Τι (θα) είναι η Δημοκρατική Παράταξη;

Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ του Αλ. Τσίπρα

Παρά τα επι­φαι­νό­με­να και τις δη­μα­γω­γί­ες, το κόμμα του Αλ. Τσί­πρα συ­γκρά­τη­σε τις δυ­νά­μεις του στο 31%, κυ­ρί­ως λόγω του φόβου των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών μαζών απέ­να­ντι στους πιο ακραιφ­νείς νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρους της ΝΔ του Κυ­ριά­κου Μη­τσο­τά­κη.

Οι θρυ­λού­με­νες αρε­τές του με­γά­λου τα­κτι­κι­στή ηγέτη, του «άχα­στου» Αλ. Τσί­πρα, δια­ψεύ­στη­καν πα­τα­γω­δώς από τις επι­λο­γές με­τα­ξύ ευ­ρω­ε­κλο­γών πρώτα ή εθνι­κών εκλο­γών πρώτα, ή και μαζί, από τις επι­λο­γές με­τα­ξύ Μάη και Οκτώ­βρη κ.ο.κ. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ο Τσί­πρας οδη­γή­θη­κε ασύ­ντα­κτα σε μια συ­ντε­ταγ­μέ­νη πα­ρά­δο­ση της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας στον Κυρ. Μη­τσο­τά­κη, έχο­ντας προη­γού­με­να, μέσω της πο­λι­τι­κής που επέ­λε­ξε, χάσει τα πλε­ο­νε­κτή­μα­τα που ο κό­σμος του έδωσε το 2015

Αντώνης Νταβανέλος 

Με το πέ­ρα­σμα των ημε­ρών θα φανεί ότι αυτή η ατι­μω­τι­κή ήττα θα έχει βα­ριές πο­λι­τι­κές συ­νέ­πειες. Η κα­τά­κτη­ση αυ­το­δυ­να­μί­ας από τη ΝΔ (ένας στό­χος που στους σχε­δια­σμούς προ 1-2 ετών θε­ω­ρού­νταν μω­ρο­φι­λο­δο­ξία…) δίνει στον Κ. Μη­τσο­τά­κη τον έλεγ­χο του κρά­τους, των πο­λι­τι­κών πρω­το­βου­λιών, αλλά και των «υπο­θέ­σε­ων» που μέχρι χθες έλεγ­χε ο Τσί­πρας μέσω του Πα­παγ­γε­λό­που­λου και του Ρου­μπά­τη.

Στο ξε­δί­πλω­μα αυτής της πο­λι­τι­κής ο Μη­τσο­τά­κης θα έχει ένα πρό­σθε­το όπλο: τα πε­πραγ­μέ­να της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα και το «με­σο­πρό­θε­σμο πρό­γραμ­μα» που αυτή έχει υπο­γρά­ψει. Μια σειρά από τα επερ­χό­με­να βαριά αντι­λαϊ­κά μέτρα φέ­ρουν την υπο­γρα­φή έγκρι­σης των υπουρ­γών του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Φρο­νί­μως, λοι­πόν, η ηγε­τι­κή ομάδα γύρω από τον Τσί­πρα οχυ­ρώ­νε­ται πλέον γύρω από το 31%, ορ­γα­νώ­νει μια με­τά­βα­ση προς τον κε­ντρώο χώρο της σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρης σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και ενα­πο­θέ­τει τις ελ­πί­δες της για έναν ξανά πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στην «επό­με­νη πε­ρί­ο­δο», στις μέρες όπου η κοι­νω­νι­κή πείρα από την πο­λι­τι­κή Μη­τσο­τά­κη θα θέσει ξανά το ζή­τη­μα της εναλ­λα­κτι­κής κυ­βερ­νη­τι­κής λύσης.

Είναι ένας νέος δι­κομ­μα­τι­σμός; Στην πο­λι­τι­κή ιστο­ρία δεν είναι αρ­κε­τός ο πα­ρά­γο­ντας της ύπαρ­ξης δύο μα­ζι­κών πο­λι­τι­κών σχη­μα­τι­σμών που συ­γκρού­ο­νται για την κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία, για να μι­λή­σει κα­νείς για δι­κομ­μα­τι­σμό. Απα­ραί­τη­τη προ­ϋ­πό­θε­ση γι’ αυτό ήταν και είναι η έντα­ξη και των δύο μα­ζι­κών κομ­μά­των σε ένα σχε­τι­κά ενιαίο κα­θε­στω­τι­κό κοι­νω­νι­κό και οι­κο­νο­μι­κό πρό­γραμ­μα ή πλαί­σιο, όπου η εναλ­λα­γή των δύο κομ­μά­των στην κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία θα γί­νε­ται σχε­τι­κά ομαλά και χωρίς πο­λι­τι­κο­κοι­νω­νι­κές «πε­ρι­πέ­τειες». Όπως στις ΗΠΑ με­τα­ξύ Δη­μο­κρα­τι­κών και Ρε­που­μπλι­κά­νων, όπως στη Γερ­μα­νία με­τα­ξύ SPD και Δε­ξιάς κ.ο.κ. Η έντα­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή, με την υπο­γρα­φή του Μνη­μο­νί­ου 3, έχει κα­ταρ­χήν εκ­πλη­ρώ­σει αυτή την προ­ϋ­πό­θε­ση. Όμως μόνο κα­ταρ­χήν. Αυτή η σύ­γκλι­ση είναι αρ­κε­τά φρέ­σκια κι αστα­θής. Θα με­σο­λα­βή­σει το πώς θα «χω­νέ­ψει» ο κό­σμος την κυ­βερ­νη­τι­κή ήττα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, το πώς αυτό θα επη­ρε­ά­σει την τα­χύ­τη­τα και τη δρι­μύ­τη­τα της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης στον Μη­τσο­τά­κη, το τι νέες δυ­νά­μεις θα ανα­δει­χθούν κ.ο.κ. Το σω­στό­τε­ρο είναι να μι­λά­με για έναν (κα­θε­στω­τι­κό) δι­κομ­μα­τι­σμό, που είναι ακόμα υπό κα­τα­σκευή.

Σε αυτό το πλαί­σιο ανα­φέ­ρε­ται ο Αλ. Τσί­πρας, όταν από την πρώτη στιγ­μή μετά τις εκλο­γές θέτει το στόχο για ένα υπερ­φι­λό­δο­ξο ορ­γα­νω­τι­κό «άνοιγ­μα» του κόμ­μα­τος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και για μια πιο στα­θε­ρή έντα­ξή του στο χώρο της ευ­ρω­παϊ­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, τη με­τα­τρο­πή του σε κε­ντρο­α­ρι­στε­ρό «χώρο» της Δη­μο­κρα­τι­κής Προ­ο­δευ­τι­κής Πα­ρά­τα­ξης.

Οι πρώην αστέ­ρες του Μα­ξί­μου διαρ­ρέ­ουν προς τα φι­λι­κά τους ΜΜΕ το ανέκ­δο­το: «Πιο εύ­κο­λα έμπαι­νε κα­νείς στο Χάρ­βαρντ, παρά στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ». Δεν είναι και πολύ ακρι­βές: στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρού­σε να μπει κάθε κα­ρυ­διάς κα­ρύ­δι (άστε­γοι ΑΝΕΛ, με­τα­το­πι­σμέ­νοι Κα­ρα­μαν­λι­κοί, ξε­σκο­λι­σμέ­νοι σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τες, ρε­τά­λια του λάιφ-στάιλ…), αρκεί να ήταν κά­ποιου εί­δους «αστέ­ρας» που έψα­χνε ρό­λους και οφί­τσια. Οι απλοί άν­θρω­ποι δεν είχαν λόγο να το κά­νουν: η πο­λι­τι­κή της κυ­βέρ­νη­σης ήταν ενά­ντια στα συμ­φέ­ρο­ντά τους και δεν ταί­ρια­ζε με τις εμπει­ρί­ες τους. Γι’ αυτό τα μέλη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έμει­ναν μετά το 2015 σε αριθ­μη­τι­κή στα­σι­μό­τη­τα και –κυ­ρί­ως– εξε­λί­χθη­καν ποιο­τι­κά σε όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο «χάρ­τι­να μέλη», σε δια­κο­σμη­τι­κά στοι­χεία μιας κομ­μα­τι­κής λει­τουρ­γί­ας που δεν τη­ρού­σε ούτε τα τε­λε­τουρ­γι­κά. Αυτό το χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό θα συ­νε­χί­σει και με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην αντι­πο­λί­τευ­ση: η σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή στρο­φή του Τσί­πρα δεν σκο­πεύ­ει να δώσει κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κές μάχες, δεν χρειά­ζε­ται συ­γκρο­τη­μέ­νες ορ­γα­νώ­σεις, δεν θέλει μέλη που σε οτι­δή­πο­τε να θυ­μί­ζουν τις ιδιό­τη­τες και τις συ­νή­θειες των στρα­τευ­μέ­νων αρι­στε­ρών αν­θρώ­πων.

Ο στό­χος για τη «στρα­το­λό­γη­ση» 180.000 νέων μελών μέχρι… το συ­νέ­δριο δεν είναι απλώς υπερ­φί­α­λος. Είναι το σύν­θη­μα για να τσα­κι­στεί ορι­στι­κά κάθε αρι­στε­ρή (όσο με­τριο­πα­θής κι αν είναι) φωνή μέσα στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, για να ξε­ρι­ζω­θεί κάθε ανά­μνη­ση και κάθε συ­νή­θεια που έχει σχέση με το ορ­γα­νω­τι­κό ήθος της Αρι­στε­ράς, για να πα­ρα­δο­θεί αυτός ο υπό κα­τα­σκευή «2ος πόλος» ορι­στι­κά και αμε­τά­κλη­τα στα χέρια του πο­λι­τι­κού και κοι­νο­βου­λευ­τι­κού σταρ σύ­στεμ. Τα πρώτα με­γά­λα βή­μα­τα έχουν γίνει: με αυτά τα κρι­τή­ρια συ­γκρο­τεί­ται η νέα ηγε­τι­κή ομάδα, με αυτά επι­βλή­θη­κε η νέα σύν­θε­ση της κοι­νο­βου­λευ­τι­κής ομά­δας και των ευ­ρω­βου­λευ­τών, με αυτά θα συ­γκρο­τη­θεί και η νέα κομ­μα­τι­κή ιε­ραρ­χία. Η από­φα­ση ότι το συ­νέ­δριο που θα κα­θο­ρί­σει τον χα­ρα­κτή­ρα του κόμ­μα­τος θα γίνει… μετά τη «διεύ­ρυν­ση» του κόμ­μα­τος είναι μια εκ­κω­φα­ντι­κή προει­δο­ποί­η­ση ότι ο κό­σμος δεν μπο­ρεί να πε­ρι­μέ­νει τί­πο­τα θε­τι­κό από αυτή την πλευ­ρά, του­λά­χι­στον σε ό,τι θα αφορά τα αγω­νι­στι­κά κα­θή­κο­ντα.

Τα ανά­λο­γα ισχύ­ουν και ως προς το πε­ριε­χό­με­νο της πο­λι­τι­κής. Τι ση­μαί­νει, στις ση­με­ρι­νές συν­θή­κες, η σύ­γκλι­ση με την ευ­ρω­παϊ­κή σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία και τους Πρά­σι­νους, όπως κα­θη­με­ρι­νά υπο­γραμ­μί­ζει ο Τσί­πρας; Μια στρο­φή προς το «κέ­ντρο», όπου η δη­μα­γω­γι­κή κα­ταγ­γε­λία των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων θα συμ­βα­δί­ζει με την επί της ου­σί­ας απο­δο­χή τους. Όποιος νο­μί­ζει ότι αυτά πε­ριέ­χουν αξε­πέ­ρα­στες αντι­φά­σεις, ότι αυτά δεν γί­νο­νται, ας θυ­μη­θεί απλώς τους υπουρ­γούς και τα στε­λέ­χη του ΠΑΣΟΚ στην εποχή του «εκ­συγ­χρο­νι­σμού» επί Ση­μί­τη. Με τη ση­μα­ντι­κή υπο­ση­μεί­ω­ση ότι σε σύ­γκρι­ση με τα ση­με­ρι­νά στε­λέ­χη είτε του Μα­κρόν, είτε του Ρέν­τσι, οι τότε αστέ­ρες του σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρου εκ­φυ­λι­σμού θα μπο­ρού­σαν να θε­ω­ρη­θούν ως πε­ρί­που… αρι­στε­ρι­στές.

Όλα αυτά γί­νο­νται με την υπό­σχε­ση της «επι­στρο­φής», της εκλο­γι­κής ρε­βάνς, όποτε φτά­σου­με σε επό­με­νες εκλο­γές. Όμως, αν η θε­ω­ρία της «αρι­στε­ρής πα­ρέν­θε­σης» ήταν υπο­νο­μευ­μέ­νη, η θε­ω­ρία της «δε­ξιάς πα­ρέν­θε­σης» είναι υπο­νο­μευ­μέ­νη κατά πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο. Ο κό­σμος μας στην πάλη κατά της μνη­μο­νια­κής νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης λι­τό­τη­τας στην πε­ρί­ο­δο Μη­τσο­τά­κη θα χρεια­στεί αρι­στε­ρές ιδέες, μά­χι­μες ορ­γα­νώ­σεις, τα­ξι­κά προ­σα­να­το­λι­σμέ­νες πο­λι­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες. Ο σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κός προ­σα­να­το­λι­σμός στο «ακραίο κέ­ντρο» δεν έχει τί­πο­τα να προ­σφέ­ρει σε αυτά. Και κα­νείς δεν δι­καιού­ται να ξεχνά ότι στις σύγ­χρο­νες συν­θή­κες, μπρο­στά σε με­γά­λες κρί­σεις, η ευ­ρω­παϊ­κή σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία δεν δί­στα­σε να κάνει το βήμα του «με­γά­λου συ­να­σπι­σμού», το βήμα της συ­γκυ­βέρ­νη­σης με τη Δεξιά. Άν­θρω­ποι και από­ψεις που «τα βρή­καν» με την τρόι­κα ή με τον Βαρ­δι­νο­γιάν­νη και τον Σαβ­βί­δη, δεν θα δι­στά­σουν, αν οι συν­θή­κες το απαι­τούν, να «τα βρουν» με τον Μη­τσο­τά­κη και τους αν­θρώ­πους της Δε­ξιάς.

Πα­λιό­τε­ρα, ο Άγ­γε­λος Ελε­φά­ντης, ένας εμ­βλη­μα­τι­κός δια­νο­ού­με­νος της ανα­νε­ω­τι­κής Αρι­στε­ράς, ερω­τη­θείς για τις προ­ο­πτι­κές του εκ­συγ­χρο­νι­στι­κού ΠΑΣΟΚ, είχε δη­λώ­σει: «από τη σκο­πιά του Σο­σια­λι­σμού, δεν υπάρ­χει το πα­ρα­μι­κρό εν­δια­φέ­ρον».

Οι ερ­γα­ζό­με­νοι και οι λαϊ­κές δυ­νά­μεις, ακόμα κι αν ψή­φι­σαν ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για να πε­ριο­ρί­σουν τον Μη­τσο­τά­κη, οφεί­λουν να ανα­ζη­τή­σουν τις απα­ντή­σεις στους αγώ­νες τους και στη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά.

rproject.gr