Το πολιτικό παιχνίδι «ανοίγει»

Προετοιμασίες για τη μεγάλη αναμέτρηση που έρχεται

Βα­δί­ζου­με γρή­γο­ρα προς το τέλος της με­τα­βα­τι­κής πε­ριό­δου στις πο­λι­τι­κές αλλά και οι­κο­νο­μι­κο­κοι­νω­νι­κές ανα­με­τρή­σεις, της πε­ριό­δου που επέ­βα­λε το βάρος της παν­δη­μί­ας. 

Η κυ­βερ­νη­τι­κή από­φα­ση για μια εσπευ­σμέ­νη «έξοδο» από όλες τις μορ­φές κα­ρα­ντί­νας, με τον ισχυ­ρι­σμό ότι τάχα είναι πλέον αρ­κε­τή η προ­στα­σία μέσω του εμ­βο­λια­σμού ενός τμή­μα­τος του πλη­θυ­σμού, δεί­χνει την πρό­θε­ση του Μη­τσο­τά­κη να εξαρ­τή­σει το πο­λι­τι­κό μέλ­λον του κόμ­μα­τός του από τη δυ­να­τό­τη­τα να μοι­ρά­σει την τρά­που­λα στην οι­κο­νο­μία, μέσω της δια­χεί­ρι­σης των ευ­ρω­παϊ­κών πόρων στή­ρι­ξης. 

Μαρία Μπόλαρη |

Η από­φα­ση αυτή είναι με με­γά­λο πο­λι­τι­κό ρίσκο. Έχο­ντας ήδη στην πλάτη 10.000 νε­κρούς, έχο­ντας τα δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία υπερ­φορ­τω­μέ­να πέραν της κόκ­κι­νης γραμ­μής, χωρίς καμιά ενί­σχυ­ση της προ­στα­σί­ας σε κρί­σι­μες υπο­δο­μές και μα­ζι­κούς χώ­ρους (με­τα­φο­ρές, ερ­γο­στά­σια, υπη­ρε­σί­ες, σχο­λεία κ.ά.), η από­φα­ση για την «έξοδο» μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε δρα­μα­τι­κή αύ­ξη­ση των απω­λειών. Σε αυτό το σε­νά­ριο οι έτσι κι αλ­λιώς εύ­θρα­στες πο­λι­τι­κές ισορ­ρο­πί­ες θα υπο­στούν τρα­νταγ­μούς με συ­νέ­πειες που δεν είναι δυ­να­τόν να προ­βλέ­ψει κα­νείς.

Πα­ρό­λα αυτά, η κυ­βέρ­νη­ση απο­φά­σι­σε να επι­δεί­ξει «ορμή» στην οι­κο­νο­μία. Η προσ­δο­κία της εκτα­μί­ευ­σης των πρώ­των ευ­ρω­παϊ­κών ενι­σχύ­σε­ων, θέτει άμεσα το πρό­βλη­μα της «μοι­ρα­σιάς», αλλά και με μια έν­νοια του στρα­τη­γι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού μέσα στις αλ­λα­γές που ανα­πό­φευ­κτα θα προ­κα­λέ­σει η πρω­το­φα­νής κρίση του 2020. Σύμ­φω­να με τον Τύπο, όλοι οι με­γά­λοι κα­πι­τα­λι­στι­κοί όμι­λοι βρί­σκο­νται σε πυ­ρε­τώ­δεις προ­ε­τοι­μα­σί­ες για το πώς θα αρ­πά­ξουν τις ευ­και­ρί­ες της νέας επο­χής. Μπο­ρεί να στοι­χη­μα­τί­σει κα­νείς ότι τα χι­λιο­τρα­γου­δη­μέ­να «επεν­δυ­τι­κά σχέ­δια» με στόχο την ανά­πτυ­ξη, θα έχουν δυο συ­γκε­κρι­μέ­να χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά: Αφε­νός, την απαί­τη­ση για να πε­ρά­σουν οι πόροι των ενι­σχύ­σε­ων κατ’ ευ­θεί­αν στις επι­χει­ρή­σεις (γιατί έτσι, λέει, θα προ­κύ­ψει «πολ­λα­πλα­σια­σμέ­νο» κοι­νω­νι­κό όφε­λος) και, αφε­τέ­ρου, οι ερ­γα­σια­κές σχέ­σεις σε αυτή τη νέα «φάση» θα ωθη­θούν σε κα­τώ­τε­ρο επί­πε­δο, ακόμα και σε σύ­γκρι­ση με το τσα­κι­σμέ­νο ση­με­ρι­νό. Για αυτές τις απαι­τή­σεις προ­ε­τοι­μά­ζε­ται το σύ­νο­λο του κυ­βερ­νη­τι­κού επι­τε­λεί­ου και ει­δι­κό­τε­ρα ο Χα­τζη­δά­κης με το αντι­δρα­στι­κό νο­μο­σχέ­διό του.

Επερ­χό­με­νες δο­κι­μα­σί­ες

Προ­κα­λεί εντύ­πω­ση η από­στα­ση «ανε­με­λιάς» που χω­ρί­ζει τις κυ­βερ­νη­τι­κές απο­φά­σεις με τις κρί­σι­μες συ­ζη­τή­σεις για τις προ­ο­πτι­κές της οι­κο­νο­μί­ας διε­θνώς. Ο Μη­τσο­τά­κης κι­νεί­ται με μπού­σου­λα ένα ακραιφ­νώς νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο μο­ντέ­λο, την ώρα που στην Αμε­ρι­κή του Μπάι­ντεν ξα­να­σκέ­φτο­νται τον Κέινς. Η ευ­φο­ρία για τις ευ­ρω­παϊ­κές ενι­σχύ­σεις απω­θεί κάθε προ­βλη­μα­τι­σμό για τις σκλη­ρές δο­κι­μα­σί­ες που επέρ­χο­νται για όσους είναι εγκλω­βι­σμέ­νοι στον «ευ­ρω­παϊ­κό μο­νό­δρο­μο». Ο Σόι­μπλε, όμως, υπεν­θύ­μι­σε σε όλους ότι τα μέτρα «χα­λά­ρω­σης» είναι συ­γκυ­ρια­κού χα­ρα­κτή­ρα, ότι η παν­δη­μία έχει επι­φέ­ρει εκτί­να­ξη του χρέ­ους όλων των χω­ρών-με­λών της ΕΕ (συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της Γερ­μα­νί­ας) και ότι την επό­με­νη μέρα θα κα­τα­στεί ανα­γκαία μια «πο­λι­τι­κή μεί­ω­σης των χρεών… ένα νέο Σύμ­φω­νο Εξό­φλη­σης Χρεών». Το μνη­μό­νιο 5 βρί­σκε­ται καθ’ οδόν.

Η «ορμή» του Μη­τσο­τά­κη προς την οι­κο­νο­μία, θα συ­να­ντή­σει με­γά­λα προ­βλή­μα­τα. Τους αντα­γω­νι­σμούς με­τα­ξύ των κα­πι­τα­λι­στών σχε­τι­κά με το ποιοι θα βρε­θούν σε πιο προ­νο­μια­κή θέση στο επερ­χό­με­νο με­γά­λο πλιά­τσι­κο. Την αντί­δρα­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών μαζών μπρο­στά στα νέες απει­λές στα στοι­χειώ­δη ερ­γα­τι­κά και κοι­νω­νι­κά δι­καιώ­μα­τα. Ακόμα και την «ανε­λα­στι­κό­τη­τα» ορι­σμέ­νων κοι­νω­νι­κών κα­τα­κτή­σε­ων, που δεν είναι κα­θό­λου εύ­κο­λο απλώς να κα­τε­δα­φι­στούν. Για πα­ρά­δειγ­μα, η ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση της επι­κου­ρι­κής ασφά­λι­σης που επι­χει­ρεί ο Τσα­κλό­γλου, αν δεν συν­δυα­στεί με κρα­τι­κή-συ­νταγ­μα­τι­κή εγ­γύ­η­ση των πόρων των ασφα­λι­σμέ­νων και με αύ­ξη­ση (!) των ερ­γο­δο­τι­κών ει­σφο­ρών –όπως έγινε στην Αυ­στρα­λία και άλλες χώρες μο­ντέ­λα αυτής της πο­λι­τι­κής– θα ισο­δυ­να­μεί με απλή και κα­θα­ρή λη­στεία.

Όμως υπάρ­χουν και άλλες πλευ­ρές της επι­και­ρό­τη­τας που δεί­χνουν επερ­χό­με­νες δο­κι­μα­σί­ες για την κυ­βερ­νη­τι­κή συ­νο­χή. Ο Τζ. Πάιατ «έστη­σε» συ­νέ­ντευ­ξη σε κυ­ρια­κά­τι­κη εφη­με­ρί­δα, για να προ­α­ναγ­γεί­λει επι­σή­μως ότι «οι ΗΠΑ κα­λω­σο­ρί­ζουν την Ελ­λά­δα στο πρό­γραμ­μα των F-35». Τέ­τοιας κλί­μα­κας εξο­πλι­σμοί, την ώρα που κα­ταρ­ρέ­ουν τα νο­σο­κο­μεία, λει­τουρ­γούν αντι­κει­με­νι­κά σαν μια με­γά­λη πρό­κλη­ση. Λίγες μόλις βδο­μά­δες μετά τις μα­γκιές του Δέν­δια στην Κω­στα­ντι­νού­πο­λη, ο Β. Βε­νι­ζέ­λος δη­λώ­νει ότι η κα­τα­φυ­γή στη Χάγη υπήρ­ξε «εθνι­κή στρα­τη­γι­κή» από το 1976 και την κυ­βέρ­νη­ση Κα­ρα­μαν­λή, που επι­βε­βαιώ­θη­κε από την κυ­βέρ­νη­ση ΝΔ-ΠΑ­ΣΟΚ το 2013, και που σή­με­ρα δεν έχει καμιά άλλη εναλ­λα­κτι­κή. Σε λίγες μέρες άλ­λω­στε, στην πε­ντα­με­ρή υπό τον ΟΗΕ για το κυ­πρια­κό, η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη και ο Δέν­διας θα υπο­χρε­ω­θούν να ανα­με­τρη­θούν με αυτές τις «υπεν­θυ­μί­σεις».

Όλοι αυτοί οι πα­ρά­γο­ντες δεί­χνουν ότι οι προ­ο­πτι­κές του Μη­τσο­τά­κη πα­ρα­μέ­νουν σο­βα­ρά υπο­νο­μευ­μέ­νες. Αυτές οι πραγ­μα­τι­κό­τη­τες ερ­μη­νεύ­ουν τον υψηλό βαθμό «πο­λι­τι­κής κι­νη­τι­κό­τη­τας» που χα­ρα­κτη­ρί­ζει τις εξε­λί­ξεις ακόμα και σε με­γά­λες χώρες. Για να μη  ξε­χνιό­μα­στε, η «ηγε­μο­νι­κή» Μέρ­κελ βρί­σκε­ται πλέον μπρο­στά στην προ­ο­πτι­κή του να πα­ρα­δώ­σει την κα­γκε­λα­ρία σε εκ­πρό­σω­πο των… Πρα­σί­νων.

Οι ελ­πί­δες του Μη­τσο­τά­κη να ελέγ­ξει αυτή την κι­νού­με­νη άμμο, σε με­γά­λο βαθμό στη­ρί­ζο­νται στα κενά της πο­λι­τι­κής της Αρι­στε­ράς.

ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

Στον εσω­κομ­μα­τι­κό διά­λο­γο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρεί να δια­κρί­νει κα­νείς δύο με­γά­λα θέ­μα­τα. Το πρώτο αφορά τη σχέση της κα­θη­με­ρι­νής πο­λι­τι­κής με τη στρα­τη­γι­κή. Χρειά­ζε­ται «σκο­πός»; Χρειά­ζε­ται μια «αρι­στε­ρή αφή­γη­ση» μέσα στην οποία να εντάσ­σε­ται η αντι­πο­λι­τευ­τι­κή τα­κτι­κή και το κά­λε­σμα για μια «δεύ­τε­ρη φορά»; Ο Τσί­πρας, στην πράξη, απα­ντά αρ­νη­τι­κά. Πι­στεύ­ει ότι σή­με­ρα μπο­ρεί να ζητά ενί­σχυ­ση του ΕΣΥ και αύριο να υπερ­ψη­φί­ζει την αγορά των Ραφάλ. Σή­με­ρα να κα­ταγ­γέ­λει το νο­μο­σχέ­διο Χα­τζη­δά­κη και χθες να υπερ­ψη­φί­ζει τη Σύμ­βα­ση ξε­που­λή­μα­τος του Ελ­λη­νι­κού στον Λάτση. Θα δια­πι­στώ­σει ότι αυτά δεν λει­τουρ­γούν αθροι­στι­κά, θα υπο­χρε­ω­θεί να θυ­μη­θεί ότι η δια­βό­η­τη «πο­λυ­συλ­λε­κτι­κό­τη­τα» της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας πέ­θα­νε, όταν τα σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κά κόμ­μα­τα διέ­ψευ­σαν τη γε­νι­κή τους «αφή­γη­ση» για βελ­τί­ω­ση της θέσης των ερ­γα­ζο­μέ­νων μέσα στον κα­πι­τα­λι­σμό και πήραν το δρόμο του σο­σιαλ­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Το δεύ­τε­ρο, αφορά το θέμα της «εμπι­στο­σύ­νης». Η εμπει­ρία του 2015 πα­ρα­μέ­νει ενερ­γή και όσο ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν πα­ρέ­χει μια πει­στι­κή αυ­το­κρι­τι­κή για τη νε­ο­μνη­μο­νια­κή στρο­φή του, δεν θα μπο­ρεί να συ­γκρο­τή­σει συ­νε­κτι­κό και πλειο­ψη­φι­κό πο­λι­τι­κό ρεύμα. Παρά τους εκλο­γι­κούς εκ­βια­σμούς που μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει η κάλπη, δεν μπο­ρεί να πε­ρι­μέ­νει κα­νείς ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ του Τσί­πρα θα μπο­ρέ­σει να απα­ντή­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά στις επι­θέ­σεις της πο­λι­τι­κής Μη­τσο­τά­κη.

Αρι­στε­ρά

Το ΚΚΕ πα­ρου­σιά­ζει το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα κά­ποιες αξιο­ση­μεί­ω­τες επε­ξερ­γα­σί­ες (με τε­λευ­ταίο πα­ρά­δειγ­μα τις θέ­σεις της ΚΕ για το 1821), αλλά και κά­ποια «ανοίγ­μα­τα» με ση­μα­σία για το κί­νη­μα σε ορι­σμέ­νους μα­ζι­κούς χώ­ρους. Όμως το σύ­νο­λο των θέ­σε­ων, μπρο­στά στο επερ­χό­με­νο συ­νέ­δριό του, φρο­ντί­ζει να υπο­βαθ­μί­ζει ή και να υπο­νο­μεύ­ει αυτά τα ανοίγ­μα­τα. Μια τα­κτι­κή «προ­ε­τοι­μα­σί­ας» των κομ­μα­τι­κών δυ­νά­με­ων, για όταν «προ­κύ­ψει επα­να­στα­τι­κή κα­τά­στα­ση», όπου τότε και μόνο τότε θα είναι εφι­κτές «διεκ­δι­κή­σεις θε­τι­κών κα­τα­κτή­σε­ων για το σύ­νο­λο της ερ­γα­τι­κής τάξης», είναι μια κα­τεύ­θυν­ση που πα­ρα­μέ­νει κάτω από τις ανά­γκες του κό­σμου μας.

Αυτή η κα­τά­στα­ση στους «με­γά­λους» σχη­μα­τι­σμούς βάζει αντι­κει­με­νι­κά αυ­ξη­μέ­να κα­θή­κο­ντα στο χώρο στα αρι­στε­ρά τους. Όπου δυ­στυ­χώς κυ­ριαρ­χεί η σύγ­χυ­ση και ο κα­τα­κερ­μα­τι­σμός. Το ΝΑΡ πα­ρου­σιά­ζο­ντας τις από­ψεις του για το Κόμμα/Μέ­τω­πο/Κί­νη­μα, υπο­γραμ­μί­ζει: «Μι­λά­με όχι για ένα οποιο­δή­πο­τε μέ­τω­πο, αλλά για ένα αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό μέ­τω­πο και όχι για ένα οποιο­δή­πο­τε κί­νη­μα, αλλά για το τα­ξι­κά ανα­συ­γκρο­τη­μέ­νο μα­ζι­κό-πο­λι­τι­κό ερ­γα­τι­κό και λαϊκό κί­νη­μα». Το πρό­βλη­μα βε­βαί­ως ανα­δύ­ε­ται αμέ­σως: Γιατί η συγ­γρα­φή 5-10 «κα­θα­ρών» στό­χων πάλης δεν αρκεί για να συ­γκρο­τή­σει «αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό μέ­τω­πο», ούτε η συ­νερ­γα­σία με­τα­ξύ κά­ποιων «τα­ξι­κών» πρω­το­βάθ­μιων σω­μα­τεί­ων μπο­ρεί να υπο­κα­τα­στή­σει το ρόλο ενός «τα­ξι­κά ανα­συ­γκρο­τη­μέ­νου μα­ζι­κού ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος». Και στο με­τα­ξύ, οι ακρο­βα­σί­ες με­τα­ξύ της επι­θυ­μη­τής «κα­θα­ρό­τη­τας» και των πραγ­μα­τι­κών δυ­να­το­τή­των πα­ρέμ­βα­σης, κα­τα­λή­γουν να υπο­βαθ­μί­ζουν τις εφι­κτές ενό­τη­τες δρά­σης σε ρι­ζο­σπα­στι­κή πο­λι­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση, που είναι εδώ και τώρα ανα­γκαί­ες. Με αυτή τη νο­ο­τρο­πία, όχι μόνο δε δη­μιουρ­γού­νται βά­σεις νέας με­τω­πι­κής συ­νερ­γα­σί­ας, αλλά υπο­βαθ­μί­ζο­νται και προ­ϋ­πάρ­χου­σες «ενό­τη­τες», όπως συμ­βαί­νει με την ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα.

Ο «Συ­ντο­νι­σμός Κομ­μου­νι­στι­κών Δυ­νά­με­ων» πα­ρου­σί­α­σε μια πρό­τα­ση για «Συμ­μα­χία δια­λό­γου, δρά­σης και αγώνα της μα­χό­με­νης Αρι­στε­ράς». Σε πολλά ση­μεία της ανά­λυ­σης της συ­γκυ­ρί­ας και των κα­θη­κό­ντων συμ­φω­νού­με και μά­λι­στα σε προ­ω­θη­μέ­νο βαθμό. Όμως αυτή η κα­τεύ­θυν­ση δεν μπο­ρεί να προ­ω­θη­θεί με την «ίδρυ­ση» με­τώ­πων σε χώ­ρους ή θέ­μα­τα, που θα στη­ρί­ζε­ται κυ­ρί­ως στη δια­τύ­πω­ση «στό­χων», στη συμ­με­το­χή κά­ποιων ανέ­ντα­χτων και σε πε­ριο­ρι­σμέ­νες δυ­να­τό­τη­τες δρά­σης.

Σε ό,τι μας αφορά, δε­σμευό­μα­στε στις συ­νερ­γα­σί­ες, επι­διώ­κου­με την κοινή δράση σε ρι­ζο­σπα­στι­κή-μα­χό­με­νη πο­λι­τι­κή, θε­ω­ρού­με θε­τι­κή την όσμω­ση με­τα­ξύ ορ­γα­νω­μέ­νων δυ­νά­με­ων που επι­διώ­κουν μα­ζι­κή πο­λι­τι­κή. Αντι­με­τω­πί­ζο­ντας συ­ντο­νι­σμέ­να τα κα­θή­κο­ντα που προ­κύ­πτουν –πχ στη φε­τι­νή Πρω­το­μα­γιά– χτί­ζο­ντας σχέ­σεις εμπι­στο­σύ­νης που μπο­ρούν να στη­ρί­ξουν μο­νι­μό­τε­ρες κοι­νές δρά­σεις –στους ερ­γα­τι­κούς χώ­ρους, στα αυ­το­διοι­κη­τι­κά σχή­μα­τα, στον αντι­ρα­τσι­σμό, στον αντι­σε­ξι­σμό κλπ– ανοί­γο­ντας την ανα­γκαία ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κή συ­ζή­τη­ση, μπο­ρού­με να χτί­σου­με σε στα­θε­ρά θε­μέ­λια την πρω­το­βου­λία για τη με­τω­πι­κή πα­ρέμ­βα­ση, που είναι πράγ­μα­τι ανα­γκαία. Αν αυτά προ­χω­ρή­σουν, αν μέσα από αυτά προ­κύ­ψει η ανα­γκαία προ­γραμ­μα­τι­κή και πο­λι­τι­κή «ωρί­μαν­ση», τότε θα μπο­ρού­σε να τεθεί ξανά το ζή­τη­μα της πα­ρέμ­βα­σης και στο κε­ντρι­κό πο­λι­τι­κό πεδίο.

/rproject.gr/