Ο Αλέξης Τσίπρας στις αρχές της εβδομάδας ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το κόμμα που τον ανέδειξε πρωθυπουργό της χώρας. Το Σάββατο έδωσε και μια συνέντευξη στην Εφημερίδα των Συντακτών, όπου μίλησε για «σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας». Όμως, το πρόβλημα με την εντιμότητα, πολιτικά, είναι ότι δεν προκαλεί κανένα σοκ. Αν πιστεύει ο Τσίπρας ότι θα εκστασιαστει η κοινωνία επειδή δεν κλέβει, δεν θα εκστασιαστει κανείς. Νόμιμα ανέβηκαν οι τιμές του ρεύματος και νόμιμα ιδιωτικοποιήθηκαν τα τραίνα. Αυτή είναι μια κουβέντα που συμφέρει πολιτικά τον Τσίπρα, δεν είναι ανάλυση.
Κωνσταντίνος Πουλής
Αφηγείται στην ίδια συνέντευξη ότι τον προβλημάτισε το γεγονός ότι μια φοιτήτρια στην Σορβόνη του είπε ότι δεν μπορεί πια να ξεχωρίσει τον αριστερό από τον δεξιό. Για να απαντήσει σε αυτό το πρόβλημα ο Τσίπρας πρώτα δηλώνει ότι θα δημιουργήσει σοκ εντιμότητας, που είναι το ευαγγέλιο του νοικοκυραίου στην πολιτική, και μετά λέει ότι δεν έχει σημασία αν μια γάτα είναι άσπρη ή μαύρη, αρκεί να πιάνει ποντίκια, που είναι η φράση που συνοψίζει θεωρητικά την αδιαφορία για το αν κανείς είναι αριστερός ή δεξιός, είναι δηλαδή μια τετριμμένη αναδιατύπωση του αντιπολιτικού αμοραλισμού της (και καλά) αποτελεσματικότητας. Ας μην απορεί η φοιτήτρια της Σορβόννης. Είχε μπροστά της τον άνθρωπο που έχει λυσσάξει εδώ και χρόνια να διασύρει κάθε πολιτική διάκριση στον δημόσιο διάλογο.
Τον ρωτούν πώς δεν θα είναι ανταγωνιστικό αυτό που θα κάνει και απαντά:
«Η δήλωσή μου είναι νομίζω σαφής. Η σχέση μου με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια σχέση ζωής, αλλά έχει κλείσει. Και αν κάποιος καταλαβαίνει την απόφασή μου να μην είμαι πια βουλευτής και να επιχειρήσω μια “πορεία στον λαό” ως ανταγωνιστική, τότε κάνει λάθος. Είναι απόφαση υπέρβασης και όχι ανταγωνισμού».
Σαφή δεν την λες αυτή τη δήλωση. Υπέρβαση και όχι ανταγωνισμός θα πει ας έρθουν μαζί μου και δεν θα χρειαστεί να ανταγωνιστούμε. Η πορεία προς τον λαό στην Ρωσία του 19ου αιώνα έγινε με τον λαό, όχι με τα φιλικά editorial των εφημερίδων. Με δεδομένη αυτή την κίνηση πάντως, θα ήταν άραγε παράλογο να διαβάσουμε αναδρομικά τις κινήσεις του με βάση αυτή την εξέλιξη; Δηλαδή, φέρνεις τον Κασσελακη στο κόμμα, που είναι μια κινούμενη συμφορά, είναι η μετατροπή των εσωκομματικών σε επεισόδια του Λόρελ και Χάρντι. Δεν μιλάς ό,τι και να γίνει, αφήνεις να τα κάνει όλα ίσωμα, και σιγά σιγά αφήνεις να φανεί ότι κάτι ετοιμάζεις, μέχρι που ανακοινώνεις ότι δεν είσαι αντίπαλος με το πρώην κόμμα σου, αλλά φεύγεις διότι «αυτή η σχέση έχει κλείσει», λες και μιλάμε για μετεφηβικό χωρισμό.
Ότι θα φτιάξει κόμμα το είχαμε μάλλον καταλάβει όλοι από αυτό που ονομάζεται ευγενικά «διαρροές», που είναι στην πραγματικότητα η βούληση των αφεντικών των δημοσιογράφων διατυπωμένη ως non paper, ως και καλά ανάγνωση της πραγματικότητας, πρόβλεψη ή εκτίμηση. Με αυτή τη μέθοδο, της ανάγνωσης/πρόβλεψης/εκτίμησης, έχουμε φάει κάνα χρόνο τώρα ακούγοντας για το κόμμα Τσίπρα που όλο έρχεται και μετά δεν έρχεται αλλά θα έρθει, ώσπου να μετρήσουν τα αφεντικά τα κουκιά των δημοσκοπήσεων και να μας ενημερώσουν κι εμάς για τις επιθυμίες μας.
Ο τρόπος είναι απλός: θέλεις κάτι να το επιβάλλεις. Δεν λες: πάρτε αυτόν γιατί μου αρέσει εμένα. Λες ότι «γίνεται πολλή συζήτηση σε δημοσιογραφικούς κύκλους», που είναι κωδική αναφορά στο «μου είπαν να γράψω». Με άλλα λόγια, ακριβώς όπως κάνουν πάντα οι δημοσκοπήσεις, προσποιούνται ότι καταγράφουν μια τάση, την ώρα που φροντίζουν να τη δημιουργούν. Είναι όπως τότε που ρωτούσαν τον κόσμο «τι πιστεύετε για το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη;», όταν κανείς δεν πίστευε τίποτα, αλλά σταδιακά ανακάλυπτε ότι αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο οφείλουμε να έχουμε άποψη, γιατί «συζητιέται πολύ σε δημοσιογραφικούς κύκλους».
Δεν υπήρξε κάποια διαδήλωση υποστηρικτών του Τσίπρα με πλακάτ, που τον παρακαλούσαν να επιστρέψει ή έστω να επαναδραστηριοποιηθεί πολιτικά, δεν υπήρξε κάποιο δημοφιλές χάσταγκ, δεν συγκεντρώθηκαν υπογραφές. Απλώς, εδώ και πολύ καιρό δημοσιογράφοι μάς ενημερώνουν ότι μας απασχολεί πάρα πολύ η επιστροφή Τσίπρα.
Όσα θα πω δεν βασίζονται σε κανένα ρεπορτάζ, φυσικά, δεν έχω καμία πρόσβαση στις σχετικές συζητήσεις. Εικάζω ότι αν η Νεα Δημοκρατία είναι παντοδύναμη, είναι πιο δύσκολα ευάλωτη σε επιχειρηματικές πιέσεις. Χρειάζεται να υπάρχει και κάτι ακόμα, προκειμένου να λειτουργεί η απειλή, ότι αν δεν του κάνεις το χατήρι, θα στηρίξει αυτόν τον κάποιον άλλον. Αυτός ο κάποιος άλλος, στην περίπτωσή μας μπορεί δοκιμαστικά να είναι ακόμη και ο Κασσελάκης, τα επίπεδα απόγνωσης του κόσμου της διαπλοκής είναι πρωτόγνωρα. Έτσι, επικρατεί η λογική του «ποτέ δεν ξέρεις».
Είχα γράψει παλιότερα ένα κείμενο για την ιστορία του “κατώβλεπα”, αυτού του μυθικού ζώου που το λιοντάρι το στέλνει να εξερευνήσει τα πέρατα της γης, αλλά μοιραία αυτός, όπως δείχνει και το όνομά του, σέρνει τα μούτρα του στο έδαφος και κάνει κύκλους γύρω από τον εαυτό του. Ρωτάει η μαϊμού το λιοντάρι πώς και έστειλες τον κατώβλεπα, και το λιοντάρι απαντά: «ποτέ δεν ξέρεις». Σε αυτή τη φράση βρισκόμαστε και πάλι. Δοκιμάζουν οι μηχανορράφοι της ιστορίας διάφορα χαρτιά, και ανάμεσά τους μια επιστροφή Τσίπρα.
Ο Τσίπρας έχει το μικρό μειονέκτημα ότι τον απεχθάνονται οι Δεξιοί, λόγω του ’15, οι Αριστεροί, λόγω του ’15, και οι Συριζαίοι, σε διάφορες παραλλαγές, λόγω του Κασσελάκη. Βεβαίως, οι επαγγελματίες πολιτικοί δεν κρατάνε κακία, οπότε αν φαντάζει πρακτική λύση η επιστροφή, κάποιοι θα την καταπιούν και θα πουν κι ένα τραγούδι. Ο ψηφοφόρος από την άλλη είναι απρόβλεπτο ον, λοιπόν ο υπολογισμός είναι, με την ευγενική συνδρομή μερικών καναλιών και εφημερίδων, να τσιμπολογήσουν από την εύλογη δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση, με βασικό επιχείρημα να ξεφορτωθούμε τον Μητσοτάκη και όλα τα άλλα είναι λεπτολογιες για σχολαστικούς. Το σκεπτικό αυτό είναι θωρακισμένο πολιτικά, το είδαμε στις προηγούμενες πολιτικές αναμετρήσεις τι καλά που πήγε, το είδαμε και στις ΗΠΑ.
Όταν βγαίνουν εφημερίδες και ισχυρές ιστοσελίδες με εντιτόριαλ και άρθρα πανηγυρικής υποδοχής του Τσίπρα πριν καν ανακοινώσει το κόμμα του ή τους συνεργάτες του, προφανώς όλα είναι πιθανά. Ακόμη και να καταφέρουν να τον αναστήσουν πολιτικά, παρότι σταθερά εδώ και χρόνια ρεζιλευεται από τον Μητσοτάκη καταφέρνοντας να έχει περισσότερη φθορά ως αντιπολίτευση από την κυβέρνηση.
Ο Αλέξης Τσίπρας κάνει εδώ και χρόνια τα αδύνατα δυνατά για να πείσει το συστημικό ακροατήριο (μια χούφτα ανθρώπους δηλαδή, δεν αναφέρομαι σε τίποτε μάζες) πως δεν διαθέτει τίποτε ριζοσπαστικό. Έχουμε κουραστεί να τον ακούμε να ζητάει συγγνώμη: ξεκινήσαμε με το προσφυγικό, μέσω του αρμόδιου υπουργού του, και μετά ζήτησε συγγνώμη για τις αυταπάτες του, που μικρός ήταν αριστερός, μέχρι που στο τέλος ζήτησε συγγνώμη και για τη Novartis. Συνδέει τη φορολόγηση του πλούτου με κάποια θολή ιδέα περί πατριωτισμού, που είναι ρητορική συγκόλληση ανόμοιων επιχειρημάτων, διότι κανένα πατριωτικό συμφέρον δεν επιτάσσει τη φορολόγηση του πλούτου, παρά μόνο το ταξικό συμφέρον όσων βρίσκονται στην απέναντι όχθη. Μια που του αρέσουν πολύ οι θαλασσινές μεταφορές, να θυμηθούμε ότι ο Τσίπρας ως πρωθυπουργός έλεγε για τους εφοπλιστές ότι «Από την ίδρυση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών το 1916, η καινοτομία, η πρωτοπορία και η διορατικότητα των Ελλήνων εφοπλιστών στις επενδύσεις και στον τρόπο λήψης αποφάσεων, έθεσαν τις βάσεις για την κατάκτηση της κορυφής στο διεθνές στίβο…. Η πολιτεία θα συνεχίσει να είναι αρωγός και συνταξιδιώτης στις τρικυμίες και στις νηνεμίες». Κυβέρνησε με «εθελοντική συνεισφορά» και χωρίς να ζητήσει την αναθεώρηση της συνταγματικής πρόβλεψης για φοροαπαλλαγή για τους εφοπλιστές. Γιατί να μη δοκιμάσουμε μήπως αλλάξει γνώμη τώρα που δεν υπάρχει καμία κοινωνική ζύμωση και η μόνη του ελπίδα είναι να εκμεταλλευτεί την απόγνωση των θυμάτων του Μητσοτάκη;
Εμείς, ενώ νομίζαμε ότι είχαμε δει τα όρια του κυνισμού του Τσίπρα όταν άρχισε να εφαρμόζει μνημόνια σαν να μην υπάρχει αύριο, τον παρακολουθούμε πρώτα να σέρνει το κόμμα του στη συμφορά που ακούει στο όνομα Κασσελακης και μετά να δηλώνει ότι θα φύγει από το κόμμα του για να «ανακαλύψει την πολιτική με άλλους όρους»…
Σε μια βιντεοσκοπημένη δήλωση που δεν έβγαζε πραγματικά κανένα απολύτως νόημα, έλεγε ότι φεύγει διότι:
«δεν μπορώ και δεν θέλω, να συμμετέχω τυπικά σε μια Βουλή, που δημοκρατικά απογυμνωμένη, με ευθύνη κυρίως της πλειοψηφίας, αδυνατεί να επιτελέσει το ρόλο που το Σύνταγμα επιτάσσει και οι πολίτες απαιτούν».
Και λοιπόν; Όταν θα επιστρέψει με άλλο κόμμα, θα έχουν αλλάξει αυτοί οι όροι; Μιλάμε για αναλύσεις χωρίς στοιχειώδη ειρμό, όχι απλώς χωρίς βάθος.
Τόλμησε να πει στο αρχικό βίντεο όπου ανακοινωνόταν η παραίτηση ότι «ζητείται ελπίς», σε μια κραυγαλέα επίδειξη διανοητικής τεμπελιάς. Δεν μπήκε καν στον κόπο να σκεφτεί μια καινούργια υπόσχεση για να προδώσει. Πολιτικά, το να μιλήσει αυτός ο άνθρωπος για ελπίδα είναι πικρό αστείο. Το μόνο που μπορεί να πει, είναι μια διδακτική ιστορία για το τι γίνεται όταν αφήνεις τέτοιους πολιτικούς να καπηλεύονται τη λαχτάρα σου για ελπίδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασε ήπια και πολιτισμένα μέσω του προέδρου του, το ίδιο και η Νέα Αριστερά. Ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ είναι μια δεξαμενή που για ακόμη μια φορά εκπαιδεύει την κοινωνία να γίνει λίγο πιο αδιάφορη για το τι λέμε και τι κάνουμε. Αυτό σημαίνει και το φθαρμένο κλισέ της γάτας που πιάνει ποντίκια. Τον απασχολεί μόνο να είναι η φάκα και όχι ο ποντικός, αλλά αυτή είναι ηθική Μητσοτάκη, δεν χρειαζόμαστε να επιστρέψει ο Τσίπρας για να τα ακούμε αυτά.
Η ρητορική περί «αριστερόμετρου» έφερε τον Κασσελακη. Τώρα εξερευνούμε νέα βάθη στον πολιτικό κυνισμό αυτού του χώρου, όπου ο Τσίπρας προσωποποιεί και συμβολίζει αυτή την εξαχρείωση.
Στη συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών επαναφέρει την εικονοποιία της ελληνικής θάλασσας, κι ας είναι πια τετριμμένη για τα κοφίνια μια τέτοια ρητορική.
Τον ρωτούν:
Πώς ονειρεύεστε αυτές τις πιο «όμορφες θάλασσες»; Τι χαρακτηριστικά θα έχουν;
Μα σαν τις ελληνικές θάλασσες. Του ήλιου και της δικαιοσύνης. Με φουρτούνες αλλά και πανέμορφα νησιά, με βραχώδεις επικίνδυνες ακτές και γαλήνια ακρογιάλια.
Γράφει ότι χρειάζεται μια φυγή προς τα εμπρός και αναφέρει και τον Γιάννη Σκαρίμπα, που μου δίνει την αφορμή για να συνδυάσω την θαλασσινή εικόνα του Τσίπρα με τον Σκαρίμπα:
Στους Καϋμούς στο Γριπονήσι ο Σκαρίμπας έχει το διήγημα «Μια μάχη που δεν πάρθηκε». Ο μπαρμπά Σπύρος ονειρεύεται έρωτες με την όμορφη Χριστίνα, ονειρεύεται κι εκείνος βραχώδεις επικίνδυνες ακτές και γαλήνια ακρογιάλια. Το διήγημα τελειώνει με τη Χριστίνα να τον ψάχνει άδικα για να την μπαρκάρει στο βαπόρι, λέει ο Σκαρίμπας, ενώ εκείνος «λαγοκοιμόταν στις φυκιάδες. Ανάλαφρα τα ρέματα τον κούναγαν, δειλά τον τριγύριζαν τα καβούρια».
Δεν ξέρω πια τι μπορεί να εμπνεύσει ο Αλέξης Τσίπρας και δεν νομίζω ότι έχει και σημασία. Διάφορα εκδοτικά συγκροτήματα θα τον εκθειάζουν, απ’ ό,τι φαίνεται, για να πειστούμε κι εμείς, αλλά κατά βάθος θα παραμένει αυτός που λαγοκοιμάται στις φυκιάδες, ανάλαφρα τα ρέματα τον κουνάνε, δειλά τον τριγυρίζουν τα καβούρια, και οι υποστηρικτές ψάχνουν σε στοκ φθαρμένων μεταφορών για να εμπνεύσουν ελπίδα ξαναμιλώντας για θάλασσες και καραβάνια.
Σχόλια (0)