Το κίνημα των Τεμπών, το αίτημα για την κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων και η Αριστερά

Το αίτημα για την κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων (και ευρύτερα, ενάντια στις ιδιωτικοποίησεις και για την αναστροφή τους σε όλα τα αγαθά «κοινής ωφέλειας», στις συγκοινωνίες, στο νερό, στην ενέργεια, στις τηλεπικοινωνίες, στην Υγεία, στην Παιδεία κ.α.) δίνει το πολιτικό περιεχόμενο.

Γιώργος Σαπουνάς

Το «κί­νη­μα των Τε­μπών» απο­τε­λεί πρω­το­φα­νή εκ­δή­λω­ση μα­ζι­κής κοι­νω­νι­κής δια­μαρ­τυ­ρί­ας και διεκ­δί­κη­σης με προ­με­τω­πί­δα τα αι­τή­μα­τα για Αλή­θεια, Δι­καιο­σύ­νη, Τι­μω­ρία των υπευ­θύ­νων.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα συ­μπυ­κνώ­νει τις συ­νέ­πειες αλ­λε­πάλ­λη­λων κρί­σε­ων του συ­στή­μα­τος και των κυ­βερ­νη­τι­κών δια­χει­ρί­σε­ων επί σειρά ετών, από το 2009 του­λά­χι­στον, που φορ­τώ­θη­καν «στην πλάτη» των πολ­λών και «από κάτω» με δρα­μα­τι­κές συ­νέ­πειες στην ζωή τους.

Η εγκλη­μα­τι­κή πο­λύ­νε­κρη σύ­γκρου­ση των τρέ­νων προ­κά­λε­σε, με την κα­τα­λυ­τι­κή εμ­φά­νι­ση και την κι­νη­μα­τι­κή ηγε­σία της πρω­το­βου­λί­ας των συγ­γε­νών των θυ­μά­των, μα­ζι­κή ταύ­τι­ση πολ­λών χι­λιά­δων αν όχι εκα­τομ­μυ­ρί­ων αν­θρώ­πων.

Ο συμ­βο­λι­σμός είναι συ­γκλο­νι­στι­κός. Το τρένο, το μέσο συ­γκοι­νω­νί­ας των πολ­λών και των φτω­χών, ένα­ντι του αυ­το­κι­νή­του των πο­λυ­έ­ξο­δων με­τα­κι­νή­σε­ων, από τα καύ­σι­μα έως τα διό­δια και βέ­βαια των ακρι­βών αε­ρο­πλά­νων για τους λί­γους. Όπως η ζωή των πολ­λών έτσι και το μέσο με­τα­κί­νη­σης των πολ­λών απα­ξιώ­θη­κε συ­στη­μα­τι­κά με απο­τέ­λε­σμα την πο­λύ­νε­κρη τρα­γω­δία. Φέρ­νει στο μυαλό είτε την άμεση ταύ­τι­ση ότι ο κα­θέ­νας/μια θα μπο­ρού­σε να είναι στη θέση των θυ­μά­των είτε συμ­βο­λι­κά, ως επι­βά­τες στο «κοι­νω­νι­κό τρένο».

Η εντύ­πω­ση ότι το κί­νη­μα υπο­χω­ρεί μαζί με τις πολύ μα­ζι­κές συ­γκε­ντρώ­σεις, απέ­να­ντι στις κυ­βερ­νη­τι­κές με­θο­δεύ­σεις είναι λαν­θα­σμέ­νη. Η υπό­θε­ση αυτή, ακρι­βώς επει­δή είναι συ­μπύ­κνω­ση της, τρα­γι­κής και σε πλήρη εξέ­λι­ξη, εμπει­ρί­ας των «πολ­λών», θα έρ­χε­ται και θα ξα­να­έρ­χε­ται σε κάθε ευ­και­ρία, του­λά­χι­στον μέχρι την δίκη. Επί­σης, πα­ρό­τι η κοι­νω­νι­κή κι­νη­το­ποί­η­ση για τα Τέμπη εμ­φα­νί­στη­κε λι­γό­τε­ρο «πο­λι­τι­κο­ποι­η­μέ­νη» από την αντί­στοι­χη με­γά­λη κοι­νω­νι­κή κι­νη­τι­κό­τη­τα και κι­νη­το­ποί­η­ση την πε­ρί­ο­δο των μνη­μο­νί­ων (2010 – 2015) δεν ση­μαί­νει ότι ο πυ­ρή­νας της δεν είναι απο­λύ­τως πο­λι­τι­κός. Η αδυ­να­μία της πο­λι­τι­κής έκ­φρα­σης του κι­νή­μα­τος των Τε­μπών είναι αδυ­να­μία των πο­λι­τι­κών υπο­κει­μέ­νων (της αρι­στε­ράς) να ανα­δεί­ξουν το πε­ριε­χό­με­νο και όχι κοι­νω­νι­κή υπο­χώ­ρη­ση («δεξιά στρο­φή» της κοι­νω­νί­ας).

 

Ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις – κρα­τι­κο­ποι­ή­σεις

 

Σή­με­ρα στα μάτια της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας η υπό­θε­ση των Τε­μπών εμ­φα­νί­ζε­ται ως μία ηθική και πο­λι­τι­κή «κα­τρα­κύ­λα», μια πλή­ρης κα­τά­πτω­ση της κυ­βέρ­νη­σης, της δι­καιο­σύ­νης, των θε­σμών και εν πολ­λοις του κρά­τους, με την χρήση κάθε εί­δους προ­σχη­μά­των και ιδε­ο­λο­γιών αλλά ακόμη και εντε­λώς ξε­διά­ντρο­πα χωρίς δι­καιο­λο­γί­ες, απέ­να­ντι στους γο­νείς, στους δια­δη­λω­τές και ευ­ρύ­τε­ρα απέ­να­ντι στους «πολ­λούς» και υπέρ των υπευ­θύ­νων του εγκλή­μα­τος αλλά και ευ­ρύ­τε­ρα υπέρ των «λίγων», των οι­κο­νο­μι­κά ισχυ­ρών, της ελ­λη­νι­κής άρ­χου­σας τάξης και των πο­λι­τι­κών και κρα­τι­κών υπη­ρε­τών τους.

Η «κα­τρα­κύ­λα» ωστό­σο δεν αφορά απο­κλει­στι­κά στα συ­γκε­κρι­μέ­να πρό­σω­πα και μά­λι­στα αυτά που φέ­ρουν την πο­λι­τι­κή ευ­θύ­νη. Είναι το «έδα­φος» που είναι «ολι­σθη­ρό» και «κα­τη­φο­ρι­κό». Είναι το οι­κο­νο­μι­κό πλαί­σιο που οδή­γη­σε στην κα­τα­στρο­φή. Είναι οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις και ο θρί­αμ­βος του κέρ­δους πάνω στην αν­θρώ­πι­νη ζωή (που «σκο­τώ­νει όπου βρει» όπως λέει ο εύ­στο­χος στί­χος του Φοί­βου Δε­λη­βο­ριά). Είναι η, επί δε­κα­ε­τί­ες, στρα­τη­γι­κή του ελ­λη­νι­κού κα­πι­τα­λι­σμού και η εξυ­πη­ρέ­τη­σή της από τις κυ­βερ­νή­σεις και το βο­λι­κό πλαί­σιο της ΟΝΕ/ΕΕ.

Το τρένο απα­ξιώ­θη­κε συ­στη­μα­τι­κά ως πεδίο πε­ριο­ρι­σμέ­νης κερ­δο­φο­ρί­ας, ξε­που­λή­θη­κε κυ­ριο­λε­κτι­κά στους ιτα­λι­κούς σι­δη­ρό­δρο­μους και η κερ­δο­φο­ρία του εξα­σφα­λί­ζε­ται από τη συ­νε­χή κρα­τι­κή επι­χο­ρή­γη­ση. Εξέ­λι­ξη ικα­νο­ποι­η­τι­κή όχι μόνο για την Hellenic Train αλλά και απο­λύ­τως ευ­πρόσ­δε­κτη από τις αντα­γω­νι­στι­κές βιο­μη­χα­νί­ες συ­γκοι­νω­νιών, με­τα­φο­ρών, δρό­μων, διο­δί­ων, καυ­σί­μων κλπ.

Η με­γά­λη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία βλέ­πει σή­με­ρα ξε­κά­θα­ρα τόσο το κρα­τι­κό έγκλη­μα όσο και την προ­σπά­θεια συ­γκά­λυ­ψής του από την κυ­βέρ­νη­ση και το κρά­τος. Πλειο­ψη­φι­κά, στις με­τρή­σεις της κοι­νής γνώ­μης, ζητά εκλο­γές και κυ­βερ­νη­τι­κή αλ­λα­γή ενώ ταυ­τό­χρο­να αξιο­λο­γεί την αντι­πο­λί­τευ­ση λίγο – πολύ ως ανε­παρ­κή (τα δη­μο­σκο­πι­κά πο­σο­στά της κυ­βέρ­νη­σης βρί­σκο­νται ήδη πολύ χα­μη­λά ενώ το «ασαν­σέρ» δια­φό­ρων κομ­μά­των της αντι­πο­λί­τευ­σης απο­τε­λεί τεκ­μή­ριο της ανα­ξιο­πι­στί­ας και της ανε­πάρ­κειας).

 

Το κί­νη­μα των Τε­μπών δεί­χνει την ωρί­μαν­ση της μα­ζι­κής, λαϊ­κής οργής και την απαί­τη­ση για «ζωή αξιο­βί­ω­τη». Το αί­τη­μα για την κρα­τι­κο­ποί­η­ση των σι­δη­ρο­δρό­μων (και ευ­ρύ­τε­ρα, ενά­ντια στις ιδιω­τι­κο­ποί­η­σεις και για την ανα­στρο­φή τους σε όλα τα αγαθά «κοι­νής ωφέ­λειας», στις συ­γκοι­νω­νί­ες, στο νερό, στην ενέρ­γεια, στις τη­λε­πι­κοι­νω­νί­ες, στην Υγεία, στην Παι­δεία κ.α.) δίνει το πο­λι­τι­κό πε­ριε­χό­με­νο.

Η κρα­τι­κο­ποί­η­ση ως πο­λι­τι­κή επι­λο­γή δεν έχει ένα συ­γκε­κρι­μέ­νο τα­ξι­κό, πο­λι­τι­κό και ιδε­ο­λο­γι­κό πρό­ση­μο. Η κρα­τι­κή ιδο­κτη­σία και δια­χεί­ρι­ση δεν ξε­φεύ­γει αυ­τό­μα­τα και αυ­το­νό­η­τα από το πλαί­σιο της αγο­ράς και των απαι­τή­σε­ών της. Συχνά συμ­βαί­νει το αντί­θε­το. Είναι το πραγ­μα­τι­κό πο­λι­τι­κό σχέ­διο που δίνει το πε­ριε­χό­με­νο και με­τα­τρέ­πει το αί­τη­μα και την επι­λο­γή σε όχημα των αντί­στοι­χων τα­ξι­κών συμ­φε­ρό­ντων και σκο­πι­μο­τή­των.

Έτσι μια επι­λο­γή κρα­τι­κο­ποί­η­σης που σέ­βε­ται το πλαί­σιο της αγο­ράς και της κερ­δο­φο­ρί­ας και εντάσ­σε­ται σε κά­ποιο σχέ­διο «επεν­δύ­σε­ων» και «ανά­πτυ­ξης», πολύ λίγα (έως τί­πο­τα) έχει να προ­σφέ­ρει στην πάλη για την δρα­στι­κή αλ­λα­γή του τα­ξι­κού και ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κού συ­σχε­τι­σμού υπέρ «των πολ­λών και από κάτω». Πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο που μια τέ­τοια επι­λο­γή επι­διώ­κει μια ορι­σμέ­νη συ­ναί­νε­ση των «από πάνω», κάτι που στις μέρες μας, από την πλευ­ρά των «από κάτω» και της αρι­στε­ράς, μοιά­ζει μάλ­λον πο­λι­τι­κά αφε­λής.

Αντί­θε­τα στην εποχή των σα­ρω­τι­κών ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων και της κα­τα­στρο­φής του «κοι­νω­νι­κού κρά­τους» (που οι­κο­δο­μή­θη­κε ως απο­τέ­λε­σμα των μα­ζι­κών αγώ­νων του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος στα χρό­νια της Με­τα­πο­λί­τευ­σης), η αντι­στρο­φή του βέ­λους προς την εκ νέου διεκ­δί­κη­σή του ως έκ­φρα­ση και αιχμή μιας επι­θε­τι­κά ανα­δια­νε­μη­τι­κής πο­λι­τι­κής από τα πάνω προς τα κάτω, απο­τε­λεί στοι­χείο ενός γνή­σιου ρι­ζο­σπα­στι­κού ερ­γα­τι­κού και λαϊ­κού προ­γράμ­μα­τος με ξε­κά­θα­ρα τα­ξι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Η κρα­τι­κο­ποί­η­ση με όρους σύ­γκρου­σης με την εγ­χώ­ρια άρ­χου­σα τάξη και εν γένει με το πλαί­σιο της αγο­ράς απο­τε­λεί πράξη αμ­φι­σβή­τη­σης της ατο­μι­κής ιδιο­κτη­σί­ας. Ιδιαί­τε­ρα το ζή­τη­μα του ερ­γα­τι­κού, κοι­νω­νι­κού ελέγ­χου απο­τε­λεί στοι­χείο ου­σια­στι­κής ρήξης, ενός ανοι­χτού «πα­ρά­θυ­ρου προς τον ου­ρα­νό» και «χρω­μα­τί­ζει» στρα­τη­γι­κά τη διεκ­δί­κη­ση της κρα­τι­κο­ποι­ή­σης.

Η αντι­με­τώ­πι­ση του ζη­τή­μα­τος της κρα­τι­κο­ποί­η­σης του σι­δη­ρό­δρο­μου (και ευ­ρύ­τε­ρα), η επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία καθώς και ο τρό­πος της διεκ­δί­κη­σής του φα­νε­ρώ­νουν και το πραγ­μα­τι­κό πο­λι­τι­κό σχέ­διο και τη συ­νο­λι­κή εναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση.

 

Η Αρι­στε­ρά

 

Η πο­λι­τι­κή δυ­να­τό­τη­τα ωστό­σο δεν εμ­φα­νί­ζε­ται στο προ­σκή­νιο. Απέ­να­ντι και ενά­ντια στο αί­τη­μα αυτό και στη δυ­να­τό­τη­τα να υλο­ποι­η­θεί στον πα­ρό­ντα ιστο­ρι­κό χρόνο, δύο είναι οι κυ­ρί­αρ­χες από­ψεις στο πο­λι­τι­κό φάσμα.

Η μία είναι η κυ­βερ­νη­τι­κή (και όχι μόνο), δεξιά άποψη. Αυτή η οποία υπο­στη­ρί­ζει την υπε­ρο­χή της αγο­ράς και των ιδιω­τι­κών επι­χει­ρή­σε­ων ένα­ντι των δη­μό­σιων αγα­θών. Η γραμ­μή της «υπο­χώ­ρη­σης» υπό το βάρος της μα­ζι­κής κοι­νω­νι­κής δια­μαρ­τυ­ρί­ας και του σο­κα­ρι­στι­κού πο­λύ­νε­κρου εγκλή­μα­τος είναι πως κάτι τέ­τοιο, η επα­να­κρα­τι­κο­ποί­η­ση, δεν είναι εφι­κτό λόγω οι­κο­νο­μι­κού και γε­ω­πο­λι­τι­κού πλαι­σί­ου, δη­λα­δή λόγω προ­τε­ραιό­τη­τας της αγο­ράς (ένα­ντι της αν­θρώ­πι­νης ζωής) και λόγω της ΟΝΕ/ΕΕ.

Η άλλη άποψη υπο­στη­ρί­ζει ότι κάτι τέ­τοιο δεν έχει νόημα εάν δεν ανα­τρα­πεί το συ­νο­λι­κό πλαί­σιο, είτε του κα­πι­τα­λι­σμού γε­νι­κά είτε, έστω, της ΟΝΕ/ΕΕ με την έξοδο ως προ­ϋ­πό­θε­ση. Αυτές οι από­ψεις εκ­φέ­ρο­νται από το ΚΚΕ και από ένα τμήμα της εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κής Αρι­στε­ράς. Πρό­κει­ται για ένα προ­φα­νές ανα­πο­δο­γύ­ρι­σμα των προ­τε­ραιο­τή­των στην πραγ­μα­τι­κή ζωή και την πάλη, τα­ξι­κή και πο­λι­τι­κή.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα το πρό­βλη­μα που οδη­γεί σε αυτές τις «σο­φι­στεί­ες» είναι άλλο και αφορά στο ποιος πο­λι­τι­κός φο­ρέ­ας δια­τί­θε­ται να ανα­λά­βει σή­με­ρα την πο­λι­τι­κή ευ­θύ­νη, ως βού­λη­ση και ως δυ­να­τό­τη­τα. Εάν και πώς ακρι­βώς (με ποιο πο­λι­τι­κό σχέ­διο) μπο­ρεί να υλο­ποι­η­θεί, στον πα­ρό­ντα χρόνο, το αί­τη­μα.

Η επα­να­κρα­τι­κο­ποί­η­ση ιδω­τι­κο­ποι­η­μέ­νων επι­χει­ρή­σε­ων κοι­νής ωφέ­λειας υπό την δυ­να­μι­κή και επί­μο­νη διεκ­δί­κη­ση του κι­νή­μα­τος απο­τε­λεί μια ιστο­ρι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που τεκ­μη­ριώ­νει τη ση­μα­σία της τα­ξι­κής/ πο­λι­τι­κής πάλης με απτά απο­τε­λέ­σμα­τα, στο ιστο­ρι­κό παρόν. Κο­ρυ­φαίο πα­ρά­δειγ­μα στην πρό­σφα­τη ιστο­ρία του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος υπήρ­ξε η ανα­τρο­πή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης των λε­ω­φο­ρεί­ων της τότε ΕΑΣ από τον διαρ­κή, επί­μο­νο και δυ­να­μι­κό απερ­για­κό αγώνα του συν­δι­κά­του και υπό την ηγε­σία των συν­δι­κα­λι­στι­κών δυ­νά­με­ων του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ. Στην τότε εμ­βλη­μα­τι­κή πάλη ενά­ντια στη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη λαί­λα­πα του Κω­στα­ντί­νου Μη­τσο­τά­κη οι δυ­νά­μεις του ΚΚΕ όχι μόνο δεν απέρ­ρι­ψαν τη ση­μα­σία του αγώνα για την ανά­κτη­ση των αστι­κών συ­γκοι­νω­νιών από το δη­μό­σιο αλλλά αντί­θε­τα πρω­τα­γω­νί­στη­σαν σε αυτή. Τί δια­φο­ρε­τι­κό υπάρ­χει σή­με­ρα που οδη­γεί το με­γα­λύ­τε­ρο κόμμα της αρι­στε­ράς να δίνει κυ­ριο­λε­κτι­κή μάχη μέσα από πλή­θος αρ­θρο­γρα­φί­ας και επι­χει­ρη­μά­των ενά­ντια στην απαί­τη­ση για επα­να­κρα­τι­κο­ποί­η­ση, ανα­δει­κνύ­ο­ντας το αδιέ­ξο­δο του κα­πι­τα­λι­στι­κού πλαι­σί­ου; Η πα­ρα­τή­ρη­ση ότι όλες οι νίκες του ερ­γα­τι­κού και μα­ζι­κού κι­νή­μα­τος, μέσα στο πλαί­σιο του κα­πι­τα­λι­στι­κού τρό­που πα­ρα­γω­γής και της αγο­ράς, είναι προ­σω­ρι­νές, είναι γνω­στή και αναμ­φι­σβή­τη­τη. Εντού­τοις το συ­μπέ­ρα­σμα ότι γιαυ­τό τον λόγο τα άμεσα αι­τή­μα­τα δεν έχουν (του­λά­χι­στον ιδιαί­τε­ρη) ση­μα­σία αφού έτσι κι αλ­λιώς χωρίς την ολο­κλη­ρω­τι­κή αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή ανα­τρο­πή, ακόμη κι αν είναι δυ­να­τό να υπάρ­ξουν νίκες, θα υπο­χω­ρή­σουν εκ νέου (κά­ποια χρο­νι­κή στιγ­μή, συ­μπύ­κνω­ση και αυτή του συ­σχε­τι­σμού και του βαθ­μού της πάλης), απο­τε­λεί αυ­θαί­ρε­τη ερ­μη­νεία με δια­λυ­τι­κά και κα­τα­στρο­φι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα για την ίδια την πάλη. Πρό­κει­ται ου­σια­στι­κά για ένα «κυ­κλι­κό επι­χεί­ρη­μα» που υπο­νο­εί (αν όχι δη­λώ­νει ευ­θέ­ως) ότι η αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή ανα­τρο­πή δεν θα είναι απο­τέ­λε­σμα της πάλης και των αγώ­νων της ερ­γα­τι­κής τάξης και των «από κάτω» γε­νι­κό­τε­ρα αλλά κά­ποιου «εξω­τε­ρι­κού» πα­ρά­γο­ντα – του κόμ­μα­τος – που θα πα­ρέμ­βει απο­φα­σι­στι­κά μια, κά­ποια απροσ­διό­ρι­στη, ιστο­ρι­κή στιγ­μή όταν «οι συν­θή­κες θα είναι ώρι­μες». Πέρα από δείγ­μα βα­θιάς αντι­μαρ­ξι­στι­κής, στα­λι­νι­κής αντί­λη­ψης που υπο­τι­μά στα­θε­ρά την πάλη της ερ­γα­τι­κής τάξης και γε­νι­κά το μα­ζι­κό κί­νη­μα ως «υπο­κεί­με­νο» των ιστο­ρι­κών κοι­νω­νι­κών αλ­λα­γών, απο­τε­λεί επί­σης και κυ­ρί­ως στην τρέ­χου­σα πε­ρί­ο­δο, δή­λω­ση αδυ­να­μί­ας να αντι­με­τω­πι­στούν οι ιστο­ρι­κές «ασυ­νέ­χειες» που «γεννά» η εποχή και δια­μορ­φώ­νουν το σύγ­χρο­νο πεδίο της τα­ξι­κής και πο­λι­τι­κής πάλης.

Στην πε­ρί­ο­δο της επι­θε­τι­κά νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης κυ­βέρ­νη­σης του Κ. Μη­τσο­τά­κη (1990 – 1993) η απά­ντη­ση στο ερώ­τη­μα ποια κυ­βέρ­νη­ση θα μπο­ρού­σε εν­δε­χο­μέ­νως να υλο­ποι­ή­σει (σε κά­ποιο βαθμό) τις απαι­τή­σεις και διεκ­δι­κή­σεις του κι­νή­μα­τος ανα­τρέ­πο­ντας την δεξιά, ήταν πε­ρί­που δε­δο­μέ­νη: η κυ­βέρ­νη­ση του ΠΑΣΟΚ. Στις μέρες μας αυτή η «πο­λι­τι­κή γε­ω­με­τρία» που χα­ρα­κτή­ρι­σε τα χρό­νια της Με­τα­πο­λί­τευ­σης έχει πλέον ανα­τρα­πεί. Η σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία στην Ελ­λά­δα και πα­νευ­ρω­παϊ­κά (αν όχι διε­θνώς) δεν εκτε­λεί τα «ρε­φορ­μι­στι­κά» κα­θή­κο­ντά της προς το κοι­νω­νι­κό και τα­ξι­κό της ακρο­α­τή­ριο, εδώ και δε­κα­ε­τί­ες, έχο­ντας προ­σχω­ρή­σει ολο­κλη­ρω­τι­κά στον κα­πι­τα­λι­στι­κό, νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο «μο­νό­δρο­μο» που χα­ρα­κτη­ρί­ζει την ΟΝΕ/ΕΕ. Το πο­λι­τι­κό κενό που έχει ανα­δυ­θεί ευ­νο­εί, υπό όρους και προ­ϋ­πο­θέ­σεις, τους πο­λι­τι­κούς διεκ­δι­κη­τές που βρί­σκο­νται στ’ αρι­στε­ρά του «σο­σιαλ­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού» ενί­ο­τε μέχρι του βαθ­μού της κυ­βερ­νη­τι­κής πρό­κλη­σης. Η εμπει­ρία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πε­ριέ­χει πλή­θος συ­μπε­ρα­σμά­των με­τα­ξύ των οποί­ων την «δια­κιν­δύ­νευ­ση» της εκρη­κτι­κής ανό­δου της πο­λι­τι­κής/ εκλο­γι­κής επιρ­ρο­ής της αρι­στε­ράς χωρίς κάτι τέ­τοιο να υπο­δη­λώ­νει ή να συ­γκρο­τεί προ­ε­πα­να­στα­τι­κούς ή επα­να­στα­τι­κούς όρους. Το ΚΚΕ με πλήρη επί­γνω­ση του «κιν­δύ­νου» και προ­κει­μέ­νου να τον απο­φύ­γει φτά­νει σε επι­λο­γές αρι­στε­ρι­σμού που (ως συ­νή­θως ιστο­ρι­κά) τρο­φο­δο­τούν την ήττα και τε­λι­κά ενι­σχύ­ουν δε­ξιές πιέ­σεις στο ίδιο το ερ­γα­τι­κό και μα­ζι­κό κί­νη­μα.

Ωστό­σο ακόμη και επι­λο­γές που εμ­φα­νί­ζο­νται δήθεν αρι­στε­ρό­τε­ρες και σε σφο­δρή κρι­τι­κή προς τις επι­λο­γές του ΚΚΕ, από δυ­νά­μεις της εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κής, αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής αρι­στε­ράς, φτά­νουν στο ίδιο ση­μείο (αδυ­να­μία νικών ελέω «επα­να­στα­τι­κής προ­ϋ­πό­θε­σης») μέσα από δια­φο­ρε­τι­κή επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία και προ­σχή­μα­τα. Δεν απορ­ρί­πτε­ται το αί­τη­μα για την επα­να­κρα­τι­κο­ποί­η­ση, το αντί­θε­το! Εντού­τοις απαι­τεί­ται η πιο «ξε­κά­θα­ρη» επα­να­στα­τι­κή γραμ­μή. Μια γραμ­μή που θα απορ­ρί­πτει και θα απα­γο­ρεύ­ει την «υπερ­βο­λι­κή» επέ­κτα­ση του κι­νη­μα­τι­κού με­τώ­που σε «μη επα­να­στα­τι­κές» δυ­νά­μεις με κε­ντρι­κό επι­χεί­ρη­μα αυτή την φορά, όχι την αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή ανα­τρο­πή ως προ­ϋ­πό­θε­ση αλλά την έξοδο από την ΕΕ! Τέ­τοιοι φραγ­μοί στο κί­νη­μα είναι αδια­νό­η­τος αρι­στε­ρι­σμός και σχε­τα­ρι­σμός με απο­τε­λέ­σμα­τα δια­λυ­τι­κά και απο­συ­σπει­ρω­τι­κά για το ίδιο το κί­νη­μα. Ου­σια­στι­κά πρό­κει­ται για αντί­λη­ψη οι­κο­δό­μη­σης του πο­λι­τι­κού υπο­κει­μέ­νου, της ορ­γά­νω­σης, παρά του κι­νή­μα­τος και ακρι­βώς λόγω αυτής της αντί­φα­σης είναι λαν­θα­σμέ­νη τόσο για το κί­νη­μα όσο και για την ορ­γά­νω­ση. Η ίδια η πολύ πρό­σφα­τη ιστο­ρία του κι­νή­μα­τος έχει δώσει ακόμη και ασυ­νή­θι­στα και «πα­ρά­δο­ξα» πα­ρα­δείγ­μα­τα εκτε­τα­μέ­νου κι­νη­μα­τι­κού, συν­δι­κα­λι­στι­κού με­τώ­που, όπως αυτό της ΔΟΕ. Τα τε­λευ­ταία χρό­νια στον χώρο της πρω­το­βάθ­μιας εκ­παί­δευ­σης δό­θη­κε σκλη­ρός αγώ­νας (και συ­νε­χί­ζε­ται) ενά­ντια στην «αξιο­λό­γη­ση» των εκ­παι­δευ­τι­κών / πρό­σχη­μα για την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση της Παι­δεί­ας, με πρό­ε­δρο της ΔΟΕ, μέχρι πολύ πρό­σφα­τα, όχι από την αρι­στε­ρά αλλά από την πα­ρά­τα­ξη της ΔΑΚΕ, υπό την πίεση του κι­νή­μα­τος και των δυ­νά­με­ων της ρι­ζο­σπα­στι­κής αρι­στε­ράς, σε σύ­γκρου­ση με την ίδια την κυ­βέρ­νη­σή της!

Η μόνη δια­φο­ρά της δήθεν «επα­να­στα­τι­κής» αντι­με­τώ­πι­σης από αυτή του ΚΚΕ είναι η απου­σία πί­ε­σης από τον «κυ­βερ­νη­τι­κό κίν­δυ­νο» καθώς τα εκλο­γι­κά πο­σο­στά του χώρου δεν εξα­σφα­λί­ζουν σή­με­ρα ούτε την εκλο­γι­μό­τη­τα και η, ως εκ τού­του, «ευ­κο­λία» προ­πα­γαν­δι­στι­κών επι­λο­γών ένα­ντι των απαι­τού­με­νων πο­λι­τι­κών επι­λο­γών με ορα­τό­τη­τα στο μα­ζι­κό ακρο­α­τή­ριο και συ­νέ­πειες ου­σια­στι­κές στην ίδια την πάλη.

 

Πρω­το­βου­λία με βάθος και προ­ο­πτι­κή

 

Μια πρω­το­βου­λία για την ανά­δει­ξη του αι­τή­μα­τος της κρα­τι­κο­ποί­η­σης των σι­δη­ρο­δρό­μων χωρίς απο­ζη­μί­ω­ση και με ερ­γα­τι­κό, κοι­νω­νι­κό έλεγ­χο είναι άρ­ρη­κτα συν­δε­δε­μέ­νη με την συ­νο­λι­κή πάλη ενά­ντια στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις και για την ανα­στρο­φή τους ως επι­λο­γή τα­ξι­κή και ανα­τρε­πτι­κή και οφεί­λει να στο­χεύ­ει στην εμ­βά­θυν­ση της πο­λι­τι­κο­ποί­η­σης του «κι­νή­μα­τος των Τε­μπών».

 

Από αυτή την σκο­πιά το κε­ντρι­κό ζή­τη­μα μιας τέ­τοιας πρω­το­βου­λί­ας είναι το εύρος της συμ­με­το­χής. Από τις πο­λι­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις που δια­τί­θε­νται να δια­θέ­σουν τις δυ­νά­μεις τους σε αυτόν τον σκοπό, τις συν­δι­κα­λι­στι­κές δυ­νά­μεις και εκ­προ­σω­πή­σεις έως το άπλω­μα ενός πλα­τιού δι­κτύ­ου μέσα στην κοι­νω­νία με την συμ­με­το­χή όποιας/ου επι­θυ­μεί να συμ­βά­λει και να αγω­νι­στεί γι αυτό. Το εύρος της συμ­με­το­χής έχει τη λο­γι­κή της δύ­να­μης των «πολ­λών», του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας και των «από κάτω» ένα­ντι των «λίγων» και «ει­δι­κών». Απο­φά­σεις πρω­το­βάθ­μιων σω­μα­τεί­ων απο­τε­λούν ασφα­λώς θε­τι­κή εξέ­λι­ξη όμως ο πε­ριο­ρι­σμός της πρω­το­βου­λί­ας σε αυτή την μορφή θα την οδη­γή­σει γρή­γο­ρα στα όριά της καθώς είναι πολύ λίγα αυτά τα σω­μα­τεία που δια­θέ­τουν ξε­κά­θα­ρα αρι­στε­ρή, ρι­ζο­σπα­στι­κή πλειο­ψη­φία. Ο σκο­πός εδώ είναι να συ­να­θροι­στούν όσο το δυ­να­τόν πε­ρισ­σό­τε­ρες φωνές πέρα από τους συ­γκε­κρι­μέ­νους συ­σχε­τι­σμούς στα σω­μα­τεία. Η εξυ­πη­ρέ­τη­ση της ανά­γκης να υπάρ­ξουν τεκ­μη­ριώ­σεις και τε­χνι­κά/ επι­στη­μο­νι­κά πο­ρί­σμα­τα υπέρ της κρα­τι­κο­ποί­η­σης του σι­δη­ρό­δρο­μου επί­σης έχει όρια και προ­ϋ­πο­θέ­σεις που κρί­νουν το ου­σια­στι­κό τα­ξι­κό και πο­λι­τι­κό πε­ριε­χό­με­νο. Το κύριο (αν όχι το μο­να­δι­κό) ζή­τη­μα που πρέ­πει να τί­θε­ται ξανά και ξανά είναι πώς η οι­κο­νο­μι­κή δυ­να­τό­τη­τα για τέ­τοιες επι­λο­γές είναι αντι­κει­με­νι­κά (πάντα και άμεσα) πα­ρού­σα. Στο επί­κε­ντρο βρί­σκε­ται η τα­ξι­κή και ρι­ζο­σπα­στι­κή πο­λι­τι­κή επι­λο­γή που αφορά στην απο­τε­λε­σμα­τι­κή και γεν­ναία φο­ρο­λό­γη­ση του πλού­του και του εγ­χώ­ριου ιδιω­τι­κού κε­φα­λαί­ου προς όφε­λος των «πολ­λών και από κάτω».

 

Η διεκ­δί­κη­ση της άμε­σης, χωρίς απο­ζη­μί­ω­ση και με ερ­γα­τι­κό/ κοι­νω­νι­κό έλεγ­χο, κρα­τι­κο­ποί­η­σης των σι­δη­ρο­δρό­μων, μπο­ρεί να γίνει το πο­λι­τι­κό «προ­σάρ­τη­μα» του αι­τή­μα­τος για Δι­καιο­σύ­νη, του «κι­νή­μα­τος των Τε­μπών», δια­μορ­φώ­νο­ντας ένα πολύ ου­σια­στι­κό πλαί­σιο πί­ε­σης για κάθε πο­λι­τι­κή δύ­να­μη που επι­ζη­τά την κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία, με σο­βα­ρές συ­νέ­πειες στην γε­νι­κό­τε­ρη συ­ζή­τη­ση για την κυ­βερ­νη­τι­κή στρα­τη­γι­κή. Βα­θαί­νο­ντας ταυ­τό­χρο­να την αί­σθη­ση της δύ­να­μης αλλά και της δυ­να­τό­τη­τας στο ίδιο το κί­νη­μα, ευ­νο­ώ­ντας την κλι­μά­κω­ση των απαι­τή­σε­ων και των διεκ­δι­κή­σε­ων. Οι­κο­δο­μώ­ντας  τους όρους για την σύγ­χρο­νη, μα­ζι­κή αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή αρι­στε­ρά που θα μπο­ρεί να αντι­με­τω­πί­σει κάθε ιστο­ρι­κά δια­θέ­σι­μη ευ­και­ρία και πο­λι­τι­κή πρό­κλη­ση και να επι­διώ­ξει και να στη­ρί­ξει κάθε «προ­σω­ρι­νή» νίκη ως σκα­λο­πά­τι για τη συ­νο­λι­κή αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή ανα­τρο­πή.

https://rproject.gr/article/kinima-ton-tempon-aitima-gia-tin-kratikopoiisi-ton-sidirodromon-kai-i-aristera