Ο Τσίπρας στη ΔΕΘ: Για μια «νέα αρχή», με μπροστάρη τη μεσαία τάξη

Ο Αλ. Τσίπρας ανέβηκε στη ΔΕΘ έχοντας τη δυνατότητα να σκοράρει εύκολα, μετά την φανερή αποτυχία του Μητσοτάκη που είχε ήδη αρχίσει να καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις.

Ο Τσί­πρας δεν το κα­τά­φε­ρε. Όπως σωστά έγρα­ψε ο Στ. Κού­λο­γλου, το ματς στη ΔΕΘ έμει­νε στην «ισο­πα­λία» των εντυ­πώ­σε­ων. Όμως, ως γνω­στόν, οι ισο­πα­λί­ες αρ­κούν σε όποιον προη­γεί­ται…

Ο χει­ρό­τε­ρος αντί­πα­λος του Τσί­πρα σε αυτό το ματς, ήταν ο ίδιος ο εαυ­τός του και η μνήμη για το κυ­βερ­νη­τι­κό έργο του κόμ­μα­τός του, που σή­με­ρα εγκλω­βί­ζει τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σε υπο­σχέ­σεις για ρε­του­σα­ρί­σμα­τα του συ­στή­μα­τος, θέ­το­ντας κάθε ανα­τρε­πτι­κή ιδέα, ακόμα και τις με­τριο­πα­θείς ου­σια­στι­κές με­ταρ­ρυθ­μί­σεις, εκτός συ­ζή­τη­σης.

Αντώνης Νταβανέλος

Η ΔΕΘ υπήρ­ξε εμ­βλη­μα­τι­κή για την πο­ρεία του Αλ. Τσί­πρα. Εκεί εξήγ­γει­λε κά­πο­τε το «πρό­γραμ­μα της Θεσ­σα­λο­νί­κης». Ένα πρό­γραμ­μα που είχε τότε ξε­ση­κώ­σει με­γά­λες συ­ζη­τή­σεις στο εσω­τε­ρι­κό του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, και εμείς δεν εί­χα­με τσι­γκου­νευ­τεί στις κρι­τι­κές μας σε αυτό. Όμως αν συ­γκρι­θεί με τις ση­με­ρι­νές εξαγ­γε­λί­ες του Τσί­πρα, η χα­ο­τι­κή δια­φο­ρά θα προ­κα­λέ­σει με­λαγ­χο­λία.

Εκεί­νο το πρό­γραμ­μα ανα­φε­ρό­ταν σε ένα δυ­να­μι­κό κοι­νω­νι­κό υπο­κεί­με­νο, την ερ­γα­τι­κή τάξη και τις φτω­χές λαϊ­κές δυ­νά­μεις, κα­λώ­ντας σε ενερ­γο­ποί­η­ση προς ένα «σκοπό», προς την εκ­πλή­ρω­ση ενός «συ­νο­λι­κού αφη­γή­μα­τος»: την ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων και της λι­τό­τη­τας, ως πρώτο σταθ­μό για μια συ­νο­λι­κό­τε­ρη σο­σια­λι­στι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση της κοι­νω­νί­ας (τα θε­ω­ρη­τι­κο­πο­λι­τι­κά προ­βλή­μα­τα αυτού του σχή­μα­τος μας είναι γνω­στά, άλ­λω­στε πα­ρου­σιά­στη­καν στη συ­νέ­χεια των εξε­λί­ξε­ων, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα του πα­ρό­ντος άρ­θρου). Φέτος ο Τσί­πρας απέ­φυ­γε όπως ο διά­λο­γος το λι­βά­νι να εντά­ξει το αί­τη­μά του για κυ­βερ­νη­τι­κή αλ­λα­γή σε οποιο­δή­πο­τε γε­νι­κό­τε­ρο «σχέ­διο» για την αλ­λα­γή της κοι­νω­νί­ας. Πα­ρου­σί­α­σε έτσι τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ κυ­ρί­ως ως επαρ­κέ­στε­ρο δια­χει­ρι­στή, στην πο­ρεία για μια κά­ποια ανά­πτυ­ξη. Όμως αυτές οι γε­νι­κο­λο­γί­ες δεν αρ­κούν για να πυ­ρο­δο­τή­σουν το εν­δια­φέ­ρον των «από κάτω» κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων, ενώ προ­κα­λούν μόνο συ­γκα­τα­βα­τι­κή πε­ρι­φρό­νη­ση στους κύ­κλους των «από πάνω».

Όταν ένα κόμμα προ­τί­θε­ται να πα­ρα­μεί­νει σε αυτά τα ρηχά νερά, της μάχης για την κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία στο έδα­φος της δια­χεί­ρι­σης της υπάρ­χου­σας κα­τά­στα­σης των πραγ­μά­των, συ­νή­θως υπο­χρε­ώ­νε­ται να στρα­φεί προς την πλευ­ρά της με­σαί­ας τάξης. Εδώ ο Τσί­πρας το πα­ρά­κα­νε. Το σχήμα της αντι­πα­ρά­θε­σης με­τα­ξύ των «αυ­το­δη­μιούρ­γη­των» και των «κλη­ρο­νό­μων», είναι μια τάχα και­νο­τό­μος τα­ξι­κή ανά­λυ­ση του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού που, όμως, δεν αντέ­χει σε καμιά σο­βα­ρή συ­ζή­τη­ση και κυ­ρί­ως δεν αντέ­χει στις δο­κι­μα­σί­ες της πο­λι­τι­κής πρά­ξης. Πριν να στε­γνώ­σει το με­λά­νι στις υπο­σχέ­σεις του Τσί­πρα για την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού στα 800 ευρώ και για τους «πι­λο­τι­κούς» πει­ρα­μα­τι­σμούς για το 35ώρο, οι πρώ­τες αντι­δρά­σεις δεν ήρθαν από τον ΣΕΒ (που πα­ρέ­μει­νε ψύ­χραι­μος, κα­τα­νο­ώ­ντας τον δη­μα­γω­γι­κό χα­ρα­κτή­ρα τους), αλλά από τις ορ­γα­νώ­σεις της μι­κρο­με­σαί­ας επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας. Που στον κα­τά­λο­γο των μελών τους πε­ρι­λαμ­βά­νουν πολ­λούς από τους πιο αδί­στα­κτους και επι­θε­τι­κούς ερ­γο­δό­τες. Ο Αν­δρέ­ας Πα­παν­δρέ­ου, ο πρω­το­μά­στο­ρας του «ανοίγ­μα­τος» προς τους μι­κρο­με­σαί­ους, ήταν αυ­στη­ρό­τε­ρος του Τσί­πρα: εγκα­θι­στού­σε το κρι­τή­ριο των «μη-προ­νο­μιού­χων» ως απο­φα­σι­στι­κό για τις εσω­τε­ρι­κές σχέ­σεις στα πλαί­σια της «Εθνι­κής-Λαϊ­κής Ενό­τη­τας». Αυτό όμως δεν υπήρ­ξε αρ­κε­τό για να προ­στα­τέ­ψει το ΠΑΣΟΚ από το βύ­θι­σμα στον «μι­κρο­με­σαί­ω­να», όπως εύ­στο­χα σα­τί­ρι­σε ο Χάρι Κλιν τα ήθη και τα έθιμα που κυ­ριάρ­χη­σαν στο κόμμα που ξε­κί­νη­σε ως ένα από τα πιο ρι­ζο­σπα­στι­κά σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κά κόμ­μα­τα στην Ευ­ρώ­πη.

Το ανερ­μά­τι­στο άνοιγ­μα του Τσί­πρα προς το με­σαίο χώρο, υπο­γραμ­μί­στη­κε στη ΔΕΘ με κάθε μέσο: ο Τσί­πρας μί­λη­σε σε πρά­σι­νο φόντο, το logo του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ βά­φτη­κε μπλε-πορ­το­κα­λί, η λέξη «Αρι­στε­ρά» και όλα τα πα­ρά­γω­γά της εξα­φα­νί­στη­καν.

Κρί­σι­μες πο­λι­τι­κές αιχ­μές του Μη­τσο­τά­κη (τα Ραφάλ, οι με­τα­νά­στες και οι πρό­σφυ­γες ως «δου­λειά της αστυ­νο­μί­ας και του λι­με­νι­κού») έμει­ναν απο­λύ­τως ανα­πά­ντη­τες. Οι ανα­γκαί­ες αλ­λα­γές στη λει­τουρ­γία του κρά­τους προσ­διο­ρί­στη­καν σε δευ­τε­ρεύ­ου­σες και ανώ­δυ­νες πλευ­ρές (ο κομ­μα­τι­σμός στις προ­σλή­ψεις και τα προ­νό­μια των… με­τα­κλη­τών!).

Η από­λυ­τη κυ­ριαρ­χία των εκλο­γι­κών σκο­πι­μο­τή­των επί της πο­λι­τι­κής που πα­ρου­σί­α­σε ο Τσί­πρας, απο­δεί­χθη­κε και στο ζή­τη­μα της κυ­βέρ­νη­σης που προ­τί­θε­ται να συ­γκρο­τή­σει. Δεν γί­να­με σο­φό­τε­ροι ούτε για τα κόμ­μα­τα που προ­σκα­λού­νται σε αυτήν τη προ­ο­πτι­κή, ούτε για το πρό­γραμ­μα που θα κλη­θούν να υλο­ποι­ή­σουν, έστω στα «κομ­βι­κά» ζη­τή­μα­τα. Προ­σο­χή: η έμ­φα­ση του Τσί­πρα στην κα­ταγ­γε­λία της Μη­τσο­τα­κι­κής Δε­ξιάς, αφή­νει στο απυ­ρό­βλη­το άλλες πτέ­ρυ­γες της Δε­ξιάς, όπως οι χι­λιο­τρα­γου­δι­σμέ­νοι κα­ρα­μαν­λι­κοί. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ο Τσί­πρας φρό­ντι­σε να αφή­σει ανοι­χτό το εν­δε­χό­με­νο μιας ευ­ρύ­τε­ρης κυ­βέρ­νη­σης, μιας κυ­βέρ­νη­σης «εθνι­κής συ­νεν­νό­η­σης» μπρο­στά σε νέες προ­κλή­σεις κρί­σης. Έτσι, ούτε καν ο φαρ­δυ­πλα­τής προσ­διο­ρι­σμός «προ­ο­δευ­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση» που χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε κατά κόρον, δεν μπο­ρεί και δεν πρέ­πει να θε­ω­ρεί­ται στα­θε­ρός και δε­δο­μέ­νος. Στο μόνο ση­μείο που ο Τσί­πρας υπήρ­ξε συ­γκε­κρι­μέ­νος και αυ­στη­ρός ήταν η θέση ότι η κυ­βέρ­νη­ση που θα δια­δε­χθεί αυτήν του Μη­τσο­τά­κη, οφεί­λει να έχει ως πρω­θυ­πουρ­γό τον Τσί­πρα.

Γι’ αυτό άλ­λω­στε η χει­ρο­νο­μία του Κού­λο­γλου αντι­με­τω­πί­ζε­ται ως με­γά­λη πρό­κλη­ση από την προ­ε­δρι­κή φρου­ρά μέσα στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Η πο­λι­τι­κή που πα­ρου­σί­α­σε ο Τσί­πρας στη ΔΕΘ είναι πο­λι­τι­κή ήττας. Ο Μη­τσο­τά­κης αντι­με­τω­πί­ζει ση­μα­ντι­κή φθορά που γρή­γο­ρα μπο­ρεί να με­τα­τρα­πεί σε πο­λι­τι­κή κρίση. Ο γκου­ρού της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πτέ­ρυ­γας της Δε­ξιάς μπο­ρεί να τα κα­τα­φέ­ρει να κα­ταρ­ρεύ­σει και από μόνος του, ή από διερ­γα­σί­ες μέσα στο ίδιο του το κόμμα. Όμως η πο­λι­τι­κή του Τσί­πρα δεν επι­τα­χύ­νει αυτήν τη προ­ο­πτι­κή. Και κυ­ρί­ως, αφή­νει ορ­θά­νοι­χτο το εν­δε­χό­με­νο να είναι η διά­δο­χη κυ­βέρ­νη­ση μια κυ­βέρ­νη­ση συ­νέ­χεια των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων. Όπως άλ­λω­στε προ­βλέ­πει η συμ­φω­νία του 2018 με τους δα­νει­στές, που για να μη ξε­χνιό­μα­στε φέρει την υπο­γρα­φή του Αλ. Τσί­πρα. Όσο ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν βρί­σκει τα κου­ρά­για να αρ­νη­θεί το πρό­γραμ­μα αυτής της συμ­φω­νί­ας (που δε­σμεύ­ει τις πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις για μακρό διά­στη­μα) δεν θα απο­τε­λεί ου­σια­στι­κή εναλ­λα­κτι­κή λύση. Ο Αλ. Τσί­πρας φέτος στη ΔΕΘ, αντί να ανα­με­τρη­θεί με αυτήν την ευ­θύ­νη, πα­πα­γά­λι­σε εκ­θέ­σεις ιδεών για τους κυρ-Πα­ντε­λή­δες του με­σαί­ου χώρου.

/rproject.gr/