Κυβέρνηση φτερό στον άνεμο

Στις αρχές της φε­τι­νής χρο­νιάς, θα μπο­ρού­σε κα­νείς να δια­πι­στώ­σει ότι στον Τύπο πολ­λα­πλα­σιά­ζο­νταν τα αι­σιό­δο­ξα σε­νά­ρια σχε­τι­κά με τις προ­ο­πτι­κές της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα.

Ήταν πολλά τα άρθρα και οι ανα­λύ­σεις που υπο­γράμ­μι­ζαν ότι παρά τη δη­μο­σκο­πι­κή κα­τρα­κύ­λα, που πα­ρα­πέ­μπει στην απο­διάρ­θρω­ση της κοι­νω­νι­κής βάσης που στή­ρι­ξε τη νίκη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ το 2015, η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ δια­θέ­τει κά­ποια «σο­βα­ρά χαρ­τιά» –συν­δε­δε­μέ­να κυ­ρί­ως με μια κά­ποια κα­θε­στω­τι­κή «στα­θε­ρο­ποί­η­ση» μετά την επι­βο­λή του Μνη­μο­νί­ου 3– που θα της επέ­τρε­παν τε­λι­κά, αν όχι «να γυ­ρί­σει το παι­χνί­δι», του­λά­χι­στον να πα­ρα­μεί­νει ως ισχυ­ρός και αλώ­βη­τος παί­κτης μέσα σε αυτό, ελ­πί­ζο­ντας σε επά­νο­δο σε πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο, στις… με­θε­πό­με­νες εκλο­γές. Συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­ντας τα ολο­φά­νε­ρα προ­βλή­μα­τα συ­νο­χής της ΝΔ και τις φα­νε­ρές ηγε­τι­κές αδυ­να­μί­ες του Κυρ. Μη­τσο­τά­κη, στο Μα­ξί­μου επε­ξερ­γά­ζο­νταν, λέει, μια τα­κτι­κή που θυ­μί­ζει τις ελ­πί­δες που είχε ο Αντώ­νης Σα­μα­ράς με το σχέ­διο αντι­με­τώ­πι­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ως «αρι­στε­ρή πα­ρέν­θε­ση», μόνο που τώρα μι­λού­σε για την προ­ο­πτι­κή μιας «δε­ξιάς πα­ρέν­θε­σης» η ηγε­τι­κή ομάδα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Αλλά τα όμορ­φα σε­νά­ρια, όμορ­φα καί­γο­νται.

Δύο μήνες μετά, τα κε­ντρι­κά ση­μεία αυτής της στρα­τη­γι­κής απο­δει­κνύ­ο­νται μάλ­λον ως ναρ­κο­πέ­δια για την κυ­βέρ­νη­ση, παρά ως βάθρα για μια πο­λι­τι­κή αντε­πί­θε­σή της.

Οι­κο­νο­μία

Ασφα­λώς στο κέ­ντρο είναι οι εξε­λί­ξεις στην οι­κο­νο­μία. Το τσά­κι­σμα των μι­σθών και των ερ­γα­τι­κών κα­τα­κτή­σε­ων, που επι­τά­χυ­νε το Μνη­μό­νιο 3, οδή­γη­σε σε μια αύ­ξη­ση των κερ­δών των με­γά­λων επι­χει­ρή­σε­ων και στην εμ­φά­νι­ση ενός κλί­μα­τος «κα­πι­τα­λι­στι­κής αι­σιο­δο­ξί­ας». Όμως ο κα­πι­τα­λι­σμός, διε­θνώς και εδώ, δεν έχει βγει από την κρίση, το σύ­στη­μα δεν έχει απο­κα­τα­στή­σει τη δυ­να­μι­κή του. Το «μίνι κραχ» στα διε­θνή χρη­μα­τι­στή­ρια και ο εμπο­ρι­κός πό­λε­μος που κή­ρυ­ξε ο Τραμπ είναι κάτι πα­ρα­πά­νω από δυ­να­τές προει­δο­ποι­ή­σεις. Και αίφ­νης, ο Αλ. Τσί­πρας είδε το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και τον… Στουρ­νά­ρα να του υπο­γραμ­μί­ζουν ότι δεν πεί­θο­νται από τις τύχες μιας γραμ­μής που, έστω επι­κοι­νω­νια­κή, θα έκανε λόγο περί «κα­θα­ρής εξό­δου». Η κυ­βέρ­νη­ση, υπο­χρε­ω­μέ­νη να ανα­ζη­τή­σει ση­μείο ισορ­ρο­πί­ας με­τα­ξύ μιας νέας «πι­στο­λη­πτι­κής γραμ­μής στή­ρι­ξης» ή ενός 4ου Μνη­μο­νί­ου, βλέ­πει την 4η αξιο­λό­γη­ση να γί­νε­ται μια δια­δι­κα­σία-τούρ­μπο και την πο­λυα­να­με­νό­με­νη «λήξη του προ­γράμ­μα­τος» τον Αύ­γου­στο του ’18 να με­τα­τρέ­πε­ται από ευ­και­ρία πα­νη­γυ­ρι­σμών σε πεδίο σο­βα­ρής δο­κι­μα­σί­ας.

Ει­δι­κό­τε­ρα το ΔΝΤ δια­μη­νύ­ει πλέον κα­θα­ρά ότι το διε­θνές πε­ρι­βάλ­λον δεν προ­σφέ­ρε­ται για πει­ρα­μα­τι­σμούς και ότι το Τα­μείο επι­θυ­μεί την επί­σπευ­ση της θε­σμο­θέ­τη­σης των δρα­κό­ντειων μέ­τρων λι­τό­τη­τας που είχαν αφε­θεί για το 2019 (κα­τάρ­γη­ση αφο­ρο­λό­γη­του, πε­ρι­κο­πή «προ­σω­πι­κής δια­φο­ράς» στις κα­τα­βαλ­λό­με­νες συ­ντά­ξεις) από το 2ο εξά­μη­νο του 2018, ώστε να είναι εφι­κτή η υλο­ποί­η­σή τους από την 1.1.2019. Μόνο που έτσι τα μέτρα αυτά θα υπο­χρε­ω­θεί να τα υπο­γρά­ψει, συ­γκε­κρι­μέ­να, η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα, επι­δει­νώ­νο­ντας ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο τις σχέ­σεις της με τα ερ­γα­τι­κά-λαϊ­κά στρώ­μα­τα και δη­μιουρ­γώ­ντας ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρα ερω­τη­μα­τι­κά σχε­τι­κά με την αξιο­πι­στία της τα­κτι­κής της «δε­ξιάς πα­ρέν­θε­σης».

Άγριοι αντα­γω­νι­σμοί

Ένα άλλο πεδίο όπου η κυ­βέρ­νη­ση εμ­φά­νι­ζε επι­τυ­χί­ες, ήταν η βελ­τί­ω­ση των σχέ­σε­ών της με τμή­μα­τα της ντό­πιας κυ­ρί­αρ­χης τάξης. Και η επι­φα­νεια­κή ανά­γνω­ση της πο­λι­τι­κής ιστο­ρί­ας αυτού του τόπου λέει ότι οι καλές σχέ­σεις με τις οι­κο­γέ­νειες και τους ομί­λους των κα­πι­τα­λι­στών με­τα­φρά­ζο­νται «αυ­τό­μα­τα» σε πο­λι­τι­κή δύ­να­μη. Και έμοια­ζε ότι είναι έτσι: Οι χο­ρη­γί­ες του ΟΠΑΠ και η «ρευ­στό­τη­τα» του Σαβ­βί­δη έδι­ναν στον Ν. Παππά και στον Αλ. Φλα­μπου­ρά­ρη με­γά­λη επι­κοι­νω­νια­κή ισχύ. Μόνο που αυτά ισχύ­ουν ανε­μπό­δι­στα κυ­ρί­ως σε «ομα­λές» πε­ριό­δους. Αντί­θε­τα σή­με­ρα, η συμ­μα­χία της «εξυ­γί­αν­σης» ενά­ντια στον Μα­ρι­νά­κη ήρθε ξαφ­νι­κά τού­μπα. Οι κα­λύ­τε­ροι φίλοι των «φίλων του πρω­θυ­πουρ­γού» με­τα­τρά­πη­καν ξαφ­νι­κά σε αλ­λη­λο­σπα­ρασ­σό­με­νες Τί­γρεις και Αρ­κού­δες. Και εί­μα­στε ακόμα στην αρχή: Πριν να στε­γνώ­σει το με­λά­νι της πε­ρι­γρα­φής της ένο­πλης ει­σβο­λής του Ιβάν στο γή­πε­δο της Τού­μπας, ο Δ. Γιαν­να­κό­που­λος απαι­τεί –για τη σω­τη­ρία του Πα­να­θη­ναϊ­κού…– το ΟΑΚΑ, ενώ οι αδελ­φοί Αγ­γε­λό­που­λοι δή­λω­σαν αμέ­σως ότι ο μπα­σκε­τι­κός Ολυ­μπια­κός επι­θυ­μεί χώρο για νέο γή­πε­δο στο Ελ­λη­νι­κό! Οσο­νού­πω θα κα­τα­φτά­σει και ο Μα­ρι­νά­κης, ζη­τώ­ντας την πλήρη κυ­ριό­τη­τα στο γή­πε­δο Κα­ραϊ­σκά­κη…

Η μόνη ιδιαι­τε­ρό­τη­τα που έχει ο πό­λε­μος των με­γι­στά­νων στο πο­δό­σφαι­ρο είναι ότι αυτός διε­ξά­γε­ται πε­ρί­που δη­μό­σια. Όμως στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα τα ίδια –ή και χει­ρό­τε­ρα!– γί­νο­νται στο εμπό­ριο καυ­σί­μων, στην ενέρ­γεια, στα δη­μό­σια έργα, στο σκυ­λο­κα­βγά για το ποιος θα επω­φε­λη­θεί από τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις κλπ. Οι λυ­κο­συμ­μα­χί­ες με­τα­ξύ των κα­πι­τα­λι­στών είναι τόσο αστα­θείς και υπο­νο­μευ­μέ­νες, που με­τα­τρέ­πουν την κυ­βερ­νη­τι­κή «διαι­τη­σία» επ’ αυτών, σε απο­στα­θε­ρο­ποι­η­τι­κή δύ­να­μη ενά­ντια στην ίδια τη συ­νο­χή της κυ­βέρ­νη­σης και τις προ­ο­πτι­κές της. Την επαύ­ριο των γε­γο­νό­των στην Τού­μπα εί­δα­με ζω­ντα­νά τις απο­δεί­ξεις: με την αιφ­νί­δια επι­δεί­νω­ση των σχέ­σε­ων με­τα­ξύ ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και ΑΝΕΛ, αλλά και με το μπα­ράζ δη­μο­σιεύ­σε­ων στον ακρο­δε­ξιό Τύπο που σπεύ­δει να προ­α­ναγ­γεί­λει την ίδρυ­σης μιας ελ­λη­νι­κής «Λέ­γκας του Βορρά», με την υπο­στή­ρι­ξη της Εκ­κλη­σί­ας και του Όρους, με φι­λι­κή ανα­φο­ρά προς τη Ρωσία του Πού­τιν και με εθνι­κι­στι­κή, ρα­τσι­στι­κή, αλλά κυ­ρί­ως φι­λο­μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή…

«Εθνι­κά θέ­μα­τα»

Ένα άλλο πεδίο όπου έμοια­ζε να στη­ρί­ζε­ται μια κά­ποια ενί­σχυ­ση της κυ­βέρ­νη­σης ήταν η θε­α­μα­τι­κή σύ­σφι­ξη των σχέ­σε­ών της με τις δυ­τι­κές ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις και κυ­ρί­ως τις ΗΠΑ. Πα­ρό­λο που ο Τζέ­φρι Παϊάτ πα­ρεμ­βαί­νει δη­μό­σια ως ο πιο έν­θερ­μος υπο­στη­ρι­κτής του Αλ. Τσί­πρα, η «ενερ­γη­τι­κή δι­πλω­μα­τία» του Ν. Κο­τζιά αντί για ευ­και­ρία συ­σπεί­ρω­σης γύρω από την κυ­βέρ­νη­ση απο­δει­κνύ­ε­ται μάλ­λον ως πο­ρεία μέσα στο μα­γκά­λι με τα κάρ­βου­να.

Γιατί είναι άλλο να γνω­ρί­ζεις ότι το όνομα Gorna Makedonia θα είναι μια με­γά­λη δι­πλω­μα­τι­κή επι­τυ­χία για τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό και άλλο να επι­διώ­κεις να συ­σπει­ρώ­σεις γύρω σου όλες τις εθνι­κι­στι­κές ψευ­δαι­σθή­σεις (που απο­κλεί­ουν κάθε χρήση του ονό­μα­τος Μα­κε­δο­νία και των πα­ρα­γώ­γων αυτού στους… μη-Έλ­λη­νες), όταν έχεις προ­α­πο­φα­σί­σει να μη συ­γκρου­στείς μαζί τους, όταν συ­γκυ­βερ­νάς με τον Κα­μέ­νο και συ­νερ­γά­ζε­σαι αρ­μο­νι­κά με τον κα­θο­δη­γη­τή και χρη­μα­το­δό­τη των πο­ντια­κών και παμ­μα­κε­δο­νι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου της Θεσ­σα­λο­νί­κης. Γιατί είναι άλλο να γνω­ρί­ζεις ότι στις ΑΟΖ της Ανατ. Με­σο­γεί­ου επι­χει­ρείς, μαζί με τους Αμε­ρι­κα­νούς και την ΕΕ, μια με­γά­λη ανα­τρο­πή ισχύ­ος προς όφε­λος των ντό­πιων κα­πι­τα­λι­στών και του κρά­τους τους, και είναι τε­λεί­ως άλλο πράγ­μα το να αντέ­ξεις να κα­θο­δη­γή­σεις όλες τις συ­γκρού­σεις και τα επι­κίν­δυ­να «επει­σό­δια» που συ­νε­πι­φέ­ρει αυτή η επι­λο­γή. Το πα­ρά­δειγ­μα των εξο­πλι­σμών είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό: Μια κυ­βέρ­νη­ση της τάχα Αρι­στε­ράς, μια κυ­βέρ­νη­ση που επι­βά­λει μνη­μό­νιο χωρίς δήθεν να το υιο­θε­τεί, τη στιγ­μή που δια­τη­ρεί τον ΕΝΦΙΑ και κόβει τις συ­ντά­ξεις, δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται αγο­ρές όπλων (φρε­γά­τες, εκ­συγ­χρο­νι­σμός F16, πα­ραγ­γε­λία F35 κοκ) κό­στους πα­ρα­πλή­σιου με το κό­στος του Μνη­μο­νί­ου 2 που υπέ­γρα­ψαν οι Σα­μα­ράς-Βε­νι­ζέ­λος!

Προ­ο­πτι­κές

Παρά τα επι­φαι­νό­με­να, η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα έχει χάσει κάθε «στα­θε­ρό­τη­τα», γιατί κι­νεί­ται χωρίς μπού­σου­λα, χωρίς δική της πο­λι­τι­κή, μέσα σε ιδιαί­τε­ρα αντι­φα­τι­κές και επι­κίν­δυ­νες συν­θή­κες. Πα­ρα­μέ­νει στην κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία κυ­ρί­ως και εφό­σον υλο­ποιεί τις κα­τευ­θύν­σεις που συμ­φώ­νη­σε το κα­λο­καί­ρι του 2015 με τους δα­νει­στές και την ντό­πια κυ­ρί­αρ­χη τάξη. Συ­νή­θως, η κα­τά­λη­ξη μιας τέ­τοιας κυ­βέρ­νη­σης είναι να πε­τα­χτεί σαν στυμ­μέ­νη λε­μο­νό­κου­πα, όταν θα έχει τε­λειώ­σει τη βρό­μι­κη δου­λειά, όταν θα έχει πάψει να είναι χρή­σι­μη στις αυ­θε­ντι­κά κα­θε­στω­τι­κές δυ­νά­μεις.

Το ερώ­τη­μα που τί­θε­ται από αυτές τις εξε­λί­ξεις και πα­ρα­μέ­νει καί­ριο δεν είναι το πόσο θα αντέ­ξει ο Τσί­πρας στο Μα­ξί­μου. Είναι το εάν και κατά πόσο ο κό­σμος που απο­γοη­τεύ­ε­ται μα­ζι­κά και απο­σύ­ρει τις ελ­πί­δες του από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, θα βρει πο­λι­τι­κή έκ­φρα­ση, θα βρει «ση­μείο ανα­φο­ράς» για να συ­νε­χί­σει τον αγώνα ενά­ντια στον νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, ενά­ντια στα μνη­μό­νια, ενά­ντια στον εθνι­κι­σμό, στο ρα­τσι­σμό και στην απει­λή του πο­λέ­μου.

Και το ερώ­τη­μα αυτό αφορά στην τα­κτι­κή, στη δράση, στην κι­νη­μα­τι­κή και πο­λι­τι­κή συ­νερ­γα­σία των δυ­νά­με­ων της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, με την ΛΑΕ και την ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ στην πρώτη γραμ­μή των ευ­θυ­νών.

rproject.gr