Ο Νορβηγός Μόρτεν Τίλντουμ («Κυνηγοί Κεφαλών») μεταφέρει στο σινεμά το διάσημο βιβλίο του Άντριου Χότζες: «Άλαν Τιούρινγκ: Το Αίνιγμα» και δίνει στον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς τον ρόλο-εισιτήριο για τα Όσκαρ.
Μ. Βρετανία, Η.Π.Α. , 2014, Έγχρωμο
Παραγωγή: Νόρα Γκρόσμαν, Ίντο Οστρόφσκι, Τέντι Σουάρτσμαν
Σκηνοθεσία: Μόρτεν Τίλντουμ
Σενάριο: Γκράχαμ Μουρ
Φωτογραφία: Όσκαρ Φαούρα
Μοντάζ: Γουίλιαμ Γκόλντεμπεργκ
Πρωταγωνιστούν: Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Κίρα Νάιτλι, Μάθιου Γκουντ, Τσαρλς Ντανς, Μαρκ Στρονγκ
Διάρκεια: 114 λεπτά
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: Ελληνικά
Το χειμώνα του 1952, οι Βρετανικές αρχές εισέβαλαν στο σπίτι του μαθηματικού κι αναλυτή, Αλαν Τιούρινγκ και τον συνέλαβαν για «απρεπή συμπεριφορά», μία κατηγορία που αργότερα θα οδηγούσε στην καταδίκη του με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας. Ωστόσο, κανένας δεν γνώριζε πως επρόκειτο για ένα πρωτοπόρο και ιδιοφυή επιστήμονα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε καθοδηγήσει με επιτυχία μια ομάδα επιστημόνων κι «έσπασε» τον κώδικα της περίφημης Γερμανικής μηχανής, Enigma. Ενα πορτραίτο ενός σπουδαίου και περίπλοκου ανθρώπου, στον οποίο εκατομμύρια άνθρωποι οφείλουν τη ζωή τους.
Χωρίς τη συμβολή του Alan Turing, είναι αμφίβολο το αν αυτή τη στιγμή θα πληκτρολογούσα αυτό το κείμενο και εσείς με κάποια κλικ θα το βρίσκατε. Βέβαια, ο Turing δεν ήταν, όπως αποδεικνύεται, μια περσόνα όπως αυτή που θα ήθελε το σύστημα να προβάλλει «αλογόκριτη» προς τα έξω.
Η διαφορετικότητά του τον οδήγησε (όπως και πολλούς άλλους) από τη θεοποίηση στη διαπόμπευση. Ωστόσο, οι πράξεις μίλησαν δυνατότερα, όπως αποδεικνύεται από τον ρου της ιστορίας, με τέτοιον τρόπο που σήμερα αδιάφορη περνά η ιδιοσυγκρασία του μπροστά στη συμβολή του.
Ο Morten Tyldum είναι ένας από τους πλέον ολιγόγραφους σκηνοθέτες. Απαριθμεί σε μια δεκαετή πορεία μόλις τέσσερις ταινίες, με το μεγάλο του μπαμ να γίνεται 8 χρόνια μετά την έναρξή του, όταν και μετέφερε άκρως επιτυχημένα Jo Nesbo στη μεγάλη οθόνη. Μετά το Headhunters η ποιοτική Weinstein Company οσμίστηκε τον καπνό που έκαιγε στη Νορβηγία και τον επιστράτευσε για να μεταφέρει τη ζωή μιας ιδιοφυΐας στη μεγάλη οθόνη. Το 2015 μπαίνει καλά στις ελληνικές αίθουσες με το Παιχνίδι της Μίμησης.
Είναι απίστευτη η προσοχή του Tyldum στη λεπτομέρεια. Κάθε καρέ, κάθε σκηνικό, κάθε εξωτερικός χώρος μυρίζει παρελθόν με απόλυτη πειστικότητα. Αν και το στήσιμο της ταινίας παραμένει κατά τόπους θεατρικό, ο ρεαλισμός της απόδοσης της ιδιοφυΐας αυτής παραμένει ακλόνητος. Και έχει το απόλυτο ατού της πολύπλευρης εξέτασης της προσωπικότητας του Turing.
Σε αυτόν τον κόσμο, οι ιδιοφυΐες παραμένουν θνητές, δεν περνάνε στο μακρόκοσμο του ανέγγιχτου, εξακολουθούν να είναι άνθρωποι με ελαττώματα, τα οποία, όμως, ελάχιστα σχετίζονται με το έργο που αυτές επιτελούν. Ο διαχωρισμός του επιστήμονα από τον άνθρωπο.
Και πρόκειται και για μια βιογραφία, αν με ρωτάτε, σημαντική και με σεβασμό στο θεατή, που δεν αναλώνεται στην αισθητική φανφάρα αφήνοντας πίσω την ίδια την ιστορία ή προσπαθώντας να σοκάρει με ξεπερασμένα μέσα και διάθεση ανάδειξης άσχετων πτυχών σε «ρεαλισμό». Εκεί που απέτυχε το ευνουχισμένο και βαρετό Saint Laurent, έρχεται αυτό εδώ το πόνημα να μας δείξει «πώς γίνεται».
Τον Benedict Cumberbatch τον γνωρίζουμε ως ένα πηγαίο ταλέντο με έντονα χαβαλεδιάρικη ιδιοσυγκρασία, μα και σοβαρότητα στην προσέγγιση των ρόλων του. Κανείς καλύτερος για να υποδυθεί με ενέργεια και ακρίβεια τον άνθρωπο πίσω από τον μύθο. Με μπρίο και πάθος, ερμηνεύει σε μια οσκαρικής στόφας στιγμή το ρόλο του και αποτελεί κύριο πόλο έλξης για όσους αισθάνονται πως το ίδιο το περιεχόμενο ή κάποιο άλλο πειστήριο δεν τους αφορά. Το mainstream «έμπα» της χρονιάς αποδεικνύεται δυνατό. Ας ελπίσουμε σε εξίσου ποιοτική συνέχεια.
Δείτε το τρέιλερ, όπως κυκλοφόρησε στο youtube.
Φοίβος Κρομμύδας