«Η ευνοούμενη» ή αλλιώς η γοητεία της εξουσίας

Στην καινούργια ταινία του Λάνθιμου, «Η ευνοούμενη» (2019), η υπόθεση διαδραματίζεται στην Αγγλία του 18ου αιώνα, με πρωταγωνίστριες τρεις γυναίκες: την Άννα, τη Σάρα και την Αμπιγκέιλ.

Η πρώτη είναι η βα­σί­λισ­σα, μια φι­λά­σθε­νη, άβου­λη και τρα­γι­κή γυ­ναί­κα, που έχει αφε­θεί στα χέρια της φίλης της, λαί­δης Σάρα, η οποία ως σύμ­βου­λός της είναι εκεί­νη που επί της ου­σί­ας κυ­βερ­νά. Και κάπου εκεί φθά­νει στο πα­λά­τι, για να δου­λέ­ψει ως υπη­ρέ­τρια, η νεαρή Αμπι­γκέιλ, ξα­δέλ­φη της Σάρα, προ­ερ­χό­με­νη από ξε­πε­σμέ­νη ευ­γε­νή οι­κο­γέ­νεια, η οποία κάνει τα πάντα προ­κει­μέ­νου να επι­στρέ­ψει στις αρι­στο­κρα­τι­κές της ρίζες.

Δημήτρης Κατσορίδας

Γυ­ναί­κες δυ­να­μι­κές αλλά και αδύ­να­μες, σκλη­ρές αλλά και εύ­θραυ­στες, συν­θέ­τουν ένα ιδιό­μορ­φο και πε­ρί­ερ­γο τρί­γω­νο σε όλα τα επί­πε­δα, οι οποί­ες έχουν ή θέ­λουν να έχουν σχέση με την εξου­σία.

Έτσι ξε­κι­νά μια ανε­λέ­η­τη μάχη για το ποια και ποιοι θα την κα­τέ­χουν. Μια εξου­σία, η οποία, άσχε­τα εάν είναι μικρή ή με­γά­λη, τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φορές γοη­τεύ­ει και εγκλω­βί­ζει αυ­τούς που την κυ­νη­γούν και πα­γι­δεύ­ει όσους την κα­τέ­χουν, με συ­νέ­πεια τε­λι­κά να κα­θο­ρί­ζο­νται από αυτό το ρόλο.

Μη­χα­νορ­ρα­φί­ες, δο­λο­πλο­κί­ες, αντα­γω­νι­σμοί, εγω­ι­σμοί, εξα­χρεί­ω­ση ηθών, βία, δια­στρο­φή, ηθική κα­τά­πτω­ση, ψεύ­τι­κοι έρω­τες, υπο­κρι­σία, κο­λα­κεία, χλιδή, προ­νό­μια, κυ­νι­σμός, πο­λι­τι­κή-εν­δο­τα­ξι­κή δια­μά­χη με­τα­ξύ δύο κομ­μά­των, των Γουίγκς και των Τόρις, και άλλα τέ­τοια φαι­νό­με­να συν­θέ­τουν το όλο τοπίο. Ένα τοπίο, όπου αυτό το οποίο κυ­ριαρ­χεί είναι η απο­σύν­θε­ση και η πα­ρακ­μή. Από την άλλη ένας λαός σε εξα­θλί­ω­ση, ο οποί­ος κα­λεί­ται να πο­λε­μά για τα ιδιο­τε­λή συμ­φέ­ρο­ντα άλλων.

Ίσως η ται­νία, ανα­τρέ­χο­ντας στο πα­ρελ­θόν, να θέλει ου­σια­στι­κά να κα­θρε­φτί­σει τις εξου­σια­στι­κές δομές στο παρόν, είτε αυτό έχει σχέση με τα με­γά­λα πο­λι­τι­κά δια­κυ­βεύ­μα­τα αυτών που ασκούν κρα­τι­κή εξου­σία είτε με την άσκη­ση μι­κρο­ε­ξου­σιών στους επι­μέ­ρους χώ­ρους (π.χ. της ερ­γα­σί­ας, των κομ­μά­των, των μι­κρών ορ­γα­νώ­σε­ων, των συν­δι­κά­των, των συλ­λό­γων, των εκ­παι­δευ­τι­κών ιδρυ­μά­των κ.λπ.),  και γι’ αυτό, στο τέλος, αφή­νει μια δυ­σά­ρε­στη γεύση, όταν ανα­λο­γι­ζό­μα­στε σε βάθος την ύπαρ­ξη τέ­τοιων φαι­νο­μέ­νων, και το κυ­ριό­τε­ρο όταν έχου­με, πολ­λές φορές, επί­γνω­ση της αδυ­να­μί­ας, του ατο­μι­κού πα­ρά­γο­ντα να αλ­λά­ξει τα πράγ­μα­τα, τα οποία μόνο με συλ­λο­γι­κή προ­σπά­θεια υπάρ­χει η δυ­να­τό­τη­τα να πάνε αλ­λιώς.

rproject.gr