Δεν ξέρω, αν όντως συνέβη ή είναι μυθολογία. Μύθος ή πραγματικότητα όμως, εκείνο που έχει σημασία είναι ότι είναι τόσο γειωμένη στην καλοκαιρινή καθημερινότητα της πόλης αυτή η ιστορία που και να μην είναι αλήθεια, όποιος Αγρινιώτης τη διηγείται, ξέρει τι λέει.
Αύγουστος μεσημέρι, λέει, κάπου εκεί προς το τέλος της δεκαετίας του ‘70, και μια παρέα νεαρών απόφοιτων του Γυμνασίου, την ώρα που η αντηλιά της κεντρικής πλατείας αντανακλά τόση θερμοκρασία που είναι θέμα χρόνου να ψήσει ακόμα και τον ήλιο, απολαμβάνει την καθημερινή της συνήθεια: φραπόγαλο και χαζοκουβέντα μπροστά στην καφετέρια του Ματραλή, κάτω από το χαλαρό και ζεστό ίσκιο της πολυκατοικίας στην οποία βρίσκεται το μαγαζί-προορισμός για πολλά χρόνια της πόλης.
Το μάζεμα και το αρμάθιασμα του καπνού έχει τελειώσει και οι αρμάθες με αυτό το προϊόν της αγρινιώτικης γης, που ήταν ευλογία και κατάρα ταυτόχρονα, κρέμονται στις λιάστρες της περιοχής, αρκετές απ’ αυτές βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την κεντρική πλατεία, είναι οι μόνες που φαίνεται να θεωρούν αυτή την ώρα συνεργάτη τους τον καυτό ήλιο του Αυγούστου, αφού με την ύπαρξή του μπορούν και μετατρέπουν τα καταπράσινα φύλλα τους σε πολύτιμο χρυσάφι.
Και κει που όλα πήζουν μέσα σε μια βαριά και γεμάτη υγρασία «ζέ-στα» (ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι που το λέμε μόνο, ισχύει κιόλας: σε όλη την Ελλάδα το καλοκαίρι κάνει ζέστη, στο Αγρίνιο «βάνει ζέστα»), με τη μεσημεριάτικη κουβεντούλα τους οι νεαροί βρίσκονται κάπου αλλού… Εκεί που τα νερά είναι κρύα και βαθυγάλαζα, εκεί που τα σπίτια δεν καίγονται στο φως, αλλά λούζονται απ’ αυτό, εκεί που τα κορίτσια ξαπλώνουν πρόθυμα, δίπλα στο διεγερτικό σιγοψιθύρισμα του φλοίσβου, εκεί που οι ποιητές του κόσμου όλου δεν γράφουν ποιήματα, αλλά κάνουν βουτιές στο γαλάζιο, μια χαζοκουβέντα τόσο δροσερή και ευχάριστη, που έσκασε σαν μπουγέλο η αγανάκτηση ενός απ’ αυτούς: «Γαμώ τη τύχη μας, μέσα. Εμείς οι Αγρινιώτες είμαστε τόσο καντέμηδες, που ακόμα κι αν είχε το Αγρίνιο θάλασσα, εμείς θα ήμασταν απ’ ν’ Άρτα»!
Κι όμως το Αγρίνιο είχε θάλασσα. Βέβαια όπως μάθαμε μεγαλώνοντας, θάλασσα δεν την λες… Λιμνοθάλασσα ήταν: Η Σταμνά και τα Ρεπάκια.
Στην παραλία της Σταμνάς πήγαινες (για όσους το προλάβανε) με το τρένο και στα Ρεπάκια με εκείνο το εκατοπενηντάρι «Ζούνταπ», το οποίο ήταν το μοναδικό τροχοφόρο που διέθετε για όλες τις μετακινήσεις και τις μεταφορές της η οικογένεια. Εκείνο το Ζούνταπ δεν ήταν μηχανάκι… Πολυεργαλείο ήταν.
Θυμάμαι τις Κυριακές του καλοκαιριού, όταν τα πράγματα «πήγαιναν δεξιά» και ο καπνός στο χωράφι δεν κινδύνευε να «αρπάξει», που ο πατέρας έβαζε στον κοτσαδόρο, που είχε αυτοσχέδια κολλήσει στο πίσω μέρος από το μηχανάκι, μια πλατφόρμα με ρόδες, κάτι σαν τρέιλερ της φτώχειας δηλαδή, το οποίο γέμιζε με όλα όσα ήταν απαραίτητα για τη θάλασσα, σαμπρέλες, καρεκλάκια, ομπρέλες, τσάντες γεμάτες με λαδόκολλες και ταπεράκια φαγητού, καρπούζι, παγωμένο νερό… και τετρακάβαλο: πίσω η μάνα μου καθισμένη με το γυναικείο τρόπο (με τα δύο πόδια κρεμασμένα δεξιά), στη μέση ο ίδιος, κι εμείς (εγώ και ο αδερφός μου) στο ντεπόζιτο της βενζίνας, το οποίο σε αυτό το μηχανάκι ήταν άλλες δύο θέσεις, και πηγαίναμε… στα Ρεπάκια για μπάνιο.
Από τότε μέχρι σήμερα έχουν περάσει πολλά χρόνια. Αλλά όπου κι αν πήγα, τίποτα δεν μπόρεσε να αντικαταστήσει ή να με κάνει να μην θυμάμαι, με έντονα συναισθήματα τρυφερότητας, εκείνη την κυριακάτικη βόλτα στη θάλασσα. Στη δική μας θάλασσα. Στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού… Καλά μπάνια.
Στο «Αρχείο Αγρινίου» που κυκλοφορεί θα διαβάσετε επίσης τα κείμενα:
Ζαπάντι | Η πολιορκία και η άλωση (του Λευτέρη Τηλιγάδα), ένα από τα Ταξίδια στη Βόρεια Ελλάδα, | Αιτωλία (Ουΐλιαμ Ληκ – απόσπασμα), Ένας Γερμανός Αξιωματικός στο Αγρίνιο (Μιχάλη Σταφυλά) «Τα κούτσουρα του Αχελώου» | Ο υδάτινος δρόμος των δένδρων (του Γιώργου Αν. Πανταζόπουλου), O βελανιδώνας «Μάνινας» Ξηρομέρου |
Το δάσος του Λυκοδοντιού (του Γεράσιμου Παπατρέχα), ένα ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον Χρήστο Καπράλο, το Ημερολόγιο του Ιουλίου και του Αυγούστου (της Νικολέτας Γερολιμίνη) και τέλος ένα κείμενο του Νίκου Αντωνίου με δύο φωτογραφίες για το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζα Ελλάδος και Αθηνών στο Αγρίνιο. Κεντρική Φωτογραφία: Μπαλκόνι χωρίς θέα (της Νικολέτας Γερολιμίνη)
Το 18ο τεύχος του «αρχείον Αγρινίου» θα το βρείτε:
Βιβλιοπωλείο Μαργαρίτη, Δημοτσελίου 17-19 | Ξενόγλωσσο, Καζαντζή 25, Αφοι Χριστοδουλόπουλου, Παπαστράτου 10 | Πρακτορείο τύπου και εφημερίδων, Πλ. Δημοκρατίας | Μίνι Μάρκετ, Χ. Τρικούπη και Μακρή 5 | Αρχαιολογική Εταιρεία, Χαριλάου Τρικούπη 12, στο Περίπτερο του Αγίου Δημητρίου, αρχή οδού Παπαϊωάννου και σε επιλεγμένους χώρους.
Για συνδρομές και πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε στο τηλέφωνο 6907 462512