Σε εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης προσανατολίζεται ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian» που αποκαλύπτει ότι στο τραπέζι της συνόδου κορυφής ο Ντόναλντ Τουσκ θα φέρει και την κατάργηση της υποχρεωτικής ποσόστωσης στην υποδοχή προσφύγων.
Όπως εξηγεί το δημοσίευμα, ο Τουσκ θα ορίσει προθεσμία έξι μηνών στους ηγέτες της Ε.Ε. να καταλήξουν σε ομόφωνη συμφωνία σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, αλλά θα προτείνει εναλλακτικές λύσεις εάν δεν υπάρξει συναίνεση.
«Αν δεν υπάρξει λύση, συμπεριλαμβανομένου του θέματος των υποχρεωτικών ποσοστώσεων, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα παρουσιάσει έναν εναλλακτικό δρόμο», γράφει ο «Guardian» επικαλούμενος επιστολή του Τουσκ στα κράτη-μέλη.
Με δεδομένο ότι δεν αναμένεται συναίνεση από Ουγγαρία, Πολωνία και Τσεχία, αυτό σημαίνει ότι θα καταργηθούν οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις• ωστόσο ο Πολωνός αναμένεται να συναντήσει αντιδράσεις από άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως η Κομισιόν.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, ο Τουσκ θα χαρακτηρίσει το μέτρο των υποχρεωτικών ποσοστώσεων διαιρετικό και αναποτελεσματικό, στέλνοντας μήνυμα ότι είναι έτοιμος να εγκαταλείψει αυτή την πολιτική που προκάλεσε διασπάσεις στους κόλπους της Ένωσης.
Η κατάργηση του σχεδίου «είναι πιθανόν να προκαλέσει αναστάτωση στην Ιταλία και στην Ελλάδα, χώρες που είχαν ζητήσει από τις υπόλοιπες να τις βοηθήσουν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών τα τελευταία χρόνια» εκτιμά ο «Guardian», προσθέτοντας πως η Γερμανία και η Σουηδία αναμένεται επίσης να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε σχέδιο θα μειώνει τη βοήθεια που προσφέρουν άλλα κράτη-μέλη.
Σχολιάζοντας το δημοσίευμα του «Guardian», διπλωμάτης της Ε.Ε. δήλωσε ότι ορισμένα κράτη-μέλη εκπλήσσονται από την επιστολή Τουσκ «επειδή δεν φαίνεται να είναι σε συγχρονισμό» με το έργο που έχουν αναλάβει οι αρμόδιοι υπουργοί Εσωτερικών Υποθέσεων.
Ο Τουσκ πιστεύει ότι οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις αποτελούν «δώρο» στους σκληροπυρηνικούς -όπως στον Ούγγρο πρωθυπουργό Όρμπαν που έχει αναδείξει το προσφυγικό ως «όπλο» στην εκστρατεία Stop Brussels- και ο σκεπτικισμός του είναι εμφανής εδώ και καιρό καθώς ήδη από τον Οκτώβριο είχε τονίσει ότι το μέτρο έφερνε τα κράτη-μέλη σε συνεχή αντιπαράθεση.
Θα καλέσει, λοιπόν, τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. να αναλάβουν την ευθύνη, αντί να αφήσουν τις Βρυξέλλες να καθορίσουν τον ρυθμό στη διαχείριση της πολιτικής για τους πρόσφυγες.
«Μόνο τα κράτη-μέλη είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την προσφυγική κρίση», γράφει στην επιστολή του και προσθέτει ότι «ο ρόλος της Ε.Ε. είναι να προσφέρει την πλήρη υποστήριξή της με όλους τους δυνατούς τρόπους για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη να χειριστούν την κρίση αυτή. Ωστόσο, η Ε.Ε. δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε τις νομικές δυνατότητες να αντικαταστήσει τα κράτη-μέλη».
Θα παροτρύνει επίσης τους ηγέτες της Ε.Ε. να δαπανήσουν περισσότερα για προγράμματα που αποσκοπούν στη διατήρηση των προσφύγων εκτός Ευρώπης, όπως 3 δισ. ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία και 1,9 δισ. για εκείνους στη Λιβύη.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. εισήγαγαν το μέτρο της υποχρεωτικής ποσόστωσης τον Σεπτέμβριο του 2015, στο ζενίθ της προσφυγικής κρίσης, όταν χιλιάδες άνθρωποι έφταναν καθημερινά στις ακτές της Ευρώπης, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονταν από Συρία, Ιράκ και Ερυθραία. Τότε οι εθνικιστικές κυβερνήσεις της ομάδας Βίζεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία) ψήφισαν κατά της μετακίνησης, αλλά η πολιτική συμφωνήθηκε με ειδική πλειοψηφία.
Ωστόσο, Ουγγαρία και Πολωνία αψήφησαν την υπόλοιπη Ε.Ε. και δεν δέχτηκαν ούτε έναν πρόσφυγα, ενώ στην Τσεχία έφτασαν μόλις δώδεκα. Για τον λόγο αυτό και οι τρεις ξενοφοβικές χώρες παραπέμφθηκαν από την Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο «για μη συμμόρφωση με τις νομικές υποχρεώσεις τους για τη μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο βάσει ποσοστώσεων».
Η Κομισιόν πρότεινε επίσης οι χώρες που αρνούνται να συμμετέχουν σε έναν «διορθωτικό μηχανισμό κατανομής» να καταβάλλουν «συνεισφορά αλληλεγγύης» 250.000 ευρώ ανά αιτούντα άσυλο, αλλά η ιδέα κωλυσιεργεί καθώς οι υπουργοί Εσωτερικών Υποθέσεων δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν.
ώτα Τέσση