ασθε­νείς. Το νο­σο­κο­μείο το δικό μας ξέ­ρου­με ότι είναι ένα ιδιαί­τε­ρο νο­σο­κο­μείο, που το 60% των ασθε­νών είναι άπο­ροι και ανα­σφά­λι­στοι, είναι άν­θρω­ποι χωρίς κα­νέ­να συγ­γε­νι­κό πε­ρι­βάλ­λον, άν­θρω­ποι που δεν παίρ­νουν την πα­ρα­μι­κρή σύ­ντα­ξη, τον πα­ρα­μι­κρό μισθό, και ξέ­ρου­με πού θα κα­τα­λή­ξουν αν το νο­μο­σχέ­διο εφαρ­μο­στεί. Οι ιδιω­τι­κές εται­ρεί­ες και οι ΜΚΟ θα πά­ρουν μόνο τους ασθε­νείς που οι ίδιοι ή οι συγ­γε­νείς τους έχουν κά­ποιους πό­ρους και σε αυ­τούς θα φορ­τω­θεί το κό­στος. Οι υπό­λοι­ποι, που δεν έχουν το πα­ρα­μι­κρό, που είναι άπο­ροι και ανα­σφά­λι­στοι, θα κα­τα­λή­ξουν στα πάρκα και στις πλα­τεί­ες. Υπάρ­χουν τρανά αντί­στοι­χα πα­ρα­δείγ­μα­τα από χώρες της ΕΕ, έχου­με πα­ρα­δείγ­μα­τα από την εποχή του Ρέι­γκαν που κα­τήρ­γη­σε τα δη­μό­σια ψυ­χια­τρεία στις ΗΠΑ και συ­νέ­βη ακρι­βώς αυτό.

Το Δαφνί τι κα­τα­φέρ­νει με τη λει­τουρ­γία του σή­με­ρα;

Το ΨΝΑ-Δαφ­νί δια­θέ­τει 1.158 κλί­νες. Το 65% αυτών στε­γά­ζο­νται σε δομές στην κοι­νό­τη­τα σε όλο το λε­κα­νο­πέ­διο Ατ­τι­κής με 1.300 ερ­γα­ζό­με­νους και πα­ρέ­χει υψη­λού επι­πέ­δου υπη­ρε­σί­ες ψυ­χι­κής υγεί­ας, απε­ξάρ­τη­σης κ.ά. Υπο­στη­ρί­ζει το με­γα­λύ­τε­ρο δί­κτυο δομών ψυ­χο­κοι­νω­νι­κής απο­κα­τά­στα­σης και απε­ξάρ­τη­σης, με πε­ρισ­σό­τε­ρες από 110 δομές στην κοι­νό­τη­τα. Εξυ­πη­ρε­τεί ετη­σί­ως πε­ρισ­σό­τε­ρες από 45.000 εξω­τε­ρι­κές επι­σκέ­ψεις στα τα­κτι­κά ια­τρεία και στο ΤΕΠ (Τμήμα Επει­γό­ντων Πε­ρι­στα­τι­κών). Επί­σης 25.000 ρα­ντε­βού και επι­σκέ­ψεις στα ΚΨΥ καθώς και 95.000 συ­νε­δρί­ες και εξε­τά­σεις στις Μο­νά­δες Απε­ξάρ­τη­σης. Κα­λύ­πτει τις ανά­γκες ψυ­χι­κής υγεί­ας τόσο των κα­τοί­κων του λε­κα­νο­πε­δί­ου Ατ­τι­κής μαζί με το Δρο­μο­κα­ΐ­τειο όσο και της πε­ρι­φέ­ρειας. Κα­λύ­πτου­με ετη­σί­ως το 15-20% με ει­σα­γω­γές από ασθε­νείς που δια­μέ­νουν στην πε­ρι­φέ­ρεια.

Από τη στιγ­μή που μι­λά­νε για ολο­κλή­ρω­ση της ψυ­χια­τρι­κής με­ταρ­ρύθ­μι­σης και δεν υπάρ­χουν υπο­δο­μές στην πε­ρι­φέ­ρεια για να μην έρ­χο­νται στην Αθήνα ή στη Θεσ­σα­λο­νί­κη (ΨΝΘ) αυτοί οι άν­θρω­ποι, ση­μαί­νει ότι η ψυ­χια­τρι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση που επαγ­γέλ­λο­νται έχει ήδη απο­τύ­χει. Τα πε­ρι­στα­τι­κά αυτά θα έπρε­πε να αντι­με­τω­πί­ζο­νται στο χώρο όπου κα­τοι­κούν οι ασθε­νείς. Θα σας δώσω ένα απλό πα­ρά­δειγ­μα. Το ένα ΚΨΥ που θα έπρε­πε να υπάρ­χει στην Ηλεία θα μπο­ρού­σε να έχει 8-10 κλί­νες, στε­λε­χω­μέ­νο με προ­σω­πι­κό, με επαγ­γελ­μα­τί­ες ψυ­χι­κής υγεί­ας, και να αντι­με­τω­πί­ζο­νται τα πε­ρι­στα­τι­κά εκεί. Τώρα πε­ρι­στα­τι­κά που θα μπο­ρού­σαν να αντι­με­τω­πί­ζο­νται επί τόπου με­τα­φέ­ρο­νται με ει­σαγ­γε­λι­κές εντο­λές από εκεί, ακόμη και από την Κρήτη, τη Λαμία, την Κε­φα­λο­νιά, στο ΨΝΑ.

Ποιες είναι οι δια­θέ­σεις των ερ­γα­ζο­μέ­νων, τι έχετε κάνει ως τώρα και πώς σκο­πεύ­ε­τε να κλι­μα­κώ­σε­τε τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις σας;

Σε πρώτη φάση, με πρω­το­βου­λία του σω­μα­τεί­ου του δικού μας και μετά τη γε­νι­κή συ­νέ­λευ­ση που εί­χα­με πραγ­μα­το­ποι­ή­σει, κά­να­με σύ­σκε­ψη σω­μα­τεί­ων όλων των νο­σο­κο­μεί­ων που εμπλέ­κο­νται, που έχουν ψυ­χια­τρι­κές δομές, που έχουν ΚΨΥ, πα­ρό­τι το πρό­βλη­μα είναι συ­νο­λι­κό στην υγεία. Ως σω­μα­τείο, μετά την πρώτη σύ­σκε­ψη σω­μα­τεί­ων που κά­να­με και είχε με­γά­λη αντα­πό­κρι­ση, προ­γραμ­μα­τί­ζου­με μία συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου για να πούμε όσα υπο­στη­ρί­ζου­με όλα αυτά τα χρό­νια. Προ­γραμ­μα­τί­ζου­με επί­σης μέσα στο Μάη να κά­νου­με μία με­γά­λη συ­ναυ­λία. Και με νέες συ­σκέ­ψεις να συ­νε­χί­σου­με κι­νη­το­ποι­ή­σεις τόσο στο νο­σο­κο­μείο όσο και στο υπουρ­γείο Υγεί­ας.

Εί­πα­τε ότι το πρό­βλη­μα είναι συ­νο­λι­κό στην υγεία. Θα αξιο­ποι­ή­σε­τε και τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις που θα γί­νουν μέσα στο Μάη από ΑΔΕΔΥ και ΓΣΕΕ;

Το πρό­βλη­μα δεν αφορά μόνο τα ψυ­χια­τρι­κά νο­σο­κο­μεία και τις δομές τους, αλλά συ­νο­λι­κά τη δη­μό­σια υγεία, που μέρα με τη μέρα, από λαϊκό αγαθό, δί­νε­ται στους ιδιώ­τες. Όλα τα νο­σο­κο­μεία υπο­χρη­μα­το­δο­τού­νται και είναι υπο­στε­λε­χω­μέ­να. Ράν­τζα πα­ντού. Στα ΤΕΠ έχου­με συν­θή­κες εμπό­λε­μης κα­τά­στα­σης. Νο­ση­λευ­τές που αγω­νί­ζο­νται μόνοι τους να κρα­τή­σουν όρθιο το δη­μό­σιο σύ­στη­μα υγεί­ας, ενώ οι προ­σλή­ψεις που αναγ­γέλ­λο­νται είναι μόνο στα χαρ­τιά.

Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό το πα­ρά­δειγ­μα του δικού μας νο­σο­κο­μεί­ου. Το Δαφνί από το 2010 με την εφαρ­μο­γή των μνη­μο­νί­ων έχει πλη­γεί, καθώς ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός του νο­σο­κο­μεί­ου από 23 εκατ. ευρώ έχει φτά­σει κάτω από τα 10 εκατ. ευρώ. Το 2013 ο ση­με­ρι­νός πρω­θυ­πουρ­γός Αλ. Τσί­πρας είχε επι­σκε­φθεί το νο­σο­κο­μείο μας και μας είχε υπο­σχε­θεί 500 προ­σλή­ψεις. Αντί γι’ αυτό έχου­με 500 συ­ντα­ξιο­δο­τή­σεις. Σε σχέση με το 2013, από 1.800 ερ­γα­ζό­με­νοι μεί­να­με 1.300. Δεν έχει γίνει καμία πρό­σλη­ψη και υπάρ­χει μια συ­νε­χής απα­ξί­ω­ση του νο­σο­κο­μεί­ου, με νο­ση­λευ­τές κάτω από τα όρια ασφα­λεί­ας. Ένας νο­ση­λευ­τής για 30 ασθε­νείς, πα­ρέ­χο­ντας με αυ­το­θυ­σία τις υπη­ρε­σί­ες του.

Η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ κα­τα­στρέ­φει ό,τι είχε απο­μεί­νει. Οι αρι­στε­ροί με­ταρ­ρυθ­μι­στές προ­σπα­θούν να πά­ρουν τη δόξα του Αδωνη Γε­ωρ­γιά­δη, του Βο­ρί­δη και της Πα­πα­κώ­στα. Γι’ αυτόν το λόγο και έχει τε­ρά­στια ση­μα­σία να συ­ντο­νι­στούν οι κι­νη­το­ποι­ή­σεις, και στις 16 Μάη και στις 30 Μάη στη Γε­νι­κή Απερ­γία.

Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ως αντι­πο­λί­τευ­ση είχε στα­θεί αλ­λη­λέγ­γυος στους αγώ­νες σας. Γιατί πι­στεύ­ε­τε ότι επι­μέ­νουν στις ίδιες πο­λι­τι­κές με τους προ­κα­τό­χους τους;

Θυ­μί­ζω ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είχε κα­τα­θέ­σει επε­ρώ­τη­ση στη Βουλή και κα­τήγ­γέλ­λαν την τότε κυ­βέρ­νη­ση και την τότε ηγε­σία του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας για ψευ­δε­πί­γρα­φη ψυ­χια­τρι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση. Δη­λα­δή ότι η τότε κυ­βέρ­νη­ση χρη­σι­μο­ποιού­σε πρό­σχη­μα για τη διά­λυ­ση της ψυ­χια­τρι­κής πε­ρί­θαλ­ψης. Στις επε­ρω­τή­σεις τους έλε­γαν ότι δεν υπήρ­χε η πα­ρα­μι­κρή υπο­δο­μή στη χώρα ή ότι αν υπήρ­χε ήταν στο 1/10 αυτού που θα χρεια­ζό­ταν, με βάση το σχέ­διο ψυ­χια­τρι­κής με­ταρ­ρύθ­μι­σης που είχε εκ­πο­νη­θεί πριν από 30-40 χρό­νια και με χρη­μα­το­δό­τη­ση της ΕΕ. Τα χρή­μα­τα εκεί­να, όπως είχε απο­κα­λυ­φθεί ύστε­ρα από σχε­τι­κές επε­ρω­τή­σεις στο Ευ­ρω­κοι­νο­βού­λιο, αντί να μπαί­νουν στο σύ­στη­μα της ψυ­χι­κής υγεί­ας και να δη­μιουρ­γού­νται υπο­δο­μές, τα διέ­θε­ταν οι τότε κυ­βερ­νή­σεις για την κα­τα­πο­λέ­μη­ση της ανερ­γί­ας.

Απο­τέ­λε­σμα αυτών είναι τη στιγ­μή που η κυ­βέρ­νη­ση σή­με­ρα μι­λά­ει για ολο­κλή­ρω­ση της ψυ­χια­τρι­κής με­ταρ­ρύθ­μι­σης, η χώρα να είναι χωρίς υπο­δο­μές ώστε κάτι τέ­τοιο να ήταν εφι­κτό να ολο­κλη­ρω­θεί.

Σή­με­ρα, σύμ­φω­να με τα διε­θνή πρό­τυ­πα, έπρε­πε να υπάρ­χουν στη χώρα 110 ΚΨΥ. Δη­λα­δή 1 ανά 100.000 κα­τοί­κους. Αυτήν τη στιγ­μή, σύμ­φω­να με στοι­χεία του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας, υπάρ­χουν 28 ΚΨΥ τα οποία είναι υπό διά­λυ­ση και υπο­στε­λε­χω­μέ­να. Επί της ου­σί­ας δεν λει­τουρ­γούν σωστά πάνω από 15-16 ΚΨΥ. Πάντα σύμ­φω­να με τα διε­θνή πρό­τυ­πα, για 11 εκατ. κα­τοί­κους δια­θέ­του­με 1.300 κλί­νες αντί για 1.800 του­λά­χι­στον. Εκτός από τις απο­κα­λύ­ψεις που είπα πριν για τα κον­δύ­λια που αντί για την ψυ­χι­κή υγεία πη­γαί­νουν αλλού, είχε στη­θεί επί χρό­νια ένα πάρτι στην ψυ­χι­κή υγεία, με ενοι­κί­α­ση ξε­νώ­νων σε τιμές Λον­δί­νου. Κά­ποιοι άν­θρω­ποι νοί­κια­ζαν δια­με­ρί­σμα­τα 60-70 τε­τρα­γω­νι­κών με 800 και 1.000 ευρώ το μήνα. Γε­γο­νό­τα που τα έχου­με κα­ταγ­γεί­λει ως σω­μα­τείο και οι υπη­ρε­σί­ες του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας δεν έχουν κάνει την πα­ρα­μι­κρή κί­νη­ση για να τα ψά­ξουν όλα αυτά.

Μά­λι­στα η προ­σω­ρι­νή διοί­κη­ση του νο­σο­κο­μεί­ου (πριν ορι­στεί η ση­με­ρι­νή διοι­κή­τρια) είχε κάνει προ­σπά­θεια να μειώ­σει τις δα­πά­νες. Το υπουρ­γείο όμως δεν κάνει τί­πο­τα και δεν ασχο­λή­θη­κε με την πρό­τα­σή μας να δει όλα αυτά τα κτί­ρια που είναι ανεκ­με­τάλ­λευ­τα και του ανή­κουν, να τα δουν και να δια­μορ­φω­θούν και να με­τα­φερ­θούν σε αυτά οι δομές. Το αυτί τους δεν ιδρώ­νει και το πάρτι θα συ­νε­χι­στεί και με την τω­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση, που κατά τα άλλα επι­κα­λεί­ται το δη­μό­σιο χρέος για να μειώ­νει τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των νο­σο­κο­μεί­ων.

*Ο Νίκος Πα­να­γού­λης είναι πρό­ε­δρος του Ενιαί­ου Συλ­λό­γου Ερ­γα­ζο­μέ­νων στο ΨΝΑ Αθη­νών-Δαφ­νί. Τη συ­νέ­ντευ­ξη πήρε ο Θο­δω­ρής Πα­τσα­τζής

rproject.gr/