Τα τελευταία χρόνια η Γερμανία ως κοινωνική, οικονομική και πολιτική οντότητα έχει εισέλθει σε μια νέα φάση ιστορικής εξέλιξης. Το γεγονός ότι σε πλανητικό επίπεδο η οικονομία έχει αποκτήσει «στρατηγική» θέση στην πολιτική κοινωνία της εποχής μας έχει διαμορφώσει νέες συνθήκες ζωής στη γερμανική ενδοχώρα. Εάν λάβουμε υπόψη μας τα δύο μείζονα συμβάντα που προσδιορίζουν τον εθνικό και κοσμοθεωρητικό προσανατολισμό της Γερμανίας, τότε θα κατανοήσουμε την «αλλαγή εποχής» (Zeitwende είναι ο γερμανικός όρος) που συντελείται. Ποια είναι αυτά τα δύο συμβάντα: το ένα η επικράτηση του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) σε παγγερμανικό επίπεδο και το άλλο είναι τα προγράμματα εξοπλισμών που το γερμανικό κοινοβούλιο έχει ψηφίσει και τα οποία υπερασπίζεται και έχει πλήρως υιοθετήσει η συμμαχική κυβέρνηση των πολιτικών κομμάτων CDU-CSU και SPD.
Θεόδωρος Γεωργίου*
Εάν κοιτάξουμε με καθαρό μάτι όλα όσα συμβαίνουν στη γερμανική πολιτική κοινωνία τότε θα συμφωνήσουμε με τις θεωρητικο-πολιτικές απόψεις των καθηγητών Wilhelm Heitmeyer και Günter Frankeberg. Οι δύο αυτοί κορυφαίοι διανοούμενοι της εποχής μας υποστηρίζουν ότι δύο διαδικασίες λαμβάνουν χώρα στη γερμανική πολιτική κοινωνία. Η μία είναι η απονομιμοποίηση των δημοκρατικών θεσμών και η άλλη είναι η αποσταθεροποίηση των ίδιων αυτών θεσμών (βλ. το κείμενό τους στο περιοδικό Spiegel τ. 47/14.11.2025). Η δημοκρατία μαζί με τους δύο πυλώνες της, το κράτος δικαίου και το κοινωνικό κράτος, βυθίζεται σε τέλμα.
Η δημοκρατία από τους ίδιους τους πολίτες βρίσκεται υπό διωγμό. Δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιες παθογένειες του πολιτικού συστήματος, αλλά για μια βαθιά ριζική κρίση της δημοκρατίας. Τα ιστορικά μαθήματα του παρελθόντος έχουν χάσει την παιδαγωγική και μαθησιακή δυναμική τους. Αντιθέτως το φάντασμα του πρωσικού πνεύματος πλανάται πάνω από τον πολιτικό ορίζοντα της Γερμανίας. Εάν κατά τις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές η πολιτική ηγεμονία του AfD «μεταφρασθεί» σε κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τότε στη Γερμανία δεν θα έχει απλώς σκοτεινιάσει, αλλά αυτή η χώρα, η οποία κατά τα τελευταία 80 χρόνια (1945-2025) ήταν το προπύργιο της δημοκρατίας και της πολιτικής θα μπει σ’ ένα ιστορικό τούνελ χωρίς επιστροφή. Και επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά ο Goya: «ο ύπνος της λογικής γεννάει τέρατα».
*Πολιτικός φιλόσοφος
https://www.efsyn.gr/stiles/ano-kato/491811_i-dimokratia-sti-germania-kindyneyei
Σχόλια (0)