Η ακροδεξιά της Γερμανίας, την Κυριακή1 Σεπτεμβρίου, με το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ήταν ο μεγάλος νικητής των περιφερειακών εκλογών, για πρώτη φορά στη μεταπολεμική περίοδο, στη Θουριγγία και Σαξονία.
Το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), με επικεφαλής τον Μπγιόρν Χόκε, κέρδισε τις εκλογές στη Θουριγγία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι οποίες του πιστώνουν 32,8% των ψήφων, μπροστά από το συντηρητικό Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα CDU (24,3%).
Στη γειτονική Σαξονία, το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, προηγείται με μικρή διαφορά (31,9%), και εδώ ακολουθείται στενά από το AfD (30,6%). Οι Σοσιαλδημοκράτες του καγκελάριου Όλαφ Σολτς υπέστησαν άλλη μια εκλογική υποχώρηση, με αποτέλεσμα μεταξύ 6,1% και 7,4% και στα δύο ομόσπονδα κρατίδια. Με 5,1% των ψήφων στη Σαξονία (-3,5%), οι Πράσινοι θα παραμείνουν λίγο πάνω από το όριο του 5% που απαιτείται για να εκπροσωπηθούν στο περιφερειακό κοινοβούλιο- από την άλλη πλευρά, δεν θα έχουν πλέον κανέναν βουλευτή στη Θουριγγία, όπου συγκέντρωσαν μόλις 3,2% (-2%). Όσον αφορά το Κόμμα των Φιλελευθέρων Δημοκρατών (FDP), η πανωλεθρία του είναι ακόμη πιο πικρή: ήδη απόν από το Κοινοβούλιο της Σαξονίας από το 2014, αυτή τη φορά εκδιώχθηκε από το Κοινοβούλιο της Θουριγγίας, όπου έλαβε μόλις το 1% των ψήφων.
Επιπτώσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων
Οι εκλογές είναι πλήγμα για την αντιδημοφιλή κυβέρνηση συνασπισμού του καγκελάριου με τους Πράσινους και τους φιλελεύθερους του FDP, ένα χρόνο πριν από τις γενικές εκλογές του 2025.
Παρά τη νίκη, είναι απίθανο το κόμμα AfD να ηγηθεί κυβέρνησης , καθώς τα άλλα κόμματα έχουν δηλώσει ότι αρνούνται να συνεργαστούν σε συνασπισμό μαζί του.
Το AfD έχει λάβει «σαφή εντολή διακυβέρνησης», δήλωσε ο συν-επικεφαλής του κόμματος σε εθνικό επίπεδο, Τίνο Χρουπάλλα, λέγοντας ότι είναι έτοιμος «να συζητήσει με όλα τα κόμματα» για να βρεθεί η απόλυτη πλειοψηφία. «Οι ψηφοφόροι γνωρίζουν ότι δεν σχηματίζουμε συνασπισμό με το AfD», δήλωσε ο Κάρστεν Λίνεμαν, γενικός γραμματέας των Συντηρητικών, που θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση.
Οι Πράσινοι αποχωρούν από το κοινοβούλιο της Θουριγγίας και οι Φιλελεύθεροι του FDP δεν θα εκπροσωπούνται πλέον σε καμία από τις περιφερειακές συνελεύσεις. Η Θουριγγία και η Σαξονία, οι οποίες έχουν σημαντικά προνόμια στους τομείς της εκπαίδευσης και της ασφάλειας, θα μπορούσαν να κυβερνηθούν από ευρείες, ετερόκλητες συμμαχίες που συνδυάζουν τη δεξιά και την αριστερά.
Πολιτικές αναταράξεις
Οι εκλογές στα δύο αυτά κρατίδια διεξήχθησαν λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα μετά την δολοφονία τριών ανθρώπων με μαχαίρι, από ένα Σύρο στο Σόλινγκεν, στα δυτικά της χώρας, η οποία συγκλόνισε τη χώρα και αναζωπύρωσε μια έντονη συζήτηση για τη μετανάστευση. Οι ηγέτες του AfD προσπάθησαν να επωφεληθούν από το σοκ που προκάλεσε η πράξη, κατηγορώντας τις διαδοχικές ομοσπονδιακές κυβερνήσεις ότι έσπειραν «χάος».
Μετά από αυτή την επίθεση από το φερόμενο ως δράστη -που είναι ύποπτος για διασυνδέσεις με την τζιχαστική οργάνωση «Ισλαμικό κράτος»- η κυβέρνηση Σολτς ανακοίνωσε αυστηρότερους κανόνες για την οπλοφορία και τον έλεγχο της μετανάστευσης.
Το AfD, ένα κατά βάση ευρωσκεπτικιστικό κόμμα την εποχή της ίδρυσης του (το 2013), έγινε πιο ακραίο μετά τη μεγάλη μεταναστευτική κρίση του 2015, την πανδημία Covid-19 και στη συνέχεια τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος αποδυνάμωσε τη Γερμανία -την κορυφαία οικονομική δύναμη της Ευρώπης. Οι κυρώσεις στη Ρωσία προκάλεσαν μείωση ως ελαχιστοποίηση του εισαγόμενου αερίου, καταβαράθρωση της βιομηχανίας και εκτίναξη του πληθωρισμού στα ύψη.
Τους τελευταίους μήνες το AFD σημείωσε αρκετές εκλογικές επιτυχίες, πετυχαίνοντας το καλύτερο αποτέλεσμα που έχει σημειώσει ποτέ, στις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Έχει κερδίσει τους πολίτες με τη σφοδρή αντιμεταναστευτική ρητορική του και τις εκκλήσεις του για τερματισμό των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία, μια θέση που είναι πολύ δημοφιλής στις περιοχές της πρώην κομμουνιστικής ΓΛΔ όπου ο φόβος του πολέμου έχει βαθιές ρίζες. Σημειωτέον ότι η πρώην ΓΛΔ έχει αποδειχθεί γόνιμο έδαφος για το κόμματου AfD, λόγω των επίμονων ανισοτήτων μετά την επανένωση το 1990 και μιας βαθιάς δημογραφικής κρίσης που συνδέεται με την αποχώρηση των νέων προς άλλες περιοχές, κυρίως λόγω της άνισης οικονομικής μεταχείρισης των πρώην ανατολικογερμανικών πληθυσμών και φυσικών πόρων.
Άνοδος της Βάγκεκνεχτ
Ενώ το AfD είναι ο μεγάλος νικητής αυτών των δύο περιφερειακών εκλογών, ένα άλλο κόμμα έχει λόγο να είναι ικανοποιημένο από τα αποτελέσματα της Κυριακής: η Συμμαχία Σάρα Βάγκεκνεχτ (BSW). Το κόμμα αυτό, που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο από την πρώην επικεφαλής του αριστερού κόμματος Ντι Λίνκε, Σάρα Βάγκεκνεχτ η οποία είναι επίσης μέλος της Μπούντεσταγκ, και υπερασπίζεται ένα πρόγραμμα πολύ γενναιόδωρο, αλλά αποφασιστικά συντηρητικό σε κοινωνικά ζητήματα, κέρδισε το 11,8% των ψήφων στη Σαξονία και το 15,8% στη Θουριγγία.
Το κίνημα που ιδρύθηκε στη Γερμανία από τη Σάρα Βνγκενεχτ μοιράζεται τον ίδιο ευρωσκεπτικιστικό λαϊκισμό με εκείνον του Ζαν-Λυκ-Μελενσόν εξηγεί ο Έκχαρτ Ζέσσε καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τσέμνιτζ, σε άρθρο του στη Le Monde (22 Σεπτεμβρίου 2018 ).
Παράλληλα το κόμμα BSW, με τη θεαματική επέλαση του , ξεπερνώντας το 10% και στα δύο ομόσπονδα κρατίδια, ετοιμάζεται να παίξει τον ρόλο του διαιτητή στον σχηματισμό των τοπικών κυβερνήσεων. Όπως και το AfD, το BSW κέρδισε τους ψηφοφόρους με τη σφοδρή αντιμεταναστευτική του στάση και το αίτημά του για τερματισμό των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία, μια δημοφιλή θέση σε αυτές τις περιοχές της πρώην ΓΛΔ.
H Σ. Βάγκενκνεχτ εγκατέλειψε το Λίνκε στα τέλη του 2023, επειδή θεώρησε ότι αυτό το κόμμα της είχε γίνει η φωνή μιας «αριστεράς του lifestyle, αφοσιωμένης στη διαφορετικότητα και τα ανοιχτά σύνορα και ενάντια στον ρατσισμό και την κλιματική αλλαγή». Πρόκειται ασφαλώς για «έντιμους» σκοπούς, αλλά κατά την άποψή της «ενδιαφέρουν κυρίως μορφωμένους ανθρώπους στις μεγαλουπόλεις», με κίνδυνο «να δημιουργηθεί δυσαρέσκεια στους λιγότερο προνομιούχους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν την εντύπωση ότι δεν τους μιλάμε για τα πραγματικά προβλήματα της καθημερινότητας».
Στην αγροτική Θουριγγία, η οποία καλύπτεται από απέραντα δάση και δεν έχει μεγάλες μητροπόλεις, η προσέγγιση αυτή είναι πολύ δημοφιλής. Γεννημένη η ίδια στην Ιένα, την οικονομική πρωτεύουσα της περιοχής, η Σ. Βάγκεκνεχτ την έχει καταστήσει ένα από τα βασικά σημεία της εκστρατείας της. Και έχει σαφώς απήχηση, αν κρίνει κανείς από το χειροκρότημα που αποσπά, όταν αστειεύεται για τους «μοντέρνους ανθρώπους στις μεγάλες πόλεις που πίνουν γάλα βρώμης και ματσιάτο, ψωνίζουν από βιολογικά καταστήματα και οδηγούν ηλεκτρικά ποδήλατα», όπως έκανε στη συνάντηση που πραγματοποίησε στην Πλας ντ’ Άλτενμπουργκ στις 20 Αυγούστου μπροστά σε σχεδόν 400 άτομα. Παρών ήταν και ο σύζυγός της, Όσκαρ Λαφοντέν, πρώην πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (1995-1999), βραχύβιος υπουργός Οικονομικών υπό τον Γκέρχαρντ Σρέντερ (1998-1999) και συνιδρυτής, το 2007, του Ντι Λίνκε, από το οποίο τελικά επίσης αποχώρησε.
Παράπλευρο θύμα το Λίνκε
Το κύριο παράπλευρο θύμα αυτής της ραγδαίας ανόδου είναι το Ντι Λίνκε, το κόμμα αυτό, το οποίο βρισκόταν σε βαθιά κρίση, κατέρρευσε κυριολεκτικά. Στη Σαξονία, το 4,5% του (-5,9%) δεν θα του επιτρέψει να παραμείνει εκπροσωπούμενο στο περιφερειακό κοινοβούλιο της Δρέσδης. Στη Θουριγγία, το μοναδικό από τα δεκαέξι ομόσπονδα κρατίδια της χώρας όπου κατείχε την εκτελεστική εξουσία, το Ντι Λίνκε έπεσε στο 13,1%, 18 μονάδες χαμηλότερα από το 2019, παρά τη δημοτικότητα του απερχόμενου υπουργού-προέδρου, Μπότο Ραμέλοουτου οποίου ο πραγματισμός είχε εκτιμηθεί ακόμη και από τους αντιπάλους του.
Πάντως στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, όταν το BSW κέρδισε το 6,2% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο και πέτυχε το καλύτερο αποτέλεσμά του στη Θουριγγία (15%), οι μετεκλογικές αναλύσεις έδειξαν ότι προσέλκυσε μια μεγάλη πλειοψηφία πρώην ψηφοφόρων του SPD και του ντι Λίνκε και απομείωσε το εκλογικό σώμα της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) και του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (FDP), αλλά πολύ λιγότερο εκείνο του AfD.
Η φιλορωσική τοποθέτηση
Παρά τις διαφορές τους, το AfD και το νέο κόμμα της Σ. Βάγκεκνεχτ, τα οποία κέρδισαν σχεδόν το μισό εκλογικό σώμα την Κυριακή, έχουν ως κοινό σημείο ότι ζητούν τον τερματισμό της υποστήριξης προς το Κίεβο, στενότερους δεσμούς με τη Μόσχα και μια πολύ πιο σταθερή μεταναστευτική πολιτική και πολιτική μέτρων ασφαλείας.
Υπέρ της άρσης των κυρώσεων κατά της Μόσχας και της επανέναρξης των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και κατά της εγκατάστασης αμερικανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στο γερμανικό έδαφος, που ανακοίνωσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην τελευταία σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σ. Βάγκενκνεχτ προειδοποίησε: «Θα συμμετέχουμε μόνο σε περιφερειακές κυβερνήσεις που παίρνουν σαφή θέση υπέρ της διπλωματίας και κατά του πολέμου», δήλωσε στα τέλη Ιουλίου. Θέτοντας αυτούς τους όρους, η γυναίκα που δεν είναι η ίδια υποψήφια -είναι μέλος της Μπούντεσταγκ και σκοπεύει να παραμείνει- ασκεί πίεση στο CDU, το οποίο, στη Θουριγγία όπως και στη Σαξονία, μπορεί να χρειαστεί να σχηματίσει συμμαχία με το BSW αν θέλει να ηγηθεί των επόμενων περιφερειακών κυβερνήσεων.
Τα εκλογικά σώματα επιλέγουν την ψήφο τους στη βάση του κόστους και της ποιότητας ζωής τους. Όταν αυτή η ποιότητα και το κόστος ζωής γίνονται αβάσταχτα, οι άνθρωποι στήνουν ευήκοον ους στους κομίζοντες εύκολες και δήθεν αποτελεσματικές λύσεις, χαρισματικών ανθρώπων ή δυνατών και πλουσίων συμμάχων. Όμως εδώ η κρίση είναι παγκόσμια και η Γερμανία, λόγω της υποταγής της στις προσδοκίες των ΗΠΑ και της Δύσης, έχει μποϋκοτάρει η ίδια τη βιομηχανία της με τις κυρώσεις στη Ρωσία στερώντας της την φτηνή ενέργεια.
Η καταιγίδα ήταν προβλέψιμη. Ξέσπασε το βράδυ της Δευτέρας 2.9.24 με την ανακοίνωση της Φολγκσβάγκεν για πιθανό κλείσιμο εργοστασίων στη Γερμανία. Ήταν ένα βαθύ πολιτισμικό σοκ για μια χώρα που για πάνω από έναν αιώνα έχει τοποθετήσει τη βιομηχανία στο επίκεντρο του κοινωνικού της μοντέλου.
Η χαλυβουργία Τύσσεν ετοιμάζει ένα τεράστιο σχέδιο αναδιάρθρωσης και, σύμφωνα με το Ρόιτερς, η αμερικανική κατασκευάστρια ηλεκτρονικών Ίντελ πρόκειται να παρουσιάσει στο διοικητικό της συμβούλιο σε λίγες εβδομάδες ένα σχέδιο περικοπής κόστους, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στο πάγωμα ή στην εγκατάλειψη του γιγαντιαίου εργοστασιακού της σχεδίου στο Μαγδεμβούργο (Σαξονία). Μια επένδυση σχεδόν 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, συμπεριλαμβανομένων 10 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επιδοτήσεις, για την παραγωγή της τελευταίας γενιάς τσιπ.
Η Γερμανία βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της καταιγίδας, επειδή είναι το νευραλγικό κέντρο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, αλλά οι καμπάνες συναγερμού χτυπούν παντού. Στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ο όμιλος Stellantis βρίσκεται αντιμέτωπος με την οργή της ιταλικής κυβέρνησης από τότε που ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι αναστέλλει τα σχέδιά του για την κατασκευή εργοστασίου μπαταριών στο Termoli, στα νότια της χώρας. Οι απανταχού κατασκευαστές αναδιπλώνουν τον καμβά εδώ και αρκετούς μήνες μπροστά στα σύννεφα που μαζεύονται.
Οι αιτίες είναι γνωστές και μπορούν να αποδοθούν στην παγκόσμια αταξία που δημιούργησαν η υγειονομική και γεωπολιτικές κρίσεις των τελευταίων ετών. Η πορεία προς το τέλος της πανδημίας προκάλεσε παγκόσμιο πληθωρισμό, ο οποίος αντιμετωπίστηκε με αύξηση των επιτοκίων. Αυτά έδωσαν έμπνευση στην οικονομία μέχρι το σημείο της ζήτησης. Αλλά έβλαψαν επίσης τους εθνικούς προϋπολογισμούς και τα περιθώρια ελιγμών τους. Ως αποτέλεσμα, η ανάπτυξη στην αγορά αυτοκινήτου σταμάτησε, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Αλλά και οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη Γερμανία μειώθηκαν κατά 37% τον Ιούλιο μετά τον απότομο τερματισμό των επιδοτήσεων αγοράς. Σε αυτή την πτώση της ζήτησης προστίθενται η αύξηση του κόστους και ο ανταγωνισμός από την Κίνα.
Οι πιο ευάλωτοι αποδέκτες όλης αυτής της αναταραχής τελικά είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες περιοχές όπως είναι η πρώην ΛΔΓ.
Μονάχα η συσπείρωση των εργαζομένων , η κατανόηση των σημερινών συνθηκών και η διεκδίκηση μέχρι τέλους των λύσεων υπέρ όλων και υπέρ του πλανήτη μπορεί να μας δώσει φως στο βάθος του τούνελ…
Πηγές : Διαδικτυακή Lemonde.fr
