Οι διεργασίες µέσα στη Ριζοσπαστική Αριστερά: Από πού πάµε στο µέτωπο;

Tο εκλογικό αποτέλεσµα είναι ιδιαίτερα αρνητικό και δηµιουργεί δυσµενέστερες συνθήκες για τους µαζικούς αγώνες του κόσµου αλλά και για την πολιτική προσπάθεια (όλων των ρευµάτων) της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

Όµως είναι απα­ραί­τη­το να θυ­µό­µα­στε ότι η πο­λι­τι­κή νίκη της Δε­ξιάς ήταν µια εκλο­γι­κή νίκη. Ο Μη­τσο­τά­κης στις εκλο­γές του Μάη και του Ιούνη αντι­µε­τώ­πι­σε τη δύ­να­µη του κό­σµου µας στο στρε­βλό και υπο­νο­µευ­µέ­νο «γή­πε­δο» της κάλ­πης. Αντί­θε­τα, αν εξε­τά­σου­µε τις άµε­σες «επα­φές» της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής µε τη δύ­να­µη του κό­σµου στα διαρ­κή επει­σό­δια της τα­ξι­κής πάλης, θα δια­πι­στώ­σου­µε ότι οι επι­δό­σεις του Μη­τσο­τά­κη ήταν κατά πολύ χα­µη­λό­τε­ρες από την ει­κό­να «κυ­ριαρ­χί­ας» που προ­έ­κυ­ψε στις εκλο­γές του Μάη/Ιούνη. Ακόµα και σε συν­θή­κες που ήταν αντι­κει­µε­νι­κά δύ­σκο­λες υπήρ­ξαν ση­µα­ντι­κές µα­ζι­κές αντι­στά­σεις, ση­µειώ­θη­καν δύ­σκο­λες ερ­γα­τι­κές νίκες, υπήρ­ξαν πο­λι­τι­κές «στι­γµές» όπου η κυ­βέρ­νη­ση στρι­µώ­χτη­κε άσχη­µα, ενώ το µα­ζι­κό ξέ­σπα­σµα της οργής του κό­σµου µετά τα Τέµπη οδή­γη­σε τον Μη­τσο­τά­κη σε αγω­νιώ­δη ανα­ζή­τη­ση αµυ­ντι­κής διε­ξό­δου. Η δύ­να­µη αυτή δεν προ­έ­κυ­ψε από το που­θε­νά και δεν εξα­ε­ρώ­θη­κε στο τί­πο­τα. Είναι απο­λύ­τως θε­µι­τή και πο­λι­τι­κά δι­καιο­λο­γη­µέ­νη η πε­ποί­θη­ση ότι µπο­ρού­µε να τους κό­ψου­µε τη φόρα, ότι παρά τη νίκη τους στις εκλο­γές θα ητ­τη­θούν σε πολλά και ση­µα­ντι­κά µέ­τω­πα στους αγώ­νες.

Μαρία Μπόλαρη

Όµως αυτή η σωστή δια­πί­στω­ση για τις πρα­γµα­τι­κές προ­ο­πτι­κές, δεν επι­τρέ­πε­ται να λει­τουρ­γεί «πα­ρη­γο­ρη­τι­κά» για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά. Η έξο­δος από το κλίµα που δη­µιουρ­γεί η νίκη της Δε­ξιάς στην κάλπη, προ­ϋ­πο­θέ­τει σο­βα­ρές σχε­δια­σµέ­νες πρω­το­βου­λί­ες της ορ­γα­νω­µέ­νης πο­λι­τι­κής Αρι­στε­ράς.

Από το πε­ρι­βάλ­λον του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (δυ­στυ­χώς!) δεν µπο­ρού­µε να πε­ρι­µέ­νου­µε κάτι ου­σια­στι­κό. Η κα­τάρ­ρευ­ση της πο­λι­τι­κής της ηγε­τι­κής οµά­δας Τσί­πρα, δη­µιουρ­γεί συν­θή­κες πα­ρα­τε­τα­µέ­νου αδιε­ξό­δου. Οι οµά­δες, τά­σεις και στε­λέ­χη που, ως γνω­στόν, δεν ταυ­τί­ζο­νται µε τη στρα­τη­γι­κή της ολο­κλη­ρω­µέ­νης σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρης µε­τάλ­λα­ξης, δεν πήραν την ευ­θύ­νη να πουν κά­ποια κα­θα­ρά ΟΧΙ, όταν αυτά ήταν απο­λύ­τως ανα­γκαία, ακόµα και όταν ο Τσί­πρας τους προ­κά­λε­σε βά­ναυ­σα. Η µε­τε­κλο­γι­κή δια­χεί­ρι­ση της ήττας και της κο­µµα­τι­κής κρί­σης είναι, κυ­ριο­λε­κτι­κά, απο­γοη­τευ­τι­κή. Σε αυτήν τη δια­δι­κα­σία δεν µπο­ρεί να ενα­πο­τε­θεί καµιά ελ­πί­δα και κα­νέ­νας «σχε­δια­σµός» ανα­σύ­ντα­ξης. Ο κό­σµος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και η πο­λι­τι­κή εξέ­λι­ξή του θα εξα­κο­λου­θεί να είναι ένα κο­µβι­κό ζή­τη­µα για τις προ­ο­πτι­κές της Αρι­στε­ράς, αλλά αυτό το ζή­τη­µα πλέον θα κρι­θεί σε δια­δι­κα­σί­ες έξω από την επιρ­ροή και τις απο­φά­σεις του ορ­γα­νω­µέ­νου κο­ρµού που άφησε πίσω του ο Τσί­πρας. Άλ­λω­στε αυτό το φαι­νό­µε­νο εκ­δη­λώ­θη­κε ήδη «αυ­θό­ρµη­τα» (και µε πρω­το­φα­νείς δια­στά­σεις) στην κάλπη, όπου παρά τις προ­κλή­σεις Μη­τσο­τά­κη, εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες άν­θρω­ποι προ­τί­µη­σαν να εκ­δη­λώ­σουν την από­συρ­ση της εµπι­στο­σύ­νης τους προς τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ του Αλ. Τσί­πρα.

Το κενό στην πο­λι­τι­κή δια­χεί­ρι­ση των ελ­πί­δων µα­ζι­κών τµη­µά­των του κό­σµου της ερ­γα­σί­ας, που εµφα­νί­ζει ανά­γλυ­φα η δια­λυ­τι­κή κρίση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, απευ­θύ­νει πιε­στι­κό πο­λι­τι­κό «ερώ­τη­µα» προς όλους µέσα στην Αρι­στε­ρά.

Και πρώτα και κύρια στο ΚΚΕ. Η αν­θε­κτι­κό­τη­τα και η µικρή αύ­ξη­ση δυ­νά­µε­ων του ΚΚΕ στην κάλπη ήταν ένα θε­τι­κό γε­γο­νός. Οι «οχυ­ρω­µέ­νες» κυ­ρί­ως ιδε­ο­λο­γι­κές κρι­τι­κές προς το ΚΚΕ, όσο «σω­στές» κι αν είναι, απο­τυγ­χά­νουν να δουν ένα πο­λι­τι­κό στοι­χείο που έχει µια γε­νι­κό­τε­ρη ση­µα­σία. Η ψήφος προς το ΚΚΕ στη µα­ζι­κή κλί­µα­κα, που ξε­περ­νά τα όρια της ορ­γα­νω­µέ­νης επιρ­ρο­ής του, ήταν ένα «µή­νυ­µα» ερ­γα­τι­κής αγω­νι­στι­κό­τη­τας. Το ερώ­τη­µα προς την ηγε­σία του ΚΚΕ πα­ρα­µέ­νει: Ήταν η διά­στα­ση αυτού του «µη­νύ­µα­τος» ικα­νο­ποι­η­τι­κή; Θα µπο­ρού­σε να είναι (κατά πολύ) µε­γα­λύ­τε­ρη; Και η απά­ντη­ση συν­δέ­ε­ται άµεσα µε τα ζη­τή­µα­τα πο­λι­τι­κής γρα­µµής και συ­γκε­κρι­µέ­νης τα­κτι­κής µέσα στο κί­νη­µα. Την επο­µέ­νη των Τε­µπών, το ΚΚΕ έκανε ολό­κλη­ρη κα­µπά­νια (που κο­ρυ­φώ­θη­κε στην ηµε­ρί­δα της ΚΕ και την οµι­λία Κου­τσού­µπα στο ΣΕΦ) για να πεί­σει έναν ευρύ κι­νη­το­ποι­η­µέ­νο κόσµο ότι η προ­σπά­θεια να ανα­τρα­πεί η ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση του ΟΣΕ είναι λα­θε­µέ­νη, πα­ρα­πέ­µπο­ντας το ζή­τη­µα του δη­µό­σιου ελέγ­χου στα επα­να­στα­τι­κά-σο­σια­λι­στι­κά κα­θή­κο­ντα. Μόνο που σε αυτά τα κα­θή­κο­ντα θα φτά­σου­µε µόνο όταν η ερ­γα­τι­κή τάξη απο­φα­σί­σει να σπά­σει τον «τοίχο» του κα­πι­τα­λι­σµού. Και στην από­φα­ση αυτή, όπως µας λέει η ιστο­ρία, οι ερ­γά­τες φτά­νουν µα­ζι­κά µόνο µέσα από τις δια­δο­χι­κές εµπει­ρί­ες των ζω­ντα­νών αγώ­νων και τα συ­µπε­ρά­σµα­τα από τις µι­κρό­τε­ρες συ­γκρού­σεις τους µε τους κα­πι­τα­λι­στές και το κρά­τος του, και όχι µέσα από φρο­ντι­στή­ρια και επι­µορ­φω­τι­κά σε­µι­νά­ρια. Αυτά, το στε­λε­χι­κό δυ­να­µι­κό του ΚΚΕ τα γνω­ρί­ζει, ίσως κα­λύ­τε­ρα από πολ­λούς. Η από­φα­σή τους για αυτήν την κα­µπά­νια, δεν ήταν µια «πα­ρε­κτρο­πή» ιδε­ο­λο­γι­κής κα­θα­ρό­τη­τας, αλλά µια πο­λι­τι­κή από­φα­ση να κα­τε­βά­σουν την θε­ρµο­κρα­σία µιας αντι­πα­ρά­θε­σης που ωρί­µα­ζε και έπαιρ­νε απει­λη­τι­κές δια­στά­σεις µέσα στην προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο. Δεν ήταν η πρώτη φορά (κι­νη­το­ποι­ή­σεις 2011-13, Δη­µο­ψή­φι­σµα 2015 κ.ά.). Αυτό είναι στην πρα­γµα­τι­κό­τη­τα το πο­λι­τι­κό επί­δι­κο πίσω από το ερώ­τη­µα για τα «ανοί­γµα­τα» που κάνει, ή δεν κάνει, το ΚΚΕ στην κα­τεύ­θυν­ση της ενό­τη­τας στη δράση µέσα στο ερ­γα­τι­κό και λαϊκό κί­νη­µα.

Είναι ανοι­χτό το ζή­τη­µα του αν το ΚΚΕ θα ανα­λά­βει τις πο­λι­τι­κές ευ­θύ­νες που αντι­στοι­χούν στο ορ­γα­νω­µέ­νο µέ­γε­θός του, ή όχι. Όσο αυτό δεν απα­ντιέ­ται µε συ­νε­κτι­κό και πει­στι­κό τρόπο, το ΚΚΕ θα διεκ­δι­κεί έναν αυ­τό­κε­ντρο-δι­κό του δρόµο ανά­πτυ­ξης, αλλά «µε βήµα σα­λι­γκα­ριού». Και δεν θα απο­τε­λεί ένα αξιό­πι­στο ση­µείο ανα­φο­ράς στις αγω­νιώ­δεις ανα­ζη­τή­σεις ενός κό­σµου κατά πολύ πλα­τύ­τε­ρου από τη θε­τι­κή, αλλά πε­ριο­ρι­σµέ­νη, αύ­ξη­ση της εκλο­γι­κής του δύ­να­µης.

Ο ευ­ρύ­τε­ρος µε­τω­πι­κός σχη­µα­τι­σµός στην άκρα Αρι­στε­ρά, η ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, είχε µια ορια­κή άνοδο πα­ρα­µέ­νο­ντας στα όρια της µειο­ψη­φι­κής «κα­τα­γρα­φής» τον Μάη, και µια από­το­µη µεί­ω­ση κατά 50% των ψήφων της 4 εβδο­µά­δες αρ­γό­τε­ρα. Ανέ­δει­ξε έτσι ότι η πο­λι­τι­κή σχέση της ακόµα και µε αυτό το µειο­ψη­φι­κό ακρο­α­τή­ριο είναι χα­λα­ρή και εύ­θρα­στη. Οι σ. της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ στη­ρί­ζουν τη συ­γκρό­τη­σή τους στον ισχυ­ρι­σµό ότι δια­θέ­τουν «αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό πρό­γρα­µµα». Πρό­κει­ται για ανε­πι­βε­βαί­ω­το και εν πολ­λοίς υπερ­φί­α­λο ισχυ­ρι­σµό: το πρό­γρα­µµα είναι η συγ­χώ­νευ­ση ιδε­ο­λο­γι­κής κα­τεύ­θυν­σης, τα­κτι­κών πο­λι­τι­κών στό­χων και κι­νη­µα­τι­κής δύ­να­µης που τους υπη­ρε­τεί. Όταν θα υπάρ­ξει πρά­γµα­τι ένα ενερ­γό αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό πρό­γρα­µµα δεν θα το δια­βά­σου­µε στο χαρτί, θα το γνω­ρί­ζου­µε ήδη στην κι­νη­µα­τι­κή εµπει­ρία. Ο φε­τι­χι­σµός των «πλαι­σί­ων» που ανταλ­λάσ­σο­νται στις πο­λε­µι­κές συ­ζη­τή­σεις µε­τα­ξύ µας, δεν έχει σχέση µε την αυ­θε­ντι­κή προ­γρα­µµα­τι­κή πα­ρά­δο­ση των µα­ζι­κών κο­µµά­των στην ιστο­ρία της (ρε­φο­ρµι­στι­κής και επα­να­στα­τι­κής) Αρι­στε­ράς. Θα ήταν µικρό το κακό αν αυτή η πο­µπώ­δης ανα­φο­ρά στο «πρό­γρα­µµα» υπη­ρε­τού­σε µόνο τους (αυ­το­νό­η­τους) σχε­δια­σµούς και τις σκο­πι­µό­τη­τες µιας εκλο­γι­κής κα­µπά­νιας. Δυ­στυ­χώς έχει ξε­φύ­γει και προς την κι­νη­µα­τι­κή δράση, δί­νο­ντας τη βάση για δια­σπα­στι­κές κι αδιέ­ξο­δες πρα­κτι­κές. Όσο οι δυ­νά­µεις της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ ακο­λου­θούν αυτό το µο­νο­πά­τι, αλλά και την αυ­τά­ρε­σκη τα­κτι­κή ότι µόνη λύση είναι «η συ­σπεί­ρω­ση στις γρα­µµές της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ», δεν θα µπο­ρούν να συ­µβά­λουν απο­τε­λε­σµα­τι­κά στα κα­θή­κο­ντα ανα­συ­γκρό­τη­σης. Εί­µα­στε στην προ­σπά­θεια δια­µόρ­φω­σης των όρων για ένα πρα­γµα­τι­κό «µέ­τω­πο» της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς και όχι στην πε­ρί­ο­δο ανά­πτυ­ξης ενός προ­ϋ­πάρ­χο­ντος και αυ­το­α­να­κη­ρυ­γµέ­νου µε­τώ­που.

Στην προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο, µια σειρά από ορ­γα­νώ­σεις (ΔΕΑ, ΑΡΑΝ, Κ-Σχέ­διο, Ανα­µέ­τρη­ση, Ξε­κί­νη­µα, Δί­κτυο, ΑΠΟ κ.ά.) υπο­στή­ρι­ξαν τη γρα­µµή για ψήφο στην πέραν του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ Αρι­στε­ρά. Αυτές οι ορ­γα­νώ­σεις, χωρίς σε­χτα­ρι­στι­κή απόρ­ρι­ψη άλλων δυ­νά­µε­ων που έκα­ναν δια­φο­ρε­τι­κές επι­λο­γές εκλο­γι­κής τα­κτι­κής, έχουν σή­µε­ρα ει­δι­κά κα­θή­κο­ντα. Οφεί­λουν να στη­ρί­ξουν την ενό­τη­τα στη δράση στο κι­νη­µα­τι­κό πεδίο, µε ει­δι­κή έµφα­ση στην πρώτη άµεσα µε­τε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο. Και αυτό δεν πρέ­πει να µεί­νει στα λόγια, ή ως ευχή και δή­λω­ση καλών προ­θέ­σε­ων. Χρειά­ζε­ται συ­γκε­κρι­µέ­νη πο­λι­τι­κο­ορ­γα­νω­τι­κή δέ­σµευ­ση που θα µπο­ρεί να στη­ρί­ξει σχε­δια­σµέ­νες κι­νη­µα­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες. Ταυ­τό­χρο­να οφεί­λου­µε, σε µια δύ­σκο­λη στι­γµή, να στη­ρί­ξου­µε τις δια­δι­κα­σί­ες ενός έντι­µου και σο­βα­ρού πο­λι­τι­κού δια­λό­γου σχε­τι­κά µε τη συ­γκυ­ρία και τα κα­θή­κο­ντα. Σε αυτήν την κα­τεύ­θυν­ση κι­νεί­ται και δε­σµεύ­ε­ται η ΔΕΑ.