Η μουσική ως πολιτισμός και αντίσταση

Η μουσική ως πολιτισμός και αντίσταση

  • |

 

Μια ξεχωριστή βραδιά έζησαν όσοι βρέθηκαν την προηγούμενη Δευτέρα στο Ηρώδειο. Μουσικά μειονοτικά σχήματα από τη Βόρεια Ελλάδα άφησαν τις φωνές τους και τις μουσικές τους ελεύθερες και οι ακροατές [και ο χώρος] μαγεύτηκαν από την ποικιλία και τους εσωτερικούς ρυθμούς μιας διαχρονικής, βαλκανικής μουσικής: του έρωτα, της χαράς, του θρήνου για τον θάνατο και την ξενιτειά, του ξεριζωμού πληθυσμών.

Γιώργος Σταματόπουλος

Βλάχοι, Πομάκοι, Σλαβόφωνοι Μακεδόνες, Σεφαραδίτες Εβραίοι, Ηπειρώτες του Πολυφωνικού, Πόντιοι, που ζουν μαζί μας και το ελληνικό κράτος τους απαγορεύει να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα [Σλαβομακεδόνες] ή τους είχε μαντρώσει στα ορεινά της Θράκης με μπάρες [έως το 1996!]. Αλλόγλωσσοι και αλλόθρησκοι, Ελληνες, που ζουν στην Ελλάδα και το κράτος τους θεωρεί εχθρούς!

Δεν πάει το κράτος να κάνει ό,τι θέλει. Μουσική συνέχει το σύμπαν, απεφάνθη ο Πυθαγόρας. Δεν συνέχει η μουσική τις μειονότητες; Αυτό δα έλειπε. Μπορεί να τους απαγόρευσαν τη γλώσσα τους, τη μουσική, όμως, είναι αδύνατο να την απαλείψουν -αυτή προέρχεται από τα έγκατα, η μουσική δεν σπάει από απαγορεύσεις και τιμωρητικές διατάξεις.

Μπορείς να ελέγξεις τα βαθιά μυστήρια του ανθρώπου, τα άλογα στοιχεία που ψάχνουν να βρουν διέξοδο στο φως, στον αέρα, που γίνονται χορός και σχηματίζουν έτσι το περίγραμμα, το περίβλημα μιας κοινότητας; Ουδείς κρατικός νους είναι σε θέση να αντιληφθεί τι συμβαίνει στα μύχια των ανθρώπων· άλλο τόσο είναι ανίκανος να ελέγξει τη μουσική και τους χορούς που επιλέγουν ορισμένοι κάτοικοι, ορισμένης περιοχής, ανοιχτοί σε επιρροές και «συζητήσεις» με ανθρώπους της ευρύτερης περιοχής -εδώ όντως είναι Βαλκάνια.

Η μουσική είναι από τα στοιχεία που διασώζουν τον πολιτισμό, ακόμη κι όταν χάνεται η γλώσσα. Απολαύσαμε αυτή την ιερή, εσωτερική και βαθιά, δύναμη της μουσικής στο Ηρώδειο -απλώς δεν χορέψαμε όπως θα ήταν το πρέπον. Παρότι η εκδήλωση δεν έτυχε και της καλύτερης υποδοχής στα μέσα ενημέρωσης [τι λέω, ανύπαρκτης] το Ηρώδειο σχεδόν γέμισε κατά τα δύο τρίτα. Ηταν απογοητευτικό ότι μετά το διάλειμμα έμεινε μόνο το ένα τρίτο -αλλά όσοι έμειναν ήξεραν γιατί έπρεπε να ήσαν εκεί [μερικοί μπορεί να μην ήξεραν, η πολυποίκιλτη μουσική όμως δεν τους επέτρεψε να σηκωθούν από τις θέσεις τους.

Η μουσική σαγήνευε και έτερπε σώματα και ψυχές, χλεύαζε σκοταδιστικές και ολιγόφρονες ιδεολογίες, ανέτρεπε εθνικές [τάχα] πολιτικές, ένωνε πολιτισμούς και απελευθέρωνε γλώσσες και τα μοιρολόγια τους, καημούς και έρωτες -λειμώνες άνθιζαν, ποτάμια κυλούσαν ελεύθερα, πουλιά κελαηδούσαν.

Οξύνεται η ακοή, γλυκαίνει η ψυχή, το όλον ομορφαίνει. Ταραχή και γαλήνη -τι άλλο είναι η μουσική; «Τα μυστικά της Εγνατίας», έτσι τιτλοφόρησαν οι διοργανωτές την εξαιρετική συναυλία. Δεν ήξερα -και ομολογώ εντυπωσιάστηκα- ότι ο εκ των οργανωτών Νίκος Κυπουργός [συνθέτης, μουσικός] έχει αποσυρθεί από την πρωτεύουσα και ζει σε νησί των Κυκλάδων.

Πολύ ωραίο το ταξίδι του μαζί με συνεργάτες του [Ελένη Κουνάδη, Μιράντα Τερζοπούλου, Λεωνίδα Εμπειρίκο, Νίκο Χατζόπουλο, Νίκο Διονυσόπουλο…] σε χωριά που βίωσαν τον αποκλεισμό και υπέστησαν τη μισαλλοδοξία ανεγκέφαλων πολιτικών και κυβερνήσεων -ελληνικών δε.

Να διόρθωναν και τα μέσα ενημέρωσης τις «κεραίες» τους -πόσα σημαντικά δεν θα χάνονταν, ευεργετικά για τον πολιτισμό -και την Παιδεία [μας].

efsyn.gr

Εκτρωφείο Λαγων Καρφής Ευαγγελος