Νέα ισπανικά αδιέξοδα

Το ερώτημα για το ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση στην Ισπανία παραμένει ανοιχτό, αφού από την 28η Απρίλη, που πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές, δεν έχει γίνει ακόμα κατορθωτό να σχηματιστεί κυβέρνηση.

Κατερίνα Σεργίδου

Θυ­μί­ζου­με ότι στις πρό­σφα­τες εκλο­γές το PSOE, το κόμμα των σο­σια­λι­στών από τις 84 έδρες ανέ­βη­κε στις 123, την ίδια στιγ­μή που το Podemos από τις 71 έδρες κα­τέ­βη­κε στις 42. Παρ’ όλα αυτά, μη έχο­ντας πλειο­ψη­φία, ο Πέδρο Σάν­τσες, πρό­ε­δρος του σο­σια­λι­στι­κού κόμ­μα­τος, είναι υπο­χρε­ω­μέ­νος να σχη­μα­τί­σει κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας. Έχο­ντας δη­μιουρ­γή­σει ένα πιο προ­ο­δευ­τι­κό προ­φίλ στο διά­στη­μα πριν τις εκλο­γές και λαμ­βά­νο­ντας υπόψη τη λαϊκή επι­θυ­μία για μια προ­ο­δευ­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση, ο Σάν­τσες μέχρι στιγ­μής συ­νο­μι­λού­σε στα­θε­ρά με τον μοβ σχη­μα­τι­σμό, αφού άλλα κόμ­μα­τα, όπως για πα­ρά­δειγ­μα οι Ciudadanos, προς το παρόν δη­λώ­νουν ότι δεν πρό­κει­ται να συ­νερ­γα­στούν. Την ώρα που γρά­φο­νται αυτές οι γραμ­μές πά­ντως, το σε­νά­ριο συ­νερ­γα­σί­ας ανά­με­σα στο Unidos Podemos και το PSOE γί­νε­ται όλο και πιο μα­κρι­νό, με τον Σάν­τσες να δη­λώ­νει ότι οι συ­νο­μι­λί­ες έχουν κα­ταρ­ρεύ­σει.

Θα πρέ­πει να ση­μειω­θεί ότι η επι­μο­νή για μια κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας των δύο κομ­μά­των ξε­κί­νη­σε από τον Πά­μπλο Ιγλέ­σιας που πολύ πριν τις εκλο­γές είχε εκ­φρά­σει τη διά­θε­σή του για συμ­με­το­χή (και προ­σω­πι­κή) στη νέα κυ­βέρ­νη­ση, παρά τις δια­φο­ρε­τι­κές από­ψεις εντός της συμ­μα­χί­ας Unidos Podemos (Συμ­μα­χία Ενω­μέ­νης Αρι­στε­ράς με Podemos).

Το πλαί­σιο

Οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις κα­θο­ρί­ζο­νται από τη σκλη­ρή στάση του PSOE να μην επι­τρέ­ψει στους Unidos Podemos να συμ­με­τά­σχουν στην κυ­βέρ­νη­ση με τις ανα­γνω­ρί­σι­μες προ­σω­πι­κό­τη­τές του. Συ­γκε­κρι­μέ­να αρ­νεί­ται τη συμ­με­το­χή του Ιγλέ­σιας και άλλων στε­λε­χών του Podemos, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο της Ενω­μέ­νης Αρι­στε­ράς, προ­τεί­νο­ντας ανε­ξάρ­τη­τες προ­σω­πι­κό­τη­τες της Αρι­στε­ράς. Η πρό­σφα­τη υπο­χώ­ρη­ση του Σάν­τσες αφο­ρού­σε την πρό­τα­σή του να συμ­με­τά­σχουν μέλη του Podemos που έχουν τε­χνο­κρα­τι­κό και όχι πο­λι­τι­κό προ­φίλ. Στην άλλη μεριά του τρα­πε­ζιού δια­πραγ­μά­τευ­σης ο Ιγλέ­σιας δη­λώ­νει αμε­τα­κί­νη­τος, προ­τεί­νο­ντας συ­ζή­τη­ση και επί του προ­γράμ­μα­τος και επι­μέ­νο­ντας ότι οι κάλ­πες ανέ­δει­ξαν βου­λευ­τές-τριες που πρέ­πει να συμ­με­τέ­χουν στην κυ­βέρ­νη­ση. Στο με­τα­ξύ το κόμμα των Σο­σια­λι­στών πιέ­ζει το Λαϊκό κόμμα της δε­ξιάς με τους 66 βου­λευ­τές-τριές του να του δώσει ψήφο ανο­χής, απέ­χο­ντας από την ψη­φο­φο­ρία διε­ρευ­νη­τι­κής εντο­λής, όπως έκανε το PSOE το 2016. Τις τε­λευ­ταί­ες μέρες το κόμμα των Σο­σια­λι­στών ασκεί όλο και με­γα­λύ­τε­ρη πίεση στο κόμμα της δε­ξιάς και στους Ciudadanos να επι­τρέ­ψουν στο PSOE να κυ­βερ­νή­σει, απέ­χο­ντας από τις ψη­φο­φο­ρί­ες.

Το κοι­νο­βου­λευ­τι­κό ημε­ρο­λό­γιο προ­βλέ­πει ότι, εάν στην πρώτη ψη­φο­φο­ρία διε­ρευ­νη­τι­κής εντο­λής (23 Ιούλη), αλλά και στη δεύ­τε­ρη (25 Ιούλη) δεν δοθεί ψήφος εμπι­στο­σύ­νης με από­λυ­τη πλειο­ψη­φία στο πρώτο κόμμα, δί­νε­ται μια τρίτη και τε­λευ­ταία ευ­και­ρία, πριν ξε­κι­νή­σει η δια­δι­κα­σία, από το δεύ­τε­ρο σε ψή­φους κόμμα. Ο Σάν­τσες φαί­νε­ται ότι θα συ­νε­χί­σει αυτή τη δια­δι­κα­σία το φθι­νό­πω­ρο, με την ελ­πί­δα ότι οι Unidos Podemos ή οι Ciudadanos θα πιε­στούν αρ­κε­τά, ώστε να αλ­λά­ξουν γνώμη. Από τη μεριά του ο Ιγλέ­σιας θε­ω­ρεί ότι ο Σάν­τσες, πιε­σμέ­νος από αυτή την τε­λευ­ταία ευ­και­ρία, θα απο­δε­χθεί τους όρους συμ­με­το­χής του στην κυ­βέρ­νη­ση. Στο με­τα­ξύ το κόμμα των Σο­σια­λι­στών προ­τεί­νει αλ­λα­γή του εκλο­γι­κού νόμου, ώστε σε αντί­στοι­χες πε­ρι­πτώ­σεις κοι­νο­βου­λευ­τι­κού μπλο­κα­ρί­σμα­τος να προ­βλέ­πο­νται νέες εκλο­γές.

Το πραγ­μα­τι­κό δια­κύ­βευ­μα

Το πραγ­μα­τι­κό επί­δι­κο για τους Σο­σια­λι­στές είναι από τη μία να μην επι­τρέ­ψουν την πα­ρα­μι­κρή ανά­καμ­ψη των αρι­στε­ρών δυ­νά­με­ων και από την άλλη να προ­χω­ρή­σουν στη συ­γκρό­τη­ση μιας στα­θε­ρής κυ­βέρ­νη­σης που δεν θα κιν­δυ­νεύ­ει με κα­τάρ­ρευ­ση σε δύ­σκο­λα ζη­τή­μα­τα όπως μια νέα εν­δε­χό­με­νη κα­τα­λα­νι­κή κρίση κλπ. Πίσω από τη σκλη­ρή στάση του Σάν­τσες υπάρ­χει η αμε­τα­κί­νη­τη εντο­λή του ισπα­νι­κού κε­φα­λαί­ου να υπάρ­ξει «επι­τέ­λους» στα­θε­ρή κυ­βέρ­νη­ση. Ίσως μά­λι­στα υπάρ­χει και μια εκτί­μη­ση ότι ακόμα και αν ο Ιγλέ­σιας είναι «εν­σω­μα­τώ­σι­μος», η βάση του κόμ­μα­τος δεν είναι. Οι 42 έδρες της αρι­στε­ρής συμ­μα­χί­ας δεν είναι αρ­κε­τές για να επι­τρα­πεί το λάθος της ει­σό­δου στη βουλή.

Από την άλλη μεριά ο σχη­μα­τι­σμός Unidos Podemos φαί­νε­ται να οδεύ­ει σε έναν ολι­σθη­ρό και μάλ­λον αδιέ­ξο­δο δρόμο. Αν και εμπνέ­ε­ται από το πορ­το­γα­λι­κό πα­ρά­δειγ­μα, δεν κα­τα­νο­εί ότι οι συν­θή­κες στην Ισπα­νία είναι πολύ δια­φο­ρε­τι­κές. Αντί να ανα­σκου­μπω­θεί πα­ρου­σιά­ζο­ντας ένα ισχυ­ρό σχέ­διο αντι­πο­λί­τευ­σης στη βουλή και στο δρόμο, αντί να κι­νη­το­ποι­ή­σει τις χι­λιά­δες αγω­νί­στριες-ές βάσης στους δή­μους και τις πό­λεις της Ισπα­νί­ας, προ­ε­τοι­μά­ζο­ντας μια πραγ­μα­τι­κή εναλ­λα­κτι­κή (που θα μπο­ρού­σε στο μέλ­λον να διεκ­δι­κή­σει και την κυ­βέρ­νη­ση), ξο­δεύ­ει χρόνο και δια­πραγ­μα­τεύ­σεις για να συμ­με­τέ­χει χωρίς όρους σε μια κυ­βέρ­νη­ση με το διε­φθαρ­μέ­νο κόμμα των Σο­σια­λι­στών. Οκτώ χρό­νια πριν, όταν ξε­σπού­σε το κί­νη­μα των αγα­να­κτι­σμέ­νων, το Podemos συ­γκέ­ντρω­νε δυ­νά­μεις, επι­μέ­νο­ντας ότι τα δύο με­γά­λα κόμ­μα­τα «δεν μας αντι­προ­σω­πεύ­ουν». Πάνω σε αυτή τη βάση δη­μιουρ­γή­θη­κε ένα από τα πιο ελ­πι­δο­φό­ρα εγ­χει­ρή­μα­τα πα­νευ­ρω­παϊ­κά. Το Podemos.

Σή­με­ρα, παρά το κλεί­σι­μο του πο­λι­τι­κού κύ­κλου που άνοι­ξε το 2011, χρειά­ζε­ται να δια­φυ­λα­χτεί η συλ­λο­γι­κή κλη­ρο­νο­μιά εκεί­νου του κι­νή­μα­τος. Το ελ­πι­δο­φό­ρο είναι πως οι ρι­ζο­σπα­στι­κές δυ­νά­μεις εντός της συμ­μα­χί­ας, αλλά και του Podemos, αντι­λαμ­βα­νό­με­νες τα αδιέ­ξο­δα αυτής της πο­λι­τι­κής και έχο­ντας πάρει τα μα­θή­μα­τα της «ελ­λη­νι­κής τρα­γω­δί­ας», όπως συ­νη­θί­ζουν να λένε, προ­ε­τοι­μά­ζουν ήδη την επό­με­νη μέρα.

/rproject.gr