ΠΩΣ Ο ΑΣΥΓΚΡΑΤΗΤΟΣ ΤΡΑΜΠ… ΞΑΝΑΝΙΩΣΕ ΤΟΥΣ BRICS
Μέσα στον παγκόσμιο ορυμαγδό και το τσουνάμι αστάθειας και ανησυχίας που ξεσήκωσε η ύπουλη επίθεση του Ισραήλ και των ΗΠΑ κατά της Τεχεράνης, μόλις πριν από έναν μήνα, και με δεδομένη την άρνηση κάθε ουσιαστικής κάλυψης από τα δυτικά ΜΜΕ, ήταν περίπου φυσικό η ετήσια σύνοδος κορυφής της ομάδας BRICS+ που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Ρίο ντε Τζανέιρο να περάσει σχεδόν απαρατήρητη.
Γιώργος Τσιάρας
Συνέβαλαν, βέβαια, και άλλοι παράγοντες σε αυτήν την ξεκάθαρη υποβάθμιση σε σύγκριση με την περσινή θριαμβευτική και πολλά υποσχόμενη μάζωξη στο Καζάν της Ρωσίας: αυτή τη φορά δεν παραβρέθηκαν ούτε ο Πούτιν, που για ευνόητους λόγους δεν ρίσκαρε να ταξιδέψει στην άλλη άκρη του κόσμου, αλλά ούτε και ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ, που επέλεξε να απέχει για πρώτη φορά από το 2012. Και ο πραγματικός λόγος γι’ αυτή την προφανή κινεζική δυσφορία είναι πως, μετά και την περσινή πολυσυζητημένη διεύρυνση και το προσωπικό tour de force του «τσάρου» στο Καζάν, ο πήχης για τους BRICS+ ανέβηκε πολύ ψηλά, αλλά οι προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν.
Το αντίθετο, γρήγορα φάνηκε ότι τα μεγάλα λόγια είναι πολύ ευκολότερα από τις πράξεις και ότι τα εθνικά συμφέροντα παραμένουν ισχυρότερα από την όποια πρόθεση βαθύτερης στρατηγικής συνεργασίας. Πολλά κράτη που έσπευσαν πέρσι και πρόπερσι να μπουν στην ομάδα, όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, άρχισαν σχεδόν αμέσως να… κάνουν νερά και να επιμένουν στο πατροπαράδοτο διπλό παιχνίδι με την –ομολογουμένως όλο και πιο επιθετική και εκδικητική– Αμερική, ιδίως μετά την «ολική επαναφορά» του Τραμπ.
Αλλά και ιδρυτικά μέλη των BRICS, όπως η Ινδία και η οικοδέσποινα της φετινής συνόδου Βραζιλία, έδειξαν ξεκάθαρα ότι δεν είναι έτοιμα να προχωρήσουν στο μεγάλο βήμα της αποδολαριοποίησης μέσω της δημιουργίας κοινού νομίσματος και του οριστικού απογαλακτισμού από το διεθνές δυτικοκρατούμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Καλή η ρητορική για τον πολυπολικό κόσμο και τα μεγαλεπήβολα σχέδια για εκδίκηση του παγκόσμιου Νότου για όλα τα δεινά της αποικιοκρατίας, αλλά όταν ο κόσμος καίγεται, τότε… all bets are off, που λέμε και στο Παγκράτι. Με τον Τραμπ να βομβαρδίζει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ενός από τα νέα μέλη των BRICS+, και την Τεχεράνη να φτάνει μια ανάσα από το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ –μια ενέργεια που θα έστελνε τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου στα 200-300 δολάρια το βαρέλι και την παγκόσμια οικονομία στα Τάρταρα–, είναι λογικό ο κάθε ηγέτης να κοιτάει την πάρτη του και τα συμφέροντα των εθνικών ελίτ και, δευτερευόντως, του λαού του. Πόσο μάλλον όταν όλα αυτά συμβαίνουν εν μέσω ενός απρόβλεπτου και παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, με τον Αμερικάνο Αρχοντα του Χάους να εξαπολύει εξοντωτικές ταρίφες προστατευτισμού κατά εχθρών και φίλων!
Κι έτσι, πολλοί επαΐοντες –ανάμεσά τους και αρκετοί που πέρσι τέτοιο καιρό πανηγύριζαν για την επικείμενη κατάρρευση της αμερικανικής αυτοκρατορίας!– βιάστηκαν να προκηρύξουν την αποτυχία του όλου εγχειρήματος και τον θρίαμβο της… Aρ-Παξ Αμερικάνα. Ακόμα και ο οικοδεσπότης Λούλα ντα Σίλβα φάνηκε αρχικά να υιοθετεί μοιρολατρικά μια πολιτική μειωμένων προσδοκιών, επιχειρώντας να «κουκουλώσει» τις προφανείς εσωτερικές αντιθέσεις και αποκλίσεις με ένα όσο το δυνατόν πιο αισιόδοξο, αλλά και γενικόλογο κοινό ανακοινωθέν γεμάτο ανώδυνες διπλωματικές διατυπώσεις, αλλά χωρίς καθόλου «ψαχνό». Για παράδειγμα, οι BRICS καταδίκασαν φραστικά τους αμερικανικούς δασμούς και τα στρατιωτικά χτυπήματα στο Ιράν, και απηύθυναν έκκληση για ειρηνική λύση δύο κρατών στο Παλαιστινιακό – αλλά από… τηγανίτα τίποτα!
Ευτυχώς για τον Λούλα, αλλά πιθανότατα και για ολόκληρη την ανθρωπότητα, ο Τραμπ έδειξε για ακόμα μία φορά πόσο αμετροεπής και ασυγκράτητος πραγματικά είναι. Αντί να αφήσει τους σπόρους της διχόνοιας και των εκβιασμών που ο ίδιος έσπειρε να κάνουν τη δουλειά τους, έσπευσε εν μέσω της συνόδου κορυφής να «βομβαρδίσει» τους συγκεντρωμένους ηγέτες με απειλές για επιπλέον δασμούς 10% σε κάθε χώρα που «ευθυγραμμίζεται με την αντιαμερικανική πολιτική των BRICS», χωρίς εξαιρέσεις.
Ταυτόχρονα, η αμερικανική κυβέρνηση δημοσίευσε επιστολή προς τη Νότια Αφρική, ιδρυτικό μέλος των BRICS, στην οποία ανακοινώνεται επιπλέον δασμός 30-50%% αν δεν υπάρξει διμερής συμφωνία (διάβαζε: συνθηκολόγηση) του Γιοχάνεσμπουργκ μέχρι την 1η Αυγούστου!
Είναι φυσικά η πρώτη φορά που Αμερικανός πρόεδρος στοχοποιεί ευθέως τους BRICS ως μπλοκ. Ομως επισείοντας αυτή την ξεκάθαρα ιμπεριαλιστική, αποικιοκρατικής λογικής και μακαρθικής –ακου «αντιαμερικανική»!– φρασεολογίας «δαμόκλειο σπάθη», που νομοτελειακά έφερε το αντίθετο αποτέλεσμα, συσπειρώνοντας ξανά την ετερόκλητη συμμαχία και θυμίζοντας σε όλους το πραγματικό raison d’être της –την ανάγκη για απελευθέρωση από τους παγκόσμιους νταβατζήδες και για μετάβαση σε ένα δικαιότερο, πιο αντιπροσωπευτικό και ισορροπημένο παγκόσμιο οικονομικό και πιστωτικό σύστημα.
Μην ξεχνάμε πως μετά την είσοδο και της πολυάνθρωπης και πλούσιας σε πόρους Ινδονησίας, το διευρυμένο μπλοκ των BRICS εκπροσωπεί σχεδόν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου το 40% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής! Και μπορεί οι τσαμπουκάδες του Ηγεμόνα να περνάνε στην προσκυνημένη Ευρώπη, όπως έδειξε η πρόσφατη αποδοχή του τελεσίγραφου για αυτοκρατορικό… χαράτσι 5% σε στρατιωτικές δαπάνες υπέρ του ΝΑΤΟ, δηλαδή στα ταμεία της πολεμικής βιομηχανίας, αλλά…
Η απάντηση των… ξανανιωμένων BRICS ήταν σκληρή και εκφράστηκε πρωτίστως μέσα από τα λόγια του οικοδεσπότη της: «Ο κόσμος δεν χρειάζεται έναν αυτοκράτορα. Αυτή η χώρα έχει νόμους, κανόνες και ο ιδιοκτήτης είναι ο βραζιλιάνικος λαός… Οπότε, ασχοληθείτε με τη δική σας ζωή, όχι με τη δική μας!», είπε ο πρώην μεταλλεργάτης, κερδίζοντας το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα των παρισταμένων. Αλλά και η Κίνα, η πραγματική ηγέτιδα των BRICS+, έθεσε και πάλι επιτακτικά την ανάγκη για «επιτάχυνση της δημιουργίας εναλλακτικών οικονομικών μηχανισμών», εκτός του υφιστάμενου αμερικανοκρατούμενου πλαισίου.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Μετά και την αμερικανική επίθεση στο Ιράν, αλλά και με δεδομένη την «στροφή» του απασφαλισμένου Τραμπ (και) στο Ουκρανικό, και τη συνεχή όξυνση των σχέσεων σε όλα τα μέτωπα από την Ουάσιγκτον, Κίνα και Ρωσία δείχνουν πια αποφασισμένες να προχωρήσουν στα σχέδιά τους για αποδολαριοποίηση πολλών ταχυτήτων και σε μια λογική «όσοι πιστοί προσέλθετε». Χωρίς, δηλαδή, να περιμένουν τη σύμφωνη γνώμη όλων των συμμάχων και εταίρων τους, που τελικά μπορεί και να μην έλθει ποτέ.
Στα παρασκήνια της συνόδου, άλλωστε, φάνηκε πως οι ομάδες εργασίας που στήθηκαν πέρσι στο Καζάν έχουν προχωρήσει πολύ σοβαρά την ιδέα ενός ψηφιακού «κοινού νομίσματος» αναφοράς, που δεν θα είναι πραγματικό νόμισμα, αλλά περισσότερο ένα κοινό «καλάθι» εθνικών νομισμάτων που θα επιτρέπει τις χωρίς νταβατζήδες εμπορικές και άλλες συναλλαγές, με την εγγύηση των κεντρικών τραπεζών και εκτός του συστήματος SWIFT.
Προέκυψε επίσης ότι τα κράτη-μέλη και οι νέοι εταίροι έχουν ήδη προχωρήσει πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νομίζαμε στον δρόμο της ανεξαρτητοποίησης, πραγματοποιώντας διμερείς εμπορικές συναλλαγές ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων χωρίς… δολάρια – είτε με ανταλλαγές σε είδος είτε σε σχετικά σταθερά νομίσματα όπως το κινεζικό γιουάν. Και βέβαια κεντρικό ρόλο καλείται να παίξει η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS+ (New Development Bank, NDB), που ήδη χρηματοδοτεί γιγαντιαία αναπτυξιακά έργα (ανάμεσά τους σιδηροδρομικά δίκτυα, λιμάνια και υδροηλεκτρικά εργοστάσια) σε ολόκληρο τον κόσμο.
Κι έτσι, κόντρα στις έριδες και τις αντίξοες συνθήκες και παρά την απουσία των δυο πρωταγωνιστικών μορφών ολόκληρου του εγχειρήματος, η ομάδα BRICS+ βγήκε ισχυρότερη (και) από αυτή τη σύνοδο. Ο Τραμπ έκανε το θαύμα του!
https://www.efsyn.gr/stiles/dromo-logia/478781_o-kosmos-den-hreiazetai-enan-aytokratora
