Η Νέα Αριστερά (ΝΑ) στο ιδρυτικό της συνέδριο εκτίμησε ότι υπάρχει ανάγκη σχηματισμού ενός διευρυμένου μετώπου (Λαϊκό Μέτωπο-ΛΜ). Ήταν ωστόσο σαφής ως προς τις προϋποθέσεις, που εξακολουθούν να μην πληρούνται στην Ελλάδα: ισχυρή πολιτική επιρροή της Αριστεράς και κοινωνική γείωση σε μαζικό κίνημα. Στο σημείο αυτό πιστεύω πως χρειάζεται μια διευκρίνιση για την εύηχη για εμάς τους αριστερούς κορόνα «χρειάζεται ισχυρή Αριστερά για να συγκροτηθεί ένα ΛΜ». Mόνο μια τέτοια δύναμη μπορεί να μετατρέπει το πρόγραμμά της σε εργαλείο καθημερινής μετατόπισης ισχύος. Χωρίς αυτή την επιρροή, ακόμη και το πιο… προοδευτικό πρόγραμμα μένει μια θεωρητική εξαγγελία ως προς το πραγματικό ζητούμενο: να μην αλλάξει η ζωή μας λίγο και πρόσκαιρα, αλλά ουσιωδώς και με διάρκεια. Αντίστροφα, η ίδια η πολιτική επιρροή κρίνεται από το κατά πόσο καταφέρνει να επιβάλει τέτοιες μετατοπίσεις.
Μακρίνα Βιόλα Κώστη
Το ζήτημα ενός ΛΜ γίνεται ακόμη πιο επίκαιρο μετά τη συνεχή κυβερνητική φθορά από σκάνδαλα (ιδιωτικά πανεπιστήμια, ΟΠΕΚΕΠΕ, Τέμπη, αναλγησία απέναντι σε γονείς απεργούς πείνας/δίψας), την ηγετική επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα και τις φήμες για ένα νέο κόμμα/ομπρέλα που θα μπορούσε να συσπειρώσει κομμάτια του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΑ και προσωπικότητες του ΠΑΣΟΚ. Μια προοπτική που, με όρους εκλογικής αριθμητικής, φημολογείται ότι θα μπορούσε να αμφισβητήσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το πραγματικό ερώτημα, όμως, μας κοιτά επίμονα και δεν είναι αν μπορεί να στηθεί μια προοδευτική συμμαχία μόνο και μόνο για να πέσει ο Μητσοτάκης. Αυτό το κατανοεί και η ίδια η κοινωνία, όταν εκφράζει δυσπιστία στα παραπάνω κόμματα. Αλλά αν μπορεί μια τέτοια συμφωνία να λειτουργήσει ως εργαλείο μετατόπισης της ισχύος υπέρ της εργασίας, της νεολαίας, της κοινωνικής πλειοψηφίας; Αν όχι, τότε η πτώση του Μητσοτάκη θα σημάνει απλώς την αναπαραγωγή του ίδιου κύκλου απογοήτευσης.
Προγραμματικές διαφορές μεταξύ των δύο
Ας το δούμε σε προγραμματικό επίπεδο, στην ουσία του δηλαδή. Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο κόμματα είναι υπαρκτές και ουσιαστικές. Στην εξωτερική πολιτική και τους εξοπλισμούς, οι αποστάσεις είναι χαώδεις. Η ΝΑ ζητά μείωση των στρατιωτικών δαπανών και ανεξάρτητη φιλειρηνική πολιτική, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πλέον αποδεχθεί τον ρόλο της «γεωστρατηγικής αναβάθμισης» και τα εξοπλιστικά προγράμματα. Στην ενέργεια, η ΝΑ βάζει θέμα κατάργησης του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και κοινωνικά δίκαιης τιμολόγησης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ μένει στη ρυθμιστική εποπτεία και σε μέτρα περιορισμού της αισχροκέρδειας. Στη φορολογία, η ΝΑ μιλά καθαρά για φορολόγηση του πλούτου, αύξηση συντελεστών στα κέρδη και στα μερίσματα, θεσμοθέτηση φόρου μεγάλης περιουσίας, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίζεται σε ελαφρύνσεις και σε ηπιότερες παρεμβάσεις. Στη στέγη, η ΝΑ προτείνει κατάργηση του πτωχευτικού/σχεδίου Ηρακλή, πλαφόν στα ενοίκια, περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης και δημόσια τράπεζα ενοικιαζόμενης στέγης· ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε πιο περιορισμένο πλαίσιο ρυθμίσεων και κοινωνικής κατοικίας. Στο πεδίο της εργασίας, η ΝΑ προσανατολίζεται ριζικά υπέρ της μισθωτής εργασίας και ζητά 32ωρο, κατάργηση της επισφάλειας, ενίσχυση των συνδικάτων, αυξήσεις που καλύπτουν πληθωρισμό και παραγωγικότητα. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του μιλά για αυξήσεις μισθών και μέτρα ενίσχυσης, αλλά σε ένα πιο «ρεαλιστικό» πλαίσιο χωρίς ουσιαστική σύγκρουση. Τέλος, στο κράτος και τον δημόσιο τομέα, η ΝΑ επιμένει σε κοινωνικά ελεγχόμενες δημόσιες επιχειρήσεις και τράπεζες, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τον δημόσιο τομέα κυρίως ως ρυθμιστή, όχι ως εργαλείο κοινωνικής πολιτικής.
Οι παραπάνω τομές δεν είναι απλώς τεχνικές λεπτομέρειες· αποτυπώνουν διαφορετικές στρατηγικές, με αυτή της ΝΑ να αποτελεί ένα ελάχιστο απαιτούμενο για την αλλαγή των συσχετισμών στην κοινωνία και την ενδυνάμωσή της. Η ΝΑ, δηλαδή, βλέπει τα μέτρα όχι ως απλές βελτιώσεις, αλλά ως εργαλεία μετατόπισης ισχύος από τους εργοδότες στους εργαζόμενους, από τα funds στους ενοικιαστές, από τα λόμπι στην κοινωνία. Η συζήτηση, λοιπόν, για συμμαχία δεν μπορεί να μείνει στη σφαίρα της εκλογικής αριθμητικής, που και αυτή χωρά μεγάλη συζήτηση.
Στη ΝΑ δεν απορρίπτουμε ούτε την ιδέα της συνεργασίας, γενικά, ούτε, πολύ περισσότερο, την απόλυτη ανάγκη να φύγει ο Μητσοτάκης. Αλίμονο. Αλλά το πραγματικό ερώτημα παραμένει: αρκεί να πέσει ο Μητσοτάκης; Γιατί αν η απάντηση είναι «ναι, και μετά βλέπουμε», τότε απλώς προετοιμάζουμε τον δρόμο για τον επόμενο, χειρότερο Μητσοτάκη. Σε μια περίοδο, όμως, που η Ακροδεξιά, ο φασισμός και ο αυταρχισμός επελαύνουν διεθνώς, μπορούμε άραγε να ρισκάρουμε μια ακόμα ματαίωση; Να ξαναζήσουμε μια νέα διαχειριστική περίοδο στο όνομα της κεντροαριστερής προόδου, παραβλέποντας την αμείλικτη ιστορική εμπειρία; Από τον Μπλερ και τον Σρέντερ μέχρι τον Ολάντ, τον Στάρμερ και τον «θαυματουργό» σοσιαλδημοκράτη Σάντσεθ, η Κεντροαριστερά επαναλαμβάνει το ίδιο μοτίβο: συμβιβασμός, απογοήτευση της κοινωνίας, ενίσχυση της Ακροδεξιάς. Αυτό είναι το ιστορικό της αποτύπωμα. Αναπόφευκτα προκύπτει εδώ ένα ακόμα, σκληρό, ερώτημα: ποιο σχέδιο υπηρετούμε ακριβώς; Ποια πλειοψηφία και ποια κοινωνία;
Εναλλακτική στρατηγική
Επομένως, τι κάνουμε; Διαμορφώνουμε ένα πρόγραμμα που να έχει τη δύναμη να αλλάζει πραγματικά τους όρους του παιχνιδιού, να μετατοπίζει την ισχύ από τους λίγους στους πολλούς, έστω και σταδιακά αλλά σταθερά.
Αρκεί αυτό από μόνο του; Όχι, βέβαια. Πρέπει να γίνει πλειοψηφικό.
Πώς θα γίνει αυτό; Να απευθυνθεί στις δυνάμεις που επιδιώκουν την ίδια μετατόπιση, τις ίδιες ρωγμές, τον ίδιο μετασχηματισμό. Και να συναντηθεί με τα κινήματα, με τον κόσμο που βγαίνει στον δρόμο, για να φτιάχνουμε κοινά μέτωπα προς αυτή την κατεύθυνση.
Το κάνει αυτό η ΝΑ; Όχι μόνο δεν το κάνουμε, αλλά το ναρκοθετούμε σε κάθε ευκαιρία. Αφού ακόμα κι όταν μεμονωμένες δηλώσεις ή δείγματα δείχνουν προς άλλη κατεύθυνση, η κύρια στόχευση μένει εγκλωβισμένη στη συνεργασία με το Κέντρο.
Τότε; Να μην παγιδευτούμε στο λογικό σφάλμα «άμεσο ή στρατηγικό», γιατί αυτά είναι αλληλένδετα. Μόνο τότε θα υπάρξει ξανά δύναμη χειραφέτησης, θα διευρύνουμε τα όρια του εφικτού και η κοινωνία θα αποκτήσει ξανά την ελπίδα ότι η ζωή της μπορεί να αλλάξει στην πράξη, ουσιαστικά και όχι εφήμερα, με ριζικές τομές, αλλά και συλλογική κοινωνική συμμετοχή.
https://epohi.gr/articles/gia-ti-syzitisi-peri-synergasias-neas-aristeras-kai-syriza/
Σχόλια (0)