– Δουλεύεις υπερωρίες;
– Δεν σχολάω ποτέ.
– Δηλαδή δεν θα πας σπίτι σου;
– Δεν έχω σπίτι.
– Τότε έλα στο δικό μου.
Ο διάλογος δεν είναι μεταξύ συνδικαλιστών σε χώρο εργασίας. Είναι διάλογος μεταξύ ρομπότ, προχθές, σε εκθεσιακό χώρο, μέσα σε κινεζικό εργοστάσιο. Τον ακούει ένα τρίτο ρομπότ και λέει ότι «κουράστηκε να εργάζεται για τους ανθρώπους». Αμέσως μετά, 10 «συνάδελφοί» τους (ρομπότ δηλαδή) εγκατέλειψαν το πόστο τους, κάνοντας στάση εργασίας!
Ηλίας Καραβόλιας
Η αλήθεια πίσω από το γεγονός αυτό είναι ότι η εταιρεία τους δήλωσε ότι το συμβάν αποτελεί μέρος προηγμένων βελτιώσεων ενημέρωσης του λογισμικού τους. Και ότι το αρχικό ρομπότ – παρακινητής (εργατοπατέρας) βρίσκεται ήδη υπό επιτήρηση !
Το σκηνικό υποτίθεται, λοιπόν, ότι αποτελούσε στην ουσία ένα πείραμα. Η μία εταιρεία, μάλιστα, ζήτησε από ανταγωνίστριά της να φτιάξει τον συνδικαλιστή – ρομπότ και να επιτρέψει την πρόσβασή του στον εκθεσιακό της χώρο -και μόνον αυτό.
Αλλά φαίνεται ότι τίποτα απ’ όσα ακολούθησε δεν ήταν τελικά σκηνοθετημένο, αφού η ανακοίνωση και των δύο εταιρειών λέει ότι απροσδόκητα τα ρομπότ δέχθηκαν την παραίνεση και όντως το έκαναν: πείστηκαν και σταμάτησαν να δουλεύουν!
Αναρωτιέται κανείς αν η τεχνητή νοημοσύνη και τα πειράματα αναβάθμισης λογισμικού παράγουν τελικά στις μηχανές «τεχνητή συνείδηση» (και μάλιστα «ταξική και συνδικαλιστική» συνείδηση, όπως αποδείχθηκε από το πείραμα).
Το όλο, φυσικά, συμβολικό γεγονός δεν έχει καμία σχέση με την ωμή ανθρώπινη πραγματικότητα των στάσεων εργασίας και της παρακίνησης σε απεργία. Αλλά το προσωρινό και μεμονωμένο έστω αυτό αναπαραστατικό σκηνικό ερεθίζει το συλλογικό ασυνείδητο και το αντιδραστικό κοινωνικό φαντασιακό.
Εφθασε άραγε η ρομποτική να αναγνωρίζει «δικαιώματα» εργασίας και να αναγνωρίζει απόσπαση υπεραξίας ή και απλήρωτες υπερωρίες ψηφιακών συσκευών; ‘Η μήπως «προγραμματίστηκε» το μηχανικό αυτόματο της εργασίας, το ρομποτικό προλεταριάτο, να γνωρίζει πώς να αντιδρά και να «εξεγείρεται» σε τέτοιες περιπτώσεις;
Και αναρωτιέμαι: μήπως έχει ήδη προγραμματιστεί, ώστε αυτή η πιθανή αντίδραση της συνδικαλιστικής συσπείρωσης για αποχή από την εργασία τελικά να καταστέλλεται εν τη γενέσει της; (Δηλαδή όπως ήδη συμβαίνει με τη συστημική βιοπολιτική καθυπόταξη και τους κανονικούς προλετάριους, τα ανθρώπινα απασχολούμενα υποκείμενα;)
Η αλήθεια είναι ότι το εξεγερσιακό δυναμικό των μηχανών δεν θα βρει πλέον Λουδίτες απέναντί του σήμερα. Αλλά σίγουρα δεν θα βρει -και αυτό είναι το χειρότερο- ταξική «ανθρώπινη» συνείδηση, συνδικαλιστικό πνεύμα, συναδελφική αλληλεγγύη, δεσμούς συλλογικότητας και κοινωνικής συνοχής για διεκδίκηση κεκτημένων δικαιωμάτων, για αληθινούς αγώνες αξιοπρεπών αμοιβών της ανθρώπινης υπερεντατικής εργασίας και παραγωγικότητας.
Μιλώντας με όρους οικονομικής φιλοσοφίας, αυτό που συνέβη φρονώ ταπεινά ότι είναι κάτι άλλο: ο προηγμένος εντατικός τεχνοκαπιταλισμός της Κίνας δοκίμασε με ένα πείραμα ανεστραμμένης κοινωνικής μηχανικής ένα όριο αντιδραστικού επιπέδου των ρομποτικών και λογισμικών μηχανών του.
Εστησε μια συνθήκη αναπαράστασης συμπεριφορών εργαζομένων, σχετική με τους βαθμούς επίδρασης της βιοπολιτικής καθυπόταξης στην τεχνητή νοημοσύνη, στον αλγοριθμικό τεϊλορισμό και στη ρομποτική απασχόληση και παραγωγικότητα.
Αλλά ας μην ξεγελιόμαστε: το μέλλον δεν είναι αντιδραστικό ή αντιδυστοπικό, αντισυστημικό και ανατρεπτικό, επειδή έτσι απλά προγραμματίζει το κεφάλαιο τα ρομπότ και τους αλγόριθμους να απεργούν ή να συνδικαλίζονται.
Στην πραγματικότητα, τα προγραμματίζει έτσι ώστε να δει τα όρια της «μετα-ανθρώπινης» αλληλεγγύης τους. Δηλαδή να προετοιμάσει το έδαφος, ώστε το τεχνολογικό παραγωγικό δυναμικό να προσποιηθεί ότι δεν αποδέχεται την ασυνείδητη απόσπαση υπεραξίας.
Και μόνο έτσι ίσως θα μπορέσει να ελέγχει πλήρως το ζωντανό παραγωγικό κεφάλαιο, τον άνθρωπο-εργαζόμενο: όταν του δείξει ότι και οι μηχανές, που (δήθεν) παράγουν αξία, έχουν και ταξική συνείδηση και δικαιώματα.
Και έτσι εγκαθίσταται ύπουλα και ψευδαισθητικά στο ανθρώπινο φαντασιακό η συνθήκη ότι αυτές οι δυνατότητες συλλογικών συνεννοήσεων και αντιδράσεων θα υπάρχουν σαν δυνητικά και μόνο σημαίνοντα αντίδρασης…
https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/454347_ena-peirama-rompotikis-taxikis-syneidisis
Σχόλια (0)