Η πίστη και η οκνηρία των ανθρώπων

Η πίστη και η οκνηρία των ανθρώπων

  • |

Παρότι ο Καστοριάδης δεν έκρυβε -και το έδειχνε σε κάθε ευκαιρία- τον θαυμασμό του για τον Αριστοτέλη, διαφωνούσε ριζικά με την άποψη του Σταγειρίτη φιλόσοφου, ότι ο άνθρωπος είναι ζώο το οποίο επιθυμεί τη γνώση [ειδέναι ορέγεσθαι]. Ο ίδιος υποστήριζε αντίθετα ότι ο άνθρωπος δεν είναι ζώο που επιθυμεί τη γνώση αλλά ζώο που επιθυμεί την πίστη και, ακριβέστερα, τη βεβαιότητα μιας πίστης. Εξηγείται έτσι και η μεγάλη εξάπλωση και δύναμη των θρησκειών αλλά και των πολιτικών ιδεολογιών. [Οι πολιτικές ιδεολογίες έχουν καταντήσει δόγματα – θρησκείες].

Γιώργος Σταματόπουλος

Ετσι φαίνεται να έχουν τα πράγματα, διότι, ακριβώς η πολιτική σκέψη είναι ανύπαρκτη [εάν εξαιρέσει κανείς τις «δεξαμενές σκέψης» και τους επαγγελματίες πολιτικούς -τάχα- επιστήμονες]. Ασε που η σκέψη γενικά είναι κάτι κουραστικό, ου μην και ενοχλητικό. Πού να στύβει, τώρα δα, κανείς το μυαλό του -καλύτερα στην ύπνωσή του. Λέμε ότι πιστεύουμε [στον Θεό, στο κόμμα, σε ανωτέρα δύναμη] και καθαρίσαμε· και ας γινόμαστε ανελεύθεροι και υπήκοοι [υπάκουοι και λοιπά]. Πού να μπερδεύεται τώρα ο πολίτης, με έννοιες που δεν τις πολυκαταλαβαίνει κιόλας, όπως ισηγορία, ισότητα, δικαιοσύνη· αφήνει έτσι την ερμηνεία τους στους «ειδικούς» και στους πολιτικούς, παρακαλώ.

Ας διαβάσουμε τη γνώμη του Ελληνα στοχαστή από το βιβλίο «Είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας», εκδόσεις «Πόλις»: «Οι πολιτικοί είναι ανίσχυροι. Αυτό είναι βέβαιο. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να “πηγαίνουν με το ρεύμα”, δηλαδή να εφαρμόζουν μια υπερ-φιλελεύθερη πολιτική, η οποία είναι της μόδας. Κατά τη γνώμη μου δεν πρόκειται για πολιτικούς, αλλά για μικροπολιτικούς που επιδίδονται σε ψηφοθηρία με οποιοδήποτε μέσον, με το marketing κ.λπ. Ουσιαστικά, αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κανένα πρόγραμμα. Στόχος τους είναι: είτε η παραμονή τους στην εξουσία είτε η επιστροφή τους σ’ αυτήν».

Τι να πεις. Πιστούς θέλουν οι πολιτικοί -και τους βρίσκουν [μας βρίσκουν, μας «κατασκευάζουν», μας χειραγωγούν, τι να κάνουμε]. Ποια δικαιώματα, ποια πολιτική ευθύνη, ποιος συνδικαλισμός και λοιπά. Αυτά από την πλευρά ημών, των εξουσιαζόμενων. Από τη μεριά των εξουσιαστών, μία από τα ίδια: η μια πολιτική είναι ακόλουθη της -δήθεν- αντίθετης. Και ούτω καθεξής. Δηλαδή: μηδαμινή πολιτική [το μη γίγνεσθαι της πολιτικής]. Κι έτσι πάει κατά διαόλου η ελευθερία, αφού το μυαλό δεν μπαίνει στον κόπο να δουλεύει. Ελεγε -λέει- ο Περικλής ότι εάν οι Αθηναίοι ήθελαν να είναι ελεύθεροι, έπρεπε να εργάζονται [να δουλεύει το μυαλό τους, εάν ερμηνεύω σωστά].

Μέρες εορτών. Μέρες σχόλης. Μέρες που η ανθρωπότης νομιμοποιεί την οκνηρία της [και που διαλαλεί ότι προτιμά να πιστεύει παρά να ερευνά -να σκέφτεται]. Υπάρχουν και θετικές πλευρές μέσα σε τούτες τις ημέρες; Εξαρτάται τι βλέπει ο καθείς -και πώς βλέπει. Πρώτα: βλέπει; Με τούτα [τα ερωτήματα] και με τ’ άλλα, οι γιορτές εξακολουθούν να λάμπουν -να φωτίζουν πολλά σκοτεινά σπλαχνικά. Δεν είναι λίγο.

efsyn.gr

Εκτρωφείο Λαγων Καρφής Ευαγγελος