Το γυναικείο κίνημα απέναντι στο σεξισμό και την κρατική αδιαφορία

Λίγες βδομάδες μετά την δημοσιοποίηση της δολοφονίας της Ελένης στη Ρόδο και μέσα στις πρώτες μέρες του ’19 μία ακόμα γυναικοκτονία έγινε γνωστή, αυτή τη φορά στην Κέρκυρα.

Η 27χρο­νη Αν­τζε­λί­να δο­λο­φο­νή­θη­κε από τον πα­τέ­ρα της επει­δή δεν ενέ­κρι­νε την σχέση της με τον Αφ­γα­νό φίλο της. Έτσι, το 2019 ξε­κί­νη­σε με θλι­βε­ρή υπεν­θύ­μι­ση ότι η πα­τριαρ­χία δο­λο­φο­νεί. Ο πα­τέ­ρας της δεν είναι ένα «τέρας» μια εξαί­ρε­ση στην κατά τα άλλα υγιή κοι­νω­νία, αλλά αντι­θέ­τως η δο­λο­φο­νία της Αν­τζε­λί­να απο­δει­κνύ­ει πως είναι ακρι­βώς οι κυ­ρί­αρ­χες σε­ξι­στι­κές αντι­λή­ψεις που οριο­θε­τούν τις γυ­ναί­κες ως από­λυ­τη ιδιο­κτη­σία του άντρα (πα­τέ­ρα ή/και συ­ζύ­γου) σε συν­δυα­σμό με τα ρα­τσι­στι­κά αντα­να­κλα­στι­κά με­γά­λου μέ­ρους της κοι­νω­νί­ας που όπλι­σε το χέρι του γυ­ναι­κο­κτό­νου πα­τέ­ρα.

Κατερίνα Καλλέργη

Το τρα­γι­κό στοι­χείο , όμως, και στην υπό­θε­ση της Ρόδου και σε αυτήν της Κέρ­κυ­ρας  είναι ότι και οι δύο γυ­ναί­κες είχαν απευ­θυν­θεί στις αρχές για να προ­στα­τευ­τούν. Στην πε­ρί­πτω­ση της Ελέ­νης, η κο­πέ­λα λίγο πριν την δο­λο­φο­νία της είχε κα­ταγ­γεί­λει στην αστυ­νο­μία προη­γού­με­νο βια­σμό της για να ακού­σει την απά­ντη­ση πως «εμείς τώρα δεν μπο­ρού­με να κά­νου­με κάτι». Αυτό οδη­γεί στην αί­σθη­ση ατι­μω­ρη­σί­ας των 2 δρα­στών (οι οποί­οι μάλ­λον γνώ­ρι­ζαν το προη­γού­με­νο πε­ρι­στα­τι­κό). Με απλά λόγια, αφού βιά­στη­κε μια φορά χωρίς να τι­μω­ρη­θεί κα­νείς (ούτε καν να κα­ταγ­γελ­θεί επί­ση­μα), μπο­ρεί εύ­κο­λα να ξα­να­γί­νει. Ενώ και η Αν­τζε­λί­να είχε κα­τα­φύ­γει στον Ει­σαγ­γε­λέα για να ζη­τή­σει ασφα­λι­στι­κά μέτρα ενα­ντί­ον του πα­τέ­ρα της κα­ταγ­γέλ­λο­ντας και προη­γού­με­νη κα­κο­ποί­η­ση της, χωρίς κα­νέ­να απο­τέ­λε­σμα. Και στις δύο πε­ρι­πτώ­σεις φαί­νε­ται ξε­κά­θα­ρα η δο­λο­φο­νι­κή αδια­φο­ρία των κρα­τι­κών δομών για την ασφά­λεια των γυ­ναι­κών. Και είναι απλά δύο χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά πα­ρα­δείγ­μα­τα από τις χι­λιά­δες πε­ρι­πτώ­σεις που συμ­βαί­νουν κα­θη­με­ρι­νά. Οι πε­ρισ­σό­τε­ρες γυ­ναί­κες που κα­ταγ­γέλ­λουν τον βια­σμό ή την κα­κο­ποί­η­σή τους αντι­με­τω­πί­ζουν υπο­τί­μη­ση και χλευα­σμό από την αστυ­νο­μία και την δι­κα­στι­κή εξου­σία. Από ανα­κρί­σεις των θυ­μά­των για το τι φό­ρα­γαν, αν είχαν πιεί, αν φλέρ­τα­ραν, φρά­σεις αστυ­νο­μι­κών όπως «και εμείς τι να κά­νου­με;» ή ακόμα την απο­τρο­πή κα­ταγ­γε­λιών με την δι­καιο­λο­γία της γρα­φειο­κρα­τί­ας μέχρι τις αθω­ω­τι­κές απο­φά­σεις δι­κα­στη­ρί­ων για βια­στές και κα­κο­ποι­η­τές και ανάλ­γη­τες και σκλη­ρές κα­τα­δί­κες χωρίς ελα­φρυ­ντι­κά για γυ­ναί­κες που αυ­το­α­μύν­θη­καν. Πιο χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή η πε­ρί­πτω­ση της αθώ­ω­σης του μα­στρο­πού ιδιο­κτή­τη των αλυ­σί­δων «Χω­ριά­τι­κο» και «Ατ­τι­κά αρ­το­ποι­ία».

Το κρά­τος φέρει με­γά­λες ευ­θύ­νες για την κα­τά­στα­ση ατι­μω­ρι­σί­ας που επι­κρα­τεί στους θύτες έμ­φυ­λης βίας. Αρ­χι­κά γιατί απο­τρέ­πει τα θύ­μα­τα από το να κα­ταγ­γεί­λουν. Ουκ ολί­γες φορές αστυ­νο­μι­κοί έχουν συ­νο­δέ­ψει θύ­μα­τα εν­δοιοι­κο­γε­νια­κής βίας πίσω στους κα­κο­ποι­η­τι­κούς συ­ζύ­γους τους, έχουν εξευ­τε­λί­σει θύ­μα­τα βια­σμού, έχουν κα­τα­χω­νιά­σει στα συρ­τά­ρια τους κα­ταγ­γε­λί­ες που δεν φτά­νουν ποτέ στις δι­κα­στι­κές αί­θου­σες. Η αστυ­νο­μία ανα­πα­ρά­γει διαρ­κώς σε­ξι­στι­κό λόγο και την κουλ­τού­ρα βια­σμού που θέλει τα θύ­μα­τα να είναι ένοχα για ότι τους συ­νέ­βη. Με αυτόν τον τρόπο φι­μώ­νει τα θύ­μα­τα και ταυ­τό­χρο­να δίνει λευκή κάρτα στους κα­κο­ποι­η­τές να συ­νε­χί­σουν τις βί­αιες πρά­ξεις τους ανα­κυ­κλώ­νο­ντας μια λο­γι­κή που θέλει την έμ­φυ­λη βία να μην είναι βία, αλλά κα­νο­νι­κό­τη­τα στην κα­θη­με­ρι­νή ζωή των γυ­ναι­κών, την οποία μά­λι­στα πρέ­πει να δέ­χο­νται και αγόγ­γυ­στα. Επι­προ­σθέ­τως, οι ελά­χι­στες γυ­ναί­κες που κα­τα­φέρ­νουν να φτά­σουν ζω­ντα­νές στις δι­κα­στι­κές αί­θου­σες βιώ­νουν τον από­λυ­το εξευ­τε­λι­σμό, βλέ­πο­ντας τους θύτες να αθω­ώ­νο­νται πα­νη­γυ­ρι­κά, με τις πιο σε­ξι­στι­κές αι­τιο­λο­γή­σεις και τις ίδιες να βρί­σκο­νται υπό­λο­γες για την δι­κα­στι­κή τα­λαι­πω­ρία των θυτών. Είναι προ­φα­νές ότι πρό­κει­ται για ένα σύ­στη­μα δι­καιο­σύ­νης όχι μόνο τα­ξι­κό, αλλά και δο­μι­κά σε­ξι­στι­κό, που απο­κλεί­ει τις γυ­ναί­κες από την από­δο­ση δι­καιο­σύ­νης και τις κα­τα­δι­κά­ζει σε μια βαριά ομερ­τά –που πολύ συχνά οδη­γεί στον θά­να­τό τους.

Ταυ­τό­χρο­να υπάρ­χουν ελά­χι­στες δομές υπο­στή­ρι­ξης και φι­λο­ξε­νί­ας κα­κο­ποι­η­μέ­νων γυ­ναι­κών, με απο­τέ­λε­σμα πολ­λές γυ­ναί­κες να μην έχουν που να απευ­θύ­νουν και κά­ποιον τρόπο να προ­στα­τευ­θούν από επό­με­νες κα­κο­ποι­ή­σεις και βια­σμούς. Την ίδια στιγ­μή που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ προ­σπα­θεί να εμ­φα­νί­σει ένα κοι­νω­νι­κό πρό­σω­πο, στη­ρι­ζό­με­νος και σε μια φε­μι­νι­στι­κή ρη­το­ρι­κή, επι­τί­θε­ται ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο στο κοι­νω­νι­κό κρά­τος, με απο­τέ­λε­σμα την υπο­χρη­μα­το­δό­τη­ση των ήδη πε­ριο­ρι­σμέ­νων δομών προ­στα­σί­ας κα­κο­ποι­η­μέ­νων γυ­ναι­κών. Οι ίδιες μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές που ανέ­δει­ξαν τις γυ­ναί­κες ως τις φτω­χό­τε­ρες των φτω­χών, τους στε­ρούν ταυ­τό­χρο­να και τους στε­ρούν ταυ­τό­χρο­να και τους ελά­χι­στους χώ­ρους που είχαν για να προ­στα­τέ­ψουν την σω­μα­τι­κή τους ακε­ραιό­τη­τα. Η έλ­λει­ψη κοι­νω­νι­κών λει­τουρ­γών, ψυ­χο­λό­γων οδη­γούν σε υπο­στε­λέ­χω­ση  και υπο­λει­τουρ­γία των δομών.

Είναι πολύ ση­μα­ντι­κό το κρά­τος να ανα­λά­βει τις ευ­θύ­νες του για να προ­στα­τέ­ψει τις γυ­ναί­κες από την έμ­φυ­λη βία. Είναι υψί­στης ση­μα­σί­ας να δη­μιουρ­γη­θούν κι άλλες δομές υπο­στή­ρι­ξης κα­κο­ποι­η­μέ­νων γυ­ναι­κών, να ενι­σχυ­θούν οι υπάρ­χο­ντες και να υπάρ­χει ψυ­χο­λό­γος και κοι­νω­νι­κός λει­τουρ­γός σε κάθε δη­μό­σια δομή (σχο­λείο, πα­νε­πι­στή­μιο, νο­σο­κο­μείο κλπ) ώστε οι γυ­ναί­κες να έχουν κάπου να απευ­θυν­θούν όταν έρ­χο­νται αντι­μέ­τω­πες με κα­κο­ποί­η­ση και βια­σμό. Οι νόμοι για τις ποι­νές κα­κο­ποι­η­τών και βια­στών οφεί­λουν να προ­βλέ­πουν κα­τα­δί­κη, ανε­ξαρ­τή­τως της σχέ­σης τους με το θύμα και να ανα­γνω­ρι­στεί το δι­καί­ω­μα των γυ­ναι­κών στην αυ­το­ά­μυ­να  ώστε να μην αθω­ώ­νο­νται οι θύτες και ενι­σχύ­ε­ται η ατι­μω­ρι­σία. Είναι κρί­σι­μο το σύ­στη­μα κα­ταγ­γε­λιών στην αστυ­νο­μία να γίνει πιο αν­θρώ­πι­νο, να φτά­νουν οι υπο­θέ­σεις στην δι­κα­στι­κή αί­θου­σα και να γί­νο­νται πι­στευ­τές οι γυ­ναί­κες αν δεν θέ­λου­με να θρη­νού­με κάθε λίγες βδο­μά­δες και ένα νέο θύμα γυ­ναι­κο­κτο­νί­ας.

Η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι ότι η κα­τα­πί­ε­ση και η εκ­με­τάλ­λευ­ση σε συν­θή­κες κρί­σης δη­μιουρ­γούν ένα εκρη­κτι­κό μείγ­μα. Δεν είναι κα­θό­λου τυ­χαίο που τους τε­λευ­ταί­ους μήνες έχει εμ­φα­νι­στεί ένα νέο κί­νη­μα γυ­ναι­κών και στην Ελ­λά­δα το οποίο επι­χει­ρεί να δώσει απα­ντή­σεις και να ορ­γα­νώ­σει δρά­σεις. Αυτό το κί­νη­μα χρειά­ζε­ται να απο­κτή­σει τα πιο πλα­τιά, ενω­τι­κά και ρι­ζο­σπα­στι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Να συν­δε­θεί με κοι­νω­νι­κούς φο­ρείς, συν­δι­κά­τα, σω­μα­τεία, συλ­λό­γους, να εμ­φα­νι­στεί στις γει­το­νιές, στα σχο­λεία, στις σχο­λές, να αλ­λη­λο­ε­πι­δρά­σει με τις αρι­στε­ρές συλ­λο­γι­κό­τη­τες, να μι­λή­σει στην καρ­διά της κάθε γυ­ναί­κας που ερ­γά­ζε­ται στο σπίτι ή στη δου­λειά, να απευ­θυν­θεί στους άν­δρες κερ­δί­ζο­ντας τους στον αγώνα για την αλ­λα­γή της ζωής των γυ­ναι­κών. Για όλους αυ­τούς τους λό­γους είναι απα­ραί­τη­τη η συ­γκρό­τη­ση-δη­μιουρ­γία μιας αρι­στε­ρής-φε­μι­νι­στι­κής πρω­το­βου­λί­ας γυ­ναι­κών που θα αφιε­ρώ­σει χρόνο και δυ­νά­μεις για την οι­κο­δό­μη­ση και τη μα­ζι­κο­ποί­η­ση ενός γυ­ναι­κεί­ου-φε­μι­νι­στι­κού κι­νή­μα­τος που θα εμπνέ­ε­ται από το διε­θνές φε­μι­νι­στι­κό κί­νη­μα. Μια πρω­το­βου­λία που πρώτο της βήμα μπο­ρεί να είναι η ορ­γά­νω­ση μιας γυ­ναι­κεί­ας φε­μι­νι­στι­κής απερ­γί­ας για την 8η Μάρτη.

rproject.gr