Το καραβάνι συναντά την αλληλεγγύη σε ΗΠΑ-Μεξικό

Για βδομάδες τώρα ο Ντόναλντ Τραμπ απαιτεί από το Μεξικό να εμποδίσει τα καραβάνια των μεταναστών από την Κεντρική Αμερική να φτάσουν στα νότια σύνορα των ΗΠΑ.

Κατερίνα Καλλέργη

Όμως, αντί­θε­τα με αυτό το κά­λε­σμα, απ’ όπου κι αν περ­νά­ει, το κα­ρα­βά­νι συ­να­ντά­ει θερμή υπο­δο­χή και αλ­λη­λεγ­γύη. Η αλ­λη­λεγ­γύη του κό­σμου εκ­φρά­ζε­ται έμπρα­κτα, αλλά και με μα­ζι­κές δια­δη­λώ­σεις υπο­στή­ρι­ξης, η οποί­ες σε πολ­λές πε­ρι­πτώ­σεις έχουν υπο­χρε­ώ­σει τις το­πι­κές αρχές να πα­ρέ­χουν βο­ή­θεια, παρά την έκ­κλη­ση της κυ­βέρ­νη­σης να μην το κά­νουν. Η μα­ζι­κή υπο­στή­ρι­ξη του κό­σμου στο κα­ρα­βά­νι έχει φέρει σε δύ­σκο­λη θέση τη με­ξι­κά­νι­κη κυ­βέρ­νη­ση, καθώς, σε κάθε προ­σπά­θεια να μπλο­κά­ρει το κα­ρα­βά­νι, κα­τη­γο­ρεί­ται ότι κάνει «τη βρό­μι­κη δου­λειά για τις ΗΠΑ».

Συ­γκλο­νι­στι­κή στή­ρι­ξη

Η υπο­στή­ρι­ξη του κό­σμου είναι γι­γά­ντια στο Με­ξι­κό. Σε κάθε πόλη που φτά­νει το κα­ρα­βά­νι, εκα­το­ντά­δες άν­θρω­ποι προ­θυ­μο­ποιού­νται να τους βρουν στέγη για όσον καιρό θα μεί­νουν, τους πα­ρέ­χουν είδη πρώ­της ανά­γκης και φα­γη­τό. Οι λόγοι που το κα­ρα­βά­νι συ­να­ντά­ει τόσο με­γά­λη υπο­στή­ρι­ξη στο Με­ξι­κό είναι πολ­λοί. Από τη μια, με­γά­λο κομ­μά­τι της με­ξι­κα­νι­κής κοι­νω­νί­ας έχει βιώ­σει τη με­τα­νά­στευ­ση στις ΗΠΑ, οπότε είναι εύ­κο­λο να κα­τα­λά­βουν ότι οι πραγ­μα­τι­κοί λόγοι που δη­μιουρ­γή­θη­κε το κα­ρα­βά­νι είναι η ακραία φτώ­χια, η κα­θη­με­ρι­νή βία και η πο­λι­τι­κή πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση. Από την άλλη, η ξε­νο­φο­βι­κή και ρα­τσι­στι­κή πο­λι­τι­κή του Τραμπ είχε στόχο κυ­ρί­ως τους Με­ξι­κα­νούς (λέ­γο­ντας ότι είναι αυτοί που φέρ­νουν τους μπε­λά­δες στις ΗΠΑ και χτί­ζο­ντας ενά­ντια σε αυ­τούς τον δια­βό­η­το «τοίχο»). Αυτό έχει δη­μιουρ­γή­σει στις συ­νει­δή­σεις των αν­θρώ­πων μια βαθιά ταύ­τι­ση με τον κόσμο του κα­ρα­βα­νιού, τους οποί­ους οι Αμε­ρι­κά­νοι Ρε­που­μπλι­κα­νοί χα­ρα­κτη­ρί­ζουν επι­κίν­δυ­νους ει­σβο­λείς, τρο­μο­κρά­τες και εγκλη­μα­τί­ες, ό,τι ακρι­βώς λένε και για τους Με­ξι­κα­νούς.

Στην Πόλη του Με­ξι­κού, το κα­ρα­βά­νι έφτα­σε σε μια πε­ρί­ο­δο σο­βα­ρής έλ­λει­ψης νερού, με πολ­λούς από τους μό­νι­μους κα­τοί­κους να μέ­νουν έως και μια βδο­μά­δα χωρίς τρε­χού­με­νο πό­σι­μο νερό. Παρ’ όλα αυτά, ήταν του­λά­χι­στον αλ­λη­λέγ­γυοι με τον κόσμο του κα­ρα­βα­νιού, καθώς πολ­λοί από αυ­τούς ξέ­ρουν πώς είναι ένα τέ­τοιο τα­ξί­δι. Τους πα­ρεί­χαν κου­βέρ­τες, κου­ρέ­μα­τα, φα­γη­τό και δη­μιουρ­γι­κή απα­σχό­λη­ση για τα παι­διά. ΛΟ­ΑΤ­ΚΙ ορ­γα­νώ­σεις βρέ­θη­καν εκεί για να δεί­ξουν την αλ­λη­λεγ­γύη τους. Εθε­λο­ντές από αυτές τις ορ­γα­νώ­σεις ανα­κά­λυ­ψαν ότι υπήρ­χε ανά­γκη για φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη ατό­μων με τον ιό HIV και άλλα σε­ξουα­λι­κώς με­τα­δι­δό­με­να νο­σή­μα­τα, ενώ έλ­λει­ψη υπήρ­χε και σε μέτρα αντι­σύλ­λη­ψης. Οι ελ­λεί­ψεις αυτές κα­λύ­φτη­καν μέσα σε ένα 24ωρο μετά από κι­νη­το­ποί­η­ση όλης της ΛΟ­ΑΤ­ΚΙ κοι­νό­τη­τας της πόλης.

Η προη­γού­με­νη στάση του κα­ρα­βα­νιού ήταν στην πόλη Χου­τσι­τάν στην πο­λι­τεία της Οα­χά­κα. Το Χου­τσι­τάν είναι μία από τις πό­λεις που πλή­γη­καν από τον με­γά­λο σει­σμό του Σε­πτεμ­βρί­ου 2017, με απο­τέ­λε­σμα ένα κομ­μά­τι της πόλης ακόμα να μην είναι λει­τουρ­γι­κό. Αυτό όμως δεν εμπό­δι­σε τον κόσμο να κα­λω­σο­ρί­σει το κα­ρα­βά­νι. Η το­πι­κή κυ­βέρ­νη­ση, το σω­μα­τείο δα­σκά­λων του 22ου τομέα της Οα­χά­κα, μαζί με άλ­λους φο­ρείς, ορ­γά­νω­σαν την υπο­δο­χή του κα­ρα­βα­νιού. Πολ­λοί από τους κα­τοί­κους θυ­μού­νταν ότι με­τα­νά­στες από την Ον­δού­ρα, το Ελ Σαλ­βα­δόρ και γε­νι­κά τη Νότια και Κε­ντρι­κή Αμε­ρι­κή στα­μά­τα­γαν στο τα­ξί­δι τους προς τα σύ­νο­ρα των ΗΠΑ για να βοη­θή­σουν τους επι­ζώ­ντες από τον κα­τα­στρο­φι­κό σει­σμό. Ένας τερ­μα­τι­κός σταθ­μός λε­ω­φο­ρεί­ων έγινε το προ­σω­ρι­νό σπίτι για τον κόσμο του κα­ρα­βα­νιού, ια­τρι­κό προ­σω­πι­κό βρέ­θη­κε δίπλα τους για να τους φρο­ντί­σει και οι το­πι­κές αρχές πρό­σφε­ραν δω­ρε­άν με­τα­κί­νη­ση μέχρι την πόλη του Με­ξι­κού.

Στο Χου­τσι­τάν, μετά από ψη­φο­φο­ρία (η ορ­γα­νω­μέ­νη συλ­λο­γι­κό­τη­τα των με­τα­να­στών, που απο­φα­σί­ζουν σε συ­νε­λεύ­σεις όλες τις λε­πτο­μέ­ρειες του τα­ξι­διού, τις πο­λι­τι­κές επι­λο­γές τους κλπ, εντυ­πω­σιά­ζει) το κα­ρα­βά­νι απο­φά­σι­σε να χω­ρι­στεί στα δύο. Το με­γα­λύ­τε­ρο κομ­μά­τι ακο­λού­θη­σε έναν πιο μακρύ, αλλά θε­ω­ρη­τι­κά ασφα­λέ­στε­ρο δρόμο, ενώ το δεύ­τε­ρο μι­κρό­τε­ρο κομ­μά­τι απο­φά­σι­σε να δια­σχί­σει μι­κρό­τε­ρη, αλλά πιο επι­κίν­δυ­νη από­στα­ση. Και για τις δύο ομά­δες αυτό είναι το πιο δύ­σκο­λο κομ­μά­τι του τα­ξι­διού. Από τη μία οι και­ρι­κές συν­θή­κες όλο και χει­ρο­τε­ρεύ­ουν, ενώ από την άλλη ει­σέρ­χο­νται σε πε­ριο­χές όπου είναι πολύ συχνό φαι­νό­με­νο η απα­γω­γή με­τα­να­στών από εγκλη­μα­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις. Η αυ­ξα­νό­με­νη βιο­μη­χα­νία ναρ­κω­τι­κών στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή, σε συν­δυα­σμό με τον υπο­τι­θέ­με­νο «πό­λε­μο κατά των ναρ­κω­τι­κών», έχουν αφή­σει αυτές τις πε­ριο­χές στο έλεος των καρ­τέλ, με απο­τέ­λε­σμα να διε­ξά­γε­ται με­τα­ξύ των «αρ­χό­ντων» της κάθε ναρ­κο-πε­ριο­χής ένας διαρ­κής πό­λε­μος, ενώ τρο­μα­κτι­κά υψηλά είναι και τα πο­σο­στά γυ­ναι­κο­κτο­νιών ή οι εκ­βια­σμοί (ναρ­κε­μπό­ρων και συ­νο­ριο­φυ­λά­κων) σε με­τα­νά­στες να πε­ρά­σουν τα σύ­νο­ρα με τον όρο να γί­νουν δια­κι­νη­τές ναρ­κω­τι­κών.

Στις ΗΠΑ, το γε­γο­νός ότι οι αντι­δρά­σεις του κό­σμου στο Με­ξι­κό κα­τά­φε­ραν να εμπο­δί­σουν την κυ­βέρ­νη­ση να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει μέσα κα­τα­στο­λής για να εμπο­δί­σει το κα­ρα­βά­νι να συ­νε­χί­σει, δίνει ελ­πί­δα στους αλ­λη­λέγ­γυους και πίστη ότι έχουν τη δύ­να­μη να στα­μα­τή­σουν τον Τραμπ από το να εφαρ­μό­σει στο κα­ρα­βά­νι τις ρα­τσι­στι­κές και ξε­νο­φο­βι­κές πο­λι­τι­κές του. Είναι γνω­στό πως ο Τραμπ προ­σπα­θεί να στή­σει μια Αμε­ρι­κή-Φρού­ριο, χτί­ζο­ντας τείχη από τη μία και εφαρ­μό­ζο­ντας μια βάρ­βα­ρη με­τα­να­στευ­τι­κή πο­λι­τι­κή στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας από την άλλη. Αυτή τη στιγ­μή μά­λι­στα με­τα­φέ­ρει στρα­τιώ­τες στο τεί­χος στα σύ­νο­ρα ΗΠΑ-Με­ξι­κού για να προ­στα­τέ­ψει την Αμε­ρι­κή από τους «επι­κίν­δυ­νους ει­σβο­λείς».

Ορ­γα­νώ­νο­ντας την υπο­δο­χή

Όμως, σύμ­φω­να και με στα­τι­στι­κές, ο κό­σμος αντι­τί­θε­ται σε αυτή την πο­λι­τι­κή και ψά­χνει τρό­πους να αντι­στα­θεί. Αυτό έγινε εμ­φα­νές και όταν μια ομάδα αι­τού­ντων άσυλο έφτα­σε στη συ­νο­ρια­κή πόλη Τι­χουά­να. Οι με­τα­νά­στες είχαν ανέ­βει πάνω στο τεί­χος, φω­νά­ζο­ντας «Κι όμως μπο­ρέ­σα­με». Και από τις δύο με­ριές των συ­νό­ρων είχαν κοντά τους ένα ολό­κλη­ρο «δί­κτυο» ακτι­βι­στών, νο­μι­κών συμ­βού­λων, αλ­λη­λέγ­γυων που ορ­γά­νω­σαν με κάθε μέσο την υπο­δο­χή.

Μετά το τέλος των με­σο­πρό­θε­σμων εκλο­γών, τα μάτια του κό­σμου στρά­φη­καν πάλι στο κα­ρα­βά­νι. Σε όλη τη διάρ­κεια της προ­ε­κλο­γι­κής πε­ριό­δου, οι Δη­μο­κρα­τι­κοί τή­ρη­σαν σιγή ιχθύ­ος για το ζή­τη­μα του κα­ρα­βα­νιού. Μετά από τόσα χρό­νια υπο­χώ­ρη­σης του αντι­ρα­τσι­στι­κού κι­νή­μα­τος, που συ­νή­θως πε­ρί­με­νε από τους Δη­μο­κρα­τι­κούς να ολο­κλη­ρώ­σουν τον αγώνα σε θε­σμι­κό επί­πε­δο και σχε­δόν πάντα προ­δι­δό­ταν, υπάρ­χει η ανά­γκη να ξα­να­χτι­στούν πολλά πράγ­μα­τα από την αρχή.

Ένα πρώτο ση­μα­ντι­κό βήμα στη σωστή κα­τεύ­θυν­ση ήταν η δια­δή­λω­ση που έγινε στη Νέα Υόρκη στις 3 Νο­έμ­βρη, με τίτλο «Όχι στο μίσος, αλ­λη­λεγ­γύη στο κα­ρα­βά­νι προ­σφύ­γων». Η διορ­γα­νώ­τρια της δια­δή­λω­σης από την International Socialist Organization (ISO) δή­λω­σε πως διορ­γά­νω­σαν τη δια­δή­λω­ση πριν τις με­σο­πρό­θε­σμες εκλο­γές τόσο για να ανα­δεί­ξουν τη σιωπή των Δη­μο­κρα­τι­κών στο ζή­τη­μα του κα­ρα­βα­νιού, όσο και για να κα­ταγ­γεί­λουν τον ιμπε­ρια­λι­σμό και πα­ρεμ­βα­τι­σμό των ΗΠΑ στην Κε­ντρι­κή Αμε­ρι­κή και ιδιαί­τε­ρα στην Ον­δού­ρα, ο οποί­ος είναι και ο λόγος που με­τα­να­στεύ­ουν οι άν­θρω­ποι.

Πολύ ση­μα­ντι­κή ήταν η ανοι­χτή επι­στο­λή δύο πρώην στρα­τιω­τών και αντιρ­ρη­σιών πο­λέ­μου, που κα­λού­σε σε ορ­γα­νω­μέ­νη ανυ­πα­κοή τους εν ενερ­γεία στρα­τιώ­τες που βρί­σκο­νται στα σύ­νο­ρα. Βε­τε­ρά­νοι επι­χει­ρούν να ορ­γα­νώ­σουν τη δική τους κι­νη­το­ποί­η­ση στα σύ­νο­ρα για να ενα­ντιω­θούν στη χρήση των στρα­τιω­τών.

Είναι φα­νε­ρή η ανά­γκη να υπάρ­ξει ένα ορ­γα­νω­μέ­νο μα­ζι­κό κί­νη­μα για την υπο­δο­χή του κα­ρα­βα­νιού. Αν και υπάρ­χει μια γε­νι­κή δυ­σφο­ρία και αντί­θε­ση στην ξε­νο­φο­βι­κή πο­λι­τι­κή του Τραμπ, αυτή δεν έχει κα­τα­φέ­ρει να εκ­φρα­στεί συλ­λο­γι­κά. Με­γά­λη με­ρί­δα του κό­σμου αντα­πο­κρί­νε­ται είτε με δω­ρε­ές, είτε με εθε­λο­ντι­κή συμ­με­το­χή στην κι­νη­το­ποί­η­ση πολ­λών κοι­νω­νι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων ή ΜΚΟ, που ετοι­μά­ζο­νται να βοη­θή­σουν το κα­ρα­βά­νι. Αλλά ανοί­γει η συ­ζή­τη­ση για το τι πα­ρα­πά­νω πρέ­πει να γίνει.

Ανά­γκη αντί­στα­σης

Το κι­νη­μα­τι­κό σκη­νι­κό ήταν πάντα πολύ δύ­σκο­λο στις ΗΠΑ, όμως από τις τε­λευ­ταί­ες εκλο­γές και έπει­τα φαί­νε­ται να υπάρ­χει μια κι­νη­μα­τι­κή άν­θη­ση. Είναι στοί­χη­μα αν το αντι­ρα­τσι­στι­κό κί­νη­μα των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων, που έχει ξε­κι­νή­σει από το Blacks Live Matter, θα κα­τα­φέ­ρει να ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποι­η­θεί και να ασκή­σει πιέ­σεις για μια συ­νο­λι­κή αλ­λα­γή στη με­τα­να­στευ­τι­κή πο­λι­τι­κή των ΗΠΑ. Οι δια­δη­λώ­σεις του φε­τι­νού κα­λο­και­ριού, με θέμα τον δια­χω­ρι­σμό των οι­κο­γε­νειών στα σύ­νο­ρα, γρή­γο­ρα με­τα­κύ­λη­σαν το αί­τη­μά τους στην πιο συ­νο­λι­κή κα­τάρ­γη­ση του ICE (της υπη­ρε­σί­ας με­τα­να­στευ­τι­κής πο­λι­τι­κής στα σύ­νο­ρα). Σε αυτές τις δια­δη­λώ­σεις ήταν μα­ζι­κή η συμ­με­το­χή του κό­σμου κι αυτό έδει­ξε ότι υπάρ­χει η διά­θε­ση υπο­στή­ρι­ξης των με­τα­να­στών, αλλά δεν έχουν υπάρ­ξει οι ευ­και­ρί­ες.

Το κα­ρα­βά­νι είναι μια χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή τέ­τοια ευ­και­ρία. Δίνει τη δυ­να­τό­τη­τα να ανοί­ξει η συ­ζή­τη­ση για τη βάρ­βα­ρη αντι­με­τώ­πι­ση των με­τα­να­στών και των προ­σφύ­γων ως χρό­νια επι­λο­γή των αμε­ρι­κά­νι­κων κυ­βερ­νή­σε­ων, για την ευ­θύ­νη των ΗΠΑ για την κα­τά­στα­ση των χωρών της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής, τους λό­γους που οδή­γη­σαν αυ­τούς τους αν­θρώ­πους να εγκα­τα­λεί­ψουν τα σπί­τια τους και να δια­σχί­σουν χι­λιά­δες μίλια. Όχι μόνο στα σύ­νο­ρα, αλλά σε όλη τη χώρα είναι πολύ ση­μα­ντι­κό να γί­νουν δια­δη­λώ­σεις, δια­μαρ­τυ­ρί­ες, ομι­λί­ες, συ­να­ντή­σεις, για να συ­σπει­ρω­θούν οι δυ­νά­μεις που μπο­ρούν να πα­ρέμ­βουν στον εθνι­κό διά­λο­γο για το κα­ρα­βά­νι, τον οποίο μέχρι τώρα μο­νο­πω­λούν ο Τραμπ και οι υπο­στη­ρι­κτές του.

Πάνω από 30 κοι­νω­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις, αντι­ρα­τσι­στι­κές ομά­δες, πο­λι­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις της Αρι­στε­ράς κα­λούν σε πα­νε­θνι­κή μέρα δρά­σης στις 25 Νο­έμ­βρη στις ΗΠΑ, αλλά ζη­τούν επί­σης να εκ­φρα­στεί η αλ­λη­λεγ­γύη σε κάθε χώρα. Το επό­με­νο διά­στη­μα θα πρέ­πει να βρού­με τρό­πους να αντα­πο­κρι­θού­με. Η ση­μα­σία του κα­ρα­βα­νιού και των πο­λι­τι­κών μη­νυ­μά­των που στέλ­νει, είναι πα­γκό­σμια.

rproject.gr