Οι γερασμένοι πολιτισμοί, όπως είναι σήμερα ο ευρωπαϊκός, μοιάζουν με στάσιμα νερά. Πάσχουν από παραλυτική ατολμία και διστάζουν να κουνηθούν από καλπάζουσα ευθυνοφοβία. Τίποτε μεγάλο δεν προκύπτει όμως όταν κατατρύχεται κανείς από τον φόβο μίας πιθανής αποτυχίας.
Οι Κορίνθιοι το γνωρίζουν όταν υπενθυμίζουν στους Σπαρτιάτες τα πλεονεκτήματα που οδήγησαν τους Αθηναίους στην ακμή. Το ανήσυχο πνεύμα, τις γρήγορες αποφάσεις, την υψηλή διακινδύνευση και την αισιοδοξία τους στα δύσκολα. Διαπιστώσεις που εγείρουν αναπόφευκτες συγκρίσεις, αφού οι Αθηναίοι υπήρξαν κατά την θουκυδίδεια διατύπωση «παρά δύναμιν τολμηταί και παρά γνώμην κινδυνευταί και εν τοις δεινοίς ευέλπιδες», ενώ οι ευρωπαίοι ηγέτες είναι το ακριβώς αντίθετο.
Υποκλίνονται στη ωριμότητα επειδή η κρίση τους έχει ήδη σαπίσει από επονείδιστη δειλία και οπισθόβουλους υπολογισμούς. Συσκέπτονται αναβάλλοντας και αναβάλλουν συσκεπτόμενοι, σε διαβούλια και επιτροπές, κλειστές παρακάμαρες και ανιαρά συμβούλια, χωρίς να παίρνουν καμία κρίσιμη απόφαση.
Δεν νοιάζονται σοβαρά ούτε για το περιβάλλον ούτε για την ανασυγκρότηση της οικονομίας σε βάση κοινωνικής δικαιοσύνης. Δεν μεριμνούν όχι για την πολιτική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά ούτε καν για την εδαφική της ακεραιότητα — κι έτσι εγκαταλείπουν ανερυθρίαστα ένα μέρος της Κύπρου υπό τουρκική κατοχή. Επικαλούνται, παγίως, τη σωφροσύνη ως πρόσχημα απραξίας και προβάλλουν την πλέον σαθρή της αντίληψη στη μουδιασμένη κοινωνία. Όταν όμως ο Χαρμίδης ορίζει την σώφρονα συμπεριφορά ως «το κοσμίως πάντα πράττειν και ησυχή εν τε ταις οδοίς βαδίζειν», ο Σωκράτης τον αποστομώνει λέγοντας πως η αληθινή σωφροσύνη δεν συνίσταται στην απονευρωμένη ησυχία και στην επανάπαυση της βραδύτητας.
Δεν είναι διόλου το φέρεσθαι «ησυχή και βραδέως» αλλά το πράττειν «σφόδρα και ταχέως»! Τούτος ο επαναστατικός ορισμός της σωφροσύνης δεν διδάσκεται φυσικά στα σχολεία μας. Ίσα-ίσα αποσιωπάται συστηματικά από τον φόβο των τρεμάμενων ηγετών και των υπηρετών τους, μήπως νοιώσουν οι νέοι μας τη συγκλονιστική του σημασία. Από τον τρόμο μήπως ξυπνήσουν επιτέλους οι άναρθροι πολίτες και σαρώνοντας με σφοδρότητα και ταχύτητα τις αγορές της ληστρικής κερδοσκοπίας των ολίγων, στήσουν στη θέση της, κυρίαρχη και δραστική προς το κοινό συμφέρον, την Αγορά του Δήμου.
