Θραύσματα χρόνου και τόπου, κλεισμένα σε μικρά παραλληλόγραμμα, διηθημένα μέσα από βαθιές προσωπικές διαδρομές , επιτρέπουν στο μάτι του θεατή να ανοιχτεί πέρα από τα όρια του ορατού και πεπερασμένου, όπου ο χρόνος, λυτρωτής και σταυρωτής, παγώνει… Κι εκεί ο σπαραγμός γίνεται ικεσία, κι η οδύνη γίνεται δύναμη, κι ο φόβος, δέος! Αυτός είναι ο φωτογραφικός κόσμος του Σταύρου Σταματίου. Ας δούμε τι είπε στο REDLINE.gr.
- Συνέντευξη- Παρουσίαση: Νικολέτα Γερολιμίνη
Πώς ορίζεις την φωτογραφία;
Η κάθε φωτογραφία είναι ένα μικρό θραύσμα τόπου και χρόνου. Είναι η προσωπική κατάθεση της ματιάς του φωτογράφου πάνω στον κόσμο. Γι΄ αυτό τον λόγο, μιλά περισσότερο για τον ίδιο τον φωτογράφο παρά γι’ αυτό που απεικονίζει.
Πότε ξεκίνησε η φωτογραφική σου διαδρομή και ποιοι ήταν οι άνθρωποι η τα γεγονότα που την επηρέασαν καθοριστικά;
Ξεκίνησα να φωτογραφίζω περίπου τον καιρό που ήμουν φοιτητής, αλλά μόνο τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια άρχισα να ξεκλειδώνω τα μυστικά της καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Τότε υπήρξαν οι κατάλληλες συνθήκες για να το κάνω, παρότι με ενδιέφερε από παλιά. Θα έλεγα ότι σταθμός στον τρόπο που αντιλαμβάνομαι την καλλιτεχνική φωτογραφία ήταν μια αναδρομική έκθεση του σπουδαίου André Kertész στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσ/νίκης. Ήταν για μένα ένα ορόσημο η επαφή με το έργο του.
Στη φωτογραφική σου διαδρομή είσαι αυτοδίδακτος ή με κάποιο τρόπο διδάχτηκες τη φωτογραφία; Τελικά τι πιστεύεις : η φωτογραφία διδάσκεται;
Όλοι αυτοδίδακτοι είμαστε υπό μία έννοια. Όσο καλός και να είναι ο δάσκαλος, η γνώση θέλει προσωπικό αγώνα για να γίνει βίωμα. Θέλει μεράκι και πείσμα, ανοιχτό μυαλό και δημιουργική διάθεση. Θέλει τελικά αγάπη και αφοσίωση στο αντικείμενο. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αφομοιώσουμε τη γνώση, να την προσαρμόσουμε στην προσωπικότητά μας και να την κάνουμε εργαλείο για να εκφραστούμε. Φυσικά ο ρόλος του δασκάλου είναι πολύ σημαντικός. Είναι ο άνθρωπος που θα μας καθοδηγήσει. Αλλά τον δρόμο τον διανύουμε μόνοι, μόνοι μας κάνουμε και τις όποιες επιλογές, με πρώτη την ίδια την επιλογή του δασκάλου. Θα έλεγα μάλιστα ότι σε όσο περισσότερους δασκάλους έχουμε την ευκαιρία να μαθητεύσουμε, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να αρθρώσουμε προσωπικό λόγο, όταν έρθει η ώρα. Και όταν μιλάω για δασκάλους, δεν εννοώ αποκλειστικά με φυσική παρουσία αλλά και μέσω θεωρητικών κειμένων που μπορούμε να βρούμε σε βιβλία, περιοδικά κτλ.
Υπάρχει κάποιος λόγος που φωτογραφίζεις;
Με κάνει να χαίρομαι. Είμαι ένας τυπικός homo ludens.
Κουβαλάς πάντα την κάμερα μαζί σου;
Ναι, σχεδόν κάθε φορά που βγαίνω από το σπίτι. Συνήθως δεν την βγάζω καν από το τσαντάκι, αλλά αισθάνομαι καλύτερα όταν ξέρω ότι είναι διαθέσιμη.
Βάλε μας λίγο σε όλη τη φωτογραφική διαδικασία: λήψη, επιλογή, επεξεργασία …. Πώς ‘’γεννιούνται’’ οι φωτογραφίες σου;
Συνήθως αφήνω να με καθ-οδηγήσει το φως. Κάποιες φορές τριγυρίζω αναζητώντας ένα φωτογραφικό “εύρημα”, κάποιες άλλες δημιουργώ μόνος μου τις εικόνες. Κινούμενος συνεχώς στα ίδια μέρη, γνωρίζω ποια ώρα είναι η καλύτερη για το κάθε θέμα. Αλλά είναι η διάθεση της στιγμής που θα συνεργήσει – και θα καθορίσει τελικά- τον τρόπο που θα φωτογραφίσω το κάθε τι.
Όταν επιστρέφω στο σπίτι, βλέπω το υλικό μου στον υπολογιστή (χρησιμοποιώ αποκλειστικά ψηφιακή κάμερα) και αποφασίζω τι θα κρατήσω στον σκληρό δίσκο και τι όχι. Η επεξεργασία δε μου παίρνει πολύ χρόνο. Με ενδιαφέρει να πάρω το αποτέλεσμα που είχα στο νου την ώρα που έκανα τη λήψη. Αν η λήψη ήταν καλή, το αποτέλεσμα έρχεται εύκολα, αν όχι, δεν αξίζει να ασχοληθώ. Η φωτογραφία διαγράφεται και δεν την ξαναβλέπω ποτέ.
Μέσα στη φωτογραφική σου διαδρομή είδες τις φωτογραφίες σου να αλλάζουν; Τι θα έλεγες για το έργο σου τελικά;
Ευτυχώς, ναι. Η φωτογραφική μου αντίληψη έχει αλλάξει πολύ από τον καιρό που ξεκίνησα κι αυτό είναι προϊόν συνεχούς δουλειάς και μελέτης. Και ελπίζω ότι θα συνεχίσει να οξύνεται, όσο εγώ συνεχίσω να δουλεύω. Δεν ξέρω πού θα με πάει όλο αυτό, απλώς απολαμβάνω το ταξίδι.
Ποια φωτογραφία σου είναι εξαιρετικά ‘’αγαπημένη’’ και γιατί;
Μια παλιά “αναμνηστική” φωτογραφία με τα τρία μου παιδιά σε κάποια παραλία της Κρήτης, όπου, με έναν μαγικό τρόπο, έχει αποτυπωθεί το βασικό στοιχείο του χαρακτήρα του καθενός τους. Βρίσκεται σ’ ένα μικρό καδράκι στο τραπέζι της κουζίνας και κάθε φορά που την βλέπω με κάνει να χαμογελώ.
Τι κάνεις αυτό τον καιρό φωτογραφικά; Έχεις μελλοντικά σχέδια;
Συνεχίζω να εμπλουτίζω με υλικό τις δύο πιο προσωπικές μου δουλειές, χωρίς να βάζω στεγανά στη ματιά μου- εξάλλου η φωτογραφία ήταν και συνεχίζει να είναι για μένα ένα παιχνίδι. Παράλληλα αναζητώ εικόνες για μια έκθεση που θα γίνει στην Κύπρο με τίτλο “Home”, ως αποτέλεσμα ενός workshop που έγινε στις αρχές του φετινού καλοκαιριού υπό την καθοδήγηση του Jason Eskenazi και του Αχιλλέα Νάσιου. Στα πιο μελλοντικά σχέδια είναι μια προσωπική έκθεση με τη σειρά “A raven’s dream” συνοδευόμενη από ένα βιβλίο ή έναν κατάλογο.
Πώς βλέπεις την κύρια τάση της καλλιτεχνικής φωτογραφίας σήμερα;
Διαπιστώνω ότι τα τελευταία χρόνια το κείμενο που συνοδεύει μια ολοκληρωμένη δουλειά παίζει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο. Κάποιες μάλιστα φορές το “statement” δεν είναι απλώς αναγκαίο, αλλά γίνεται πιο σημαντικό κι από τις ίδιες τις εικόνες. Αν όμως οι εικόνες δεν έχουν τη δύναμη να συγκινούν, τι αξία έχει το κείμενο;
Σταύρος Σταματίου: ”Η φωτογραφία είναι ο τρόπος μου για να δω τον κόσμο και ταυτόχρονα είναι το μέσο για να μιλήσω για τον εαυτό μου, να επικοινωνήσω με τα οράματά μου, τα όνειρά μου και τους εφιάλτες μου. Μερικές φορές έχω την αίσθηση ότι η φωτογραφία είναι ένας τρόπος να ανοικοδομήσω τις χαμένες μου αναμνήσεις”.
Δείτε δουλειά του φωτογράφου εδώ και εδώ
Οποιαδήποτε αναδημοσίευση υλικού επιτρέπεται μόνο με την άδεια του φωτογράφου
και την ενημέρωση του red line
