O Γιώργος Κασαπίδης δηλώνει φωτογράφος παντός καιρού, και μας κάνει να βλέπουμε την Θεσσαλονίκη αλλιώς…
- Από την ΑΛΚΗΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Ο Γιώργος Κασαπίδης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1956, και για χρόνια εργαζόταν στον κλάδο των Γραφικών Τεχνών, ενώ παράλληλα ασχολούταν εντατικά και με την φωτογραφία που αποτελούσε πάντα σημαντική παράμετρο του επαγγέλματός του. Τα τελευταία 40 χρόνια τον Κασαπίδη – που θεωρεί εαυτόν ‘ερασιτέχνη φωτογράφο- τον έχει κερδίσει ο κόσμος της φωτογραφίας δρόμου. Δηλώνει εσωστρεφής στο θέμα της φωτογραφίας, και πιστεύει ότι ένας street photographer είναι κατά βάση μοναχικός τύπος ανθρώπου.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σας με την φωτογραφία;
Με την φωτογραφία ξεκίνησα να ασχολούμαι το μακρινό 1976. Μου φαίνεται απίστευτο που πέρασαν τόσα χρόνια, νιώθω σαν να ήτανε χθες. Όλα άρχισαν με μια δανεική Lubitel, και η ερωτοτροπία αυτή κρατάει ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες μέρες.
Και πώς θα περιγράφατε την σχέση σας με την φωτογραφία όλα αυτά τα χρόνια;
Θεωρώ τον εαυτό μου “ερασιτέχνη” φωτογράφο. Αν άλλαζε αυτό θα έπρεπε να ασχοληθώ με κάτι άλλο. Ούτε ο όρος “καλλιτέχνης φωτογράφος” με κολακεύει. I’m a simple man, if you want. Α simple street photographer…
Άρα, δεν εργαστήκατε ποτέ σαν επαγγελματίας φωτογράφος;
Έχω, περιστασιακά, κάνει κάποια φωτορεπορτάζ για τον τοπικό τύπο για να συνεισφέρω περισσότερο και να αναδείξω και την ομορφιά αλλά και τα προβλήματα της Θεσσαλονίκης. Στις περιπτώσεις αυτές μπορώ να πω ότι έβλεπα με ευχαρίστηση τις αρχές να λαμβάνουν συχνά υπόψη τους κάποια ρεπορτάζ των οποίων είχα την επιμέλεια.
Αν δεν κάνω λάθος έχετε πει ότι έρχεστε συχνά σε δύσκολη θέση με άλλους φωτογράφους ρεπορτάζ. Γιατί αυτό;
Διότι όταν κάνω ρεπορτάζ δεν το ξεχωρίζω σαν ένα κοινωνικό ντοκουμέντο. Το βλέπω σαν φωτογραφία δρόμου, όπου θα πλάσω την δική μου ιστορία. Κι αυτό για να το πετύχεις πρέπει οι λήψεις σου να μην είναι συμβατικές, νορμάλ, αλλά τραβηγμένες από ιδιαίτερες γωνίες θέασης. Με το ίδιο σκεπτικό και φιλοσοφία πραγματοποιούνται και οι λήψεις που κάνω στο σπίτι μου, ακόμα και με το οικογενειακό μου περιβάλλον.
Τι είναι αυτό που σας γοητεύει περισσότερο στην φωτογραφία δρόμου; Γιατί την προτιμάτε όλα αυτά τα χρόνια;
Είναι αυτό που με εκφράζει. Αυτή η στενή επαφή στον δρόμο και εν γένει σε δημόσιο χώρο. Εκεί θα πλάσω την δική μου ιστορία απομονώνοντας στιγμιότυπα και δίνοντας στον αναγνώστη να αισθανθεί την παρουσία και την προσωπικότητά μου. Άλλες φορές αυτή η επαφή μπορεί να μην είναι τόσο άμεση, αλλά πιο αποστασιοποιημένη και περιέχοντας πολλή περισσότερη πληροφορία. Γι αυτό η φωτογραφία δρόμου είναι τόσο ενδιαφέρουσα. Βγαίνεις στον δρόμο και δεν ξέρεις τι θα συναντήσεις, δεν είναι κάτι που το σχεδιάζεις, είναι απρόσμενος θησαυρός από εικόνες και δρώμενα τα οποία πρέπει σε ελάχιστα δευτερόλεπτα να διαχειριστείς.
Δεν βάζετε σχεδόν ποτέ λεζάντες στις φωτογραφίες σας; Γιατί αυτό;
Σπάνια θα βάλω λεζάντα σε φωτογραφία, εκτός κι αν πρόκειται για κάποιο Project ή Portfolio. Είναι άδικο και θέλω ο αναγνώστης της εικόνας να έχει την δική του συμμετοχή καθορίζοντας αποκλειστικά αυτός τον τίτλο και την αφήγηση. Και πιστεύω ότι αυτή είναι η χαρά, να βλέπεις διαφορετικές ερμηνείες σε μια εικόνα σου. Αλήθεια δεν σας έχει συμβεί και σε εσάς αυτό;
Σήμερα με τι εξοπλισμό φωτογραφίζετε; Ποια η γνώμη σας για την υπερβολική (;) επεξεργασία της εικόνας στις μέρες μας;
Έχω μαζοχιστικές τάσεις με τον εξοπλισμό που φωτογραφίζω. Έχει χαλάσει η “καλή” μου φωτογραφική μηχανή, και δεν την φτιάχνω και φωτογραφίζω με την παλιά μου, ανεβάζοντας έτσι τον βαθμό δυσκολίας. Δεν κάνω εικόνες glamour δεν με ενδιαφέρει αυτό. Και με ενοχλεί πολύ όταν βλέπω υπερβολικές και ανούσιες επεξεργασίες σε αδιάφορες φωτογραφίες.
Υπάρχουν βιωματικά στοιχεία στις φωτογραφίες σας;
Ναι. Είχα δύσκολα παιδικά χρόνια τα οποία προσπαθώ ακόμα και σήμερα να ξεπεράσω, και όντως πολλές εικόνες μου έχουν βιωματικά στοιχεία. Γι’ αυτό και φωτογραφίζω σχεδόν καθημερινά. Η φωτογραφία λειτουργεί σαν μία εκ βαθέων εξομολόγηση για μένα. Μία άκρατη και λαίμαργη κατάθεση και μία “ηδονοβλεπτική” ματιά προς το απροσδόκητο και το παράξενο. Μία συνεχής αναζήτηση προς καταγραφή.
Αλήθεια, γιατί προτιμάτε το άσπρο-μαύρο;
Είναι αυτό που με εκφράζει. Φταίει ίσως και το ότι γαλουχήθηκα με σπουδαίους κλασσικούς φωτογράφους, αλλά αυτό είναι μεγάλη κουβέντα. Δεν απορρίπτω όμως και το έγχρωμο. Τελευταία, μάλιστα, έχω ενσωματώσει το χρώμα στις φωτογραφίες μου. Θα έλεγα, τελικά, ότι η επιλογή της ασπρόμαυρης ή της έγχρωμης λήψης έχει να κάνει συνήθως με την διάθεση της στιγμής.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας, για φωτογράφιση, μέρη στην Θεσσαλονίκη;
Οι Θεσσαλονικείς είμαστε τυχεροί. Είναι τόσα πολλά τα όμορφα κι αγαπημένα μέρη στην πόλη μας. Πολύ αγαπημένη μου τοποθεσία είναι η παραλιακή, το λιμάνι, η Αριστοτέλους, η Τσιμισκή, η Άνω πόλη.. Όλη η πόλη, τελικά!
Φωτογράφοι που θαυμάζετε;
Φωτογράφοι από το ύφος των οποίων πιστεύω ότι μπορεί να έχω επηρεαστεί είναι ο Garry Winogrand, ο ποιητής της Πράγας Josef Sudek, ο Andre Kertesz, ο τσεχοσλοβάκος Josef Koudelka, ο νεώτερος Michael Ackerman, ο Trent Parke, oι δικοί μας Κώστας Μπαλάφας, Δημήτρης Σούλας, και Νίκος Οικονομόπουλος, όπως και τα γραπτά του Πλάτωνα Ριβέλη. Φυσικά, η μελέτη δεν σταματάει ποτέ.