Με την εφαρμογή του Καλλικράτη στην τοπική αυτοδιοίκηση ο Δήμος Αγρινίου ήρθε και αγκάλιασε έναν από τους όμορφους περιβαλλοντικούς πόρους της Δυτικής Ελλάδας, για να τον προστατέψει και να τον αναβαθμίσει, όπως τα άπειρα λόγια όσων ασχολούνται με τα κοινά στην περιοχή έχουν κατά καιρούς υπογραμμίσει.
- κείμενο ρεπορτάζ: Λευτέρης Τηλιγάδας
- Φωτογραφίες: Νικολέτα Γερολιμίνη
Πόσες φορές, αλήθεια, δεν έχουμε ακούσει, πως «ο στόχος» όλων των θεσμικών της περιοχής «είναι να γίνει η λίμνη Τριχωνίδα, τουριστικός προορισμός, που θα προσφέρει στον επισκέπτη, μια θαυμάσια όσο και μοναδική εμπειρία»; Πολλές!
Κι όμως αυτά τα λόγια, τα πλούσια λόγια, «τα λόγια τα μεγάλα», παραμένουν χρόνια τώρα σκέτα λόγια χωρίς κανένα αντίκρισμα, αφού κάθε φορά που ο επισκέπτης φτάνει στις παραλίμνιες περιοχές της, το μόνο που μπορεί να δει γύρω του, είναι μια μεγάλη εγκατάλειψη, πλούσια σε μπαζώματα σε όλο το μήκος της ακτογραμμής της και μικρές ή μεγαλύτερες αποκρουστικές χωματερές.
Πολλά σκουπίδια, σκουπίδια παντού· ακόμα και στην πιο κοντινή στο Αγρίνιο κάθετη πρόσβαση σ’ αυτή, στη θέση Αμπάρια της Δημοτικής Κοινότητας του Παναιτωλίου, η οποία, αν και θα έπρεπε να είναι η βιτρίνα αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού πόρου, αφού απέχει μόλις έξι (6) χλμ από το κέντρο της πόλης του Αγρινίου, αποτελεί έναν τόπο που αποδεικνύει ότι η τοπική αυτοδιοίκηση της περιοχής, όχι μόνο να προστατέψει και να αναπτύξει αυτή την περιοχή δεν μπορεί, αλλά ούτε καν να την διατηρήσει καθαρή.
Οι εικόνες δεν είναι μόνο δηλωτικές… Είναι δηλωτικά απογοητευτικές και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτυπώσουν τα συναισθήματα του θυμού και της αγανάκτησης που προκαλούν στον επισκέπτη, όταν το μάτι του βλέπει, όσα βλέπει, και στο μυαλό του έρχονται όλα εκείνα τα υπέροχα περί του δικτύου λιμνών, τα οποία άκουσαν πρόσφατα τα αυτιά, όσων έχουν ακόμα το βίτσιο να ασχολούνται με τα οράματα που δρομολογούνται και εξελίσσονται στην περιοχή.
Αυτό το ντιζαϊνάτο καλάθι αχρήστων (Εικόνα 02) που κοσμεί την «παιδική χαρά», την οποία κατασκεύασε η πρώην Δημοτική Αρχή του Καποδιστριακού Δήμου Θεστιέων, έχει καταντήσει άχρηστο και βρώμικο αντικείμενο μιας άχρηστης και βρώμικης παιδικής χαράς γεμάτης παλιοσίδερα και επικίνδυνα απομεινάρια σκουριασμένων παιχνιδιών, που μόνο χαρά δεν μπορούν να δώσουν σε κανέναν πια επισκέπτη του χώρου. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο σκουπίδι στην τοποθεσία Αμπάρια της τοπικής κοινότητας Παναιτωλίου είναι αυτή η «παιδική χαρά» (Εικόνα 03), η οποία δυστυχώς δεν χωράει σε κανένα καλάθι αχρήστων.
Ξεναγοί μας σε αυτή την μικρή χωματερή των ευρωπαϊκών χρημάτων ήταν οι κυρίες Θεώνη Λειβαδίτη και Ρούλα Σιαδήμα (Εικόνα 04), οι οποίες δραστηριοποιούνται σε τοπικούς συλλόγους της περιοχής και το ενδιαφέρον για τον τόπο τους δεν εξαντλείται στην παρακάτω φράση: «Τι να κάνουμε; Αφού δεν ακούει κανείς, είναι χαμένος κόπος». Επιμένουν να κινητοποιούνται και να κινητοποιούν, αναδεικνύοντας τα προβλήματα.
«Αρμόδιος θεσμικός φορέας για την καθαριότητα του χώρου», μας λέει η κ. Λειβαδίτη, «είναι το Κοινοτικό Συμβούλιο της Δημοτικής κοινότητας Παναιτωλίου και ειδικότερα ο Πρόεδρός της, όμως όλα όσα χρειάζονται (προσωπικό, μηχανήματα, χρήματα), για να διατηρηθεί η ευρύτερη περιοχή της κοινότητας καθαρή είναι ζήτημα της αντίστοιχης υπηρεσίας του Δήμου Αγρινίου, αφού τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει στη διάθεσή της η κοινότητα».
»Στην περιοχή βέβαια δραστηριοποιούνται κάποιοι σύλλογοι και όλοι νοιάζονται και περιποιούνται τον συγκεκριμένο χώρο, κυρίως τις μέρες που προγραμματίζονται κάποιες δραστηριότητες. Η απαξίωση όμως από την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου και η εγκατάλειψη εξασθενούν το ενδιαφέρον τους, αφού οι περιορισμένες δυνατότητές τους δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις συνεχείς ανάγκες για καθαριότητα του τοπίου. Αυτό κυρίως θα έπρεπε να είναι, και είναι, ευθύνη του Δήμου».
«Κάποια στιγμή, την καθαριότητα της προβλήτας και της γύρω από αυτή περιοχής είχε αναλάβει, εθελοντικά, ο σύλλογος «Φάρος», συμπληρώνει η κ. Σιαδήμα. Στην πορεία όμως η συνεχής αντιπαράθεση των εθελοντών με κάποιον ιδιώτη, ο οποίος διεκδικεί ένα κομμάτι της συγκεκριμένης τοποθεσίας, τους απογοήτευσε και εγκατέλειψαν».
Ένα από τα πράγματα που μου έκανε αλγεινή εντύπωση, ήταν η απουσία κάδου στο χώρο γύρω από την προβλήτα, τη παιδική χαρά και το χώρο, που είχε διαμορφωθεί παλιότερα με υπαίθρια καθιστικά, τα οποία σήμερα βρίσκονται υπό διάλυση (Εικόνα 05). Όπως με πληροφόρησαν οι συνομιλήτριές μου σήμερα υπάρχει μόνο ένας κάδος κοντά στο ΚΕΠΕΤΡΙ, αφού ο κάδος, ο οποίος βρισκόταν στην παραπάνω περιοχή, έχει κλαπεί και ουδέποτε έχει αντικατασταθεί. «Ακόμα και όταν υπήρχε κάδος, όμως», υπογράμμισε η κ. Λειβαδίτη, «ήταν πάντα γεμάτος».
Η συζήτηση έγινε στον προαύλιο χώρο του ανακαινισμένου παλαιού αντλιοστασίου του Παναιτωλίου (Εικόνα 06), στο οποίο στεγαζόταν μέχρι πριν λίγα χρόνια το Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας, καθώς και κέντρο πληροφόρησης του πρώην Δήμου Θεστιέων για την λίμνη.
Με την δημιουργία του Καλλικρατικού Δήμου Αγρινίου η υποδομή «πέρασε στα χέρια» του νέου Δήμου, χωρίς ποτέ να νοιαστεί γι’ αυτήν. Πρόσφατα μόνο, ο Δήμος Αγρινίου παραχώρησε το κτήριο αυτό στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Θέρμου, αλλά η κατάσταση στην οποία την παρέδωσε είναι τόσο πολύ απογοητευτική που αρκεί μόνο η παρακάτω φωτογραφία του ενυδρείου για να την περιγράψει (Εικόνα 07 και 08).
Κατά το παρελθόν, όπως είπαμε και παραπάνω, το κέντρο πληροφόρησης Τριχωνίδας υποδέχονταν ένα σημαντικό αριθμό επισκεπτών από όλη τη χώρα, οι οποίοι ενημερώνονταν για την τεράστια σημασία του πλούσιου οικοτόπου της λίμνης, εγγράφοντας τα Αμπάρια Παναιτωλίου ως τόπο προορισμού στις εκδρομικές δράσεις αρκετών συλλόγων και οργανωμένων εκδρομικών group της χώρας.
Σήμερα αυτή η δραστηριότητα διέπεται από το αξίωμα «κάθε πέρσι και καλύτερα», όπως μας ανέφερε η κ. Λειβαδίτη.
«Υπάρχει μια επιτροπή στο Δήμο Αγρίνιου για τον τουρισμό», συνέχισε, «στην οποία είμαι μέλος ως εκπρόσωπος της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Σίγουρα το πρώην ΚεΠεΤρι είναι μια υποδομή που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Όμως αυτή η επιτροπή δεν έχει συνεδριάσει ποτέ, αφού ποτέ δεν έχει καταφέρει να συμπληρωθεί η απαρτία των μελών της και αυτό δεν είναι απλά και μόνο αποθαρρυντικό. Είναι τραγικά αποθαρρυντικό.
»Μια άλλη δυνατότητα που έχει ο χώρος και η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει αξιοποιηθεί είναι η δυνατότητα της λειτουργίας μιας καντίνας στην άκρη της λίμνης, την οποία, εξ όσων γνωρίζω, είχε χωροθετήσει με απόφασή του ο πρώην Δήμος Θεστιέων. Η υλοποίηση αυτής της λειτουργίας θεωρώ ότι τουλάχιστον για τους ζεστούς μήνες του έτους θα έλυνε κάποια από τα παραπάνω προβλήματα καθαριότητας και απαξίας».
Είναι οδυνηρό να διαπιστώνεις πόσο απαξιωμένες είναι οι υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης στη συνείδηση των δημοτών της περιοχής. Μια ελάχιστη ιδιωτική δραστηριότητα στα λόγια της κ. Λειβαδίτη, είναι προτιμότερη από τη λειτουργία μιας οργανωμένης αυτοδιοικητικής υπηρεσίας!!! Όταν μάλιστα αυτή η κουβέντα λέγεται από μια γυναίκα που έχει δώσει αρκετό από το χρόνο της και τις γνώσεις της σε αυτό που αποκαλούμε δημόσιο χώρο και κοινό αγαθό, τότε τα πράγματα φαντάζουν ακόμα πιο αδιέξοδα.
Κοιτάζοντας τη φθορά του ποδηλατόδρομου στα Αμπάρια Παναιτωλίου (Εικόνα 10) στο μυαλό μου έρχονται διάφορα έργα περιβάλλοντος στην περιοχή, τα οποία ενώ ρούφηξαν σημαντικά κονδύλια προγραμμάτων και εκτόνωσαν τόνους ρητορείας και διαλεκτικής, για να «στήσουν» και να ενδυναμώσουν το προφίλ των αυτοδιοικητικών, που τα σχεδίασαν και τα υλοποίησαν, η ύπαρξή τους σήμερα μόνο την προχειρότητα του σχεδιασμού τους και τον ναρκισσισμό της υλοποίησής τους αποδεικνύει.
Τι άλλο θα μπορούσες, άραγε, να σκεφτείς για έναν εγκαταλειμμένο ποδηλατόδρομο, ολίγων μέτρων μόνο (μικρότερο ακόμα και από την απόσταση που βλέπει το μάτι), ο οποίος φιγουράρει δίπλα στον πεζόδρομο που τον συντροφεύει; Ένας ποδηλατόδρομος και ένας πεζόδρομος, οι οποίοι ξεκινούν από το πουθενά και καταλήγουν στο πουθενά, οικοδομώντας την ματαιότητα των ωραίων λόγων, φάτσα στην χαοτική χωματερή της καθημερινότητας.
