Οι εκλογές και η πέραν του ΣΥΡΙΖΑ Αριστερά

Τα αποτελέσματα των εκλογών αναδεικνύουν τον εγκλωβισμό της πέραν του ΣΥΡΙΖΑ Αριστεράς, σε μια πορεία συρρίκνωσης της εκλογικής επιρροής της, σε σύγκριση με την περίοδο πριν το ξέσπασμα της οικονομικής και στη συνέχεια της πολιτικής κρίσης.

Τα απο­τε­λέ­σμα­τα αυτά πρέ­πει να κρι­θούν με πιο αυ­στη­ρά πο­λι­τι­κά κρι­τή­ρια, γιατί ση­μειώ­θη­καν μέσα σε συν­θή­κες αντι­κει­με­νι­κά πιο ευ­νοϊ­κές για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά (μακρά εμπει­ρία των μαζών σε με­γά­λα πο­λι­τι­κά γε­γο­νό­τα, διά­λυ­ση του σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού χώρου όπως τον είχε εκ­φρά­σει το ΠΑΣΟΚ, έκ­θε­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στους δια­λυ­τι­κούς κιν­δύ­νους της μνη­μο­νια­κής πο­λι­τι­κής κ.ο.κ.).

Αντώνης Νταβανέλος

Τα απο­τε­λέ­σμα­τα αυτά δεί­χνουν –ασφα­λώς με στρε­βλό τρόπο, όπως όλοι οι εκλο­γι­κοί δεί­κτες, όμως με σα­φή­νεια– τα πιο πραγ­μα­τι­κά και μα­κρο­χρό­νια προ­βλή­μα­τα στην πο­λι­τι­κή γραμ­μή, στη μα­ζι­κή δράση και στην ορ­γα­νω­μέ­νη συ­σπεί­ρω­ση. Προ­βλή­μα­τα που, με τη σειρά τους, έπαι­ξαν ρόλο στο ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ κα­τόρ­θω­σε να συ­γκρα­τη­θεί στο 31%, πα­ρό­τι «έβγαι­νε» από μια 4ετία μνη­μο­νια­κής πο­λι­τι­κής, όπου ανέ­λα­βε την «πα­τρό­τη­τα» ση­μα­ντι­κών νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων.

Η πο­ρεία της συρ­ρί­κνω­σης πα­ρου­σιά­ζει μια εντυ­πω­σια­κή ανα­λο­γία σε όλους τους βα­σι­κούς «χώ­ρους» της Αρι­στε­ράς.

ΚΚΕ

Το ΚΚΕ στις εκλο­γές της 7/7 πήρε 299.592 ψή­φους και 5,3%, επί­δο­ση που ου­σια­στι­κά ταυ­τί­ζε­ται με εκεί­νη των ευ­ρω­ε­κλο­γών (302.603 ψή­φους και 5,34%).

Στις ευ­ρω­ε­κλο­γές, πολλά κε­ντρι­κά στε­λέ­χη του ΚΚΕ είχαν χαι­ρε­τί­σει με ικα­νο­ποί­η­ση το απο­τέ­λε­σμα, υπο­γραμ­μί­ζο­ντας κυ­ρί­ως την «αν­θε­κτι­κό­τη­τα» του κόμ­μα­τος. Μετά τις εθνι­κές εκλο­γές της 7/7, ο Δημ. Κου­τσού­μπας στις δη­λώ­σεις του απέ­φυ­γε κάθε χα­ρα­κτη­ρι­σμό απο­τί­μη­σης της επί­δο­σης του ΚΚΕ, μέ­νο­ντας κυ­ρί­ως στο να χα­ρα­κτη­ρί­σει δύ­σκο­λες τις συν­θή­κες μέσα στις οποί­ες αυτή επι­τεύ­χθη­κε.

Και φρο­νί­μως. Γιατί στις εκλο­γές του Ιούλη του 2019, το ΚΚΕ πήρε λι­γό­τε­ρες ψή­φους από τις εκλο­γές του 1993 (313.000 και 4,54%), τότε που μόλις έβγαι­νε από τις συν­θή­κες της διά­σπα­σής του και της ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κής κρί­σης που είχε προ­κα­λέ­σει το εγ­χώ­ριο και διε­θνές 1989. Πήρε τις μισές ψή­φους από την κο­ρυ­φαία επί­δο­σή του στις εκλο­γές του 2007 (583.750 και 8,15%) και σαφώς λι­γό­τε­ρες από την επί­δο­σή του τον Μάιο του 2012, όταν άρ­χι­ζε η ρα­γδαία άνο­δος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (536.000 και 8,48%).

Τα στοι­χεία αυτά δεί­χνουν την αδυ­να­μία του ΚΚΕ να αντι­με­τω­πί­σει πο­λι­τι­κά, τα­κτι­κά και ορ­γα­νω­τι­κά, την πε­ρί­ο­δο της κρί­σης. Συ­γκρά­τη­σε δυ­νά­μεις, αλλά η γε­νι­κό­τε­ρη πο­λι­τι­κή επιρ­ροή του συ­μπιέ­στη­κε για να ταυ­τι­στεί τε­λι­κά με τον «σκλη­ρό» ορ­γα­νω­μέ­νο πυ­ρή­να του.

Στις εκλο­γές του 2019 το ΚΚΕ για πρώτη φορά σε αυτή την πε­ρί­ο­δο δο­κί­μα­σε κά­ποια «ανοίγ­μα­τα». Απέ­φυ­γε –ασφα­λώς!– άνοιγ­μα προς ορ­γα­νω­μέ­νες δυ­νά­μεις ή συλ­λο­γι­κό­τη­τες, αλλά κά­λε­σε πρό­σω­πα που είχαν απο­γοη­τευ­τεί από άλ­λους χώ­ρους να συν­δρά­μουν στα ψη­φο­δέλ­τια ή να βοη­θή­σουν στην προ­ε­κλο­γι­κή κα­μπά­νια του. Απ’ ό,τι φά­νη­κε, η προ­σέ­λευ­ση δεν ήταν αμε­λη­τέα. Ταυ­τό­χρο­να πα­ρα­τη­ρή­θη­κε ένα «άνοιγ­μα» στην πο­λι­τι­κή γραμ­μή, όπως του­λά­χι­στον πα­ρα­τη­ρή­θη­κε στις προ­ε­κλο­γι­κές ομι­λί­ες (ανα­βάθ­μι­ση της αντι­φα­σι­στι­κής αιχ­μής, θε­τι­κή ανα­φο­ρά σε όσους/ες ψή­φι­σαν ΟΧΙ στο Δη­μο­ψή­φι­σμα, μια κά­ποια ανα­γνώ­ρι­ση του αντι­μνη­μο­νια­κού στοι­χεί­ου, χρήση του όρου «Αρι­στε­ρά» κ.ο.κ.).

Κά­ποια από τα «ανοίγ­μα­τα» πήγαν και αντί­στρο­φα: ο υπερ­το­νι­σμός των «κυ­ριαρ­χι­κών δι­καιω­μά­των της χώρας» και του κιν­δύ­νου του «αλυ­τρω­τι­σμού» των γει­τό­νων μας στα Βαλ­κά­νια, επι­χει­ρού­σαν να ψα­ρέ­ψουν στα νερά του εθνι­κι­στι­κού/πα­τριω­τι­κού χώρου.

Όπως φά­νη­κε, τα «ανοίγ­μα­τα» δεν απέ­δω­σαν. Απεί­χαν πολύ από μια συ­γκρο­τη­μέ­νη πο­λι­τι­κή συμ­μα­χιών, ενώ η μακρά αποχή του ΚΚΕ από ση­μα­ντι­κές πο­λι­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες φα­νε­ρώ­νει την από­στα­σή του από την ανα­γκαία μα­ζι­κή πο­λι­τι­κή σε μια πε­ρί­ο­δο κρί­σης.

Την επό­με­νη μέρα, στο πε­ριε­χό­με­νο των πα­ρεμ­βά­σε­ων κε­ντρι­κών στε­λε­χών του δια­φαί­νε­ται μια έντα­ση. Όσοι/ες δί­νουν την έμ­φα­ση στην «αν­θε­κτι­κό­τη­τα» του κόμ­μα­τος δεν λένε ακρι­βώς το ίδιο με όσους/ες υπο­στη­ρί­ζουν ως χρή­σι­μα τα «ανοίγ­μα­τα» και προ­α­ναγ­γέλ­λουν τη συ­νέ­χειά τους. Αυτή η συ­ζή­τη­ση, στο βαθμό που θα επε­κτα­θεί προς τα κάτω, έχει ση­μα­ντι­κό πο­λι­τι­κό εν­δια­φέ­ρον.

 

ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ

Ανά­λο­γη, σε σαφώς μι­κρό­τε­ρα με­γέ­θη, είναι η ει­κό­να για τις επι­δό­σεις της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ. Οι 23.191 ψήφοι και το 0,41% είναι το μισό της επί­δο­σής της τον Σε­πτέμ­βρη του 2015 (46.000 ψήφοι και 0,85%) και μόλις το ένα τρίτο της κο­ρυ­φαί­ας επί­δο­σής της τον Μάιο του 2012 (75.000 ψήφοι και 1,2%). Επι­βε­βαιώ­νε­ται έτσι ότι αυτός ο με­τω­πι­κός σχη­μα­τι­σμός της αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς πάει κα­λύ­τε­ρα σε συν­θή­κες γε­νι­κής ανό­δου της Αρι­στε­ράς, ενώ δια­ψεύ­δε­ται η αντί­λη­ψη ότι, «αν ψο­φή­σει η κα­τσί­κα του γεί­το­να», οι ευ­και­ρί­ες θα είναι πε­ρισ­σό­τε­ρες για τους «κα­θα­ρούς» και τους «σκλη­ρούς».

Στις ανα­κοι­νώ­σεις των βα­σι­κών συ­νι­στω­σών της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ προ­α­ναγ­γέλ­λε­ται εσω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή σύ­γκρου­ση. Το ΝΑΡ κάνει λόγο για «τομές» και «τολ­μη­ρές απο­φά­σεις» στην κα­τεύ­θυν­ση προς «ένα σύγ­χρο­νο κο­μου­νι­στι­κό πρό­γραμ­μα και πόλο». Το ΣΕΚ καλεί για «ενω­τι­κή τα­ξι­κή απά­ντη­ση» ενά­ντια στη Δεξιά, ενώ καυ­τη­ριά­ζει την τάση «να πε­ρι­χα­ρα­κώ­νο­νται οι πρω­το­βου­λί­ες» και «να απο­κλεί­ε­ται η κοινή δράση», ενώ υπο­δει­κνύ­ει κά­ποιες «δια­σπα­στι­κές κι­νή­σεις» ενά­ντια στο ΣΕΚ στο εσω­τε­ρι­κό της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ. Η από­κλι­ση είναι πα­ρα­πά­νω από φα­νε­ρή και είναι πολύ συ­ζη­τή­σι­μο αν θα βρε­θεί ενω­τι­κός «συμ­βι­βα­σμός».

 

ΛΑΕ

Στη ΛΑΕ ισχύ­ει η συρ­ρί­κνω­ση, αλλά είναι κατά πολύ ισχυ­ρό­τε­ρη της ανα­λο­γί­ας. Η σύ­γκρι­ση με τις εκλο­γές του Σε­πτέμ­βρη του 2015 δεί­χνει κα­τάρ­ρευ­ση.

Το 0,28% στις εθνι­κές εκλο­γές, σε σύ­γκρι­ση με το 0,56% στις ευ­ρω­ε­κλο­γές δεί­χνει ότι, αφε­νός, «η ΛΑΕ δεν κα­τά­φε­ρε να συ­γκρα­τή­σει την πτω­τι­κή πο­ρεία που δυ­στυ­χώς συ­νε­χί­στη­κε και μετά το πολύ αρ­νη­τι­κό απο­τέ­λε­σμα των ευ­ρω­ε­κλο­γών» (ανα­κοί­νω­ση της Εκλο­γι­κής Επι­τρο­πής της ΛΑΕ), όμως αφε­τέ­ρου υπεν­θυ­μί­ζει ότι μια εκλο­γι­κή πα­ρέμ­βα­ση έχει πο­λι­τι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις πέραν του (σω­στού) βο­λο­ντα­ρι­σμού να κρα­τη­θεί εν κι­νή­σει ένα υπαρ­κτό και πο­λύ­τι­μο δυ­να­μι­κό μελών και στε­λε­χών.

Με­τα­ξύ των ευ­ρω­ε­κλο­γών και των εθνι­κών εκλο­γών έγι­ναν στη ΛΑΕ κά­ποιες αλ­λα­γές και διορ­θώ­σεις προς τη σωστή κα­τεύ­θυν­ση. Όμως ήταν λίγες κι ήρθαν αργά, προ­κει­μέ­νου να θε­ρα­πεύ­σουν τις αι­τί­ες που οδή­γη­σαν στην κα­τάρ­ρευ­ση των ευ­ρω­ε­κλο­γών.

Η βα­σι­κή αιτία της πτώ­σης από το 2,98% του 2015 στο 0,56% των ευ­ρω­ε­κλο­γών πρέ­πει να ανα­ζη­τη­θεί στην πο­λι­τι­κή γραμ­μή. Οι ηγε­τι­κές επι­λο­γές και εκ­φω­νή­σεις που με­τα­κι­νή­θη­καν προς την εθνι­κή/πα­τριω­τι­κή ατζέ­ντα δεν απο­τε­λού­σαν ένα «αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κό» συ­μπλή­ρω­μα στον αντι­μνη­μο­νια­κό/αντι­νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο «λόγο» της ΛΑΕ, αλλά την ακύ­ρω­σή του. Με­τα­ξύ του ΕΠΑΜ και του Άρδην από τη μια και την ΛΑΕ (που διεκ­δι­κού­σε την ανα­συ­γκρό­τη­ση της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς) από την άλλη, δεν προ­κύ­πτει κα­νέ­νας πο­λι­τι­κός «χώρος», αλλά πο­λι­τι­κή διά­λυ­ση.

Αυτή η δια­λυ­τι­κή τάση ενι­σχυό­ταν από τον αυ­θαί­ρε­το και αρ­χη­γο­κε­ντρι­κό τρόπο με τον οποίο επι­βλή­θη­κε, τρόπο που μεί­ω­σε στο ελά­χι­στο τις δυ­να­τό­τη­τες για διορ­θω­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις και έγκαι­ρους επα­να­προ­σα­να­το­λι­σμούς.

Η ΛΑΕ πλή­ρω­σε ακρι­βά αυτά τα ηγε­τι­κά λάθη και τις αδυ­να­μί­ες στη λει­τουρ­γία της. Όμως αυτά έχουν συ­νέ­πειες.

Όπως έδει­ξαν οι αυ­το­διοι­κη­τι­κές και πε­ρι­φε­ρεια­κές εκλο­γές, στη ΛΑΕ εξα­κο­λου­θεί να συ­σπει­ρώ­νε­ται ένα ση­μα­ντι­κό δυ­να­μι­κό. Που έχει μπρο­στά του, ως υπο­χρέ­ω­ση, το «βήμα» μιας Συν­διά­σκε­ψης ανα­συ­γκρό­τη­σης το φθι­νό­πω­ρο.

Η σαφής αυ­το­κρι­τι­κή, ένας συ­γκε­κρι­μέ­νος απο­λο­γι­σμός και μια ρητή στρο­φή στη ρι­ζο­σπα­στι­κή αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή είναι οι ελά­χι­στες προ­ϋ­πο­θέ­σεις γι’ αυτή τη συ­ζή­τη­ση.

Δεν είναι όμως και αρ­κε­τές. Σε αυτή τη βάση μιας συ­γκε­κρι­μέ­νης αρι­στε­ρής στρο­φής, οι δυ­νά­μεις στη ΛΑΕ οφεί­λουν να κι­νη­θούν με κρι­τή­ριο την υπέρ­βα­σή της. Οι δρα­στη­ριό­τη­τες «από τα κάτω» (στον ερ­γα­τι­κό χώρο, στα αυ­το­διοι­κη­τι­κά σχή­μα­τα, στο αντι­φα­σι­στι­κό/αντι­ρα­τσι­στι­κό κ.ο.κ.) οφεί­λουν να προ­ε­τοι­μά­σουν αυτή την προ­ο­πτι­κή. Η συ­ζή­τη­ση για τη συ­νέ­χεια οφεί­λει να συν­δε­θεί με τη συ­ζή­τη­ση για μια ευ­ρύ­τε­ρη νέα προ­σπά­θεια, για μια ενω­τι­κή πρω­το­βου­λία στο χώρο των μα­χό­με­νων δυ­νά­με­ων της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς.

Οι διερ­γα­σί­ες και οι συ­ζη­τή­σεις που δια­περ­νούν σή­με­ρα όλους τους «χώ­ρους» είναι έντο­νες και γνω­στές. Η πα­ρέμ­βα­ση που χρειά­ζε­ται, είναι να τους δοθεί μορφή και πε­ριε­χό­με­νο προς μια νέα προ­σπά­θεια, σε ανώ­τε­ρο επί­πε­δο. Ο χρό­νος που θα έχου­με από την επι­θε­τι­κό­τη­τα του Μη­τσο­τά­κη και τη σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, δεν θα είναι με­γά­λος.

/rproject.gr