Η αδίστακτη και επικίνδυνη επιστροφή
Μπορεί η απόσταση Τελ Αβίβ – Αθήνας να είναι 3671 χιλιόμετρα αλλά εδώ και κάποια χρόνια το Ισραήλ είναι στο κρεβάτι μας, είναι ομόκλινο. Είναι, τη ευλογία Παπανδρέου, Κοτζιά, Δένδια, στρατηγικής σημασίας εταίρος της χώρας μας μαζί με το πλέον στρατοκρατικό καθεστώς της Μεσογείου, την Αίγυπτο.
Οι εξελίξεις σε ένα άστατο γεωπολιτικό περιβάλλον όπως αυτό της Μέσης Ανατολής, άρα και οι εξελίξεις στο Ισραήλ, δεν μπορεί παρά να είναι διαρκώς υπό παρατήρηση.
Αργά το απόγευμα της 1ης του Νοέμβρη οι κάλπες είχαν λοιπόν στο Ισραήλ κλείσει.
Η προσέλευση των ψηφοφόρων, στην πέμπτη(!!) εκλογική αναμέτρηση μέσα σε τρεισήμισι χρόνια, ξεπερνά κάθε προσδοκία καταγράφοντας την υψηλότερη συμμετοχή σε εθνικές εκλογές του Ισραήλ εδώ και 22 χρόνια.
Ο 73χρονος πλέον Mπενιαμίν Nετανιάχου, ο «εφτάψυχος», μόλις ενάμιση χρόνο μετά την ταπεινωτική αποχώρησή του από την κυβέρνηση επέστρεψε θριαμβευτής στη γνώριμη καρέκλα του πρωθυπουργού παρόλο που μετά την ήττα του στις εκλογές του Ιουνίου 2021 όλοι τον είχαν ξεγράψει. Έφευγε ταπεινωμένος μετά από 12 συνεχόμενα χρόνια ως πρωθυπουργός. Έφευγε, απεχθής για τους παλιούς συμμάχους, χαρακτηρισμένος ψεύτης από τους νέους, υπόδικος για τρεις υποθέσεις διαφθοράς.
Όλα προμήνυαν οριστικό φίνις στη μακρά διαδρομή της πολιτικής καριέρας του.
Ο «μίστερ επιβίωση» συμμάχησε όμως ξανά με την Ακροδεξιά και τη φονταμενταλιστική δεξιά, αντέστρεψε το κλίμα.
Πρωθυπουργός για 6η φορά, έχει κυβερνήσει περισσότερο από κάθε άλλον στην 74χρονη ιστορία της χώρας.
Στα 46 του έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός και ο πρώτος που γεννήθηκε στο κράτος του Ισραήλ. Στα χρόνια που διανύθηκαν από τότε έχει τη μακρύτερη παραμονή στο πρωθυπουργικό πόστο ακόμη και από τον ιδρυτή του Ισραήλ, τον Ντέιβιντ Μπεν Γκουριόν.
Όλα αυτά τα χρόνια προβάλλει σταθερά την αντίθεσή του στη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας ακόμη και όταν το συντριπτικό μέρος της διεθνούς κοινότητας πρόκρινε αυτή τη φόρμουλα ως λύση στο Παλαιστινιακό.
Προσωπικός φίλος, από τη δεκαετία του 1980, του Ντόναλντ Τραμπ, αδιάλλακτος κήρυκας της αμείωτης επεκτατικής κατασκευής οικισμών του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη, πανηγύριζε τόσο τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων με τέσσερεις αραβικές χώρες με τις λεγόμενες «συμφωνίες του Αβραάμ» όσο και την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ από τον ακροδεξιό και αλαζονικό αμερικάνο τέως πρόεδρο.
ΝΔ , ΣΥΡΙΖΑ, αγκαζέ με την ακροδεξιά
Με αυτόν και την πολιτική του συμπορεύονται ως σύμμαχοι ο «δροσερός» Γιωργάκης και ο φέρελπις νεανίας Αλέξης αγκαζέ – στο συγκεκριμένο – με τη διεθνή ακροδεξιά.
Σύμμαχοι;
Ναι.
Ο Μπέντζαμιν Nετανιάχου εξάλλου ήταν ο αρχιτέκτονας της ελληνοϊσραηλινής προσέγγισης.
Αυτόν ακολούθησαν οι έλληνες παρακολουθητές και όχι το αντίθετο.
Αλλά στον Nετανιάχου αποδίδουν σαρκαστικά πως έχει μόνο δύο κατηγορίες φίλων: αυτούς που έχει προδώσει και αυτούς που θα προδώσει.
Αυτός ο Nετανιάχου λοιπόν επέστρεψε.
Μόνο που στη νέα του θητεία κουβαλάει στις κυβερνητικές βαλίτσες του το φορτίο του συνασπισμού του με τρία ακραία κόμματα από τον χώρο του υπερεθνικιστικού και φονταμενταλιστικού θρησκευτικού σιωνισμού.
Γι αυτό εξάλλου και τη βραδιά της νίκης ένας από τους εκστασιασμένους παρόντες φυσούσε το σοφάρ, ένα αρχαίο τελετουργικό πνευστό όργανο από κέρατο κριαριού με το οποίο οι προφήτες της Βίβλου καλούσαν κοντά τους τον εβραϊκό λαό.
Η τελετουργία ήταν τέλεια.
Διατηρεί, προς ώρας τουλάχιστον, άριστες σχέσεις με τον Πούτιν, ο οποίος είναι «κώλος και βρακί» με τους μισητούς του Ιρανούς, που με τη σειρά τους έχουν άρρηκτους δεσμούς με τη σιιτική στρατιωτικοπολιτική οργάνωση της Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Η Άγκυρα ήταν από τις πιο εχθρικές χώρες προς το Ισραήλ την τελευταία δεκαετία.
Με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο Nετανιάχου έχει τεταμένες σχέσεις.
Το κυβερνών κόμμα AKP της Άγκυρας συνέκρινε το Ισραήλ με τη ναζιστική Γερμανία.
Η Τουρκία που θέλει να εκφράσει πολιτικά την τάση ιδιο – εκμετάλλευσης των μουσουλμανικών πλουτοπαραγωγικών πηγών κόντρα στους «ξένους» είχε απελάσει τον πρεσβευτή του Ισραήλ μετά από ισραηλινή επιδρομή το 2010 στο πλοίο αλληλεγγύης «Μavi Marmara» και τη νηοπομπή ακτιβιστών του κινήματος «Ελεύθερη Γάζα», κατά την οποία σκοτώθηκαν 10 Τούρκοι πολίτες.
Οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών αποκαταστάθηκαν το 2016.
Δύο μόλις χρόνια αργότερα η Τουρκία ανακάλεσε τους διπλωμάτες της από το Ισραήλ και απέλασε Ισραηλινούς απεσταλμένους όταν οι δυνάμεις της χώρας τους σκότωσαν Παλαιστίνιους που είχαν λάβει μέρος σε διαδηλώσεις στη Λωρίδα της Γάζας.
Ωστόσο, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ο πόλεμος στην Ουκρανία τα αλλάζει όλα.
Η Άγκυρα, υπό τη συμφεροντολογική πρεμούρα της, επιδιώκει πλέον να ανανεώσει τους δεσμούς φιλίας με τον άνθρωπο των «ξένων» – των αμερικανών – στην περιοχή, το Ισραήλ.
Αυτό, με βάση τη στρατηγική Ερντογάν, είναι από τη βάση του αντιφατικό.
Ο Ερντογάν ωστόσο δήλωσε ότι θέλει να διατηρήσει τις βασισμένες στην αμοιβαία κατανόηση σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών: «Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, θέλουμε να διατηρήσουμε τις σχέσεις με το Ισραήλ σε βιώσιμη βάση, με γνώμονα τον αμοιβαίο σεβασμό για τις ευαισθησίες και τα κοινά συμφέροντα».
Αυτή η στροφή της αμφιλεγόμενης συμφιλίωσης κληρονομεί στο κυβερνητικό συνασπισμό δεξιάς – ακροδεξιάς της ισραηλινής κυβέρνησης μια κατσαρόλα που κοχλάζει χωρίς καπάκι πάνω στη θράκα.
Κανείς δεν γνωρίζει με σαφήνεια τι θα μπορούσαν να μαγειρέψουν ανά πάσα στιγμή η Τουρκία και η Χαμάς, τους ηγέτες της οποίας φιλοξενεί τακτικά η Άγκυρα.
Τι σημαίνει για εμάς η επιστροφή του Νετανιάχου
Η στάση που θα χρειαστεί το Ισραήλ να επιδείξει στις δυνητικά αλληλένδετες κρίσεις που ενδέχεται να προκύψουν στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζει τη στάση των ελληνικών κυβερνήσεων, δεν μπορεί παρά να ενδιαφέρει και το αντιιμπεριαλιστικό και φιλειρηνικό κίνημα.
Έξαλλου ο πρώτος ηγέτης που επισκέπτεται τη νέα ισραηλινή κυβέρνηση είναι ο Κύπριος πρόεδρος.
Το πώς βέβαια μπορεί κάποιος να υποστηρίζει ταυτόχρονα την στρατηγικής σημασίας συμμαχία με την πολιτική του Ισραήλ – Nετανιάχου στο Παλαιστινιακό και την πολιτική καταδίκης της τούρκικης εισβολής στην Κύπρο και πολύ περισσότερο την πολιτική για μια ενιαία και αδιαίρετη Κύπρο απέναντι στη διχοτομική πολιτική Ερντογάν, αυτό μόνο οι μάγισσες και χαρτορίχτρες της Βηρυτού μπορούν να μας το πουν.
Στο θέμα του Ιράν, η ρητορική του Νετανιάχου θα ενταθεί. Εάν μάλιστα η κυβέρνηση Μπάιντεν αναβιώσει τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, ο Νετανιάχου θα συνεχίσει την προηγούμενη εκστρατεία του από το 2015, ώστε οι Ρεπουμπλικάνοι να αντιταχθούν σε αυτήν. Η νέα ισραηλινή κυβέρνηση ενδέχεται να διαφωνήσει από δεξιότερα με τον πρόεδρο Μπάιντεν, στο Παλαιστινιακό, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και στο ζήτημα της Σαουδικής Αραβίας.
Επιπλέον θα αρχίσουν οι προστριβές με το Λίβανο αλλά και την Αίγυπτο για το θαλάσσιο μέτωπο.
Αυτό θα φέρει την όποια ελληνική κυβέρνηση σε δύσκολη θέση, καθώς από τη μία πλευρά η πολιτική τόσο της ΝΔ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ ευθυγραμμίζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά από την άλλη αναζητεί σύμπλευση με το Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κι αυτό παρά του ότι, προ ημερών, ισραηλινές πηγές επαναβεβαίωναν πως οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ είναι στρατηγικής σημασίας και η όποια βελτίωση των ισραηλινοτουρκικών σχέσεων δεν θα γίνει εις βάρος των ελληνοϊσραλινών.
Φυσικά θα ήταν αφέλεια να πιστέψει κάποιος ότι μέσα σε ένα βράδυ το Ισραήλ θα πάρει π.χ. το μέρος της Ελλάδας κατά της Τουρκίας.
Συνεπώς τα όποια συμπεράσματα δεν μπορούν να είναι εύκολα και αβίαστα.
Η επιστροφή Nετανιάχου εκτός τις αναταράξεις με την Τουρκία αναμένεται να συνοδευθεί και από την στρατηγική του στους στενούς δεσμούς Ισραήλ-Ινδίας, τη διαχείριση της συνεργασία με την ΕΕ, τις σχέσεις και με την Κύπρο, τις Συμφωνίες του Αβραάμ.
Ειδικά οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» πήραν τη μορφή μιας κοινής δήλωσης του Ισραήλ, των Ηνωμένων Πολιτειών και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στις 13 Αυγούστου του 2020, καθώς και δύο συμφωνιών «εξομάλυνσης σχέσεων» ανάμεσα στο Ισραήλ και τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν.
Το όνομα της συμφωνίας παρέπεμπε στο γεγονός ότι και ο Ιουδαϊσμός και το Ισλάμ είναι αβρααμικές θρησκείες. (Στη συμφωνία δεν συμμετείχε η Σαουδική Αραβία όμως η συμμετοχή και του Ριάντ ήταν στον ορίζοντα αυτής της διαδικασίας).
Οι συμφωνίες του Αβραάμ στηρίζονταν σε μια ισχυρή αμερικανική παρουσία, πολιτική, οικονομική και στρατιωτική και βεβαίως τη δυνατότητα να ασκηθεί πίεση στην άλλη ισχυρή περιφερειακή δύναμη που είναι το Ιράν. Άλλωστε, στηρίζονταν σε έναν κοινό αντι-ιρανικό προσανατολισμό.
Όμως, τώρα οι ΗΠΑ δοκιμάζουν την προσπάθεια να ανασυγκροτηθεί η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (από το οποίο οι ΗΠΑ αποχώρησαν μονομερώς με απόφαση Τραμπ).
Αυτό συνιστά μια νέα κατάσταση στην οποία αναμιγνύεται και η Ελλάδα μέσω της στρατηγικής συμμαχίας με τα ΗΑΕ, πρωτίστως με τις ΗΠΑ.
Παρότι μάλιστα που η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δηλώσει με διάφορους τρόπους την υποστήριξη της στο Ισραήλ, εντούτοις ακολουθεί, ήδη από εποχής Ομπάμα, μια πολιτική σχετικής απεμπλοκής από τη Μέση Ανατολή.
Με μετατοπιζόμενη λοιπόν την αμερικανική πολιτική τα κράτη της περιοχής κάνουν άλλες σταθμίσεις. Η απουσία μιας ισχυρής δύναμης σπρώχνει περισσότερο προς την αναζήτηση τοπικών ισορροπιών και κατά το δυνατόν συνεννοήσεων.
Καθώς όμως οι ενδοκαπιταλιστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις παροξύνονται και το παλαιστινιακό κακοφορμίζει η εμμονή της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ στην αναζήτηση ισορροπιών συμμαχώντας ανοιχτά και απροκάλυπτα με το Ισραήλ και με τις ΗΠΑ αυτοϋπονομεύονται. Αντίθετα ο κίνδυνος εμπλοκής σε τοπικούς και υπερτοπικούς πολέμους στη Μέση Ανατολή και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής μεσογείου ενισχύεται.
Σε αυτό το φόντο το λόγο έχει το φιλειρηνικό κίνημα αποτροπής του πολέμου και διεθνιστικής κοινής δράσης των λαών της περιοχής στη βάση του αμοιβαίου οφέλους και της διπλωματίας της διαρκούς ειρήνης.
.kommon.gr