Ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Δεν υπάρχει «επανεκκίνηση» με την ίδια πολιτική

Ο Μητσοτάκης ανέβηκε φέτος στη ΔΕΘ έχοντας ένα συγκεκριμένο πολιτικό στόχο: Να δημιουργήσει συνθήκες «επανεκκίνησης» της κυβέρνησής του, δηλαδή να ανακόψει την πολιτική φθορά που προκαλεί η λαϊκή δυσαρέσκεια, που προκαλεί η οργή που τροφοδοτήθηκε από τα συμπεράσματα του κόσμου μπροστά στις καταστροφές του φετινού καλοκαιριού.

Οι πυρ­κα­γιές υπήρ­ξαν (κατά το φι­λο­κυ­βερ­νη­τι­κό «Βήμα») «μέγα πλήγ­μα», του οποί­ου οι πο­λι­τι­κές συ­νέ­πειες θα «είναι βέ­βαιες». Γιατί ήρθαν να επι­βε­βαιώ­σουν τα συ­μπε­ρά­σμα­τα από τις εμπει­ρί­ες μέσα στην παν­δη­μία, στρέ­φο­ντας πλα­τύ­τα­τα λαϊκά στρώ­μα­τα προς την εκτί­μη­ση ότι οι πε­ρι­κο­πές στις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες και η μεί­ω­ση του προ­σω­πι­κού στις κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες είναι πο­λι­τι­κές εξαι­ρε­τι­κά επι­κίν­δυ­νες για τη ζωή της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Την ίδια στιγ­μή, η ακρί­βεια έχει κάνει κου­ρέ­λι το αφή­γη­μα ότι η «ελευ­θε­ρία των αγο­ρών» είναι θε­τι­κή αξία.

Αντώνης Νταβανέλος

Σε αυτή την κα­τά­στα­ση, όπου η συ­γκυ­ρία φω­νά­ζει δυ­να­τά ότι «ο βα­σι­λιάς είναι γυ­μνός», η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη πα­ρου­σί­α­σε συμ­πτώ­μα­τα πα­ρά­λυ­σης. Το φιά­σκο του ανα­σχη­μα­τι­σμού υπήρ­ξε ψυ­χρο­λου­σία ακόμα και για τους κα­λύ­τε­ρους φί­λους της μέσα στην κυ­ρί­αρ­χη τάξη.

Όλες οι ελ­πί­δες περί «επα­νεκ­κί­νη­σης» ενα­πο­τέ­θη­καν στις πρω­θυ­πουρ­γι­κές πα­ρεμ­βά­σεις στη ΔΕΘ, την ώρα που ακόμα και οι πιο φι­λο­κυ­βερ­νη­τι­κές εφη­με­ρί­δες άρ­χι­ζαν τις μα­νού­βρες προς την ανα­ζή­τη­ση συ­ναι­νε­τι­κών πο­λι­τι­κών προ­ο­πτι­κών, την ώρα που στο εσω­τε­ρι­κό της «βα­θιάς Δε­ξιάς» άρ­χι­ζαν να ακού­γο­νται απει­λη­τι­κές φωνές δια­φο­ρο­ποί­η­σης.

Ο Μη­τσο­τά­κης δή­λω­νε ότι είχε ως δια­φυ­γή την οι­κο­νο­μία: να αξιο­ποι­ή­σει την «ανά­πτυ­ξη», να μοι­ρά­σει «μέ­ρι­σμα» στις λαϊ­κές τά­ξεις, να επα­να­συ­σπει­ρώ­σει το κυ­βερ­νη­τι­κό στρα­τό­πε­δο, να διεκ­δι­κή­σει ως αναμ­φι­σβή­τη­το το ηγε­τι­κό δι­καί­ω­μα στην επό­με­νη διε­τία της κυ­βερ­νη­τι­κής θη­τεί­ας (απο­κη­ρύσ­σο­ντας, κα­τό­πιν εορ­τής, τις σκέ­ψεις για εκλο­γι­κό αιφ­νι­δια­σμό) και να βάλει ίσως τα θε­μέ­λια για ηγε­μο­νία στην επό­με­νη μακρά πε­ρί­ο­δο, εξ’ ου και η ανα­φο­ρά του σε κυ­βερ­νη­τι­κό ορί­ζο­ντα… δε­κα­ε­τί­ας. (Υπεν­θυ­μί­ζου­με ότι ο προη­γού­με­νος αρ­χη­γός της Δε­ξιάς που είχε αυ­το­α­να­κη­ρυ­χθεί σε «ηγέτη δε­κα­ε­τί­ας» ήταν ο Κ. Κα­ρα­μαν­λής ο νε­ό­τε­ρος, και το έκανε λί­γους μήνες πριν την ορι­στι­κή από­συρ­σή του από την ενερ­γό πο­λι­τι­κή ζωή).

Αυτός ο σχε­δια­σμός επι­χει­ρή­θη­κε με την ομι­λία και τη συ­νέ­ντευ­ξη Μη­τσο­τά­κη στη ΔΕΘ και απο­δεί­χθη­κε άσφαι­ρος και λίγος. Έχου­με κατ’ επα­νά­λη­ψη υπο­στη­ρί­ξει ότι η ει­κό­να «εκτί­να­ξης» της ελ­λη­νι­κής οι­κο­νο­μί­ας είναι πλα­στή και πα­ρα­πει­στι­κή, και αυτό το στοι­χείο το­πο­θε­τεί ένα «πλαί­σιο» για τους ελιγ­μούς του Μη­τσο­τά­κη, που γνω­ρί­ζει ότι από το 2023 επα­νέρ­χε­ται σε ισχύ το Σύμ­φω­νο Στα­θε­ρό­τη­τας και η υπο­χρέ­ω­ση της κυ­βέρ­νη­σης για πο­λι­τι­κή δια­σφά­λι­σης «πλε­ο­να­σμά­των». Επί­σης, η κοινή πείρα πλέον πεί­θει και τον πιο δύ­σπι­στο ότι ο Μη­τσο­τά­κης είναι βαθιά εχθρι­κός απέ­να­ντι σε κάθε πο­λι­τι­κή πραγ­μα­τι­κής ενί­σχυ­σης των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών μαζών.

Αυτά επι­βε­βαιώ­θη­καν πλή­ρως στο πε­ριε­χό­με­νο των πρω­θυ­πουρ­γι­κών εξαγ­γε­λιών στη ΔΕΘ. Τα δη­μο­σιεύ­μα­τα που προ­α­νήγ­γει­λαν στρο­φή σε πο­λι­τι­κή «πα­ρο­χών» δια­ψεύ­στη­καν με πά­τα­γο.

Ο Μη­τσο­τά­κης όχι μόνο δεν τόλ­μη­σε να δώσει το μο­να­δι­κό «μέ­ρι­σμα» που θα μπο­ρού­σε να είναι πραγ­μα­τι­κό (αυ­ξή­σεις στους μι­σθούς και στις συ­ντά­ξεις που πα­ρα­μέ­νουν στον «πάγο» για μακρά πε­ρί­ο­δο), αλλά έκανε πίσω ακόμα και στην προ­α­ναγ­γελ­θεί­σα στοι­χειώ­δη απο­κα­τά­στα­ση της νο­μι­μό­τη­τας: το χα­ρά­τσι της Ει­σφο­ράς Αλ­λη­λεγ­γύ­ης (που επι­βλή­θη­κε το 2011 ως έκτα­κτη υπο­χρέ­ω­ση προ­σω­ρι­νού χα­ρα­κτή­ρα) θα εξα­κο­λου­θεί να βα­ρύ­νει τους συ­ντα­ξιού­χους και τους δη­μό­σιους υπαλ­λή­λους και για το 2022, ενώ η υπε­σχη­μέ­νη μεί­ω­ση στον ΕΝΦΙΑ (που επί­σης επι­βλή­θη­κε ως έκτα­κτο-προ­σω­ρι­νό μέτρο στη μνη­μο­νια­κή πε­ρί­ο­δο) αφέ­θη­κε να συ­γκε­κρι­με­νο­ποι­η­θεί… αρ­γό­τε­ρα, κατά τη συ­ζή­τη­ση του επό­με­νου προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού.

Σε αυτό το πλαί­σιο, οι «πα­ρο­χές» του Μη­τσο­τά­κη ήταν, στην κα­λύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση, ψι­λο­φι­λο­δω­ρή­μα­τα για να λει­τουρ­γή­σουν προ­πα­γαν­δι­στι­κά. Όμως ακόμα κι αυτά τα φι­λο­δω­ρή­μα­τα ενέ­χουν κιν­δύ­νους διά­βρω­σης των ερ­γα­τι­κών δι­καιω­μά­των.

Ας δούμε το πα­ρά­δειγ­μα του «πρώ­του εν­σή­μου», πάνω στο οποίο ο Μη­τσο­τά­κης προ­σπά­θη­σε να φι­λο­τε­χνή­σει μια ει­κό­να εν­δια­φέ­ρο­ντος της κυ­βέρ­νη­σής του για την ανερ­γία των νέων. Τα 600 ευρώ ανά νε­ο­προ­σλαμ­βα­νό­με­νο είναι για την επι­χεί­ρη­ση μια υπο­λο­γί­σι­μη -μαζί με τις άλλες επι­χο­ρη­γή­σεις- μεί­ω­ση του κό­στους του ερ­γα­τι­κού μι­σθού. Για τον ερ­γα­ζό­με­νο -αν θα τα παίρ­νει πραγ­μα­τι­κά, γιατί οι επι­χει­ρή­σεις πα­ρά­τυ­πα αλλά μα­ζι­κά αφαι­ρούν αυτά τα «δώρα» από τον κα­τα­βαλ­λό­με­νο μι­σθό- θα είναι ψί­χου­λα.

Το χει­ρό­τε­ρο με αυτά τις «έξυ­πνες ιδέες» είναι ότι δη­μιουρ­γούν κι άλλες πα­ρε­νέρ­γειες: όπως έχει απο­δει­χθεί στα τε­λευ­ταία 20 χρό­νια, αυτές οι «ενερ­γη­τι­κές μορ­φές στή­ρι­ξης της απα­σχό­λη­σης» δη­μιουρ­γούν κί­νη­τρο στους ερ­γο­δό­τες να αντι­κα­θι­στούν πα­λαιό­τε­ρο ερ­γα­τι­κό δυ­να­μι­κό με νε­ό­τε­ρο, με στόχο να καρ­πω­θούν τις επι­χο­ρη­γή­σεις. Οι κα­πι­τα­λι­στές κα­θο­δη­γώ­ντας το ρυθμό των απο­λύ­σε­ων/προ­σλή­ψε­ων αρ­πά­ζουν το σύ­νο­λο των επι­χο­ρη­γή­σε­ων, ενώ δια­τη­ρούν το γε­νι­κό επί­πε­δο της πραγ­μα­τι­κής μέσης απα­σχό­λη­σης στο επί­πε­δο που απαι­τούν τα συμ­φέ­ρο­ντά τους.

Ακρι­βώς το ίδιο ισχύ­ει και με την πο­λυ­δια­φη­μι­σμέ­νη κρα­τι­κή στή­ρι­ξη απέ­να­ντι στην εκρη­κτι­κή άνοδο των τιμών στην ενέρ­γεια. Ο Μη­τσο­τά­κης δή­λω­σε ότι θα αφή­σει απο­λύ­τως ανε­νό­χλη­τη τη δια­δι­κα­σία ανα­τι­μή­σε­ων στο ηλε­κτρι­κό ρεύμα. Η τάχα γεν­ναιό­δω­ρη κρα­τι­κή ενί­σχυ­ση στους κα­τα­να­λω­τές θα έχει προ­σω­ρι­νό χα­ρα­κτή­ρα και αυτοί που δουν υπο­λο­γί­σι­μο όφε­λος θα είναι οι με­γά­λοι κα­τα­να­λω­τές, δη­λα­δή οι ενερ­γο­βό­ρες βιο­μη­χα­νί­ες. Μετά τη λήξη της προ­σω­ρι­νής πε­ριό­δου των «ενι­σχύ­σε­ων», τα μεν νοι­κο­κυ­ριά θα αφε­θούν απρο­στά­τευ­τα μπρο­στά στις υψη­λό­τε­ρες τιμές ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος σε όλη την Ευ­ρώ­πη, ενώ για τις επι­χει­ρή­σεις όλο και κά­ποια νέα λύση θα βρε­θεί.

Ο Μη­τσο­τά­κης υπο­χρε­ώ­θη­κε να ανα­γνω­ρί­σει το γε­νι­κό πρό­βλη­μα της ακρί­βειας, μι­λώ­ντας για πλη­θω­ρι­σμό 1,9% στην Ελ­λά­δα. Η σύ­γκρι­ση με το μέσο πλη­θω­ρι­σμό στην ευ­ρω­ζω­νη (3%), το μόνο που ση­μαί­νει είναι ότι η τάση θα εξα­κο­λου­θή­σει να είναι ανο­δι­κή στην Ελ­λά­δα. Αυτό δεν ση­μαί­νει ότι οι πα­γω­μέ­νοι μι­σθοί και συ­ντά­ξεις στην Ελ­λά­δα χά­νουν αγο­ρα­στι­κή δύ­να­μη με ρυθμό 2% ετη­σί­ως. Οι ερ­γα­ζό­με­νοι δεν κα­τα­να­λώ­νουν τα προ­ϊ­ό­ντα που δια­μορ­φώ­νουν το «κα­λά­θι» του πλη­θω­ρι­σμού, υπο­χρε­ώ­νο­νται να αγο­ρά­ζουν τα είδη πλα­τιάς κα­θη­με­ρι­νής κα­τα­νά­λω­σης, όπου η άνο­δος των τιμών είναι υπερ­πολ­λα­πλά­σια του μέσου όρου του 2%. Απέ­να­ντι σε αυτήν τη μά­στι­γα, το μόνο που βρήκε να ψελ­λί­σει ο Μη­τσο­τά­κης ήταν μια προ­σω­ρι­νή μεί­ω­ση του ΦΠΑ σε συ­γκε­κρι­μέ­νες κα­τη­γο­ρί­ες προ­ϊ­ό­ντων. Είναι προ­φα­νώς ένα μέτρο απο­λύ­τως ανε­παρ­κές, που δεν θα έχει αι­σθη­τό απο­τέ­λε­σμα για τον κόσμο, ενώ ωφε­λη­μέ­νοι θα βγουν οι «πρω­τα­θλη­τές» της κερ­δο­φο­ρί­ας κατά την παν­δη­μία, δη­λα­δή οι όμι­λοι των εμπο­ρι­κών επι­χει­ρή­σε­ων.

Αν όμως ο Μη­τσο­τά­κης ανα­δεί­χτη­κε ιδιαί­τε­ρα τσι­γκού­νης σε ό,τι αφορά τους ερ­γα­ζό­με­νους, για άλλη μια φορά απο­δεί­χθη­κε γεν­ναιό­δω­ρος απέ­να­ντι στους κα­πι­τα­λι­στές: η πο­λι­τι­κή μεί­ω­σης των φόρων και των ει­σφο­ρών θα συ­νε­χι­στεί, ενώ σε αυτήν προ­στί­θε­ται η ση­μα­ντι­κή μεί­ω­ση της φο­ρο­λό­γη­σης στις δια­δι­κα­σί­ες συ­γκέ­ντρω­σης του κε­φα­λαί­ου (εξα­γο­ρές-συγ­χω­νεύ­σεις). Οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις πα­ρου­σιά­στη­καν ως το βα­σι­κό επί­τευγ­μα της κυ­βέρ­νη­σης (αε­ρο­δρό­μια, λι­μά­νια, ΔΕΔ­ΔΗΕ, ΔΕΠΑ, Επι­κου­ρι­κή Ασφά­λι­ση κ.ά.), ενώ ο Μη­τσο­τά­κης έβαλε στη βι­τρί­να τον τομέα της Υγεί­ας, ακόμα και της αντι­με­τώ­πι­σης των φυ­σι­κών κα­τα­στρο­φών, απευ­θύ­νο­ντας πρό­σκλη­ση για δρα­στη­ριο­ποί­η­ση των ιδιω­τι­κών κε­φα­λαί­ων. Στην ίδια κα­τεύ­θυν­ση θα λει­τουρ­γή­σει η μεί­ω­ση της φο­ρο­λό­γη­σης στις γο­νι­κές πα­ρο­χές. Στις πε­ρι­πτώ­σεις των απλών αν­θρώ­πων το όφε­λος θα είναι από μικρό ως αμε­λη­τέο, ενώ γί­νε­ται ση­μα­ντι­κό στις υπο­θέ­σεις των ανώ­τε­ρων με­σο­στρω­μά­των και ακόμα πιο ση­μα­ντι­κό στις με­τα­βι­βά­σεις των κο­λοσ­σιαί­ων πε­ριου­σιών της αστι­κής τάξης.

Δεν πρέ­πει να υπο­τι­μη­θούν κά­ποιες άλλες πτυ­χές της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής: Την ώρα που ακόμα και ευ­ρω­παϊ­κοί θε­σμοί κα­ταγ­γέ­λουν το ελ­λη­νι­κό κρά­τος για βάρ­βα­ρες πα­ρα­βιά­σεις των δι­καιω­μά­των των προ­σφύ­γων και των με­τα­να­στών, ο Μη­τσο­τά­κης επα­νέ­λα­βε το στόχο περί «μη­δε­νι­κών ροών», συ­μπλη­ρώ­νο­ντας με νόημα ότι «τη δου­λειά θα κάνει η αστυ­νο­μία και το λι­με­νι­κό…». Ταυ­τό­χρο­να εξήγ­γει­λε και τη «διεύ­ρυν­ση» της αγο­ράς των υπερ­σύγ­χρο­νων επι­θε­τι­κών πο­λε­μι­κών αε­ρο­πλά­νων Ραφάλ, από 18 σε 24.

Γε­νι­κεύ­ο­ντας, ο Μη­τσο­τά­κης δεν δί­στα­σε να δη­λώ­σει ότι θα συ­νε­χί­σει με «την ίδια πο­λι­τι­κή» και ότι ακόμα και μπρο­στά στις πιέ­σεις της παν­δη­μί­ας και των φυ­σι­κών κα­τα­στρο­φών ιε­ραρ­χεί ως προ­τε­ραιό­τη­τα «τη συ­νέ­χεια του πο­λι­τι­κού και με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κού σχε­δί­ου». Είναι μια έξω από τα δό­ντια προει­δο­ποί­η­ση σε όλους μας.

Αυτή η προ­ο­πτι­κή δεν πρέ­πει να υπο­τι­μη­θεί. Ο Μη­τσο­τά­κης δια­θέ­τει τη στή­ρι­ξη της κυ­ρί­αρ­χης τάξης και των κα­θε­στω­τι­κών δυ­νά­με­ων. Το απέ­δει­ξε η στάση των ΜΜΕ στη συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου που ακο­λού­θη­σε την πρω­θυ­πουρ­γι­κή ομι­λία, η πιο «φι­λι­κή» και ήπια συ­νέ­ντευ­ξη πο­λι­τι­κού αρ­χη­γού από τη Με­τα­πο­λί­τευ­ση μέχρι σή­με­ρα. Ήταν μια στιγ­μή ντρο­πής για τον Τύπο, για το πο­λι­τι­κό ρε­πορ­τάζ και για την ΕΣΗΕΑ που έχει ανε­χθεί αυτόν τον εκ­φυ­λι­σμό.

Όμως αυτές οι σχέ­σεις στορ­γής δεν θα εξε­λι­χθούν ανε­μπό­δι­στες. Το πλήγ­μα που έχει δε­χθεί ο Μη­τσο­τά­κης πα­ρα­μέ­νει ενερ­γό. Η δο­κι­μα­σία της παν­δη­μί­ας θα συ­νε­χι­στεί. Η σκλη­ρή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που αντι­με­τω­πί­ζει η κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία θα μη­δε­νί­σει την αξία της δη­μα­γω­γί­ας του Μη­τσο­τά­κη στη ΔΕΘ. Ο πρω­θυ­πουρ­γός της Δε­ξιάς, επι­μέ­νο­ντας στην «ίδια πο­λι­τι­κή», απέ­τυ­χε απο­λύ­τως να πυ­ρο­δο­τή­σει «επα­νεκ­κί­νη­ση» της επιρ­ρο­ής του κόμ­μα­τός του μέσα στους πραγ­μα­τι­κούς αν­θρώ­πους που ζουν σε πραγ­μα­τι­κές, ιδιαί­τε­ρα δύ­σκο­λες, συν­θή­κες.

Το φιά­σκο του ανα­σχη­μα­τι­σμού απο­δί­δει πολύ κα­λύ­τε­ρα την πο­λι­τι­κή δυ­να­μι­κή της ΝΔ, απ’ ό,τι η «προ­στα­τευ­μέ­νη» πα­ρέμ­βα­ση του Μη­τσο­τά­κη στη ΔΕΘ.

Αυτή η κυ­βέρ­νη­ση πρέ­πει και είναι εφι­κτό να ανα­τρα­πεί. Το πώς, το πόσο γρή­γο­ρα και κυ­ρί­ως το με τι κα­τα­κτή­σεις για την ερ­γα­ζό­με­νη πλειο­ψη­φία και απώ­λειες για τους κα­πι­τα­λι­στές, είναι τα καυτά πο­λι­τι­κά ερω­τή­μα­τα των μηνών που έρ­χο­νται. Ερω­τή­μα­τα που απευ­θύ­νο­νται πρώτα και κύρια στην ορ­γα­νω­μέ­νη πο­λι­τι­κή Αρι­στε­ρά. Όμως αυτό είναι μια άλλη ιστο­ρία…

rproject.gr